Loạn hồ sơ xin việc “lụi” - Kiến Thức Cho Người lao Động Việt Nam

Bí ẩn 118

Một phụ nữ trạc 40 tuổi nói giọng Bắc, tên Vấn, cho biết ở đây hồ sơ kiểu gì cũng có. “Nguyên bộ là 60.000 đồng, riêng hồ sơ của khu Chế xuất (KCX) Linh Trung 1 phải bù thêm 3.000 đồng/bộ. Còn mua lẻ thì giấy khám sức khỏe 15.000 đồng, đơn xin việc, sơ yếu lý lịch 25.000 đồng, giấy đăng ký tạm trú 15.000 đồng/tờ, tất cả đều được ký tên, đóng dấu xác nhận của cơ quan chức năng. Em cứ đăng ký, muộn nhất sau một ngày sẽ có hồ sơ” – bà Vấn bảo.

Bà Vấn dặn đi dặn lại tôi: “Trên sơ yếu lý lịch, em nhớ phải điền chỗ tạm trú là số 118 mới chứng thực được”. Thấy tôi ngơ ngác, bà Vấn cho biết phường chỉ xác nhận khi thấy con số này. Tôi thắc mắc: “Em đang trọ chỗ khác, sao lại phải mua và đăng ký giấy tạm trú ở số 118 này?”. Bà Vấn giải thích đây là điều bắt buộc, sống ở đâu cũng được, nhưng nếu muốn có hồ sơ chứng thực rồi thì phải tuân theo điều kiện này. Thấy tôi vẫn còn nghi ngờ về tính hợp pháp, bà Vấn trấn an: “Nhiều người xài hồ sơ này rồi, em khỏi phải lo”. Như chứng minh, bà ta đưa ra hai cuốn sổ đăng ký tạm trú dày cộm cho tôi xem. Trên hai cuốn sổ này là hình ảnh, tên tuổi người lao động, tôi ước đoán cũng vài trăm người… Tôi bảo quên mang theo hình rồi quay ra. Bà Vấn nói với theo: “Mai em mang hình tới đăng ký rồi lấy hồ sơ luôn”…

Xung quanh KCX Linh Trung 1, tôi nhẩm đếm có gần 100 điểm chuyên làm dịch vụ lo hồ sơ xin việc trọn gói như chỗ bà vấn. Từ đại lý nước suối, đại lý bán gạo đến quán phở… cũng tranh thủ làm ăn. Giá trị mỗi bộ hồ sơ mỗi nơi mỗi khác, thấp nhất 60.000 đồng, cao nhất 100.000 đồng/bộ.

Tràn lan “bùa sức khỏe” dỏm

Nghe tôi bảo cần giấy chứng nhận sức khỏe, một CN chỉ đến phòng mạch của bác sĩ Đ.T.Đ ở tổ 15, khu phố 6, phường Bình Chiểu, quận Thủ Đức, kèm theo lời giới thiệu: “Bà bác sĩ về hưu này cực kỳ dễ tính. Em thích tăng, giảm cân gì đều được”. Tới phòng mạch của bác sĩ Đ., tôi sửng sốt vì cách khám của bà. Chỉ có chiều cao và trọng lượng là bà có đo, cân qua loa; còn các mục khác thì bà cứ ghi đại. Anh Trần Khen, quê Tiền Giang, đang ngồi chờ đến lượt mình, tiết lộ: “Tôi nhảy công ty liên tục, vào đây khám nhiều rồi, quen mặt nên bác sĩ chỉ cần điền vào các mục, đóng mộc, ký tên, rồi lấy 10.000 đồng”.

Tuy nhiên, Tuấn, CN một công ty ở KCX Linh Trung 1 mà tôi mới quen, khẳng định: “Cậu chẳng cần đi đâu khám chi mất công, chỉ cần bỏ 15.000 đồng là có liền “bùa sức khỏe” để làm hồ sơ xin việc. “Bùa” này bán tràn lan”. Tuấn dẫn tôi đến một tiệm photocopy gần KCN Sóng Thần – Bình Dương. Vừa thấy chúng tôi ngoài cửa, một phụ nữ ngoài 40 tuổi ngồi trong tiệm hỏi vọng ra: “Mua giấy chứng nhận sức khỏe phải không? 15.000 đồng/tờ”. Bà lôi ra xấp giấy dày cộm, phía dưới có ký tên, đóng sẵn mộc đỏ chói. “Em tên gì? Địa chỉ? Năm sinh?…”. Bà ta vừa ghi vào “bùa”, vừa liếc quanh người tôi, ghi tiếp “cao 1,63 m, nặng 50 kg”. Còn phần bệnh truyền nhiễm, huyết áp, tim, phổi… thì bà ghi “Không” (không mắc), hoặc “BT” (bình thường)…; cuối cùng là “Đủ điều kiện học tập và làm việc”. Chưa đầy 2 phút, vị “bác sĩ” này đã cấp cho tôi tờ chứng nhận sức khỏe với dấu mộc vuông ghi “Trung tâm Y tế quận 12 – Phòng khám Đa khoa khu vực 2” bên cạnh chữ ký và dấu mộc xanh ghi “BS T.T.N”.

Rời nơi này, anh Tuấn tiếp tục đưa tôi đến nhà số 36, đường 4, khu phố 3, phường Linh Xuân, bên ngoài treo bảng “Bán hồ sơ KCX- giấy sức khỏe”. Một phụ nữ trạc 30 tuổi đang ngồi may quần áo thấy tôi vào liền đứng dậy, chẳng nói chẳng rằng cầm một xấp giấy ra. Cuối tờ giấy, tôi thấy có mộc Trung tâm Y tế quận 7- Phòng khám Đa khoa cùng chữ ký ngoằn ngoèo đề tên bác sĩ N.V.T. Thấy tôi cứ chăm chú nhìn tờ “bùa”, chị ta quát: “10.000 đồng/tờ. Mua mấy tờ, lẹ lên, tôi còn may nữa!”.

Ở tiệm cho thuê áo cưới số 77, khu phố 1, phường Linh Trung- quận Thủ Đức lại bán tới 2 loại “bùa sức khỏe” với giá khác nhau: loại 12.000 đồng có dấu của Trung tâm Y tế phường Tam Bình, quận Thủ Đức, ký tên bác sĩ là T.T.N; loại 14.000 đồng có dấu của Bệnh viện Bình Dương – bác sĩ L.V.N. Chỗ này tự để người mua điền thông tin vào “bùa”. Tôi lẩm bẩm vừa đủ cho chị chủ tiệm nghe: “Không thật, giả sao đây…”. Chị ta liền gắt: “Thiệt chứ sao giả! Mỗi ngày tôi bán 30-40 tờ. Nếu xin không được việc thì người ta mua làm gì? Mấy bác sĩ này cứ nửa tháng lại ghé đây đưa giấy một lần”.

Tuy nhiên, theo thông tin trên các dấu mộc, chúng tôi lần lượt xác minh thì biết hầu hết tên của những bác sĩ này đều là giả.

Lợi bất cập hại

Anh Bắc, CN đang làm việc tại KCX Linh Trung 1, kể: “Cô bạn mình có thai đến 5 tháng rồi mà vẫn xin vào làm ở công ty may được, nhờ mua các loại “bùa sức khỏe ”này”.

Phó giám đốc một công ty giày tại Khu Công nghiệp Bình Chiểu từng đưa cho tôi xem một xấp giấy chứng nhận sức khỏe “y khuôn”, bên dưới chỉ có vài tên bác sĩ lặp đi lặp lại. “Khi phát hiện, tôi kêu một CN lên hỏi thì anh này thú nhận đã mua nó. Điều này lợi bất cập hại. Dùng “bùa” như vậy, CN khi vào làm thì bình thường nhưng sau đó có thể phát hiện ra hàng loạt thứ bệnh–mà làm trong môi trường tập thể lo nhất là bệnh truyền nhiễm. Riêng CN bị tim mạch mà cố làm tăng ca thì không lường được nguy hiểm” – ông nhận xét.

Đại lý điện thoại số 131 ở đường số 4, phường Linh Xuân, quận Thủ Đức-TPHCM được nhiều công nhân (CN) xem như “động” cung cấp hồ sơ xin việc “lụi”. Lúc chúng tôi đến, tại đây đã có rất nhiều người chờ mua hồ sơ.Một phụ nữ trạc 40 tuổi nói giọng Bắc, tên Vấn, cho biết ở đây hồ sơ kiểu gì cũng có. “Nguyên bộ là 60.000 đồng, riêng hồ sơ của khu Chế xuất (KCX) Linh Trung 1 phải bù thêm 3.000 đồng/bộ. Còn mua lẻ thì giấy khám sức khỏe 15.000 đồng, đơn xin việc, sơ yếu lý lịch 25.000 đồng, giấy đăng ký tạm trú 15.000 đồng/tờ, tất cả đều được ký tên, đóng dấu xác nhận của cơ quan chức năng. Em cứ đăng ký, muộn nhất sau một ngày sẽ có hồ sơ” – bà Vấn bảo. Bà Vấn dặn đi dặn lại tôi: “Trên sơ yếu lý lịch, em nhớ phải điền chỗ tạm trú là số 118 mới chứng thực được”. Thấy tôi ngơ ngác, bà Vấn cho biết phường chỉ xác nhận khi thấy con số này. Tôi thắc mắc: “Em đang trọ chỗ khác, sao lại phải mua và đăng ký giấy tạm trú ở số 118 này?”. Bà Vấn giải thích đây là điều bắt buộc, sống ở đâu cũng được, nhưng nếu muốn có hồ sơ chứng thực rồi thì phải tuân theo điều kiện này. Thấy tôi vẫn còn nghi ngờ về tính hợp pháp, bà Vấn trấn an: “Nhiều người xài hồ sơ này rồi, em khỏi phải lo”. Như chứng minh, bà ta đưa ra hai cuốn sổ đăng ký tạm trú dày cộm cho tôi xem. Trên hai cuốn sổ này là hình ảnh, tên tuổi người lao động, tôi ước đoán cũng vài trăm người… Tôi bảo quên mang theo hình rồi quay ra. Bà Vấn nói với theo: “Mai em mang hình tới đăng ký rồi lấy hồ sơ luôn”… Xung quanh KCX Linh Trung 1, tôi nhẩm đếm có gần 100 điểm chuyên làm dịch vụ lo hồ sơ xin việc trọn gói như chỗ bà vấn. Từ đại lý nước suối, đại lý bán gạo đến quán phở… cũng tranh thủ làm ăn. Giá trị mỗi bộ hồ sơ mỗi nơi mỗi khác, thấp nhất 60.000 đồng, cao nhất 100.000 đồng/bộ.Nghe tôi bảo cần giấy chứng nhận sức khỏe, một CN chỉ đến phòng mạch của bác sĩ Đ.T.Đ ở tổ 15, khu phố 6, phường Bình Chiểu, quận Thủ Đức, kèm theo lời giới thiệu: “Bà bác sĩ về hưu này cực kỳ dễ tính. Em thích tăng, giảm cân gì đều được”. Tới phòng mạch của bác sĩ Đ., tôi sửng sốt vì cách khám của bà. Chỉ có chiều cao và trọng lượng là bà có đo, cân qua loa; còn các mục khác thì bà cứ ghi đại. Anh Trần Khen, quê Tiền Giang, đang ngồi chờ đến lượt mình, tiết lộ: “Tôi nhảy công ty liên tục, vào đây khám nhiều rồi, quen mặt nên bác sĩ chỉ cần điền vào các mục, đóng mộc, ký tên, rồi lấy 10.000 đồng”.Tuy nhiên, Tuấn, CN một công ty ở KCX Linh Trung 1 mà tôi mới quen, khẳng định: “Cậu chẳng cần đi đâu khám chi mất công, chỉ cần bỏ 15.000 đồng là có liền “bùa sức khỏe” để làm hồ sơ xin việc. “Bùa” này bán tràn lan”. Tuấn dẫn tôi đến một tiệm photocopy gần KCN Sóng Thần – Bình Dương. Vừa thấy chúng tôi ngoài cửa, một phụ nữ ngoài 40 tuổi ngồi trong tiệm hỏi vọng ra: “Mua giấy chứng nhận sức khỏe phải không? 15.000 đồng/tờ”. Bà lôi ra xấp giấy dày cộm, phía dưới có ký tên, đóng sẵn mộc đỏ chói. “Em tên gì? Địa chỉ? Năm sinh?…”. Bà ta vừa ghi vào “bùa”, vừa liếc quanh người tôi, ghi tiếp “cao 1,63 m, nặng 50 kg”. Còn phần bệnh truyền nhiễm, huyết áp, tim, phổi… thì bà ghi “Không” (không mắc), hoặc “BT” (bình thường)…; cuối cùng là “Đủ điều kiện học tập và làm việc”. Chưa đầy 2 phút, vị “bác sĩ” này đã cấp cho tôi tờ chứng nhận sức khỏe với dấu mộc vuông ghi “Trung tâm Y tế quận 12 – Phòng khám Đa khoa khu vực 2” bên cạnh chữ ký và dấu mộc xanh ghi “BS T.T.N”. Rời nơi này, anh Tuấn tiếp tục đưa tôi đến nhà số 36, đường 4, khu phố 3, phường Linh Xuân, bên ngoài treo bảng “Bán hồ sơ KCX- giấy sức khỏe”. Một phụ nữ trạc 30 tuổi đang ngồi may quần áo thấy tôi vào liền đứng dậy, chẳng nói chẳng rằng cầm một xấp giấy ra. Cuối tờ giấy, tôi thấy có mộc Trung tâm Y tế quận 7- Phòng khám Đa khoa cùng chữ ký ngoằn ngoèo đề tên bác sĩ N.V.T. Thấy tôi cứ chăm chú nhìn tờ “bùa”, chị ta quát: “10.000 đồng/tờ. Mua mấy tờ, lẹ lên, tôi còn may nữa!”. Ở tiệm cho thuê áo cưới số 77, khu phố 1, phường Linh Trung- quận Thủ Đức lại bán tới 2 loại “bùa sức khỏe” với giá khác nhau: loại 12.000 đồng có dấu của Trung tâm Y tế phường Tam Bình, quận Thủ Đức, ký tên bác sĩ là T.T.N; loại 14.000 đồng có dấu của Bệnh viện Bình Dương – bác sĩ L.V.N. Chỗ này tự để người mua điền thông tin vào “bùa”. Tôi lẩm bẩm vừa đủ cho chị chủ tiệm nghe: “Không thật, giả sao đây…”. Chị ta liền gắt: “Thiệt chứ sao giả! Mỗi ngày tôi bán 30-40 tờ. Nếu xin không được việc thì người ta mua làm gì? Mấy bác sĩ này cứ nửa tháng lại ghé đây đưa giấy một lần”. Tuy nhiên, theo thông tin trên các dấu mộc, chúng tôi lần lượt xác minh thì biết hầu hết tên của những bác sĩ này đều là giả.