Kỳ 1: Ẩm thực Ba Lan cũng rất ‘máu’!

Khi nói đến ẩm thực từ nội tạng động vật, Việt Nam chúng ta không khỏi ‘phổng mũi’ tự hào khi sở hữu cả một kho tàng ‘quốc hồn quốc túy’. Miền núi thì có thắng cố. Đồng bằng thì có nào lòng dồi, nào phá lấu ngon không cưỡng nổi. Khác với chúng ta, người phương Tây thường không đánh giá cao các món làm từ nội tạng do kết cấu lạ lùng và hàm lượng cholesterol cao. Thậm chí, đối với họ, những món này còn khá… dị. Nhưng, ngạc nhiên chưa! Ở đất nước Ba Lan xa xôi, người ta cũng có cả một bộ sưu tập những món ngon từ lục phủ ngũ tạng được chế biến tinh tế, kỳ công và tất nhiên là ngon đừng hỏi! Kỳ này, chúng ta hãy cùng điểm qua vài món ăn cực ‘máu’ (cả nghĩa bóng lẫn nghĩa đen) của Ba Lan nhé!

Người Ba Lan cũng khá sành sỏi trong việc nấu và ăn các món nội tạng. (Nguồn: wylecz.to)

1. Salceson (giò phủ tạng)

Nghe thành phần có vẻ ‘khủng khiếp’ nhưng salceson thực sự là một món hấp dẫn. (Nguồn: katalogsmakow.pl)

Thoạt nhìn, loại xúc xích này khá giống giò xào của Việt Nam. Tuy nhiên, phương pháp làm đông thịt lại khác nhau. Người Việt Nam chủ yếu dùng da heo, tai heo và mộc nhĩ. Người Ba Lan lại có phần ‘bạo liệt’ hơn khi xài đồ lòng để làm màng bọc, cùng với thủ lợn, tiết, sụn, lưỡi, gan, dạ dày, lá lách, phổi, mỡ, bì để tạo kết cấu cho khối giò. Tất nhiên, các nguyên liệu ‘dữ dằn’ vừa kể không được cho hết vào cùng một cây giò salceson mà còn tùy từng loại salceson khác nhau. Với những ai yếu bóng vía mà vẫn muốn thưởng thức món ngon thì tốt nhất không nên hỏi cặn kẽ trong miếng salceson mình đang ăn có những gì!

2. Czernina (tiết canh Ba Lan)

Nhiều trẻ em Ba Lan ngày ấy chắc hẳn đã ‘ngã ngửa’ khi biết sự thật về món “súp sô-cô-la” mà họ từng ghiền. (Nguồn: pepehousing.com)

Ngộ nghĩnh nhỉ! Lạ lùng nhỉ! ‘Tây’ sao lại ăn tiết canh? Ấy thế mà có thật hẳn hoi nhé! Czernina là một món súp truyền thống rất phổ biến ở Ba Lan làm từ tiết gà, vịt hoặc thỏ. Tiết heo tuy hiếm khi được sử dụng hơn nhưng không phải là không có. Ngoài tiết và nước hầm xương thì các loại rau thơm, gia vị, hoa quả khô (táo, mận, mơ) là thành phần không thể thiếu để làm nên món súp czerrnina chua ngọt độc đáo. Một số câu chuyện vui được người Ba Lan kể lại rằng khi họ còn nhỏ, các bà các mẹ thường bảo rằng đó là món súp…sô-cô-la để con trẻ thấy dễ nuốt hơn! Thật là tuổi thơ dữ dội!

3. Wątróbka z jabłkiem i cebulką (gan chiên hành, táo tươi)

Gan là một trong những món ăn ‘gây war’ nhiều nhất. Người thì nói gan đầy chất độc, người lại rằng gan thải độc cho cơ thể nên rất sạch. Người thì nói gan xào rau ngon xỉu, người thì chê nấu vậy thì mất hết cả chất. Món fois gras của Pháp bị chỉ trích là quá ư tàn bạo, nhưng những ai trót mê món này thì cho rằng nó là ‘đỉnh của chóp’. Ở Ba Lan cũng vậy, “dù ai nói ngả nói nghiêng”, món gan vẫn nằm trong danh mục những món trứ danh khiến nhiều người mê mẩn. 

Gan, hành tây và táo – sự kết hợp tưởng chừng lạ lùng nhưng vô cùng hấp dẫn. (Nguồn: polki.pl)

Người Ba Lan thưởng thức gan theo nhiều cách khác nhau và nguyên liệu sử dụng có thể là gan heo, gan gà thông thường hoặc gan gà tây. Cách phổ biến nhất là làm món wątróbka z jabłkiem i cebulką: đem gan chiên cho thật thơm cùng hành tây, và có thể thêm táo tươi hoặc khoai tây để cân bằng vị giác. Những ai thích món ướt hơn thì có thể thử thưởng thức gan sốt kem ngon ‘nhức nách’. 

4. Kaszanka (dồi kiểu Ba Lan)

Sang Ba Lan nếu mang nỗi nhớ quê nhà thì ăn kaszanka cũng vơi đi nhiều ☺ (Nguồn: laskopol.pl)

Đúng như tên tiêu đề, kaszanka rất giống món dồi của Việt Nam. Nguyên liệu chính là tiết vụn nhồi lòng heo. Tuy nhiên hương vị hai món dồi này lại tương đối khác nhau. Dồi của Việt Nam ăn mát và thơm mùi rau húng, còn dồi kaszanka của Ba Lan thiên về vị béo ngậy vì có hạt tam giác mạch, ăn cùng hành tây chiên. Kaszanka được bày bán cực kỳ phổ biến tại các siêu thị và quầy thực phẩm ở Ba Lan với giá ‘hạt rẻ’. Theo kinh nghiệm thực tiễn, món kaszanka truyền thống ăn thực sự ‘cuốn’ và tốn bánh mỳ! Vậy nên, nếu bạn có ý định giảm cân thì phải bấm bụng bỏ qua món này rồi!

5. Gulasz z serc (tim gà nấu cà rốt)

Ngày đông giá mà có đĩa gulasz z serc thì cứ gọi là ‘phê tận nóc’! (Nguồn: gotujmy.pl)

Nghe nhạc hiệu là đoán được chương trình luôn này! Gulasz z serc có thể coi là một món nội tạng dễ ăn với 2 thành phần chính là tim gà nóng sốt ăn cùng cơm hoặc khoai tây, cháo, dưa chua. Nhiều người Việt Nam và Ba Lan thích ăn tim vì cơ tim có kết cấu dai và ngọt. Tim cũng được coi là một trong những phủ tạng sạch nhất, an toàn nhất để chế biến thành món ăn. Khác với những cách chế biến tim thông thường của người Việt, người Ba Lan thích cho cà rốt cùng nhiều loại rau thơm để tăng mùi vị. Người ta còn thêm chút bột mỳ để có thứ nước dùng tim sóng sánh hơn. Một điểm khác biệt nữa đó là khi chế biến, người Ba Lan thường bỏ đi lớp mỡ ngoài và cuống tim. 

(còn tiếp)

Có thể bạn cần!