Làm gì để phòng tránh tệ nạn ma túy trong học sinh, sinh viên?

Công an tỉnh cho biết, hiện nay người chưa thành niên và trẻ em sử dụng ma túy (MT) ngày một gia tăng. Bởi vậy, bản thân mỗi học sinh, sinh viên (HS-SV) cần có sự hiểu biết về tác hại của MT và trang bị cho mình kỹ năng cần thiết để đẩy lùi tệ nạn MT ra khỏi môi trường giáo dục.   

Tuyên truyền tác hại của MT cho HS địa bàn xã Hiệp Thành (TP. Bạc Liêu). Ảnh: H.A

CHẤT MT, CHẤT GÂY NGHIỆN VÀ HẬU QUẢ KHI SỬ DỤNG

Hiện nay, có rất nhiều loại MT, chất kích thích gây nghiện, mỗi loại có hình dáng và tác hại khác nhau. Một số loại có thể kể ra, như: cần sa, cỏ Mỹ, thuốc lắc, bóng cười, shisha, MT đá, tem giấy (bùa lưỡi)… Hậu quả của việc sử dụng trái phép chất MT làm cho hoạt động của hệ tiêu hóa, hệ hô hấp, hệ tuần hoàn, hệ thần kinh bị suy giảm; xuất hiện các bệnh về da, về dạ dày, đại tràng, tim mạch.

Tình trạng nhiễm độc MT mạn tính gây ra suy nhược toàn thân, người gầy gò, xanh xao, mắt trắng, môi thâm, nước tiểu tái xám, dáng đi xiêu vẹo. Cơ thể suy kiệt, thức đêm, ngủ ngày, sức khỏe giảm sút rõ rệt. Người sử dụng bị suy giảm sức lao động, học tập giảm sút hoặc mất khả năng lao động, học tập (dẫn đến bỏ học). Trường hợp sử dụng MT quá liều có thể bị chết đột ngột. Người nghiện MT thường có hội chứng quên, loạn thần kinh sớm, bị ảo giác, hoang tưởng, kích động và hội chứng loạn thần kinh muộn; rối loạn về cảm xúc, nhận thức, tâm tính, biến đổi về nhân cách, lối sống buông thả, dễ vi phạm pháp luật; mâu thuẫn và bất hòa với bạn bè, thầy cô và gia đình, mất lòng tin của mọi người, dễ bị người khác lợi dụng, thậm chí có thể có những hành vi nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh.

Tiêm chích MT dùng chung bơm kim tiêm không tiệt trùng dẫn đến lây nhiễm viêm gan B, C, đặc biệt là HIV/AIDS, dẫn đến cái chết.

BIỂU HIỆN CỦA NGƯỜI NGHIỆN MT      

Trong cặp sách hoặc túi quần áo thường có dụng cụ sử dụng chất MT như: kim tiêm, kẹo cao su, giấy bạc. Nếu là HS-SV hay xin ra ngoài đi vệ sinh trong giờ học, ngồi trong lớp hay ngủ gật, thường đi học muộn hoặc trốn học, bỏ học vào những giờ nhất định. Thường tụ tập ở nơi hẻo lánh, ít người qua lại. Lén lút sử dụng MT trong nhà vệ sinh trường học. Thường hay xin tiền cha mẹ, nói dối là đóng tiền học, quỹ lớp. Những HS-SV nghiện MT thường có lực học giảm sút, hay ngáp vặt, ngủ gà ngủ gật, hay cáu gắt, ớn lạnh, nổi da gà, buồn nôn, mất ngủ, trầm cảm, ngại tiếp xúc với người thân, bạn tốt, cố ý xa lánh mọi người, cố tránh các hoạt động vui chơi lành mạnh.

TÌNH HUỐNG THƯỜNG GẶP

Khi có người rủ rê, lôi kéo sử dụng MT hay ép buộc mua bán, vận chuyển MT, HS-SV cần làm gì? Cẩm nang phòng, chống MT xâm nhập học đường, hướng dẫn: “Bạn cần bình tĩnh, có thể dùng cách từ chối trực tiếp. Nếu như từ chối không có tác dụng thì hãy dùng những câu đáp lại, như: “Tôi không dùng MT và bất kỳ ai cũng vậy”, “Mua bán, vận chuyển, sử dụng MT là vi phạm pháp luật, trái với đạo đức con người”, “Mua bán, vận chuyển MT có thể bị tử hình”…

Các chuyên gia hướng dẫn, nếu bạn còn bị ép buộc, bạn có thể lấy lý do để rời khỏi. Nếu họ vẫn ép bạn sử dụng MT thì cách tốt nhất là tìm cách bỏ chạy. Bạn hãy tìm cách chạy đến một địa điểm an toàn nơi gần nhất, như: trường học, nhà người quen, trụ sở công an, trụ sở chính quyền, quán ăn ven đường, chỗ có đông người lớn đang làm việc, các cảnh sát giao thông đang làm nhiệm vụ. Trong trường hợp xấu nhất, ta tìm cách gọi điện thoại hoặc nhắn tin cho cha mẹ, người thân, cảnh sát 113 đến để hỗ trợ.

Khi đã bị ép buộc mua bán, vận chuyển, sử dụng MT, thì không được giấu giếm sự việc vừa xảy ra dù bị hăm dọa mà phải tố cáo ngay đối tượng đã rủ rê và ép buộc với gia đình, nhà trường, công an, chính quyền địa phương để có biện pháp xử lý, ngăn chặn kịp thời.

Không lo sợ trước những lời hăm dọa của các đối tượng mua bán MT mà phải tố cáo chúng kịp thời. Vì khi đó, mọi việc mới được phơi bày, các bạn sẽ được gia đình, nhà trường, thầy cô, pháp luật quan tâm bảo vệ và đối tượng rủ rê, ép buộc mới bị xử lý thích đáng.

PHÒNG TRÁNH TỪ XA

Mỗi người (nhất là HS-SV) cần sống lành mạnh, không đua đòi, tiêu xài hoang phí, vượt quá khả năng kinh tế của gia đình. Tìm hiểu thông tin về tác hại và hậu quả của MT.

Không tụ tập với người xấu, tham gia xây dựng môi trường học tập lành mạnh và các buổi ngoại khóa tìm hiểu kiến thức về tác hại của MT tại trường học hoặc cộng đồng. Không nhận tiền, quà có giá trị của người khác mà không rõ lý do. Trong trường hợp người quen nhờ vận chuyển hàng hóa thì cần hỏi rõ loại hàng hóa, địa điểm giao và tốt nhất nên hỏi ý kiến cha mẹ, người thân trước khi nhận lời. Gia đình quan tâm sát sao, lắng nghe tâm tư của con trẻ, “không thử MT dù chỉ một lần”.

HOÀI ANH (tổng hợp)