Một Nửa Sự Thật – Nhận định về “Nhân tố enzyme” của BS Hiromi Shinya

Bộ sách Nhân tố enzyme của Bác sĩ Hiromi Shinya là một hiện tượng tại Nhật Bản, với con số ấn hành tới 2 triệu bản.

Hiromi Shinya là bác sĩ (BS) ngoại khoa tiêu hóa, hành nghề tại Mỹ và Nhật Bản. Theo lời kể trong sách, BS Shinya là người đã phát minh phương pháp mổ nội soi tiêu hóa, thay vì mổ hở.

Bộ sách của BS Shinya nói về “enzyme diệu kỳ”, một giả thuyết mà ông đưa ra sau vài chục năm lăn lộn trong nghề y.

Enzyme diệu kỳ, theo giải thích của BS Shinya, là enzyme nguyên gốc. Cơ thể sẽ chuyển hóa enzyme diệu kỳ thành các loại enzyme khác nhau theo nhu cầu cơ thể, tương tự như tế bào gốc phân hóa thành nhiều loại tế bào cho nhiều mô khác nhau.

Giả thuyết của BS Shinya quy chiếu tình trạng sức khỏe con người vào enzyme diệu kỳ. Thiếu enzyme diệu kỳ, cơ thể sẽ phát sanh bệnh tật. Do đó phải ăn uống làm sao để enzyme diệu kỳ được sản xuất dồi dào trong cơ thể. “Phương pháp ăn uống Shinya” mà BS Hiromi Shinya đề xuất nhằm đáp ứng yêu cầu này.

Có enzyme diệu kỳ là có đủ loại enzyme khác nhau, là có sức khỏe, thậm chí phương pháp ăn uống Shinya có thể chữa lành nhiều bệnh tật mà không cần đến y học hiện đại. BS Hiromi Shinya đã đề cao những thực phẩm trong phương pháp Shinya bằng cách hạ thấp các thực phẩm khác như sữa, sữa chua, trà, dầu ăn tinh luyện, muối, đường tinh luyện… Ông dùng kiến thức khoa học để chứng minh các thực phẩm đó là có hại cho cơ thể, với bằng chứng là 300.000 trường hợp lâm sàng mà ông quan sát được trong suốt vài chục năm hành nghề.

Quan điểm về thực phẩm của BS Hiromi Shinya quả thật là một hiện tượng… “diệu kỳ”, vì nó vượt xa những hiểu biết hiện nay của các cơ quan an toàn thực phẩm trên thế giới cả vài… thế kỷ.

Với cuốn sách Một nửa sự thật này, tôi muốn đáp trả dưới góc nhìn an toàn thực phẩm về những loại thực phẩm mà BS Shinya phê phán là “có hại”, cần phải loại bỏ. Tôi chỉ nhặt ra vài loại thực phẩm để thảo luận, vì nhiều quá, nói không hết, dễ rơi vào vụn vặt. Phản biện nhằm làm rõ lập luận của BS Hiromi Shinya, mà chủ yếu là ông dùng 50% cái đúng để biến 50% cái sai thành đúng. Đó là lý do vì sao tôi đặt nhan đề cho cuốn sách này là Một nửa sự thật.

Với những trích dẫn trong sách Một nửa sự thật, tôi dựa vào bản dịch của Như Nữ, trong hai tập cuốn sách Nhân tố enzyme, tập I là Phương thức sống lành mạnh và tập II là về Thực hành, do nhà xuất bản Thế Giới ấn hành năm 2017.

Thiếu hụt enzyme, hàm ý ăn uống không theo phương pháp Shinya, sẽ gây ra bệnh. Và ăn uống theo phương pháp Shinya chính là cách chữa bệnh.

– Với tiêu hóa: ăn thịt làm cứng thành dạ dày; ruột và dạ dày xấu là dấu hiệu của các bệnh khác như tim mạch, cao huyết áp, ung thư… Uống thuốc đau dạ dày càng làm dạ dày kém đi. Thay vì uống thuốc nên dùng thực phẩm chức năng…

– Với ung thư: thay vì dùng thuốc chống tái phát, nên dùng phương pháp ăn uống Shinya giúp tỉ lệ tái phát ung thư còn 0%…

Hai vấn đề trên thuộc lĩnh vực y học, ngoài khả năng của tôi. Xin dành lại cho đồng nghiệp trong ngành y-dược của BS Hiromi Shinya đánh giá.

Trước khi gửi bản thảo Một nửa sự thật tới nhà xuất bản, tôi gửi cho hai bác sĩ thân hữu nhờ góp ý – BS Trần Phạm Chí, chuyên khoa tiêu hóa, và BS Phạm Nguyên Quý, chuyên khoa ung thư. Hai ông bác sĩ này đọc xong nổi máu, viết và gửi lại cho tôi bài nhận định về “nhân tố enzyme” dưới góc nhìn chuyên khoa của họ.

Nắng hạn gặp mưa rào, tôi đưa luôn vào cuốn sách này. Tôi không tìm thấy bài điểm sách nào về bộ sách Nhân tố enzyme của BS Shinya trên báo chí hay tạp chí ở châu Âu hay ở Mỹ.

Dù không được giới khoa học điểm sách ở các nước tiên tiến, nhưng sách của BS Shinya lại được giới kinh doanh thực phẩm chức năng ngưỡng mộ và xem những lời phán bảo của BS Hiromi Shinya như kinh thánh. Họ trích dẫn chúng trên các video quảng cáo ở Youtube hay Facebook.

Ngành thực phẩm chức năng đã thúc đẩy marketing đạt tới đỉnh cao nghệ thuật.

Với bạn đọc có kiến thức về sinh lý-sinh hóa, về dinh dưỡng và an toàn thực phẩm, về y dược học… có lẽ không khó để nhận ra những yếu tố huyền thoại trong quyển Nhân tố enzyme.

Như đã nói ở trên, Nhân tố enzyme có số ấn hành lên tới 2 triệu bản ở nước ngoài. Sách này đã được dịch sang tiếng Việt, và sách tôi có trong tay là quyển tái bản lần thứ năm.

Tôi không quan tâm đến con số 2 triệu bản ở nước ngoài, mà quan tâm tới con số tái bản lần thứ năm ở trong nước. Bao nhiêu người Việt chúng ta đã đọc, và bao nhiêu người đã làm theo hướng dẫn của BS Shinya. Chắc là có với không ít độc giả ngoài ngành khoa học.

Giọng văn của BS Shinya rất lợi hại, kể chuyện hấp dẫn, viết trơn tru và nói cứ như… thật, lại có chứng cớ rành rành với 300.000 trường hợp lâm sàng của một vị bác sĩ kinh nghiệm cả đời hành nghề y. Thuyết phục quá đi chứ!

Quyển Một nửa sự thật được viết nhắm tới độc giả ngoài ngành. Tôi đã giản lược những lý thuyết rườm rà tới mức đơn giản nhất có thể, né tránh thuật ngữ hàn lâm càng nhiều càng tốt. Hai chương đầu nói về enzyme, cung cấp kiến thức cơ bản nhất về enzyme để người đọc có thể dễ dàng “tiêu hóa” những chương sau, vì thế có lẽ đọc hơi “khô”. Biết làm thế nào được, tôi đã cố thêm nhiều nước, nhưng cơm chỉ chịu dẻo tới chừng đó.

Một nửa sự thật là sản phẩm mùa dịch, phải bị “cưỡng bức” ở nhà, tôi mới đủ kiên nhẫn đọc hết hai quyển về enzyme của BS Hiromi Shinya. Đọc kỹ chứ không phải đọc sơ sài đâu. Đọc không kỹ, lỡ hiểu sai ý BS Shinya, rồi phát biểu linh tinh thì lại rách việc.

Xin chia sẻ với các bạn câu chuyện về một nửa sự thật của BS Hiromi Shinya trong mùa dịch.

Sài Gòn, ngày 28 – 10 – 2021.
Vũ Thế Thành