Nhớ củ bình tinh
Ở ngoại thành Huế, cứ nhà nào có vườn thì có trồng bình tinh. Mà hình như cái giống cây này chỉ trồng một lần thôi rồi sau đó sẽ tự mọc lên xanh tốt dọc bên bờ ao, quanh hàng rào; cứ trên chuối dưới là bình tinh. Những hàng bình tinh rậm rạp, chen nhau mọc cũng là nơi cư trú của lũ ếch, nhái, châu chấu, chuồn chuồn. Chúng sinh sôi, trú ngụ tự nhiên và cứ chiều về là cất lên một bản đồng ca của vườn nhà…
Củ bình tinh
Ở nhà tôi cũng vậy. Bên con khe mội Ong nước chảy quanh năm là một hàng bình tinh hay củ chuối luôn luôn rậm rạp. Bình tinh thì hình như không nở hoa nhưng lá của chúng thì không bao giờ vàng cả. Khi bình tinh đang xanh thì mạ tôi đã chọn những lá đẹp cắt vô nhà để gói bánh lọc.
Có khi nhiều lá quá thì mạ rửa sạch lá, nách rổ mang ra chợ bán. Rồi đến những ngày tháng Một, tháng Chạp khi đang còn mùa nông nhàn, nhà mô trong xóm của tôi cũng nhổ bình tinh lấy củ trước là nấu ăn sau là bào cũ làm bột chuẩn bị cho Tết. Một bụi bình tinh như vậy có thể cho đến 10 củ hoặc nhiều hơn nữa. Củ bình tinh màu trắng, có từng đốt, to bằng ngón chân cái.
Khi nào cũng vậy, nhổ xong mấy rổ bình tinh, mạ lựa những củ to nhất đem lột vỏ và rửa sạch bắc lên bếp luộc. Củ bình tinh luộc chẳng thể gọi là món ngon nhưng ăn vui miệng và không làm nóng cổ như khoai hay như sắn… Những rá bình tinh bốc hơi, thơm dìu dịu trong những buổi chiều đông lạnh bên bếp lửa hồng là một trong những khoảnh khắc của những đứa trẻ quê những năm 1980 của thế kỷ trước như tôi vẫn còn nhớ. Củ bình tinh mới luộc xong ăn ngon nhất, bởi khi đó củ còn ấm, còn mềm. Mà ăn nóng thì hình như củ bình tinh ít xơ hơn… Tuy nhiên, bột bình tinh là một thứ bột thượng hạng, là món quà của đất đai quê nhà dành cho người dân quê. Trước Tết mà nhà mô mài được vài ký bột bình tinh thì quý lắm. Bột bình tinh đổ bánh thuẫn hay làm bánh in ngon hơn bột nếp hay bột năng nhiều phần…
Bánh thuẫn
Không chỉ ngon mà cái bánh in làm từ bột bình tinh màu trắng tinh, còn cái bánh thuẫn đổ từ bột bình tinh thì màu vàng tươi hơn lại nở to hơn… Một người bạn của tôi kể rằng: “Em vẫn nhớ mệ nội em trồng rất nhiều cây bình tinh ở dọc hai bên bờ ao. Mệ xay rồi làm bột bình tinh và đến Tết mệ cho nhà em để làm bánh thuẫn! Làm bánh thuẫn bằng bột bình tinh vừa thơm, bánh dậy, khi sấy lên bánh xốp thơm ngon và không bị dai! Em vẫn nhớ những cái Tết thời đó, qua tháng Chạp là nhớ mạ nhổ bình tinh, rồi cả mấy chị em ngồi lột vỏ để mạ đem đi xay. Vậy là Tết năm nớ có bánh thuẫn ngon…”
Cũng đã lâu lắm rồi, tôi không ăn củ bình tinh những buổi tối mùa Đông và có khi là cả ăn bữa sáng nữa trước khi đạp xe tới trường học. Sáng cuối năm, thấy một dì bán củ bình tinh bên hông chợ An Cựu. Tôi dừng lại mua ngay. Chỉ mấy chục ngàn thôi mà mua được cả một khoảng trời hoài niệm…
(Baodulich.net.vn)
