Kho dữ liệu số Trường Đại học Y Hà Nội: ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG CỦA PHƯƠNG PHÁP ĐIỆN CHÂM, XOA BÓP BẤM HUYỆT KẾT HỢP VỚI BÀI TẬP WILLIAMS TRÊN BỆNH NHÂN ĐAU THẮT LƯNG DO THOÁI HÓA CỘT SỐNG
Abstract: Đau thắt lưng (ĐTL) là thuật ngữ chỉ triệu chứng đau, căng cơ, hoặc cứng cục bộ vùng được giới hạn bởi từ ngang đốt sống thắt lưng I ở phía trên đến ngang mức đĩa đệm đốt sống thắt lưng V và cùng I ở phía dưới1. ĐTL đang là tình trạng khá phổ biến, có thể xảy ra ở tất cả mọi người không kể lứa tuổi, giới tính, tầng lớp xã hội, nghề nghiệp. Nghiên cứu Gánh nặng Bệnh tật Toàn cầu năm 2010, trong 291 bệnh tật được nghiên cứu đau lưng chiếm 9,4% và ảnh hưởng đến 85% người dân Bắc Mỹ tại ít nhất một thời điểm trong đời2,3. ĐTL là hiện tượng đau cấp tính hoặc mạn tính, bệnh thường kéo dài, hay tái phát gây ảnh hưởng nhiều tới chất lượng cuộc sống, sinh hoạt và lao động của người bệnh và là gánh nặng kinh tế, tâm lý rất lớn4,5. Một nghiên cứu khác ở Thụy Điển năm 2017 cho thấy chi phí trung bình cho mỗi bệnh nhân đau thắt lưng là hơn 6000 Euro, còn ở Mỹ có khoảng hơn 101 triệu ngày làm việc bị mất bởi nguyên nhân ĐTL6,7.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến ĐTL, trong đó nguyên nhân hàng đầu là thoái hóa cột sống thắt lưng (THCSTL)8,9. Theo tạp chí Thần kinh học Hoa Kỳ năm 2015, tỷ lệ THCSTL xuất hiện ở gần 90% cá nhân từ 60 tuổi trở lên10. Ở Việt Nam, THCSTL chiếm 31% trên tổng số bệnh nhân bị thoái hóa điều trị tại khoa xương khớp bệnh viện Bạch Mai11.
Ngày nay, có rất nhiều phương pháp điều trị ĐTL do thoái hóa cột sống (THCS) cả bằng y học hiện đại (YHHĐ) và y học cổ truyền (YHCT). YHHĐ sử dụng phương pháp vật lý trị liệu, phục hồi chức năng như kéo giãn, chiếu đèn hồng ngoại, liệu pháp suối khoáng, đắp parafin, sóng ngắn… và thuốc chống viêm giảm đau, giãn cơ, chống thoái hóa tác dụng chậm12. Theo YHCT, đau thắt lưng thuộc phạm vi chứng “Yêu thống”, và được điều trị bằng các phương pháp dùng thuốc và không dùng thuốc trong đó châm cứu và xoa bóp là hai phương pháp phổ biến nhất hay được áp dụng cho người bệnh và đem lại hiệu quả13-16.
Hiện nay, phương châm kết hợp các phương pháp không dùng thuốc của YHCT với phục hồi chức năng đặc biệt là các bài tập như bài tập Williams, MC Gill, MC Kenzie trong điều trị đau thắt lưng ngày càng được áp dụng. Sự kết hợp này mang lại hiệu quả điều trị tốt, chi phí kinh tế hợp lý và ít tác dụng không mong muốn. Qua thực tiễn lâm sàng chúng tôi nhận thấy phương pháp tập bài tập Williams là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, bệnh nhân có thể tự tập tại nhà có tác dụng cân bằng, giãn cơ và tăng sức mạnh cơ cho vùng thắt lưng từ đó hỗ trợ điều trị giảm đau, phục hồi tầm vận động cột sống thắt lưng (CSTL), giúp dự phòng đau tái phát17. Tuy nhiên, để tìm hiểu một cách khoa học và hệ thống, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh giá tác dụng của phương pháp điện châm, xoa bóp bấm huyệt kết hợp với bài tập Williams trên bệnh nhân đau thắt lưng do thoái hóa cột sống” với hai mục tiêu:
1. Đánh giá tác dụng của phương pháp điện châm, xoa bóp bấm huyệt kết hợp với bài tập Williams trên bệnh nhân đau thắt lưng do THCSTL.
2. Khảo sát một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến ĐTL, trong đó nguyên nhân hàng đầu là thoái hóa cột sống thắt lưng (THCSTL)8,9. Theo tạp chí Thần kinh học Hoa Kỳ năm 2015, tỷ lệ THCSTL xuất hiện ở gần 90% cá nhân từ 60 tuổi trở lên10. Ở Việt Nam, THCSTL chiếm 31% trên tổng số bệnh nhân bị thoái hóa điều trị tại khoa xương khớp bệnh viện Bạch Mai11.
Ngày nay, có rất nhiều phương pháp điều trị ĐTL do thoái hóa cột sống (THCS) cả bằng y học hiện đại (YHHĐ) và y học cổ truyền (YHCT). YHHĐ sử dụng phương pháp vật lý trị liệu, phục hồi chức năng như kéo giãn, chiếu đèn hồng ngoại, liệu pháp suối khoáng, đắp parafin, sóng ngắn… và thuốc chống viêm giảm đau, giãn cơ, chống thoái hóa tác dụng chậm12. Theo YHCT, đau thắt lưng thuộc phạm vi chứng “Yêu thống”, và được điều trị bằng các phương pháp dùng thuốc và không dùng thuốc trong đó châm cứu và xoa bóp là hai phương pháp phổ biến nhất hay được áp dụng cho người bệnh và đem lại hiệu quả13-16.
Hiện nay, phương châm kết hợp các phương pháp không dùng thuốc của YHCT với phục hồi chức năng đặc biệt là các bài tập như bài tập Williams, MC Gill, MC Kenzie trong điều trị đau thắt lưng ngày càng được áp dụng. Sự kết hợp này mang lại hiệu quả điều trị tốt, chi phí kinh tế hợp lý và ít tác dụng không mong muốn. Qua thực tiễn lâm sàng chúng tôi nhận thấy phương pháp tập bài tập Williams là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, bệnh nhân có thể tự tập tại nhà có tác dụng cân bằng, giãn cơ và tăng sức mạnh cơ cho vùng thắt lưng từ đó hỗ trợ điều trị giảm đau, phục hồi tầm vận động cột sống thắt lưng (CSTL), giúp dự phòng đau tái phát17. Tuy nhiên, để tìm hiểu một cách khoa học và hệ thống, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh giá tác dụng của phương pháp điện châm, xoa bóp bấm huyệt kết hợp với bài tập Williams trên bệnh nhân đau thắt lưng do thoái hóa cột sống” với hai mục tiêu:
1. Đánh giá tác dụng của phương pháp điện châm, xoa bóp bấm huyệt kết hợp với bài tập Williams trên bệnh nhân đau thắt lưng do THCSTL.
2. Khảo sát một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị.
