Nghiên cứu thị trường là gì? Cách thức nghiên cứu thị trường

Nghiên cứu thị trường luôn là bước quan trọng đầu tiên khi phát triển kinh doanh dù ở bất cứ ngành nghề hay lĩnh vực nào. Vậy bạn đã thật sự hiểu nghiên cứu về thị trường là gì? Mục đích của việc nghiên cứu này? Hay cách thức nghiên cứu hiệu quả hay không? Trong bài viết hôm nay, POS365 sẽ cùng bạn tìm hiểu các vấn đề về nghiên cứu về thị trường một cách chi tiết nhất.

I. Nghiên cứu thị trường là gì?

Nghiên cứu thị trường được xem là hoạt động khảo sát nhằm thu thập các thông tin và thị trường mục tiêu. Từ đó để giải quyết được những vấn đề phát sinh trong quá trình kinh doanh cũng như đưa ra phương án kinh doanh hiệu quả nhất. 

Việc nghiên cứu này sẽ bao gồm việc nghiên cứu đối thủ cạnh tranh, nghiên cứu khách hàng, nghiên cứu về thị trường mục tiêu hay toàn bộ ngành mà bạn đang muốn kinh doanh. Trước khi có ý định kinh doanh bất cứ sản phẩm hay dịch vụ gì thì việc đầu tiên bạn cần làm là nghiên cứu cụ thể thị trường. 

Ví dụ bạn đang có hướng muốn kinh doanh online. Thì việc bạn cần làm là nghiên cứu xem thị trường online hiện nay diễn ra như thế nào, xu hướng của thị trường ra sao, khách hàng có gì đặc biệt, hình thức hay cách thức vận hành kinh doanh như thế nào?… 

Nghiên cứu thị trường – hoạt động không thể thiếu trong kinh doanh

Việc nghiên cứu rõ ràng về thị trường không những giúp bạn có cho mình ý tưởng kinh doanh phù hợp mà nó còn giúp bạn tránh được rất nhiều rủi ro khi bắt đầu kinh doanh. 

Tùy vào mục đích cũng như hướng đi xâm nhập thị trường của từng doanh nghiệp mà sẽ có những cách nghiên cứu khác nhau. Tuy nhiên, đây là nhiệm vụ khá tốn thời gian, công sức và khó khăn cho chủ kinh doanh. Bởi những thông tin nghiên cứu ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả kinh doanh cũng như sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp trong tương lai. Vì vậy mọi thông tin nghiên cứu phải chính xác, từ đó mà đưa ra những chiến lược kinh doanh phù hợp.

Trường hợp kinh doanh nhưng không nghiên cứu kỹ thị trường hay chủ quan trong việc nắm bắt thị trường thì rất dễ đưa ra những quyết định sai lầm, gặp nhiều rủi ro khi kinh doanh. Đồng nghĩa với đó là chiến lược đưa ra không khả quan, kết quả kinh doanh đi xuống, lãng phí nguồn lực và kiến cho kinh doanh thất bại. Vì vậy, hãy chú ý nghiên cứu thật chuẩn xác thị trường khi bắt tay vào kinh doanh nha!

II. Nghiên cứu thị trường nhằm mục đích gì?

Nghiên cứu cụ thể thị trường giúp ích rất nhiều cho doanh nghiệp trong việc định hướng và phát triển kinh doanh. Hãy cùng tìm hiểu các mục đích quan trọng nhất của việc nghiên cứu và tìm hiểu thị trường trong kinh doanh ngay nhé!

2.1. Xác định tập khách hàng mục tiêu

Bạn không thể kinh doanh thành công nếu không biết khách hàng của mình là ai. Vì vậy, việc bạn cần làm là xác định khách hàng của mình bằng cách nghiên cứu về thị trường, nắm bắt rõ thông tin của khách hàng và nhu cầu của họ. 

Việc nghiên cứu giúp bạn phác họ đúng và sát nhất chân dung khách hàng. Từ đó mà những công việc như marketing, quảng cáo, truyền thông sau đó mới đánh đúng mục tiêu và mang lại hiệu quả tốt được. Nếu không nhận ra khách hàng mục tiêu của mình là ai thì việc truyền thông hay các chiến lược kinh doanh của bạn rất mông lung và không được kết quả gì.

Mục đích của việc nghiên cứu thị trường

Ví dụ: Khi bạn nghiên cứu về thị trường thú cưng tại Hà Nội, bạn sẽ biết được tập khách hàng của mình là những người nuôi thú cưng trên địa bàn Hà Nội, có có độ tuổi từ 15 – 40 tuổi, họ sẽ thường tham gia những hội nhóm nuôi thú cưng trên Facebook… Từ đó mà bạn có thể lựa chọn được hình thức và chiến lược đi đúng vào mục tiêu nhất.

2.2. Xác định nhu cầu của thị trường

Trong kinh doanh, chúng ta phải bán thứ thị trường cần chứ không phải thức ta có. Bạn không thể tạo ra sản phẩm mà không biết thị trường có nhu cầu hay không và tìm cách bán chúng, điều đó là một bước đi sai lầm trong kinh doanh. Điều mà bạn cần làm là xác định nhu cầu của thị trường hiện nay đang cần gì, bạn sẽ cung cấp nó như thế nào để thỏa mãn khách hàng. 

Việc phân tích thị trường còn giúp bj quan sát từng nhóm đối tượng khách hàng để nhận biết họ đang có nhu cầu gì? Họ gặp vấn đề gì và cách thức khơi khơi nhu cầu tiềm ẩn bên trong họ.

Xác định đúng nhu cầu của thị trường

2.3. Xác định đối thủ cạnh tranh

Thị trường nào cũng vậy, dù là thị trường lớn hay thị trường ngách cũng đều có đối thủ cạnh tranh. Nghiên cứu về thị trường giúp chúng ta xác định rõ đối thủ cạnh tranh của mình là ai? Họ kinh doanh như thế nào? Tình hình kinh doanh hiện nay ra sao? 

Việc nghiên cứu đối thủ giúp chúng ta xác định được hướng kinh doanh của mình. Học được những cách thức kinh doanh có hiệu quả, đồng thời tránh được những sai lầm kinh doanh mà đối thủ đang gặp phải. Một trong những cách tối nhất để nghiên cứu đối thủ cạnh tranh là trở thành khách hàng của họ. Từ đó ta sẽ có cái nhìn khách quan để đánh giá trên phương diện là khách hàng. 

Nghiên cứu đối thủ cạnh tranh còn giúp bạn tìm ra lợi thế cạnh tranh của mình. Dựa vào lợi thế để phát triển, biến nó thành điểm cạnh tranh khác biệt trên thị trường. Một doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển chỉ cần dựa trên một ưu thế cạnh tranh, mang lại một điểm lợi thế cho khách hàng là đã thành công. 

2.4. Giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp

Nếu không nghiên cứu rõ về thị trường thì doanh nghiệp sẽ thường xuyên gặp phải tình trạng phải đưa ra các quyết định 50:50 hay những quyết định mà không nắm chắc được sự thành công. Bạn phải đặt ra câu hỏi, liệu mình có đang đi đúng hướng, chiến lược của mình liệu có thành công, khách hàng có chấp nhận chiến lược hay sản phẩm này hay không… Điều đó làm bạn mất khá nhiều thời gian, các quyết định mà bạn đưa ra có thể mang lại rủi ro rất lớn cho doanh nghiệp.

Nghiên cứu thị trường giúp giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp

Trong việc kinh doanh, đôi khi sẽ gặp những rủi ro, tuy nhiên một nhà kinh doanh giỏi phải biết giảm thiểu tối đa rủi ro chủ quan, biết lường  trước rủi ro thì việc kinh doanh mới thuận lợi được. 

Nghiên cứu thị trường là cách nhanh và chính xác nhất giúp bạn hiểu hơn về thị trường, khách hàng, từ đó mà có cách thâm nhập thị trường tốt nhất. Càng hiểu rõ về thị trường thì bạn càng tìm kiếm được cơ hội kinh doanh tốt, càng thu hút được khách hàng.

Đây không phải là cách giúp bạn kinh doanh thành công 100%. Tuy nhiên, nó sẽ là cánh cửa giúp bạn tìm ra hướng đi đúng cho mình. Việc tìm đúng thị trường giúp bạn không phải mất công sức thử nghiệm, tốn chi phí nhưng không mang lại kết quả như mình mong muốn.

2.5. Đưa ra chiến lược quảng bá phù hợp

Một chiến dịch quảng bá thành công chỉ khi nó được thị trường và người tiêu dùng chấp nhận. Để làm được điều đó thì thông điệp, nội dung của quảng cáo phải hướng tới thị trường và người dùng, đáp ứng tốt nhu cầu của họ. Và để làm được điều đó thì không còn cách nào khác ngoài việc nghiên cứu thị trường. Để lên kế hoạch kinh doanh hiệu quả thì bạn nên nghiên cứu  thị trường ngách tiềm năng bởi việc này sẽ tạo được bước đột phá và hướng đi mới.

Bên cạnh đó, việc nghiên cứu này sẽ giúp bạn có thêm ý tưởng quảng cáo sáng tạo, sát với thực tiễn, nhắm đúng khách hàng mục tiêu cũng như nắm bắt đúng xu hướng của thị trường. 

Đưa ra chiến lược quảng bá phù hợp cho doanh nghiệp

Bạn có thể lên nội dung ý tưởng thông qua rất nhiều nguồn từ thị trường như : đối thủ cạnh tranh, xu hướng thị trường, trend mà mọi người đang quan tâm… Mọi thứ đều có thể cho bạn một ý tưởng quảng cáo sáng tạo, thu hút, chỉ là bạn có nắm bắt và áp dụng được nó hay không mà thôi.

III. Cách thức nghiên cứu thị trường hiệu quả

Việc nghiên cứu về thị trường cũng có rất nhiều cách thức nghiên cứu. Tùy vào mục đích, sản phẩm và cách thức kinh doanh mà có những cách nghiên cứu khác nhau. Không có phương pháp nào là hoàn hảo 100%, hay cũng không có phương pháp nào là hiệu quả nhất. Nó có thể áp dụng có hiệu quả với doanh nghiệp này nhưng lại không hiệu quả với doanh nghiệp khác. Vậy hãy cùng POS365 tìm hiểu 5 cách thức nghiên cứu về thị trường thông dụng nhất hiện nay nhé!

3.1. Quan sát hành vi tiêu dùng

Bằng việc quan sát hành vi tiêu dùng của khách hàng, ta có thể dễ dàng nắm bắt được thông tin, nhu cầu và xu hướng thị trưởng trương trong khoảng thời gian sắp tới. Với một số lĩnh vực như đồ ăn, tiêu dùng, quần áo thì chúng ta có thể dễ dàng nắm bắt được xu hướng thị trường thông qua hành vi tiêu dùng của khách hàng. 

Đây cũng được xem là cách đơn giản nhất giúp nghiên cứu thị trường một cách tổng quan và chính xác. việc quan sát có nhiều hạn chế, tuy nhiên nó là cái phản ánh chân thực nhất hành vi và nhu cầu của thị trường. Bạn có thể nhìn vào thái độ của khách hay cách chi tiêu của khách hàng là có thế biết được tâm trạng, nhu cầu tiềm ẩn bên trong họ. 

Cách thức nghiên cứu thị trường hiệu quả nhất hiện nay

3.2. Chọn lọc đối tượng để nghiên cứu

Khách hàng trên thị trường là rất lớn, bạn không thể nghiên cứu từng đối tượng khách hàng được. Vì vậy, cách tối nhất để giảm thiểu chi phí, thời gian cũng như mang lại kết quả tốt nhất là lọc đối tượng để nghiên cứu. 

Nhóm đối tượng bạn lựa chọn nên là nhóm đối tượng khách hàng của bạn, hay nhóm đối tượng khách hàng mà bạn đang hướng đến trong tương lai. Sự cụ thể và chi tiết sẽ giúp cho việc xác định nhu cầu và tâm lý khách hàng được đúng hơn, bạn cũng dễ dàng khai thác những thông tin từ họ.

Những đối tượng mà bạn nghiên cứu cũng phải dựa trên nhu cầu, mục đích nghiên cứu. Tùy vào mục đích sẽ có cách phân chia đối tượng nghiên cứu khác nhau và mang lại kết quả khác nhau.

Chọn lọc nhóm đối tượng để nghiên cứu hành vi

3.3. Phương pháp điều tra khảo sát

Đây được xem là cách nghiên cứu thị trường phổ biến nhất hiện nay. Nó được áp dụng ở hầu hết các lĩnh vực, ngành nghề cũng như áp dụng trên nhiều đối tượng khác nhau. Với phương pháp này ta cũng có nhiều cách nghiên cứu khác nhau như:

a) Thực hiện phát phiếu điều tra

Trước khi nghiên cứu bằng phương pháp này, bạn cần lên cho mình bộ câu hỏi khảo sát tối ưu nhất. Những câu hỏi mà bạn lập ra phải kiến cho khách hàng dễ dàng trả lời cũng như thu được nhiều thông tin nhất từ khách hàng. 

Thường thì những phiếu khảo sát này sẽ được phát tại một vài địa điểm cụ thể, tại khu đông dân cư hay nơi tập trung nhiều khách hàng mục tiêu. 

Với phương pháp này, tỷ lệ thành công và số lượng thông tin thu được cũng khá cao. Tuy nhiên với cách này thì chi phí bỏ ra cũng khá cao.

Phương pháp điều tra khảo sát rất phổ biến hiện nay

b) Khảo sát qua điện thoại

Phương pháp này hiện nay khá phổ biến và mang lại hiệu quả khả quan cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, với phương pháp này khá tiện cho chủ doanh nghiệp và người khảo sát, tuy nhiên nó cũng mang đến không ít phiền toái cho khách hàng. Chính vì vậy mà hiệu quả của nó mang lại không được đánh giá cao, đôi khi còn mất khá nhiều thời gian.

c) Khảo sát qua thư

Đây là phương pháp gửi bảng hỏi qua Email cho khách hàng. Phương pháp này không tốn quá nhiều thời gian, tuy nhiên tỉ lệ phản hồi lại rất thấp. Văn hóa cùng email hiện nay cũng chưa quá phổ biến vì vậy mà thông tin bạn nhận được cũng không quá nhiều.

d) Khảo sát trực tuyến

Internet là kênh thông tin trực tuyến phổ biến nhất hiện nay. Đây cũng là cách thức hiện nay được áp dụng nhiều nhất và mang lại hiệu quả tốt nhất về số lượng cũng như chất lượng. 

Khảo sát trực tuyến

Làm khảo sát nhận quà hay khảo sát kiếm tiền cũng là cách thức mà nhiều người, nhiều đơn vị áp dụng để thu được số lượng khảo sát nhiều nhất. Tuy nhiên một vấn đề đặt ra là thông tin thu được liệu có hiệu quả hay không, không có một căn cứ nào để đo sự chính xác của thông tin.

3.4. Phương pháp phỏng vấn nhóm

Phương pháp này được thực hiện bằng cách mời một nhóm đối tượng tham gia trả lời các câu hỏi hay tham gia thảo luận chung một vấn đề nào đó. Thông qua đó sẽ thu được thông tin một cách khách quan nhất. Phỏng vấn nhóm hay phỏng vấn chuyên sâu cũng đề thu được thông tin chính xác và chất lượng hơn cách phỏng vấn thông thường. 

IV. Các bước nghiên cứu thị trường cho doanh nghiệp

Quy trình nghiên cứu thị trường sẽ bao gồm các bước sau đây:

Các bước nghiên cứu thị trường

4.1. Xác định vấn đề và mục tiêu

Việc đầu tiên trong khi bắt đầu nghiên cứu về thị trường là xác định vấn đề cần giải quyết và mục tiêu cần đạt được. Ví dụ cụ thể: Một doanh nghiệp đang có ý tưởng bán một sản phẩm mới. Để thực hiện được ý tưởng, doanh nghiệp đó cần phải sản xuất một số lượng nhỏ sản phẩm này để phát cho những khách hàng tiềm năng được chọn. Doanh nghiệp sẽ phải thực hiện một cuộc nghiên cứu để lấy đánh giá của khách hàng khi sử dụng sản phẩm. Từ đó xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp. Một doanh nghiệp khác đang bị sụt giảm về doanh thu đối với mặt hàng kem đánh răng. Doanh nghiệp này phải thực hiện một cuộc nghiên cứu để xác định nguyên nhân vì sao lại thế. Từ đó đưa ra các điều chỉnh phù hợp trong chiến lược marketing cho sản phẩm này.

Xác định vấn đề và mục tiêu

4.2. Xây dựng kế hoạch nghiên cứu

Khi đã xác định được vấn đề và mục tiêu cần giải quyết, người làm nghiên cứu sẽ tiến hành xây dựng một kế hoạch hiệu suất cao để thu thập những thông tin thiết yếu. Kế hoạch nghiên cứu sẽ bao gồm xác lập những nguồn tài liệu có thể tích lũy, phương pháp tích lũy, phương tiện đi lại và công cụ thực thi, phương pháp liên hệ, ngân sách,… Người nghiên cứu có thể lựa chọn một trong hai, hoặc cả hai nguồn dữ liệu sau đây:

• Nguồn dữ liệu thứ cấp (Secondary data) là những dữ liệu thông tin đã có từ trước giúp người nghiên cứu dễ dàng thu thập được từ việc tra cứu, tìm kiếm.

• Nguồn dữ liệu chính (Primary data) là những dữ liệu mới khi khảo sát trực tiếp các đối tượng nghiên cứu.

Xây dựng kế hoạch nghiên cứu

Về phương thức tiếp cận, người làm nghiên cứu có thể sử dụng các phương thức sau:

• Phương pháp quan sát: Người nghiên cứu thu thập thông tin thông qua việc quan sát và đánh giá hoạt động của đối tượng nghiên cứu. Ví dụ như quan sát quá trình khách hàng tại cửa hàng, hay quá trình khách hàng sử dụng sản phẩm.

• Phương pháp khảo sát: Thực hiện các cuộc khảo sát để đánh giá được nhận định, suy nghĩ của người được chọn để thảo luận một vấn đề nào đó.

• Phương pháp nghiên cứu hành vi của đối tượng thông qua những dữ liệu thứ cấp có được từ lịch sử cuộc gọi, lịch sử mua hàng, lịch sử truy cập website của doanh nghiệp…

• Phương pháp nghiên cứu định tính: Sàng lọc và lựa chọn ra một số đối tượng tiêu biểu để tham gia vào cuộc nghiên cứu. Người nghiên cứu sẽ đưa ra một vài câu hỏi tiêu biểu và lắng nghe những câu trả lời, chia sẻ từ những người tham gia.

Về phương tiện, công cụ hỗ trợ cho cuộc nghiên cứu, bạn có thể chọn các hạng mục sau đây:

• Bảng câu hỏi: Xây dựng một danh sách câu hỏi có chọn lọc và gửi đến khách hàng để họ trả lời. Để nhiều kích thích khách hàng trả lời bảng câu hỏi, hãy tặng sản phẩm hay phiếu giảm giá khi mua hàng,…

• Về “tập đối tượng” (sampling plan), cần xác định rõ 3 nội dung: Tiêu chí lựa chọn đối tượng, quy mô (số lượng tối đa), độ tin cậy của đối tượng.

Về phương thức liên hệ có thể lựa chọn phương thức gửi câu hỏi và nhận câu trả lời thông qua: gửi email, gọi điện thoại, gặp gỡ trực tiếp, Online (website, mạng xã hội…)

Việc cuối cùng của phần xây dựng kế hoạch nghiên cứu là cần có một ngân sách chi tiết, bao gồm các chi phí được liệt kê rõ cho các khoản mục cần mua sắm, chi trả.

4.3. Thu thập thông tin

Tiếp theo là bước thu thập thông tin, người nghiên cứu cần triển khai việc làm tích lũy tài liệu theo kế hoạch đã đề ra. Người nghiên cứu phải bảo vệ những thông tin tích lũy được trong quy trình nghiên cứu được ghi chép hoặc update trên các ứng dụng một cách rõ ràng, cụ thể và sắp xếp theo trình tự khóa học, hợp lý.

Thu thập thông tin

4.4. Phân tích dữ liệu

Dựa vào những dữ liệu đã thu thập được, người nghiên cứu sẽ bắt đầu công việc phân tích. Bao gồm các công việc như công tác thống kê, tính toán chuẩn xác để cho ra các giá trị trung bình theo các biến số phù hợp cho mục tiêu nghiên cứu.

Phân tích dữ liệu

4.5. Trình bày kết quả nghiên cứu

Khi đã hoàn tất hầu hết quy trình nghiên cứu, người nghiên cứu cần đưa ra số liệu cụ thể, nghiên cứu một cách trực quan, dễ hiểu và bảo vệ được tính khoa học giúp những người có thẩm quyền hiểu được vấn đề và có sở đúng đắn trong việc đưa ra quyết định hành động.

Trình bày kết quả nghiên cứu

4.6. Đưa ra quyết định

Qua buổi trình bày kết quả nghiên cứu, việc cuối cùng doanh nghiệp cần làm là hội ý và đưa ra quyết định hành động phù hợp nhất.

Đưa ra quyết định

V. Tổng kết

Ta có thể nhận được các kết quả nghiên cứu thị trường khác nhau thông qua cách thức cũng như đối tượng khác nhau. Chúng ta cũng có thể vận dụng một lúc nhiều cách nghiên cứu khác nhau để có đánh giá chuẩn xác nhất. Hi vọng những thông tin mà POS365 mang đến ở trên có thể giúp bạn có thêm kiến thức về nghiên cứu thị tường cũng như tầm quan trọng của việc nghiên cứu và tìm hiểu thị trường trong kinh doanh. Chúc bạn thành công!