Nên thành lập Hợp tác xã hay Doanh nghiệp ? – Luật Phúc Cầu

Mọi người dân đều có quyền tự do kinh doanh ngành nghề mà pháp luật không cấm. Vì vậy, cá nhân, tổ chức có thể tự do lựa chọn hình thức kinh doanh nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận từ các ngành nghề mà Nhà nước cho phép được thực hiện. Tuy nhiên, với sự đa dạng của các loại hình kinh doanh sẽ làm cho rất nhiều người phân vân không biết nên chọn hình thức nào là phù hợp. Trong bài viết dưới đây, Luật Phúc Cầu sẽ phân tích cho Quý khách hàng về ưu và nhược điểm của hợp tác xã và các loại hình doanh nghiệp để Quý khách hàng có thể đưa ra lựa chọn khách quan phù hợp với nhu cầu kinh doanh của mình:

1.Cơ sở pháp lý

• Luật doanh nghiệp năm 2020;

• Luật hợp tác xã năm 2012.

2.Hợp tác xã là gì?

Hợp tác xã (HTX) là mô hình sản xuất đã tồn tại từ lâu, được quy định tại Khoản 1 Điều 3 Luật Hợp tác xã năm 2012.Theo đó, hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 07 thành viên tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên; trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý HTX.

Khi hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phát triển đến trình độ cao hơn thì sẽ hình thành các Doanh nghiệp của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và hoạt động theo Luật doanh nghiệp.

3.Doanh nghiệp là gì?

Doanh nghiệp là khái niệm được quy định tại Khoản 10 Điều 4 Luật doanh nghiệp năm 2020, cụ thể:

“Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của phập luật nhằm mục đích kinh doanh”..

Hiện nay có 5 loại hình doanh nghiệp sau: Công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, công ty hợp danh, doanh nghiệp tư nhân.

4.Lựa chọn thành lập Hợp tác xã hay Công ty?

Để trả lời cho câu hỏi nên thành lập Hợp tác xã hay Công ty thì cần phải có sự so sánh, xem xét đến ưu và nhược điểm của hai loại hình này. Từ đó, các cá nhân, tổ chức có thể xem xét và đưa ra những cân nhắc để lựa chọn một loại hình kinh doanh phù hợp nhất:

️🎯 So sánh hợp tác xã và doanh nghiệp

*Giống nhau:

• Cả HTX và doanh nghiệp đều là tổ chức tự nguyện.

• Đều có tư cách pháp nhân

*Khác nhau:

Tiêu chí

Hợp tác xã

Doanh nghiệp

Đối tượng hướng đến

Các thành viên HTX – nhằm đáp ứng nhu cầu chung về hàng hóa, dịch vụ của các thành viên Hợp tác xã.

Các hoạt động kinh doanh trên thị trường và nhằm mục đích sinh lợi.

Cơ chế quản lý

Thành viên HTX có quyền bình đẳng và biểu quyết ngang nhau không phụ thuộc vốn góp trong việc quyết định tổ chức, quản lý và hoạt động của HTX.

Quyền quyết định việc quản lý công ty thường thuộc về cổ đông, thành viên chiếm số vốn lớn hơn, hay nói cách khác, quyền lực thuộc về người góp nhiều vốn.

Phân phối lợi nhuận

Việc phân phối lợi nhuận chủ yếu dựa vào mức độ sử dụng sản phẩm, dịch vụ của thành viên hoặc theo công sức lao động đóng góp của thành viên đối với HTX tạo việc làm.

Việc phân phối lợi nhuận thường căn cứ trên tỷ lệ sở hữu vốn của các cổ đông, thành viên công ty.

️📍📍Những ưu điểm và nhược điểm của Hợp tác xã

*Ưu điểm:

• HTX là mô hình tổ chức kinh tế mà có thể thu hút được nhiều thành viên tham gia, tạo điều kiện phát triển cho việc sản xuất, kinh doanh của những cá thể riêng lẻ. Mô hình này thể hiện tính xã hội cao, trợ giúp cộng đồng hiệu quả.

• Việc quản lý HTX được thực hiện trên nguyên tắc dân chủ và bình đẳng nên không phân biệt số vốn góp nhiều hay ít của từng người mà các xã viên vẫn được bình đẳng trong việc biểu quyết, quyết định các vấn đề của hoạt động của HTX .

• Các thành viên trong hợp tác xã chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn đã góp khi thành lập. Trường hợp này tạo nên tâm lý yên tâm cùng đầu tư, sản xuất, kinh doanh; tránh được tâm lý lo lắng, rủi ro khi tham gia vào HTX.

*Nhược điểm

• Khi thành lập HTX thì không thể chuyển sang các mô hình kinh tế khác. Trong khi đó, nếu thành lập doanh nghiệp thì có thể chuyển sang các loại hình công ty khác nếu đủ điều kiện.

• Theo Luật Hợp tác xã 2012, số lượng thành viên tối thiểu của hợp tác xã là 7. Mô hình này được là coi khó thành lập hiện nay, bởi lẽ việc thành lập tổ chức kinh tế vừa và nhỏ đang chiếm tỉ lệ cao. Vì vậy, số lượng cá nhân, tổ chức góp vốn để thành lập không quá nhiều. Bên cạnh đó, số lượng thành viên trên 7 thì cũng có nhiều lựa chọn khác như công ty cổ phần, công ty TNHH 2 thành viên trở lên.

• Do HTX phát triển theo cơ chế bình đẳng nên mô hình này thường không thu hút được thành viên đóng góp được nhiều vốn. Bởi lẽ thành viên HTX sẽ cảm thấy quyền lợi của mình khi tham gia quyết định các vấn đề của hợp tác xã không tương xứng với số vốn mà mình đã góp.

• Số lượng thành viên tham gia HTX thường rất đông nên sẽ có nhiều vấn đề phức tạp trong việc quản lý.

• Khả năng huy động vốn của HTX không cao và cũng không có nhiều hình thức huy động vốn như doanh nghiệp. Nguồn vốn của hợp tác xã thường được huy động chủ yếu từ nguồn vốn góp từ các thành viên và các khoản trợ cấp, hỗ trợ từ Nhà nước và các tổ chức khác. Trong khi đó, Doanh nghiệp có thể huy động vốn bằng cách phát hành thêm cổ phiếu, trái phiếu…

• Quyền góp vốn, mua cổ phần tại các tổ chức kinh tế khác bị hạn chế: Đây cũng là một hạn chế lớn của Hợp tác xã. Theo điểm b khoản 1 Điều 20 Nghị định 193/2013/NĐ-CP, HTX không được góp vốn, mua cổ phần đối với các ngành, nghề không phải ngành nghề kinh doanh của HTX.

📍📍 Ưu điểm và nhược điểm của Công ty

📍Công ty TNHH một thành viên.

*Ưu điểm:

• Do một tổ chức hoặc một cá nhân làm chủ sở hữu. Theo đó, chủ sở hữu có toàn quyền quyết định mọi vấn đề liên quan đến hoạt động của công ty mà không cần xin ý kiến hay góp ý từ các chủ thể khác;

• Có tư cách pháp nhân;

• Chịu trách nhiệm hữu hạn về tài sản trong phạm vi số vốn đã góp vào Công ty.

*Nhược điểm:

• Khó khăn trong việc huy động vốn: Khi Công ty muốn tăng vốn hoặc tiếp nhận thành viên mới thì phải chuyển đổi sang loại hình Công ty khác.

• Không được phát hành cổ phiếu, trái phiếu.

📍 Công ty TNHH hai thành viên trở lên.

*Ưu điểm:

• Có tư cách pháp nhân, các thành viên chỉ phải chịu trách nhiệm hữu hạn về tài sản trong phạm vi số vốn góp vào công ty, do đó mức độ rủi ro không cao;

• Số lượng thành viên công ty không nhiều, quản lý công ty không quá phức tạp;

• Việc mua bán, chuyển nhượng phần vốn góp giữa các thành viên trong công ty được luật pháp quy định khá chặt chẽ.

*Nhược điểm

• Không có quyền phát hành trái phiếu.

• Chịu sự quản lý của pháp luật chặt chẽ hơn so với các công ty hợp danh hay doanh nghiệp tư nhân.

📍Công ty cổ phần.

*Ưu điểm:

• Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp à mức độ rủi ro trong đầu tư của các cổ đông không cao. Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác (trừ 2 trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 120 và khoản 1 Điều 127 của Luật DN 2020.)

• CTCP là loại hình duy nhất có quyền phát hành chứng khoán các loại để huy động vốn. Việc huy động vốn dễ dàng, linh hoạt hơn và huy động được số vốn lớn hơn các loại hình doanh nghiệp khác.Với ưu thế khả năng huy động vốn nhanh và linh hoạt cho phép CTCP có thể hoạt động trong hầu hết các lĩnh vực, ngành nghề.

➡️➡️ Đa phần các công ty lớn có ít nhất 3 cá nhân hoặc tổ chức góp vốn trở lên muốn kinh doanh những ngành nghề đòi hỏi Vốn lớn sẽ ưu tiên lựa chọn CTCP để dễ dàng huy động vốn từ nhiều nguồn và nhiều đối tượng khác nhau.

*Nhược điểm:

• Việc quản lý và điều hành CTCP rất phức tạp – do không hạn chế cổ đông, số lượng cổ đông có thể rất lớn à nhiều cổ đông có thể không quen biết nhau và dễ có sự phân hóa các nhóm cổ đông đối kháng nhau về mặt lợi ích.

• Việc thành lập và quản lý công ty cổ phần tốn kém, phức tạp, yêu cầu cao hơn các loại hình công ty khác – do Cơ cấu tổ chức phức tạp hơn loại hình khác, bị ràng buộc chặt chẽ bởi các quy định của pháp luật, đặc biệt về chế độ tài chính, kế toán, thuế.

📍Doanh nghiệp tư nhân.

*Ưu điểm:

• Thủ tục thành lập, cơ cấu tổ chức của công ty đơn giản

• Chủ doanh nghiệp có toàn quyền quyết định đối với tất cả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp

• Chịu trách nhiệm vô hạn, bằng toàn bộ tài sản của chủ sở hữu về mọi hoạt động kinh doanh, các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty.

*Nhược điểm:

• Không có tư cách pháp nhân, rủi ro cao khi chịu trách nhiệm vô hạn

• Không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào trên thị trường

• Không được góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần trong các loại hình doanh nghiệp khác

• Chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân.

📍Công ty hợp danh.

*Ưu điểm

• Thành viên công ty hợp danh là những cá nhân có trình độ chuyên môn, uy tín nghề nghiệp, thường có mối quan hệ thân thiết với nhau.

*Nhược điểm

• Chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của công ty nên đối với các thành viên hợp danh chịu rủi ro hơn khi kinh doanh;

• Không được phát hành cổ phiếu để huy động vốn.

Như vậy, từ những phân tích trên đây, có thể thấy Hợp tác xã hay Doanh nghiệp đều có các ưu và nhược điểm nhất định nên để đưa ra lựa chọn thành lập Hợp tác xã hay Công ty sẽ phụ thuộc vào điều kiện của từng cá nhân, tổ chức cũng như các yếu tố khác. Nếu bạn muốn bắt đầu công việc kinh doanh của mình nhưng vẫn còn băn khoăn, không biết lựa chọn loại hình nào, hãy liên hệ ngay với Luật Phúc Cầu – chúng tôi có đội ngũ chuyên viên tư vấn riêng, chuyên sâu, giải đáp mọi thắc mắc của bạn. Hãy để Luật Phúc Cầu đồng hành cùng bạn trong những bước đi khởi nghiệp đầu tiên – chuẩn xác, hiệu quả, vững vàng !

🏷 XEM THÊM: Dịch vụ thành lập công ty trọn gói từ A – Z, tối ưu, tiết kiệm của Luật Phúc Cầu

Trên đây là những vấn đề về việc thành lập các loại hình kinh doanh. Để được tư vấn chi tiết hơn và giải đáp các thắc trong trường hợp bài viết có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong bài viết khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề, rất mong nhận được phản ánh của quý khách tới địa chỉ [email protected] hoặc Tổng đài tư vấn trực tuyến 0236.777.3979 Chúng tôi sẵn sàng giải đáp.

Trân trọng/./