Mẹ cần lưu ý gì khi nuôi con bằng sữa mẹ?

Nuôi con bằng sữa mẹ hay sữa công thức là vấn đề được rất nhiều các ông bố và bà mẹ quan tâm. Trong những năm gần đây, việc nuôi con bằng sữa mẹ được rất nhiều bác sĩ khuyến cáo và ủng hộ. 

Nếu tìm hiểu kỹ, các bậc phụ huynh có thể biết được lợi ích to lớn mà sữa mẹ mang lại cho trẻ. Không những cung cấp cho trẻ sơ sinh nhiều chất dinh dưỡng trong 6 tháng đầu đời mà còn giúp trẻ khỏe mạnh. Bài viết này, AVAKids sẽ chia sẻ với các bậc phụ huynh về tất tần tật những kiến thức khi nuôi con bằng sữa mẹ. 

Tổng quan những kiến thức cơ bản khi nuôi con bằng sữa mẹ. Nguồn từ cyber

Tổng quan những kiến thức cơ bản khi nuôi con bằng sữa mẹ. Nguồn từ cyber

1Các khuyến nghị cho trẻ bú sữa mẹ 

Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, các mẹ nên cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời. Sau đó có thể bổ sung thức ăn đặc vào chế độ ăn của trẻ trong ít nhất 1 năm.  

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (World Health Organization) khuyến nghị nên cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Sau đó cha mẹ có thể kết hợp giữa bú sữa mẹ cùng với ăn thức ăn đặc trong vòng 2 năm hoặc lâu hơn.

Những khuyến nghị bởi các tổ chức y tế đối với một số bà mẹ nhận định có thể chưa phù hợp với cách nuôi con của họ. Do sở thích cá nhân, những hạn chế về lối sống và vật chất hay việc họ không thể sản xuất ra đủ lượng sữa cho con bú.

2Các hình thức nuôi con bằng sữa mẹ

Không phải tất cả bà mẹ nào cũng đều cho con bú theo cách giống nhau. Do đó, dưới đây là một số hình thức mà các mẹ thường hay chọn khi cho bú bằng sữa mẹ.

Các hình thức nuôi con bằng sữa mẹ. Nguồn từ twimg

Các hình thức nuôi con bằng sữa mẹ. Nguồn từ twimg

Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn 

Đây là cách nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ, không bú sữa bình hoặc sử dụng bất kỳ hình thức bổ sung nào khác. Nếu nuôi con bằng cách này sẽ đảm bảo an toàn và phát triển khoẻ mạnh ở trẻ. Đồng thời đây cũng là cách được khuyến nghị để trẻ có thể ăn dặm trong 4 đến 6 tháng đầu.

Nuôi con bằng sữa mẹ một phần 

Một số bà mẹ vì quá bận rộn với công việc hay lượng sữa sản xuất không đủ cung cấp cho trẻ nên họ không thể nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ, mà chọn cách nuôi con bằng sữa mẹ một phần. Với cách nuôi này, trẻ sẽ được bú mẹ một phần và một phần sẽ sử dụng sữa công thức

Cho ăn bổ sung 

Cách nuôi con này là sự kết hợp giữa bú sữa mẹ với việc bổ sung thức ăn đặc. Thức ăn bổ sung thường được thêm vào chế độ ăn của trẻ từ 4 đến 6 tháng tuổi. 

Tạo cảm giác an toàn

Việc nuôi con bằng sữa mẹ không phải chỉ cung cấp chất dinh dưỡng cho trẻ mà còn giúp nuôi dưỡng về mặt tinh thần và tạo cảm giác an toàn, gần gũi giữa mẹ và bé. 

Khi nuôi con bằng sữa mẹ sẽ tạo được cảm giác an toàn và gần gũi giữa mẹ và bé. Nguồn từ forbes

Khi nuôi con bằng sữa mẹ sẽ tạo được cảm giác an toàn và gần gũi giữa mẹ và bé. Nguồn từ forbes

3Về sữa mẹ 

Sữa mẹ được tạo thành từ sự kết hợp độc đáo của protein, chất béo, chất khoáng, vitamin, những chất khác và có thể điều chỉnh theo sự phát triển của trẻ. Ngoài ra, sữa mẹ có chứa rất nhiều kháng thể tăng cường hệ tăng cường miễn dịch, các tế bào bạch cầu và các enzim giúp bảo vệ trẻ khỏi một số bệnh thông thường khi còn nhỏ. 

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng chính cho trẻ sơ sinh. Trong khi sữa công thức là một sự thay thế an toàn cho trẻ khi không bú sữa mẹ. Các nhà khoa học vẫn đang khám phá về các thành phần có trong sữa mẹ. 

Sữa mẹ sẽ thay đổi trong suốt thời gian cho con bú, từ sữa non đến sữa mẹ chuyển tiếp sang sữa mẹ trưởng thành nó cung cấp những gì trẻ cần ở mọi giai đoạn. 

4Tư thế cho bú đúng cách

Khi mẹ bắt đầu cho con bú, vị trí trẻ ngậm núm vú rất quan trọng. Điều này nằm ở tư thế cho con bú sẽ khuyến khích đến việc ngậm vú đúng vị trí. Từ đó giúp bé có thể hút sữa ra khỏi bầu ngực của mẹ một cách hiệu quả. Đồng thời, núm vặn đúng cách cho phép trẻ bú đủ sữa và giúp ngăn chặn các vấn đề về vú như đau nhức núm vú ở người mẹ. 

Cho bú đúng tư thế sẽ giúp bé hút sữa ra khỏi bầu ngực của mẹ một cách hiệu quả.

Cho bú đúng tư thế sẽ giúp bé hút sữa ra khỏi bầu ngực của mẹ một cách hiệu quả.

Sẽ mất một khoảng thời gian để người mẹ có thể làm quen với tư thế cho con bú đúng. Nếu người mẹ cảm thấy đau khi trẻ ngậm núm vú và không có dấu hiệu giảm đau ngay sau đó, thì hãy nói chuyện với bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia tư vấn về vấn đề này.

Bài viết liên quan: Nuôi con bằng sữa mẹ: Mẹ bỉm áp dụng ngay 5 tư thế cho bé bú vừa đơn giản lại giúp bé ăn ngon không lo sặc sữa

5Các giai đoạn cho con bú 

Khi trẻ càng lớn thì các mẹ cần phải thay đổi về thời gian và số lần cho trẻ bú. Cụ thể: 

  • Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ hoàn toàn nên được cho bú theo nhu cầu, ít nhất 2 đến 3 giờ/lần/ngày
  • Khi trẻ được 2 tháng, các mẹ có thể cho bú lâu hơn một chút giữa các cữ bú. Vì trẻ ở giai đoạn này có thể ngủ một giấc dài hơn vào ban đêm.
  • Khi trẻ được 4 đến 6 tháng tuổi, các mẹ sẽ bắt đầu cho trẻ làm quen với thức ăn đặc. Tuy nhiên, lúc đầu trẻ có thể sẽ không ăn được nhiều thức ăn đặc. Vì thế việc bú sữa mẹ vẫn là nguồn cung cấp dinh dưỡng chính cho trẻ. Cho đến khi, thức ăn đặc trở thành một phần lớn hơn trong chế độ ăn của trẻ, các mẹ sẽ bắt đầu cho trẻ bú ít hơn.
  • Khi được 1 tuổi, trẻ có thể ăn các bữa chính và đồ ăn nhẹ bình thường. Lúc này việc bú sữa mẹ chỉ là bổ sung vào chế độ ăn uống của trẻ. 

Khi trẻ được 4 đến 6 tháng tuổi, các mẹ sẽ bắt đầu cho trẻ làm quen với thức ăn đặc. Nguồn từ beabausa

Khi trẻ được 4 đến 6 tháng tuổi, các mẹ sẽ bắt đầu cho trẻ làm quen với thức ăn đặc. Nguồn từ beabausa

6Những khó khăn khi nuôi con bằng sữa mẹ 

Nuôi con bằng sữa mẹ không phải là dễ dàng mà có rất nhiều các vấn đề khó khăn, các mẹ phải đối mặt như: núm vú bị đau, căng vú hay tắc ống dẫn sữa, sản xuất ra ít sữa, viêm vú hay tưa miệng ở trẻ…Đây là những vấn đề khá phổ biến khi nuôi con bằng sữa mẹ. 

Bên cạnh đó, việc nuôi con bằng sữa mẹ cũng sẽ gặp khó khăn nếu trẻ có các vấn đề về sức khỏe như sứt môi, hở hàm ếch. 

Người mẹ tắc ống dẫn sữa, sản xuất ít sữa cũng là một trong những khó khăn khi nuôi con bằng sữa mẹ. Nguồn từ bellybelly

Người mẹ tắc ống dẫn sữa, sản xuất ít sữa cũng là một trong những khó khăn khi nuôi con bằng sữa mẹ. Nguồn từ bellybelly

7Bổ sung sữa mẹ 

Thông thường, rất nhiều bà mẹ cảm thấy lo lắng khi gặp tình trạng thiếu sữa, không đủ cung cấp cho con. Để bổ sung thêm nguồn sữa, các mẹ có thể thực hiện những việc sau: 

  • Bổ sung các chất giàu vitamin A, B1, B2, B6, B12, DHA, i-ốt… từ chuối, mướp, đu đủ…
  • Đo lường lượng sữa cần thiết mà trẻ cần. 
  • Nếu các mẹ đã cố gắng nhưng nguồn sản xuất sữa vẫn không cải thiện, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và cho hướng giải quyết. 

8Có phải tất cả phụ nữ đều có thể cho con bú?

Hầu như tất cả phụ nữ đều có thể cho con bú sữa mẹ. Ngay cả khi họ sinh mổ hay núm vú thụt vào trong, các mẹ đều có thể cho con bú.  

Có một số ít trường hợp phụ nữ không thể và không nên cho con bú là trường hợp gì? Nguồn từ drunk

Có một số ít trường hợp phụ nữ không thể và không nên cho con bú là trường hợp gì? Nguồn từ drunk

Tuy nhiên, chỉ có một số ít trường hợp phụ nữ không thể và không nên cho con bú. Ví dụ như phụ nữ không thể tạo đủ sữa cho con bú do phẫu thuật ngực trước đó hoặc cần phải hoá trị hay xạ trị để điều trị ung thư. 

Ngoài ra, việc cho con bú bằng sữa mẹ cũng không được khuyến khích đối với những phụ nữ có vấn đề về sức khỏe như HIV, bệnh lao, sử dụng ma túy, chất kích thích hoặc những người mẹ phải dùng một số loại thuốc theo toa không phù hợp với việc cho con bú. 

Bài viết liên quan: Máu trong sữa mẹ: Điều này có bình thường không, nguyên nhân là gì và khi nào cần lo lắng?

9Sức khỏe và dinh dưỡng của người mẹ khi cho con bú 

Khi phụ nữ đangtrong quá trình cho con bú, việc lựa chọn thực phẩm bổ sung cho người mẹ là rất quan trọng. Vì điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thành phần, khối lượng sữa và tình hình sức khỏe của cả mẹ và bé. 

Những thực phẩm cung cấp dinh dưỡng cho người mẹ, bổ sung lượng sữa cho con bú.

Những thực phẩm cung cấp dinh dưỡng cho người mẹ, bổ sung lượng sữa cho con bú.

Các bà mẹ khi đang cho con bú cần uống đủ nước – khoảng 16 cốc nước/ngày, và chỉ được uống nước lọc hay trà không đường. 

Nếu các mẹ đã dùng vitamin trước khi sinh có thể tiếp tục dùng trong quá trình đang cho con bú. Để đảm bảo an toàn các mẹ có thể trao đổi với bác sĩ nhi khoa trước khi sử dụng. 

Sau khi sinh con, vóc dáng của các mẹ sẽ không còn được như trước. Nhiều mẹ mong muốn giảm cân, tuy nhiên, trong giai đoạn đang cho con bú các mẹ không được ăn kiêng và uống thuốc giảm cân, mà chỉ có thể tập thể dục. Các mẹ có thể trao đổi với chuyên gia dinh dưỡng về mục tiêu giảm cân của mình và cùng thiết lập một kế hoạch lành mạnh để thực hiện điều đó.

10Bơm sữa và cho con bú 

Một số bà mẹ chọn cách hút sữa và cho con bú sữa mẹ bằng cách bơm. Bơm thường được gọi là bú sữa mẹ một cách gián tiếp. Nếu các mẹ không thể cho con bú vì bé sinh non hoặc phải đi làm, đi học thì việc hút sữa có thể là một cách tuyệt vời để đảm bảo trẻ nhận được những lợi ích từ sữa mẹ. 

Bơm sữa là một cách tuyệt vời để đảm bảo trẻ nhận được những lợi ích từ sữa mẹ. Nguồn từ ctfassets

Bơm sữa là một cách tuyệt vời để đảm bảo trẻ nhận được những lợi ích từ sữa mẹ. Nguồn từ ctfassets

11Cai sữa từ bú sữa mẹ 

Cho dù bú sữa mẹ trong 3 tháng, 6 tháng, 1 năm hay lâu hơn thì cuối cùng trẻ cũng phải cai sữa mẹ và bắt đầu ăn dặm. Giai đoạn này có thể diễn ra dễ dàng hoặc khó khăn cho người mẹ và bé. 

Việc cai sữa cho trẻ cũng có thể gây ra cảm giác buồn bã hoặc thậm chí trầm cảm ở một số bà mẹ. Vì nó sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe, rối loạn nội tiết tố, gây tức ở vú hay rò rỉ sữa, thêm vào đó là những lo lắng rằng trẻ sẽ không đủ chất khi cai sữa. 

Mặc dù một số trẻ có thể tự cai sữa nhưng thường thì người mẹ phải là người bắt đầu cai sữa cho con. Các mẹ nên cai sữa từ từ cho trẻ để thay vào đó bằng quá trình ăn dặm. 

Giai đoạn trẻ bắt đầu cai sữa và chuyển sang ăn dặm thực sự không hề dễ dàng cho mẹ và bé. Nguồn từ picdn

Giai đoạn trẻ bắt đầu cai sữa và chuyển sang ăn dặm thực sự không hề dễ dàng cho mẹ và bé. Nguồn từ picdn

12Sự hỗ trợ dành cho người mẹ cho con bú 

Việc cho con bú bằng sữa mẹ là một điều tự nhiên, nhưng không phải lúc nào cũng dễ dàng. Các mẹ có thể phân vân khi đưa ra quyết định lựa chọn hình thức nào để nuôi con bằng sữa mẹ. Để thực hiện điều này dễ dàng hơn, các mẹ có thể cần sự trợ giúp từ gia đình, chồng trong vài tuần hoặc vài tháng để cho con bú. 

Có rất nhiều nguồn có sẵn khác có thể hỗ trợ các mẹ để chuẩn bị kiến thức và thông tin khi cho con bú và giải đáp những khó khăn trên hành trình nuôi con bằng sữa mẹ như chuyên gia chăm sóc sức khỏe, bác sĩ nhi khoa, chuyên gia tư vấn về việc cho con bú hoặc nhóm cho con bú sữa mẹ tại địa phương.

Nuôi con bằng sữa mẹ ngày càng được nhiều bà mẹ ủng hộ vì nó tốt và an toàn cho sự phát triển của trẻ. Trên đây là tất tần tần những thông tin mà AVAKids muốn mang đến cho các bậc phụ huynh để hiểu về việc nuôi con bằng sữa mẹ.

Thanh Lam tổng hợp từ Verywell Family