Những điều cần biết về hộp số tự động ô tô chi tiết nhất 2023 – VATC

Những điều cần biết về hộp số tự động ô tô chi tiết nhất 2023

Hộp số tự động ô tô luôn khiến nhiều kỹ thuật viên tò mò bởi cấu tạo và chức năng của chúng. Và việc sửa được hộp số cũng là điều khó khăn, nhất là đối với các loại hộp số tự động ô tô. Hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu cơ bản về nguyên lý hoạt động của chúng, qua bài viết chi tiết dưới đây:

Sự khác biệt hộp số tự động và hộp số sàn ô tô

Trên những chiếc xe sử dụng hộp số ô tô tự động, bạn sẽ không thể tìm thấy bàn đạp ly hợp cũng như cần chuyển số (1 – 2 – 3 – 4…). Điều bạn cần làm duy nhất khi điều khiển một chiếc xe sử dụng hộp số ô tô là đưa cần chọn số vào nấc D (Drive), sau đó chiếc xe sẽ tự động làm mọi thứ thay bạn.

Cả hộp số loại tự động (với bộ biến momen) và loại hộp số sàn (với ly hợp ma sát khô) đều có chức năng như nhau, nhưng về nguyên cấu tạo và nguyên lý làm việc lại khác nhau hoàn toàn. Và khi bạn tìm hiểu sâu về hộp số tự động, bạn sẽ thấy được chúng có thể thực hiện những điều từng chừng như không thể.

ngành công nghệ kỹ thuật ô tô, khóa đào tạo KTV ô tô, khóa học điện ô tô, trung tâm VATC, trung tâm đào tạo KTV, đào tạo kỹ thuật viên ô tô, VATC, công nghệ ô tô, nghề sửa chữa ô tô, học nghề sửa chữa ô tô, kiến thức ô tô, cố vấn dịch vụ ô tô chuyên nghiệp, học cố vấn dịch vụ ô tô, KTV chẩn đoán ô tô, học nghề ô tô VATC, ô tô

Trong bài viết ngay sau đây, chúng ta sẽ đi tìm hiểu chi tiết về loại hộp số này. Chúng ta sẽ bắt đầu với điểm mấu chốt của toàn bộ hệ thống là: bộ bánh răng hành tinh, sau đó chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu cơ cấu và cách lắp ghép, cách thức hoạt động của chúng và cuối cùng là thảo luận về một số vấn đề phức tạp liên quan tới việc điều khiển.

Tìm hiểu về hộp số tự động ô tô

Cũng giống như hộp số cơ khí, loại tự động đảm nhận nhiệm vụ chính là cho phép tiếp nhận công suất từ động cơ ở một phạm vi tốc độ nhất định, nhưng nó cung cấp theo phạm vị tốc độ lớn hơn ở đầu ra.

Hộp số sử dụng các bánh rằng để tận dụng hiệu quả momen xoắn của động cơ, và giúp động cơ cung cấp tới các bánh xe vùng tốc độ phù hợp, theo các ý muốn của người điều khiển và chế độ tải trọng của xe.

Sự khác biệt chính giữa hộp số cơ và hộp số tự động là hộp số cơ thay đổi việc gài các bánh răng ăn khớp với nhau, để tạo ra giá trị tỷ số truyền khác nhau giữa trục sơ cấp (nối liền với động cơ) và trục thứ cấp (nối liền với trục truyền ra các cầu chủ động). Trong khi đó, hộp số xe hơi tự động lại khác hoàn toàn, những nhiệm vụ phức tạp trên sẽ được bộ bánh răng hành tinh sẽ thực hiện hết.

Xem thêm: Các khóa học ngành công nghệ ô tô

Nguyên lý hoạt động của bộ truyền bánh răng hành tinh

Khi nhìn trực tiếp vào phía trong một hộp số tự động, bạn sẽ thấy các bộ phận được sắp đặt thành từng phần tách biệt, với một không gian hợp lý. Trong các bộ phận đó, bạn sẽ thấy một bộ truyền bánh răng hành tinh, một bộ gồm 3 mảnh ly hợp ướt làm việc trong dầu, dùng để khóa các phần của bộ truyền, một bộ bơm bánh răng lớn để luân chuyển dầu trong hộp số, một hệ thống thủy lực nhằm điều khiển phanh đai và các ly hợp.

Bộ phận quan trọng nhất của hộp số vẫn là bộ truyền bánh răng hành tinh. Việc đầu tiên cần làm là phải chế tạo chúng có các tỷ số ăn khớp khác nhau, tiếp đến là định hình các thức hoạt động của chúng. Một số hộp số tự động bao gồm các bộ truyền bánh răng hành tinh cơ sở, và sẽ được kết hợp thành một khối bên trong hộp số.

Bất kể bộ truyền bánh răng hành tinh cơ sở nào cũng đều có ba bộ phận chính: Bánh răng mặt trời (S), vành răng ngoài (R), các bánh răng hành tinh và giá bánh răng hành tình (C).

Nguyên lý hoạt động của hộp số tự động và các bánh răng

Khi khóa 2/3 bộ phận này lại với nhau thì đồng nghĩa với việc khóa toàn bộ cơ cấu thành một khối (tỉ số truyền là 1:1). Hãy chú ý rằng, danh sách tỷ số đầu tiên ở trên (A) là số truyền giảm – tốc độ trục sơ cấp (đầu vào) lớn hơn tốc độ trục thứ cấp (đầu ra). Thứ hai (B) là số truyền tăng – tốc độ trục sơ cấp nhỏ hơn tốc độ trục thứ cấp. Cuối cùng cũng là số truyền giảm, nhưng chiều chuyển động của trục thứ cấp ngược với trục sơ cấp, tức là số lùi.

Bộ truyền bánh răng cơ sở này có thể thực hiện các tỉ số truyền khác nhau, mà không phải gài ăn khớp hay nhả khớp với bất kỳ bánh răng nào khác. Với hai bộ truyền bánh răng cở sở ghép liền nhau, chúng có thể nhận được 4 tốc độ tiền cùng một tốc độ lùi.

Hộp số ô tô tự động ghép liền này cũng được xem là một bộ truyền bánh răng hành tinh, được gọi là bộ truyền hành tinh kép. Cấu trúc của nó giống như bộ bánh răng hành tinh đơn, nhưng là được kết hợp giữa hai bộ bánh răng hành tinh. Nó có một vành răng ngoài luôn được gắn với trục thứ cấp của hộp số, nhưng nó lại có hai bộ bánh răng hành tinh và hai bánh răng mặt trời.

Sắp xếp giữa các bánh răng hộp số tự động

Ở hình phía dưới: Các bánh răng hành tinh được xếp trên một giá. Xem xét kỹ hơn thì bánh răng hành tinh bên trái cao hơn bánh răng hành tinh bên phải. Bánh răng phía bên phải không ăn khớp với vành răng ngoài mà lại ăn khớp với bánh răng hành tinh bên cạnh. Chỉ có bánh răng hành tinh phía bên trái là ăn khớp với vành răng mà thôi.

ngành công nghệ kỹ thuật ô tô, khóa đào tạo KTV ô tô, khóa học điện ô tô, trung tâm VATC, trung tâm đào tạo KTV, đào tạo kỹ thuật viên ô tô, VATC, công nghệ ô tô, nghề sửa chữa ô tô, học nghề sửa chữa ô tô, kiến thức ô tô, cố vấn dịch vụ ô tô chuyên nghiệp, học cố vấn dịch vụ ô tô, KTV chẩn đoán ô tô, học nghề ô tô VATC, ô tô

Tiếp đến, các bạn hãy quan sát bên trong của giá bánh răng hành tinh. Các bánh răng ngắn hơn ăn khớp với bánh răng mặt trời cỡ nhỏ. Còn các bánh răng dài hơn thì ăn khớp với các bánh răng mặt trời cỡ lớn hơn, đồng thời nó còn ăn khớp với các bánh răng hành tinh nhỏ.

Dưới đây là sơ đồ giúp bạn có thể thấy được các cụm được lắp ráp với nhau như thế nào trong một hộp số:

Với số 1 của hộp số tự động:

Ở vị trí số 1, bánh răng mặt trời nhỏ hơn chủ động quay thuận chiều kim đồng hồ, cùng với tua-bin của bộ biến momen. Giá của bánh răng hành tinh có xu hướng quay ngược chiều, nhưng bị khớp một chiều giữ lại (ngăn không cho quay ngược kim đồng hồ) và vành răng ngoài truyền chuyển động ra trục thứ cấp. Bánh răng mặt trời gồm có 30 răng và 72 vành răng ngoài, vậy nên tỉ số truyền là: I = – R/S = – 72/30 = – 2.4/1.

Vì chuyển động quay ngược lại với tỉ số là 2.4/1 nên chiều quay của trục thứ cấp ngược chiều với trục sơ cấp. Nhưng chiều của trục thứ cấp giống như chiều của trục sơ cấp. Bộ bánh răng hành tinh thứ nhất ăn khớp với bộ bánh răng thứ hai, và chính bộ bánh răng hành tinh thứ hai làm quay vành răng.

Sự kết hợp này làm đảo chiều của chuyển động. Bạn cũng có thể nhận thấy điều này cũng khiến cho bánh răng răng mặt trời cỡ lớn quay, nhưng do ly hợp đang nhả nên bánh răng mặt trời cỡ lớn quay trơn theo chiều ngược lại của tua-bin (ngược chiều kim đồng hồ).

Với số 2 của hộp số tự động:

Nguyên lý hộp số tự động này làm những việc thực sự tinh tế để có được tỉ số truyền thích hợp cho số 2. Chúng hoạt động như hai bộ bánh răng hành tinh, gài nối tiếp nhau trên một giá bánh răng hành tinh chung.

Tầng đầu tiên của giá bánh răng hành tinh sử dụng bánh răng mặt trời cỡ lớn thay thế vành răng. Vậy nên tầng đầu sẽ gồm bánh răng mặt trời (bánh răng mặt trời cỡ nhỏ), giá bánh răng hành tinh và vành răng (bánh răng mặt trời cỡ lớn).

Trục sơ cấp là trục bánh răng mặt trời cỡ nhỏ, vành răng (bánh răng mặt trời cỡ lớn) bị kìm chặt bởi một phanh đai, trục thứ cấp là giá bánh răng hành tinh. Đối với tầng này, trục sơ cấp là bánh răng mặt trời, trục thứ cấp là giá bánh răng hành tinh, vành răng bị cố định, ta có công thức tính sau: 1 + R/S = 1 + 36/30 = 2.2/1.

Bánh răng mặt trời cỡ nhỏ quay đủ một vòng, thì giá bánh răng hành tinh quay được 2.2 vòng. Ở tầng thứ hai, giá bánh răng hành tinh vận hành như trục sơ cấp đối với bộ bánh răng hành tinh thứ hai, bánh răng mặt trời cỡ lớn (bị giữ cố định) vận hành như bánh răng mặt trời, và vành răng đóng vai trò là đầu ra, vậy nên tỉ số truyền là : 1 / (1 + S/R) = 1 / (1 + 36/72) = 0.67:1.

Để nhận được sự giảm tốc tổng cộng ở số thứ hai, chúng ta nhân tỉ số truyền của hai tầng lại với nhau, chính là: 2.2 x 0.67 = 1.41. Điều này tưởng như là vô lý, nhưng thực tế lại là như vậy.

Với số 3 của hộp số tự động

Ở số 3, đa số tất cả các hộp số tự động đều có một tỉ số chung là 1:1. Như ở trên đã nói, tỉ số 1:1 là bởi đã khóa 2/3 phần bất kỳ của bánh răng hành tinh. Điều này là điều dễ nhất và chúng ta chỉ cần làm một việc đó là khóa các bánh răng mặt trời với tua-bin là xong.

Nếu cả hai bánh răng mặt trời đều quay cùng tốc độ, do chúng chỉ có thể quay chiều ngược lại nên các bánh răng hành tinh sẽ bị khóa. Điều này dẫn tới khóa vành răng với các bánh răng hành tinh và tất cả quay cùng một khối, nên sẽ tạo nên tỉ số truyền 1:1.

Khi tăng tốc độ

như đã nói ở trên, sự tăng tốc độ do tốc độ đầu vào nhỏ hơn tốc độ đầu ra. Việc làm tăng tốc độ là điều ngược lại với tính chất của hộp giảm tốc. Ở chế độ truyền lực này, nó được gài hai bộ truyền hành tinh thành một bộ truyền làm việc. Ở chế độ tăng tốc, trục được kết nối với giá bánh răng hành tinh qua ly hợp. Bánh răng mặt trời cỡ nhỏ chạy tự do trên trục, bánh răng mặt trời cỡ lớn hơn bị phanh đai tăng tốc giữ lại.

ngành công nghệ kỹ thuật ô tô, khóa đào tạo KTV ô tô, khóa học điện ô tô, trung tâm VATC, trung tâm đào tạo KTV, đào tạo kỹ thuật viên ô tô, VATC, công nghệ ô tô, nghề sửa chữa ô tô, học nghề sửa chữa ô tô, kiến thức ô tô, cố vấn dịch vụ ô tô chuyên nghiệp, học cố vấn dịch vụ ô tô, KTV chẩn đoán ô tô, học nghề ô tô VATC, ô tô

Chúng không được nối với tua-bin, mà lại được nối trực tiếp với biến mô. Hãy nhìn lại sơ đồ của chúng ta, lần này giá bánh răng hành tinh sẽ là đầu vào, bánh răng mặt trời đã cố định còn vành răng là đầu ra. Ta có tỉ số truyền là I = 1 / (1 + S/R) = 1 / (1 + 36/72) = 0.67:1.

Vậy nên khi động cơ quay 2/3 vòng thì trục thứ cấp sẽ quay khoảng 1 vòng. Nghĩa là, tốc độ của động cơ là 2.000 vòng/phút thì tốc độ đầu ra của hộp số sẽ là 3.000 vòng/phút. Điều này giúp chiếc xe có thể chạy ở tốc độ cao, trong khi động cơ vẫn giữ ở tốc độ trung bình và nhỏ.

Với số lùi của hộp số tự động

Số lùi gần tương tự như với số 1, ngoại trừ việc thay thế bánh răng mặt trời cỡ nhỏ quay theo tua-bin của bộ biến mô bằng bánh răng mặt trời cỡ lớn được dẫn động bởi tua-bin, còn bánh răng mặt trời cỡ nhỏ quay tự do theo chiều ngược lại. Giá bánh răng hành tinh bị phanh đai số lùi giữ lại. Theo phương trình ở phần trước, chúng ta có: I = – R/S = 72/36 = 2.0:1.

Vậy nên tỉ số truyền của số lùi nhỏ hơn tỉ số truyền của số 1 một ít.

Các tỷ số truyền

Hộp số này có 4 số tiền và một số lùi. Hãy quan sáng bảng dưới đây:

Sau khi đọc những thông tin ở trên, chắc hẳn bạn sẽ thắc mắc rằng những đầu vào khác nhau được ngắt/nối với nhau như thế nào? Điều này được tiến hành bởi một loạt các ly hợp đĩa và phanh đai bên trong hộp số.

Ly hợp và phanh dải

Đối với hộp số tự động ô tô, khi cài ở chế độ tăng tốc trục (được gắn trên vỏ biến momen và bánh đà) nối với giá bánh răng hành tinh qua ly hợp, nhưng bánh răng mặt trời cỡ nhỏ chạy trơn trên trục, bánh răng mặt trời cỡ lớn thì bị phanh đai tăng tốc giữ lại. Không có gì nối với tua-bin, chỉ có trục sơ cấp ở hộp biến mô.

Để hộp số có thể tăng tốc độ, rất nhiều chi tiết cần phải ngắt/nối qua ly hợp và các đai. Giá bánh răng hành tinh nối với hộp biến mô nhờ ly hợp. Bánh răng mặt trời cỡ nhỏ nhả khỏi tua-bin để nó có thể quay trơn tự do. Bánh răng mặt trời cỡ lớn sẽ được một phanh đai giữ lại nên không thể quay được nữa. Nhờ vào việc đóng ngắt ly hợp và các phanh đai nên mỗi trục bánh răng sẽ xảy ra một loạt các hành động như vậy. Hãy quan sát một chiếc phanh đai trong hộp số.

Trong hộp số này có hai chiếc đai. Các phanh đai bên trong hộp số đều được làm từ thép, bao quanh gần hết vành ngoài của truyền động hành tinh và giữ chặt chúng trên vỏ hộp số. Chúng hoạt động nhờ các xylanh thủy lực bên trong hộp số.

Quan sát hình bên trên, bạn có thể thấy thấy được một chiếc phanh đai ngay trong vỏ hộp số. Khi bánh răng bị tháo ra ngoài, chiếc đòn bằng kim loại sẽ kết nối với piston để kích hoạt phanh đai.

Nhìn hình trên, bạn có thể thấy được những chiếc vành đai bị dẫn động bởi hai chiếc piston. Áp suất thủy lực khiến những chiếc piston đẩy những chiếc đai khóa các bộ bánh răng với vỏ hộp số.

Ly hợp trong hộp số là một cụm có cấu tạo phức tạp hơn. Trong hộp số này, có 4 ly hợp ma sát đĩa. Từng ly hợp ma sát đữa được dẫn động bởi các piston bên trong ly hợp nhờ vào áp suất thủy lực.

Khi áp suất thủy lực giảm đi, các lò xo giúp các đĩa ly hợp tách nhau ra. Nhìn hình phía dưới, bạn sẽ thấy được piston và tang trống của ly hợp. Chú ý vòng bao kín bằng cao su (rubber seal) của piston, đấy là một chi tiết cần phải thay thế khi sửa chữa hộp số ô tô.

Hình tiếp theo sẽ là cách sắp xếp các đĩa thép và các đĩa ma sát theo thứ tự. Các đĩa ma sát nằm bên trong sẽ được nối liền với một trong số các bánh răng, còn các đĩa thép nằm ngoài sẽ bị khóa với vỏ của hộp số. Khi sửa chữa hộp số, các đĩa ma sát cũng cần được thay thế.

Xem thêm: khóa sửa chữa ô tô toàn diện

Hộp số tự động ô tô phức tạp như thế nào?

Hộp số tự động ô tô phải thực hiện rất nhiều hành động phức tạp. Chúng ta khó có thể nhận định được nó phải thực hiện bao nhiêu thao tác để chiếc xe có thể vận hành đúng ý muốn. Tuy nhiên, chúng có những đặc điểm hoạt động chính và sẽ được chúng tôi miêu tả qua các ví dụ sau:

  • Nếu chiếc xe của bạn đang ở chế độ tăng tốc (chỉ trên hộp số 4 tốc độ), dựa theo tốc độ xe và vị trí chân ga thì hộp số sẽ tự động ăn khớp với các bánh răng.
  • Nếu người lái tăng ga nhẹ, việc sang số sẽ diễn ra một cách từ từ, chứ không giống như khi bạn đạp mạnh chân ga.
  • Nếu bạn không đặt chân lên bàn đạp ga, hộp số sẽ tự động chuyển sang các số thấp.
  • Nếu bạn đưa cần số về một số thấp hơn, hộp số sẽ chuyển về số thấp, trừ trường hợp xe đang di chuyển quá nhanh. Nếu như tốc độ xe quá xanh, hộp số sẽ chờ cho tốc độ chậm lại sao cho phù hợp rồi mới chuyển sang số thấp hơn.
  • Nếu bạn đặt cần chọn số ở số 2, nó sẽ chỉ tăng hoặc giảm về số 2, ngay cả chiếc xe đã dừng hẳn, trừ khi bạn di chuyển cần số.

Bạn đã nhìn thấy thứ gì giống như thế nào bao giờ chưa? Đây là bộ não của hộp số tự động, nó điều hành toàn bộ các chức năng và hơn thế nữa. Những đường rãnh trong hộp số dẫn dầu thủy lực đi tới các vị trí khác nhau trong hộp số.

Các rãnh đúc chìm trong vật thể kim loại là những đường dẫn dầu tốt nhất, nếu không có những đường rãnh này thì không biết bao nhiêu đường ống mới có thể nối được các phần trong hộp số. Trước tiên, chúng ta sẽ nói về các thành phần chủ yếu của hệ thống thủy lực, tiếp đến thì chúng ta mới tìm hiểu xem cách thức chúng hoạt động như thế nào.

Hộp số tự động được trang bị một chiếc bơm thủy lực, thường là kiểu bơm bánh răng. Bơm này được lắp đặt ngay trên vỏ hộp số. Nó hút dầu từ thùng chứa dưới đáy hộp số và đưa dầu vào hệ thống thủy lực. Nó cung cấp dầu cho hệ thống làm mát của hộp số và cả bộ biến momen.

Bánh răng trong của bơm nối cùng với vỏ của bộ biến mô, vì vậy nên nó quay cùng với tốc độ của động cơ. Bánh răng ngoài quay theo bánh răng trong nhờ các răng của nó, dầu thủy lực được hút từ thùng chứa lên mặt bên này của khoảng không gian hình lưỡi liềm và đẩy dầu sang bên kia đi lên hệ thống thủy lực.

Điều khiển hệ thống dầu là một bộ điều chỉnh cực kỳ thông minh, nó có thể báo hiệu cho hộp số biết được chiếc xe đang di chuyển chậm hay nhanh một cách chính xác. Hệ thống này được nối với đầu ra của hộp số, vậy nên nếu chiếc xe di chuyển nhanh thì bộ điều chỉnh cũng quay nhanh theo.

Bên trong bộ điều chỉnh là một van lò xo ép có thể tự động mở, tùy thuộc vào tốc độ quay của bộ điều chỉnh. Bộ điều chỉnh quay càng nhanh thì van mở càng lớn. Đường dầu từ bơm lên bộ điều chỉnh được dẫn qua trục thứ cấp hộp số.

ngành công nghệ kỹ thuật ô tô, khóa đào tạo KTV ô tô, khóa học điện ô tô, trung tâm VATC, trung tâm đào tạo KTV, đào tạo kỹ thuật viên ô tô, VATC, công nghệ ô tô, nghề sửa chữa ô tô, học nghề sửa chữa ô tô, kiến thức ô tô, cố vấn dịch vụ ô tô chuyên nghiệp, học cố vấn dịch vụ ô tô, KTV chẩn đoán ô tô, học nghề ô tô VATC, ô tô

Xe di chuyển càng nhanh thì van của bộ điều chỉnh mở càng to, và áp suất của hệ thống thủy lực càng lớn…

Để chuyển số một cách phù hợp, hộp số tự động phải biết được động cơ đang làm việc với công suất như thế nào. Có hai cách để có thể nhận biết được điều này. Một số dòng xe được gắn một chiếc cáp nối bướm ga động cơ với van tiết lưu ở hộp số, bạn càng nhấn bàn đạp ga thì áp suất tác động vào van tiết lưu càng lớn. Những dòng xe khác thì dùng bộ van chân không để cung cấp áp suất tới van tiết lưu.

Van điều khiển vị trí cần chọn số sẽ cho biết vị trí đang đặt số. Van sẽ cung cấp đường dầu phù hợp theo từng số được sử dụng. Chẳng hạn, nếu cần số nằm ở số 3, chiếc van sẽ cung cấp một vòng tuần hoàn để ngăn cản việc cài vào số khác.

Các van chuyển số cung cấp áp suất thủy lực tới ly hợp và các phanh đai để bó vào bánh răng. Thân khối van thủy lực hộp số có một vài chiếc van chuyển số. Sự chuyển số phụ thuộc vào sự quyết định của van chuyển số. Chúng được bơm cung cấp dầu và đẩy dòng dầu tới một trong hai mạch vòng để điều khiển bánh răng ở cần sử dụng.

Khi xe gia tốc quá nhanh, van chuyển số sẽ ngăn chặn sự sang số. Nếu xe tăng tốc một cách từ từ, việc sang số sẽ xuất hiện ở một tốc độ thấp hơn. Hãy xem điều gì sẽ xảy ra khi chiếc xe tăng tốc một cách từ từ.

Khi xe tăng tốc độ, áp suất từ bộ điều chỉnh sẽ tăng dần. Lực này khiến van chuyển số đóng mạch vòng của số thứ nhất lại, đồng thời mở mạch vòng số thứ hai ra.

Khi người lái tăng ga đột ngột, van tiết lưu sẽ cung cấp lượng áp suất lớn hơn tới van chuyển số. Điều này chỉ xảy ra khi áp suất từ bộ điều chỉnh cao hơn (và xe chuyển sang số nhanh hơn), do vậy van chuyển số sẽ dịch chuyển sang gài số thứ hai.

Mỗi van sang số đảm nhiệm từng phạm vi áp suất khác nhau, vậy nên khi chiếc xe chuyển động nhanh hơn, van chuyển số từ 2 lên số 3 sẽ làm việc tiếp, vì áp suất từ bộ điều chỉnh đã đủ để kích hoạt van này.

Ở một số dòng xe đời mới, những hộp số điều khiển điện tử vẫn được sử dụng hệ thống thủy lực để điều khiển những ly hợp đĩa và các phanh đai. Nhưng mỗi mạch vòng thủy lực được điều khiển bởi một cuộc dây điện tử. Điều này khiến hộp số trở nên linh hoạt hơn rất nhiều, đồng thời cho phép phối hợp điều khiển hệ thống một cách hiệu quả nhất.

Ở đoạn cuối này, chúng ta tìm hiểu một số phương thức điều khiển mà hộp số tự động này sử dụng. Những hộp số điều khiển điện tử còn được bổ sung các phần điều khiển hoàn hảo hơn. Trong phần bổ sung, nó đã được thêm vào việc kiểm soát tốc độ của động cơ và vị trí bướm ga. Nghĩa là bộ điều khiển hộp số còn có thể điều khiển tốc độ động cơ, và giám sát cả hệ thống phanh ABS. Nếu bàn đạp phanh được nhấn thì sẽ chuyển sang chế độ ABS.

Tổng quan

Vận hành những điều trên và kết hợp với hệ thống điều khiển cao cấp trên cơ sở logic mờ – phương pháp điều khiển bằng trí tuệ nhân tạo, các hệ thống điều khiển điện tử còn có thể thực hiện thêm được những công việc sau:

  • Khi xe xuống dốc sẽ tự động chuyển xuống số thấp nhằm giúp người lái dễ điều khiển tốc độ, lợi dụng phanh động cơ để hạn chế sự mòn má phanh.
  • Tăng số khi phanh và khi bánh xe bị trơn trượt để giảm momen phanh qua động cơ.
  • Ngăn chặn sự tăng số khi xe di chuyển trên những đoạn đường bấp bênh và các đoạn đường ngoằn ngoèo.

Khi bạn điều khiển xe lên dốc với những đoạn đường vòng vèo, bạn chỉ cần chọn số 2. Nếu bạn đang xuống dốc và gặp những khúc cua lớn, bạn nhấc chân khỏi bàn đạp gà và chuyển sang bàn đạp phanh.

Đa số các hộp số sẽ chuyển lên số 3, hay là số truyền tăng tốc khi bạn nhấc chân khỏi bàn đạp ga. Rồi khi bạn tăng tốc và thoát khỏi khúc của, chúng sẽ lại giảm số. Nhưng nếu bạn đang điều khiển một chiếc xe sử dụng hộp số cơ khí truyền thống, chắc chắn bạn sẽ phải cho chiếc xe chạy ở một số duy nhất trong toàn chặng đường. Một số hộp tự động có hệ thống điều khiển cao cấp có thể nhận biết được việc bạn liên tục phải cua gấp, nó sẽ không tiến hành việc tăng giảm số liên tục.

Chúc các bạn có những kiến thức hay về hộp số tự động ô tô!

Trung Tâm Huấn Luyện Kỹ Thuật Ô Tô Việt Nam – VATC

  • Địa chỉ: Số 4-6, Đường số 4, Phường Hiệp Bình Phước, Thành Phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh
  • Điện thoại: 0945711717
  • Email: [email protected]