Kali xyanua là gì? Những điều cần biết về Kali xyanua là gì?

Kali xyanua là gì? Đặc tính lý hóa của Kali xyanua là gì? Chất độc giết người mang tên Kali xyanua? Phương trình điều chế xyanua? Cơ chế gây độc của Kali xyanua? Biểu hiện khi bị nhiệm độc Kali xyanua như thế nào? Cách sơ cứu khi bị nhiễm độc Kali xyanua ra sao? Những chất độc đứng đầu trên thế giới 

Cùng Trung Sơn tìm hiểu kỹ hơn về Kali xyanua nhé!

KALI XYANUA LÀ GÌ?

Kali Xyanua hay còn được gọi là xyanua kali hoặc potassium cyanide – Đây là 1 hợp chất hóa học không màu được tạo bởi 3 nguyên tố kali, cacbon, nitơ. Xyanua kali có mùi rất giống quả hạnh nhân và bề ngoài cùng màu sắc của chất khá giống đường, một đặc điểm nữa của hợp chất Kali Xyanua đó là tan rất nhiều trong nước.

Kali Xyanua là một chất có khả năng tạo ra các phức chất của vàng (Au) hòa tan được trong nước (rất ít chất có khả năng này). Vì thế nó được sử dụng trong ngành kim hoàn để mạ hay đánh bóng bằng phương pháp hóa học và còn được sử dụng trong ngành khai thác các mỏ vàng để tách vàng ra khỏi quặng vàng.

Kali xyanua có công thức KCN – Đây là chất kịch độc trong những chất độc trên thế giới.

ĐẶC TÍNH LÝ HOÁ CỦA KALI XYANUA LÀ GÌ?

• • Mang tinh thể màu trắng, thường ở dạng bột.

  • Nhiệt độ nóng chảy: 634 °C

  • Khối lượng riêng: 1,52 g/cm3

  • Độ hòa tan (trong nước ở 25 °C): 71,6 g/100 g.

  • Phân tử khối: 65,12 đơn vị cacbon (đvC).

  • Không tan khi nhiệt độ môi trường dưới 0°

Có tính hoạt động hóa học cao.

• • Phản ứng dễ dàng với các axit để tạo thành axit xyanic là chất độc dễ bay hơi.

  • Từng được sử dụng trong công nghiệp tinh chế vàng.

  • Tác dụng được với đồng theo phương trình: 2Cu + 2H2O + 4KCN → H2 + 2KOH + 2K[Cu(CN)2]

PHƯƠNG TRÌNH ĐIỀU CHẾ XYANUA

Chúng ta có thể điều chế Kali Xyanua theo phương trình dưới đây. Tuy nhiên, Phương trình này chỉ mang tính chất tham khảo và khuyến cáo mọi người không thực hiện.

• • NH3

    N2 + CH4 → HCN +→ NH4CN + KOH → KCN + NH3 + H2O

  • 4C + K2CO3 + N2 → 3CO + 2KCN

  • H2O + K3[Fe(CN)6] → KCN + K2[Fe(H2O)(CN)5]

CHẤT ĐỘC CHẾT NGƯỜI MANG TÊN KALI XYANUA

Kali Xyanua là một trong những chất kịch độc nhất trên thế giới, có thể gây chết người với liều lượng thấp. Vì là một chất không màu và có mùi thơm giống hạnh nhân nên rất khó để nhận thấy sự khác biệt dễ dẫn tới việc chỉ cần ăn nhầm từ 200 đến 250 mg chất này thì một người khỏe mạnh có thể mất ý thức trong vòng 30 giây đến 2 phút. Sau khoảng 1 tiếng thì rơi vào trạng thái hôn mê và có thể tử vong sau khoảng 3 giờ nếu không có các biện pháp điều trị kịp thời. Theo phân loại trong hướng dẫn số 67/548/EEC của liên minh châu Âu thì nó là chất cực độc (T+). Giới hạn phơi nhiễm tối đa (PEL) của OSHA là 5 mg/m3.

Chỉ với 500 gram chất độc khủng khiếp này, 2.500 người có thể bị giết chết trong một thời gian rất ngắn. Đó là lý do vì sao Đức Quốc xã từng dùng nó để tàn sát hàng triệu người.

CƠ CHẾ GÂY ĐỘC CỦA KALI XYANUA

Con người có thể bị nhiễm độc kali xyanua qua 3 đường: đường tiêu hóa (thông qua thức ăn, nước uống), đường hô hấp (vì có thể bay hơi) và cuối cùng đó là qua da nhờ khả năng xuyên qua da. Đây là một trong những đặc điểm vô cùng nguy hiểm đối với chúng ta.

Giống như các hợp chất xyanua khác, Kali xyanua gây độc bằng cách ngăn chặn sự trao đổi chất của tế bào.

Kali xyanua có khả năng tạo liên kết hóa học với các heme trong máu (như hemoglobin), làm cho các tế bào không lấy được ôxy và sẽ bị hủy hoại. Người bị nhiễm độc Kali xyanua có thể tử vong ngay sau đó nếu nồng độ Kali xyanua trong máu lớn hơn 1mg/lít.

BIỂU HIỆN KHI BỊ NHIỄM ĐỘC KALI XYANUA 

Ước tính, nếu ăn nhầm từ 300 đến 400 mg chất này thì một người khỏe mạnh có thể mất ý thức trong vòng 10 giây đến 1 phút. Khi nhiễm độc xyanua, đầu tiên có cảm giác nóng lưỡi, họng, đau đầu, chóng mặt, kích thích, đau bụng, buồn nôn, thở nhanh sâu.

Sau khoảng 45 phút thì rơi vào trạng thái hôn mê và có thể tử vong sau khoảng 2 giờ nếu không có các biện pháp điều trị kịp thời. Bởi vì với một lượng lớn Kali xyanua có thể gây tổn thương não và tim dẫn đến tử vong. Một lọ 500g kali xyanua đủ sức giết chết… 2.500 người khỏe mạnh bình thường nếu bị nhiễm độc.

CÁCH SƠ CỨU KHI BỊ NHIỄM ĐỘC KALI XYANUA

Khi bị ngộ độc xyanua kali, Đầu tiên cần phải chú ý và hết sức quan trọng đó là cần sơ cứu nạn nhân bằng cách cho thở bằng khí ôxy.

Sau đó cho người ngộ độc ăn đường vì đường glucozơ có khả năng làm chậm lại đáng kể quá trình gây độc của xyanua kali, đồng thời bảo vệ các tế bào bằng cách tạo liên kết hóa học với xyanua kali.

Cuối cùng là đưa nạn nhân tới bệnh viện càng sớm càng tốt.

NHỮNG CHẤT ĐỘC ĐỨNG ĐẦU TRÊN THẾ GIỚI

Xyanua

Không phải tất cả những chất Xyanua đều gây chết người. Và một trong những chất gây chết người đó là: Natri xyanua, kali xyanua, và hydrogen xyanua. Hydrogen xyanua là loại phổ biến nhất – và nguy hiểm nhất.

Đây là chất mà phát xít Đức sử dụng trong các phòng hơi ngạt ở những trại tập trung tử thần. Xyanua vào đường tiêu hóa thường là một trong những dạng muối: kali xyanua hoặc natri xyanua.

Chất độc sẽ phát tác trong máu. Xyanua là một chất ức chế enzym, nó gắn với chất sắt trong các tế bào hồng cầu chịu trách nhiệm vận chuyển oxy. Hiểu một cách đơn giản là nó làm tế bào máu “ngạt thở” – ngăn không cho hemoglobin gắn với oxy.

Hậu quả là quá trình hô hấp hiếu khí của cơ thể bị phá vỡ, khiến cơ thể bị “đói” oxy. Các cơ quan quan trọng như não và tim sẽ chết sau một thời gian ngắn. Nạn nhân bị ngộ độc sẽ rơi vào tình trạng hôn mê sâu, tiếp theo đó là ngừng tim .

Thạch tín (asen)

Asen là chất có thể vô tình đi vào hệ tiêu hóa qua những con đường như phơi nhiễm nghề nghiệp, nước ngầm, hoặc thậm chí cả gạo. Liều nhỏ thạch tín có thể gây đau đầu, buồn ngủ, tiêu chảy, và lú lẫn , nhưng liều lớn có chủ đích sẽ có sức tàn phá hơn nhiều.

Giống như xyanua, thạch tín phá vỡ tế bào ở mức độ phân tử. Tuy nhiên, nó không ảnh hưởng đến oxy. Thay vào đó, nó đóng giả làm phosphat, nhắm đến phản ứng cho phép tế bào dự trữ năng lượng.

Bằng cách thay thế chất vô cùng cần thiết này, asen ngăn chặn quá trình sản xuất năng lượng và việc truyền tín hiệu của tế bào, khiến tế bào không thể thực hiện các quá trình cơ bản sống còn của mình.

Chết do trúng độc thạch tín đặc biệt khủng khiếp vì chất độc phá hủy đồng thời nhiều chức năng cơ thể một lúc. Nó cũng có thể kết hợp với các nhóm lưu huỳnh ở protein, thường đóng vai trò giữ các axit amin quan trọng trong một hình thái cụ thể. Làm rối loạn những hình thái cơ bản này có thể gây ra một loạt các vấn đề bên trong tế bào, dẫn đến những biểu hiện triệu chứn khác nhau như nôn ra máu, co giật, đau bụng, và chuột rút.

Ricin

Ricin là loại chất có độc tính mạnh và chúng tồn tại trong các hạt thầu dầu. Ricin có thể được hình thành từ chất thải bị bỏ lại từ việc chế biến các hạt thầu dầu. Nó có thể được sản xuất ở dạng bột, dạng xịt, hay viên, hoặc nó thể hòa tan trong nước hoặc axit yếu.

Ricin đi vào bên trong tế bào cơ thể người và bằng cách ngăn không cho tế bào tạo protein cần thiết cho tế bào. Không có protein, các tế bào sẽ chết. Một người lớn chỉ cần ngửi hoặc tiêm một lượng khoảng 1,78 mg ricin (bằng vài hột muối) là đã tử vong. Ban đầu nạn nhân sẽ gặp các triệu chứng như buồn nôn, ỉa chảy, mất nước sau đó gan thận và tuyến tụy sẽ bị hủy hoại. Phải từ sau 3 đến 5 ngày nạn nhân mới chết. Nếu có cứu sống được thì các cơ quan nội tạng cũng đã bị tổn thương nặng nề. 

Botulinum

Botulinum là chất độc thường được tìm thấy trong các sản phẩm mỹ phẩm và đồ ăn. Botulinum là độc tố sinh ra do vi khuẩn Clostridium botulinum.

Clostridium Botulinum là vi khuẩn kị khí, sinh bào tử hình oval và thường gặp trong đất. Nó phân bố khắp nơi trong đất. đặc biệt những nơi như đất vườn, nghĩa trang, nơi chăn nuôi gia súc, gia cầm. Trong các loại rau quả và Chúng cũng có trong ruột của các động vật nuôi trong nhà, ruột cá, đôi có cả trong ruột người. Do vi khuẩn này có nhiều trong tự nhiên nên rất dễ nhiễm vào thực phẩm trong quá trình sản xuất, chế biến, vận chuyển và bảo quản.

Ðộc tố này ngăn chặn luồng thần kinh đến cơ, do đó làm liệt vận động cơ. Một lượng nhỏ của chất độc này cũng có thể giết chết rất nhiều người. Nạn nhân sẽ bị mờ mắt, nói líu, khô miệng và khó nuốt … Hệ hô hấp bị tổn thương và gây ngạt thở dẫn tới tử vong.

Cà độc dược (Atropa belladonna)

Đây là loại quả chứa atropine, scopolamine và hyoscyamine – những hóa chất có khả năng gây ảo giác và làm liệt cơ.

Chúng làm gián đoạn hoạt động của hệ thần kinh đối giao cảm (hay phó giao cảm). Hệ thần kinh này chi phối các hoạt động không chủ tâm như tiêu hóa, tim đập và tiết nước bọt. Nếu nồng độ chất độc thấp thì cà độc dược có nhiều tác dụng dược lý, như trị chứng co thắt dạ dày, chóng mặt khi di chuyển và duy trì nhịp tim ổn định trong quá trình phẫu thuật. Nhưng nếu nồng độ chất độc cao, chúng sẽ gây nên tác động nghiêm trọng ở hệ thần kinh, thậm chí có thể gây tử vong.

KẾT LUẬN

Với những phân tích ở trên của Trung Sơn thì chắc chắn bạn đã nắm được cũng như hiểu hơn về chất mà chúng ta tìm hiểu hôm nay rồi đúng không? Kali xyanua là gì? – Đây là hợp chất vô cùng nguy hiểm đối với con người vì vậy phải cực kỳ cẩn thận với nó. 

Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn nhiều hơn trong cuộc sống cũng như công việc của mình,

Hiện tại, Công ty Trung Sơn đang là đơn vị hàng đầu tại phía Nam cung cấp Hóa chất, dụng cụ và thiết bị phòng thí nghiệm chất lượng cũng như giá cả vô cùng cạnh tranh với mức chiết khấu cao và bên cạnh đó còn nhiều hơn nữa những ưu đãi hấp dẫn khác.

Hãy tìm đến Công ty Công Nghệ Trung Sơn nếu bạn có nhu cầu nhé!

Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết!