Môi trường kinh doanh là gì? Các yếu tố ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh

Môi trường kinh doanh là một yếu tố quan trọng mà doanh nghiệp cần nắm để đảm bảo công việc kinh doanh được vận hành trơn tru hơn. Cho nên việc nghiên cứu và phân tích môi trường kinh doanh là một điều rất cần thiết,  nó giúp tận dụng tối đa cơ hội tiềm ẩn từ môi trường kinh doanh. Cùng TPos tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này bạn nhé!

Môi trường kinh doanh là gì?

Môi trường kinh doanh là tập hợp tất cả các yếu tố bên ngoài và bên trong như nhân viên, nhu cầu của khách hàng, cung và cầu, quản lý, nhà cung cấp, chủ sở hữu, hoạt động của chính phủ, đổi mới công nghệ, xu hướng xã hội, xu hướng thị trường,… Những yếu tố này ảnh hưởng đến chức năng và cách thức hoạt động của công ty một cách trực tiếp hoặc gián tiếp. 

Các lực lượng cấu thành nên môi trường kinh doanh là các nhà cung cấp, đối thủ cạnh tranh, truyền thông, chính phủ, khách hàng, điều kiện kinh tế, các nhà đầu tư và nhiều tổ chức khác hoạt động bên ngoài khác. 

Với sự tác động của môi trường kinh doanh nó sẽ tác động theo hướng tích cực tạo cơ hội kinh doanh hoặc là theo hướng tiêu cực với ý nghĩa không tốt cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Vì vậy đòi hỏi nhà quản trị phải biết nghiên cứu, phân tích môi trường kinh doanh ở mọi cấp độ để giúp doanh nghiệp phát triển. 

Yếu tố bên ngoài 

Yếu tố chính trị: Là những điều kiện về chính trị và các hoạt động của chính phủ làm ảnh hưởng đến doanh nghiệp. Ví dụ như quy định pháp chế, luật phát, thuế, các rào cản thương mại, bất ổn xã hội,… 

Các yếu tố kinh tế vĩ mô: Đây là những yếu tố ảnh toàn đến ngoài ảnh hưởng đến doanh nghiệp nó còn ảnh hưởng đến cả nền kinh tế. Bao gồm tỷ lệ thất nghiệp, lãi suất, tỷ giá hối đoái, tỷ lệ tiết kiệm và lòng tin của người tiêu dùng, thời kỳ khủng hoảng và suy thoái, thu nhập thực tế.

Yếu tố kinh tế vi mô: Đây là những yếu tố có thể sẽ gây ảnh hưởng đến doanh nghiệp. Bao gồm nhu cầu thị trường, quy mô, nguồn cung cấp, mối quan hệ với nhà cung cấp, số lượng và sức cạnh tranh của doanh nghiệp.

Yếu tố nhân khẩu học: Yếu tố nhân khẩu học thường được sử dụng để phân biệt nhóm khách hàng hiện tại hoặc khách hàng tiềm năng. Các yếu tố này dễ hiểu và có thể định lượng được, do đó dễ sử dụng trong việc xây dựng chiến lược. Các yếu tố nhân khẩu học bao gồm tuổi, giới tính, quy mô gia đình; vòng đời gia đình, giáo dục, nghề nghiệp, thu nhập, tôn giáo, chủng tộc và quốc tịch. Đây là gốc rễ cho nhiều thay đổi trong xã hội. Các yếu tố nhân khẩu học ảnh hưởng đến tất cả các ngành theo hướng tích cực hoặc tiêu cực.

Yếu tố về công nghệ: Là những sự đổi mới, phát triển về công nghệ có thể mang lại lợi ích hoặc gây hại cho doanh nghiệp. Một số sự đổi mới về công nghệ có thể làm tăng tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp như các phần mềm bán hàng, dây chuyền sản xuất tự động. Bên cạnh đó một số sáng kiến công nghệ ảnh gây đe dọa cho doanh nghiệp như sự xuất hiện nội dung trên Internet sẽ gây bất lợi cho những doanh nghiệp bán đầu máy DVD, cho thuê đĩa DVD.

Yếu tố bên trong

Văn hóa tổ chức là khuôn khổ của các giá trị, chuẩn mực, tầm nhìn và thói quen được chia sẻ bởi các thành viên có trong tổ chức. Văn hóa kinh doanh sẽ ảnh hưởng đến những nhân viên trong doanh nghiệp tương tác với nhau, với khách hàng và các bộ phận liên quan.

Cơ cấu tổ chức là cơ cấu mà doanh nghiệp tổ chức để có thể tiến hành các hoạt động của mình. Các tổ chức trong doanh nghiệp sẽ được thiết lập theo một trật tự phân cấp nhất định. Cách thức tổ chức của tổ chức trong doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng nhiều đến cách quản lý của doanh nghiệp.

Tầm quan trọng của môi trường kinh doanh

Chu kỳ kinh doanh vận hành trơn tru phụ thuộc vào sự sẵn có của các yếu tố đầu vào và yếu tố đầu ra. Doanh nghiệp kinh doanh thu được các yếu tố đầu vào như nguyên vật liệu, máy móc, công nghệ, nhân lực … và bán đi sản phẩm cho xã hội. Do đó, các nhà quản lý doanh nghiệp phải nghiên cứu các yếu tố môi trường kinh doanh để nhận thức được sự thay đổi của nguồn cung cấp đầu vào, sự thay đổi của các yếu tố xã hội như người tiêu dùng, đối thủ cạnh tranh, v.v. để đảm bảo chu trình kinh doanh vận hành trơn tru.

Ý nghĩa của môi trường kinh doanh

Môi trường kinh doanh thay đổi nhanh sẽ khiến các chiến lược kinh doanh thay đổi. Những thay đổi bên ngoài có thể ảnh hưởng đến các hoạt động và chất lượng của các quyết định của cả công ty và các đối thủ cạnh tranh. Cho nên nếu bạn không nhanh hơn đối thủ của mình bạn sẽ gặp thất bại, không thể cạnh tranh được.

Do đó, như Kenichi Ohmae nói rằng “phân tích môi trường là điểm khởi đầu quan trọng của tư duy chiến lược”. Charles Darwin cũng đã nói, “Nó không phải là loài mạnh nhất trong số các loài sống sót cũng không phải là loài thông minh nhất, mà là loài phản ứng nhanh nhất với sự thay đổi của môi trường.” 

Chúng ta đang sống trong một môi trường năng động luôn không ngừng thay đổi. Doanh nghiệp phải hiểu những thay đổi này ảnh hưởng như thế nào đến hoạt động của mình. Quá trình tư duy chiến lược đòi hỏi các nhà quản lý phải hiểu động lực cạnh tranh trong ngành, biết được nó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến hiệu quả hoạt động và lợi nhuận của công ty. Nghiên cứu môi trường các cơ hội và mối đe dọa, các nhà quản lý sẽ có thể đưa ra các quyết định chiến lược tốt hơn.

Các nhà quản lý thành công phải nhận ra các cơ hội và mối đe dọa trong môi trường bên ngoài của công ty họ. Bất kể ngành công nghiệp nào, môi trường bên ngoài là yếu tố quan trọng đối với sự tồn tại và thành công của một công ty. Một loạt các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến sự lựa chọn phương hướng và hành động của một công ty.

Các thành phần của môi trường kinh doanh

Môi trường kinh doanh được chia ra làm 2 loại là:

1. Môi trường bên trong

Các yếu tố tồn tại bên trong tổ chức, mang lại sức mạnh hoặc gây ra điểm yếu cho tổ chức, xuất phát từ môi trường bên trong. Nó bao gồm:

❂ Hệ thống giá trị 

❂ Tầm nhìn và nhiệm vụ 

❂ Mục tiêu

❂ Văn hóa doanh nghiệp

❂ Nguồn nhân lực 

❂ Công đoàn

2. Môi trường bên ngoài

Môi trường bên ngoài bao gồm những yếu tố mang lại cơ hội hoặc đe dọa cho doanh nghiệp. Nó còn được phân loại thành:

❂ Môi trường vi mô : Môi trường ngoại vi trực tiếp của doanh nghiệp có tác động liên tục và trực tiếp đến nó được gọi là Môi trường vi mô. Nó bao gồm nhà cung cấp, khách hàng, đối thủ cạnh tranh, thị trường, người trung gian, … đặc trưng cho doanh nghiệp.

❂ Môi trường vĩ mô : Môi trường vĩ mô là một trong những môi trường ảnh hưởng đến hoạt động và hiệu quả hoạt động của mọi tổ chức kinh doanh nói chung. Nó bao gồm nhân khẩu học, văn hóa xã hội, luật pháp, chính trị, công nghệ và môi trường toàn cầu.

Tất cả các doanh nghiệp kinh doanh, hoạt động trong một môi trường, được gọi là môi trường kinh doanh. Một công ty kinh doanh cá thể tồn tại và phát triển trong phạm vi ngoại vi của môi trường của nó. Một công ty chỉ là một phần của một môi trường lớn, và do đó, chỉ có một số yếu tố nằm trong tầm kiểm soát của công ty. 

Vì vậy, công ty không có lựa chọn nào khác, ngoài việc ứng phó và điều chỉnh cho phù hợp. Nếu doanh nhân có hiểu biết tốt về môi trường kinh doanh, họ có thể dễ dàng nhận ra, phân tích và phản ứng với các lực tác động đến doanh nghiệp.