Kinh nghiệm tìm việc ở nước ngoài – các nước Châu Á (Phần 1) – Kiến Thức Cho Người lao Động Việt Nam
Cần chuẩn bị những gì?
- Một bộ hồ sơ Tiếng Anh chuyên nghiệp: Hồ sơ để apply công việc sẽ khác nhau tùy vào yêu cầu của từng công ty. Tuy nhiên HR sẽ luôn nhìn vào CV của bạn đầu tiên để đánh giá. Vì vậy hãy đầu tư một chiếc CV thật chuyên nghiệp nhé. Đừng quên tham khảo những phần mềm làm CV miễn phí như canva, CV maker, Design Bold, Resume, vv. Lời khuyên: tùy vào từng vị trí công việc mà bạn apply thì có thể chỉnh sửa CV cho phù hợp hơn, đặc biệt là phần education và experience. Nên đặt ra câu hỏi: liệu viết kinh nghiệm (experience) này vào CV có liên quan đến công việc mà bạn apply hay giúp bạn có thêm điểm cộng trong mắt nhà tuyển dụng hay không. Mình nhận được nhiều CV chưa update thông tin công việc gần nhất, hoặc để những kinh nghiệm như làm thêm bồi bàn, cashier (khi còn là sinh viên), hoặc CV chỉ viết tên công việc và công ty mà không mô tả gì thêm. Các bạn nên tránh các trường hợp trên. Nên đầu tư một ít thời gian vào chiếc CV, không cần quá cầu kì về mặt hình thức nhưng nên chỉnh chu về phần nội dung.
- Tiếng Anh Văn Phòng: hầu hết các công việc tại Singapore, Malaysia, Philippine, Indonesia, Hongkong yêu cầu bạn làm việc trực tiếp cho thị trường Việt Nam, vì vậy phần lớn bạn sẽ dùng tiếng Việt để giao tiếp với khách hàng. Một số dự án team Việt sẽ rất đông, có dự án lên đến 100 người và cũng có nhiều dự án chỉ có 1-2 người Việt. Tiếng Anh văn phòng là một yêu cầu bắt buộc vì bạn sẽ phải vượt qua vòng phỏng vấn bằng tiếng Anh, làm bài test bằng tiếng anh và lúc làm việc hầu hết tài liệu đều bằng tiếng Anh, và dùng tiếng Anh để giao tiếp với các xếp và đồng nghiệp. Vì vậy hãy lập cho mình một kế hoạch cải thiện Tiếng Anh nhanh chóng và apply ngay nhé.
- Chuẩn bị tinh thần: Công việc tại ĐNA thì rất nhiều, nhưng để chọn một công việc phù hợp hoặc là công việc mà bạn thích thì cần một khoảng thời gian “khá” dài để tìm hiểu và apply. Khi mình quyết định đổi việc để quay lại Malaysia và nộp cho dự án Google thì cũng mất tới 6 tháng để tìm việc và apply liên tục. Lúc đó mình có apply cho cả Phillipine, Hồng Kong, Thái Lan, Singapore, v,v. Nhưng công việc không phù hợp, có nhiều việc thì phải làm đêm, làm tăng ca, hoặc công việc review content và customer service thì mình không chọn, hoặc là phỏng vấn rồi rớt khá nhiều^^. Và một phần lớn nữa là CV nộp đi và không nhận được phản hồi từ nhà tuyển dụng. Vậy thì lời khuyên của mình là kiên trì tìm việc và đợi công việc mình cảm thấy phù hợp, lương ổn thì hãy đi. Vì ít nhất thì bạn cũng sẽ làm hợp đồng 1 năm, nên đầu tư một chút thời gian để chọn công việc phù hợp nhé. Rồi chuẩn bị một tinh thần vững chãi vì sẽ rớt khá nhiều, rồi nộp đơn mãi mà không thấy công ty trả lời, hay tìm mãi mà chưa thấy job phù hợp.
Tìm việc ở những kênh nào?
Là một đứa hay mơ mộng, có tâm hồn tự do, mình luôn vướng mắc liệu bên kia quốc tế có gì ! Mình luôn nỗ lực tìm cho bản thân những thời cơ để được đi và thưởng thức nhiều hơn cả về văn hóa truyền thống, con người và ngôn từ. Với mình những chuyến đi như vậy là thời cơ để mình học hỏi và quan trọng hơn hết là để hiểu hơn về bản thân, để tìm thấy những gì mình thích và tìm kiếm cho bản thân một niềm vui toàn vẹn. Đi đâu cũng được, làm gì cũng được, miễn mục tiêu là để học hỏi, để tăng trưởng bản thân thì thời hạn mình bỏ ra chẳng khi nào là phí cả. Công việc tại Malaysia giúp mình có thời cơ đi nước ngoài và cũng là bước đệm cho những chuyến bay xa hơn. Sau khi tốt nghiệp ĐH mặc dầu đã có một việc làm không thay đổi, nhưng chưa khi nào mình nghĩ sẽ có đủ tiền để đi học hay đi du lịch nước ngoài cả. Nghe có vẻ như ấu trĩ khó tin, nhưng lần đầu mình đi nước ngoài cũng là lần tiên phong mình bay qua Kuala Lumpur training cho dự án Bất Động Sản Uber vào năm năm nay .Malaysia như thể một nước Mỹ thu nhỏ của Châu Á Thái Bình Dương, rất nhiều các bạn khắp nơi trên quốc tế đặc biệt quan trọng là Châu Á Thái Bình Dương : Nước Ta, xứ sở của những nụ cười thân thiện, Hồng Kông, Nước Singapore, Indonesia, Trung Quốc, Đài Loan, Nhật, Hàn v, v đang sinh sống và thao tác tại đây. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết đến cơ duyên này, và đó là nguyên do mình muốn viết bài viết này để san sẻ với mọi người. Bài viết dành cho các bạn đang tìm kiếm việc làm tại các nước Châu Á Thái Bình Dương đặc biệt quan trọng là khu vực Khu vực Đông Nam Á nhé .
Sau khi chuẩn bị sẵn sàng bộ hồ sơ thật đẹp rồi thì đây là lúc đi rải hồ sơ nào. Vậy thì tìm việc ở những kênh nào và tìm như thế nào ? Keywords tìm việc tại Khu vực Đông Nam Á mà mình hay dùng để search là : vietnamese speakers, vietnamese job, jobs for vietnamese speakers .. v .. v Hoặc là các bạn cứ đánh job title mà mình muốn tìm và thử apply cho nhiều vị trí khác nhau kể cả những vị trí làm cho các thị trường khác : marketing, digital marketing, content review, accountant .. v .. v. Và dưới đây mình sẽ liệt kê những kênh tìm việc mà mình hay dùng nhé :
- LinkedIn: Tìm việc bằng LinkedIn luôn là lựa chọn hàng đầu của mình vì đây là một kênh tìm việc khá chuyên nghiệp. Bạn chỉ cần lên LinkedIn đánh các từ khóa keywords + quốc gia tìm việc thì những job tuyển dụng liên quan sẽ hiện ra. Bạn có thể apply bằng tài khoản LinkedIn hoặc là tham khảo trang web nhà tuyển dụng và apply qua email nhé. Và cũng đừng quên tạo một tài khoản LinkedIn hoàn chỉnh vì sẽ có nhiều nhà tuyển dụng và head hunters tự tìm đến bạn nếu profile của bạn đẹp và phù hợp với công việc mà họ đang thiếu nhân sự.
- Glassdoor / Indeed: Đây cũng là hai trang Job search mà mình sử dụng thường xuyên, số lượng job đăng tuyển khá nhiều và đa dạng. Tuy nhiên đôi khi thông tin trong những trang job search engines đã không còn tuyển dụng nữa nhưng vẫn không được tháo xuống. Và rất nhiều job trên những trang này là của head hunters.
- Facebook Job: Facebook có rất nhiều dự án tại Châu Á( cả trụ sở chính Singapore và rất nhiều công ty BPO khác). Facebook mở khá nhiều vị trí Vietnamese speakers làm việc tại Malaysia và Singapore. Trên trang Facebook Job thì hầu như chỉ đăng tuyển cho trụ sở chính Singapore, các bạn thường xuyên theo dõi trang tuyển dụng của Facebook này nhé. Mình vẫn dùng từ khóa tìm kiếm quen thuộc là (Vietnamese Speakers), thỉnh thoảng vẫn có các vị trí tại trụ sở chính ở Ireland, bạn nào CV đẹp thì cứ nộp luôn nè.
- Google Job: Tương tự như Facebook, Google cũng vô vàn các dự án tại Singapore và Malaysia. Trên trang Google Job là những vị trí vô cùng xịn xò tại Singapore, hầu như lúc nào cũng có vị trí trống nên mọi người nhớ theo dõi trang search này nhé.
- Vietnam BPO/Call Center Group: Trong nhóm này có rất nhiều anh chị đã và đang làm việc tại nhiều nước ở Châu Á, nhóm nhằm chia sẻ và kết nối những người bạn đã từng làm trong ngành BPO/ call center với nhau, cũng như là chia sẻ job cho bạn nào có nhu cầu. Tham gia nhóm là một cơ hội khá tốt để các bạn cập nhật công việc nhanh nhất và đồng thời cũng có thể tìm được lời khuyên hữu ích hoặc có thể kết nối với những anh chị đang làm việc ở thành phố mà bạn đang ứng tuyển nè.
- Tham gia các hội nhóm tìm việc/ page trên Facebook: follow page Viet Global Opportunity-Connect & Share, Group ViGO- Viet Global Opportunity nếu có thắc mắc gì về công việc và cuộc sống tại Malaysia, các bạn có thể pm kênh này nhé. Bên cạnh đó, bạn muốn tìm việc ở nước nào thì có thể tham gia cộng đồng người Việt ở nước đó để cập nhật thêm thông tin bằng cách đánh từ khóa như “vietnamese in Singapore” “Vietnamese in Philippine”
- Cách cuối cùng là: mình cứ lên Google.com và gõ keywords( vietnamese speakers, marketing job….) rồi đi lọc và tìm thêm, hoặc là lên facebook gõ từ khóa tương tự. Facebook và Google sẽ học được hành vi người dùng và cũng sẽ bắt đầu hiển thị các kết quả tượng tự, hoặc hiển thị cho bạn những page/group có liên quan nhé.
Danh sách công ty ở Malaysia tuyển nhiều nhân sự VN
- Công ty Accenture: https://www.accenture.com/my-en
- Công ty Cognizant: https://www.cognizant.com/malaysia
- Concentrix: https://www.concentrix.com/
- Công ty TDCX: https://www.tdcx.com/about
- Công ty Teleperformance (Penang): https://my.www.teleperformance.com/en-us
- Agoda Malaysia
- IBM Malaysia: https://www.ibm.com/my-en
- SELLBYTEL Group GmbH
- Michael Page: https://www.michaelpage.com.my/
- AEGIS BPO Malaysia
- Công ty Expedia Malaysia
- Exness: https://www.exness.com/
- Công ty Sutherland Global Service: https://www.sutherlandglobal.com/
- Electrolux Home Appliances: https://www.electrolux.com.my/
- Tiktok Malaysia: careers.tiktok.com/position
- Công ty agency local: https://fovtytech.com/
- DXC Technology: https://www.linkedin.com/company/dxctechnology/life/iseedxc/
- FUJIFILM BI SSC: https://www.fujifilm.com/fbsg/
Updating……….
Những lưu ý khi chọn việc
Tùy sở thích và mục đích của mỗi người mà chúng ta sẽ có những lựa chọn công việc phù hợp cho bản thân. Dưới đây là những điều mà mình cân nhắc khi chọn việc, các bạn tham khảo nhé:
- Thời gian làm việc: Khi apply cho job tại Châu Á các bạn nhớ xem kĩ là có làm tăng ca, hay có làm đêm (rotating shifts) không nhé. Có khá nhiều việc phải làm đêm, đặc việt là những vị trí customer service hoặc là content review. Rồi xem sức khỏe của mình có thích nghi được không rồi hẳn quyết định làm. Nhưng bản thân mình thì thấy làm đêm rất có hại cho sức khỏe đặc biệt là cho các bạn nữ nên mọi người cân nhắc nha.
- Lương thưởng: chắc chắn lương thưởng là một phần rất quan trọng để quyết định xem mình có nhận job đó không. Vậy thì cố gắng kết nối và tham khảo các anh chị đã từng làm việc ở công ty hoặc nước đó để biết mức lương cơ bản vì nếu bạn đã vượt qua vòng phỏng vấn thì sẽ được hỏi về mức lương mà bạn mong muốn là bao nhiêu. Bạn có thể deal lương cao hơn mức mà HR đưa ra, nếu không được thì HR sẽ phản hồi lại chứ cũng sẽ không ảnh hưởng gì hết. Bạn sẽ phải cân nhắc những yêu tố sau về lương: lương cơ bản (basic salary) là bao nhiêu, commission có hay không và bao nhiêu nếu có, allowance có hay không (thường sẽ có allowance nhà, car, langauge, shift, v.v), có lương tháng 13 không. Rồi bạn tính tổng lại một tháng nhận được tần ấy lương có đủ chi tiêu và dành dụm không. Tùy mỗi vị trí và mỗi dự án mà phần lương này khác nhau: ví dụ bạn làm sales thì thường basic salary thấp hơn vì có phần commission sales cao, hoặc những vị trí không chăm sóc khách hàng không có chỉ tiêu thì thường không có khoảng commission.
- Benefit: về các khoản như bảo hiểm y tế như thế nào, bao gồm những dịch vụ bảo hiểm khám bệnh như thế nào, bao gồm cả khám tổng quát hay trồng răng, khám mắt không. Có công ty sẽ cho bạn thêm những khoảng benefit như học ngôn ngữ, gym hoặc chơi thể thao, etc. Bao nhiêu ngày nghỉ Annual Leave, nghỉ theo lịch Việt Nam hay lịch của nước sở tại.
- Có nên bỏ việc ở Việt Nam? nếu bạn nào đang có một công việc khá tốt ở Việt Nam thì mình nghĩ cũng có thể cân nhắc vì mình đã từng nhận nhiều CV các anh chị managers ở VN lại apply vào vị trí marketer, customer services..v..v..làm nước ngoài đôi khi không hẳn là tốt hơn ở VN. Cuộc sống ở các nước Đông Nam Á thì cũng không khác mấy so với Việt Nam, cũng không đến nỗi shock văn hóa. Cũng có nhiều bạn qua đây làm xong hợp đồng một năm thì về ngay vì chán. Nhưng bản thân mình thì thấy việc từ bỏ và thay đổi môi trường sống cho bạn cơ hội để tiếp xúc nhiều điều mới mẻ và thử thách bản thân, rồi bên cạnh đó tốt hay không tốt cũng phụ thuộc vào cách bạn chọn style sống như thế nào nữa, mỗi nhà mỗi cảnh – thôi thì cứ đi để tự mình trải nghiệm vậy. Vì vậy nhớ cân nhắc và cũng nhớ chọn cho mình công việc phù hợp nha.
Lưu ý khi phỏng vấn và sau khi phỏng vấn
- Phỏng vấn: thường thì sẽ trải qua 3-4 vòng phỏng vấn: vòng CV, vòng test online, vòng phỏng vấn với HR, phỏng vấn với manager… Bạn có thể hỏi thêm về các vòng phỏng vấn từ bên HR để chuẩn bị tinh thần nhé. Hầu hết là sẽ được phỏng vấn vòng một qua điện thoại hoặc skype. Có nhiều công ty sẽ gọi điện phỏng vấn vòng 1 ngay khi bạn vượt qua vòng CV mà không hề báo trước hay email lịch phỏng vấn trước cho bạn, nên luôn trong tư thế sẵn sàng nhé.
- Visa: Hầu hết công ty sẽ trả tiền visa và vé máy bay cho bạn, thường thì sẽ làm visa tạm thời, khi nào bạn bay qua thì công ty sẽ thu Passport và làm working visa 1 năm/ 2 năm. Quá trình làm visa thì khá nhanh, trong 5 ngày – 2 tuần là có rồi. Nhiều bạn thắc mắc là nếu có việc đột xuất có thể xin công ty hoãn ngày bay/ ngày training lại được không? Bạn có thể email trực tiếp HR nhé, nếu được hay không được gì thì HR cũng sẽ báo cho bạn; lúc trước mình hoãn gần cả tháng, dự án không cần người gấp nên vẫn ok đồng ý cho mình hoãn.
- Những thông tin cần nắm rõ trước khi kí hợp đồng: lương cơ bản( basic salary), commission( thưởng), benefits( số ngày nghỉ, nghỉ theo lịch Malaysia/ Singapore/ Vietnam, công ty có trả tiền vé máy bay đi về VN?..v..v), có thể hỏi thêm cả phần thuế- tax (cần đóng mấy tháng đầu và bao nhiêu phần trăm), training bao lâu và trong thời gian training công ty có hỗ trợ ăn ở không.
Thông tin cần tìm hiểu trước khi bay
- Văn hóa và con người: bạn cũng nên tìm hiểu một chút xíu về đất nước, con người, văn hóa, tôn giáo, ẩm thực để không phải ngỡ ngàng. Mình còn nhớ ngày đầu tiên đáp Kuala Lumpur, mình được công ty sắp xếp ở khách sạn gần China Town, kiểu như là hụt hẫn với những gì đọc trên mạng luôn^^. Ở gần China Town, nhưng lại ở khu người Ấn, bước ra ngoài 100 người thì hết 80 người là đàn ông, trước cửa khách sạn thì toàn quán Ấn( lúc đó chưa biết ăn cari Ấn), vậy là hai tuần ở khách sạn ăn mì tôm 3 miền và thỉnh thoảng mua cơm chiên Ấn hay KFC, thảm ơi là thảm^^. Rồi đêm hôm sau nhỏ bạn dẫn mình đi China Town ăn mì China, ăn xong rồi mới thấy nhớ thương hương vị Việt Nam hết sức. Đấy, ở xong hai tuần là muốn về luôn, thế mà bây giờ Mã Lai như nhà rồi, yêu thương vô cùng luôn!!! ?
- Tìm nhà ở: nếu bạn làm ở Phillipine thì hầu hết các dự án sẽ sắp xếp cho bạn chỗ ở hoặc là ở tập thể, còn các nước khác thì hầu như là bạn phải tự tìm nhà. Vậy thì trước khi bay bạn có thể tham khảo: những khu nhà gần công ty, giá cả thuê nhà, đặt cọc như thế nào (ở Malaysia thì hầu hết là cọc 2.5 tháng- cọc sẽ được trả sau khi bạn chuyển đi). Bạn cũng có thể liên hệ trước với các bạn agent để xem hình nhà hoặc tham khảo giá trước. Khi mới qua thì thời gian training là 2 tuần- 1 tháng tùy dự án, công ty sẽ sắp xếp khách sạn cho bạn, thời gian này bạn có thể liên hệ chủ nhà (owner) hoặc agent để đi xem nhà.
- Giải trí/ thư giãn: Đừng quên tham khảo những địa điểm vui chơi/ du lịch hay học thêm. Bạn có tới 1 năm để trải nghiệm, cùng lên kế hoạch nào. Nếu bạn thích leo núi (như mình chẳng hạn^^) thì nên chọn những khu condo nào gần núi, yên tĩnh, cuối tuần là xách balo lên mà đi thôi. Nếu bạn mê văn hóa thì tìm hiểu thêm về các ngôi đền, chùa lớn. Nếu bạn yêu yoga thì tìm hiểu về các lớp học yoga gần nhà, bay qua là đăng kí đi học luôn nè. Nếu mà mê ngôn ngữ thì tìm luôn các lớp học ngôn ngữ, nhảy múa..bla..bla.
Mời bạn đọc tiếp Kinh nghiệm tìm việc ở nước ngoài– (phần 2)
Cho bạn nào có dự tính sang Malaysia thao tác và học tập, mời bạn đọc thêm các bài viết khác của Mai về Malaysia ở bên dưới nhé :
Chúc bạn tìm được công việc tốt và có những trải nghiệm tuyệt vời ở Malaysia nhé?. Follow Mai ở đây Mai Van Blog. Mai cũng có hblọc và chia sẻ thêm về blogging và marketing, nếu bạn quan tâm thì ghé thăm ở đây nhé: bloggertomarketer.com.