Hướng dẫn cách nấu cơm lam ống tre ngon chuẩn vị Tây Bắc
Nhắc đến những đặc sản của các dân tộc thiểu số miền núi như Thái, Tày, Nùng, Dao,… không thể không nhắc đến món cơm Lam lừng danh. Cuộc sống khó khăn và thiếu thốn các đồ dùng hàng ngày như nồi, xoong,… đã thúc đẩy người dân tộc vùng Tây Bắc nghĩ ra cách thức nấu cơm mới đó chính là tận dụng ống cây nứa. Và từ đó, món cơm Lam nổi tiếng đã ra đời. Cơm lam có màu xanh nhẹ được nướng trong ống tre, ống nứa chặt trên rừng về, cơm dẻo và thơm mùi nước dừa. Và lần này, Hà Tiên sẽ hướng dẫn cách nấu cơm Lam ngon chuẩn vị Tây Bắc.
Nội Dung Chính
Giới thiệu món cơm lam ống tre
Nguồn gốc của món cơm lam
Cơm lam là món ăn rất phổ biến với người dân miền núi ngày xưa, nhất là vào mỗi dịp đi rừng. Với ít gạo mang đi cùng và rừng nứa bạt ngàn, người dân có thể chọn lấy những cây nứa non, rồi chặt lấy một dóng lưng ở phần thân nứa và đem đi nấu cơm.
Nguồn gốc của những thanh cơm lam bắt đầu từ những chuyến đi rừng lâu ngày, đi làm nương rẫy, những lúc đi săn lâu, bao đêm du canh của dân bản xưa, người dân nơi đây thường đi khá lâu nên việc trang bị đồ dùng mang đi là điều khá khó khăn, vậy nên suy nghĩ sẽ làm món cơm dựa trên những nguyên liệu đơn giản như vậy đã trở thành 1 phần không thể thiếu.
Món cơm Lam này còn gắn liền với tục lệ tâm linh của đồng bào dân tộc nơi đây. Đó là khi người phụ nữ sinh con, chỉ được ăn cơm lam dạng truyền thống, những ống cơm sẽ được giữ cẩn thận và treo cùng nhau thai của bé ở bìa rừng, như thủ tục để thông báo với thần linh về sự ra đời của thành viên mới của gia đình người Thái. Nếu thủ tục này không được thực thi, đứa trẻ sẽ bị coi như người ngụ cư và không được về với đất mẹ khi tuổi già sức yếu.
Đặc trưng của cơm lam ống tre
Gạo được nấu trong ống tre (Mộc), với thứ nước trong chính ống tre hoặc từ nước suối nguồn (Thủy), bằng ngọn lửa nhỏ (Hỏa), trên mặt đất nơi núi rừng hoang dã (Thổ).
Cơm lam cũng có 5 màu gọi là cơm lam ngũ sắc
-
Màu vàng của ước muốn luôn được no ấm phồn thịnh,
-
Màu cam của đất đai trù phú
-
Màu xanh là màu của núi rừng
-
Màu đỏ tượng trưng cho khát vọng, màu tím của sự thủy chung
-
màu trắng tượng trưng cho tình yêu trắng trong, tinh khiết.
Nấu cơm lam món ăn không quá cầu kỳ với những ống nứa hoặc ống tre và phải còn tươi, không quá non hoặc quá già, thích hợp nhất là từ tháng 10 đến tháng 1 năm sau.
Được cắt khúc vừa phải. Bên trong chứa đầy gạo hoặc gạo nếp và nướng trên bếp lửa. Khi thưởng thức cơm lam sẽ ăn kèm với muối vừng, thịt heo nướng, gà nướng…
Tuy nhiên, chế biến món ăn này đòi hỏi sự khéo léo và tỉ mỉ ở công đoạn ngâm gạo, để gạo vào ốm một cách vừa phải để không bị sống hay bị rơi ra khi nấu.
Cách lựa chọn gạo và nứa
Để có được một món cơm Lam ngon việc chọn lựa gạo và nứa là cực kì quan trọng.
Cách chọn gạo
Khi mua gạo các bạn nên chọn loại nếp nhung hay nếp cái hoa vàng. Hạt gạo phải tròn, mẩy, màu trắng sữa, không bị vỡ. Gạo có mùi thơm lừng, bạn có thể ăn thử một vài hạt nếu gạo có vị ngọt nhẹ, không có vị gì lạ thì nghĩa là gạo ngon.
Cách chọn nứa
Đối với ống nứa, nên chọn ống nứa tươi, phần vỏ ngoài có màu xanh đậm, độ dài của ống khoảng 30 phân.
Ngoài việc nướng cơm Lam bằng than củi hay rơm thì bạn cũng có thể nướng trên đống lửa đốt củi, hay nướng cơm theo vòng tròn
Nếu không muốn nướng cơm bằng than củi hay rơm. Bạn có thể chọn cách nướng theo vòng tròn hoặc đốt củi tạo lửa để nướng.
Nguyên liệu chế biến cơm Lam
- Gạo nếp: 1kg
- Ống tre (nứa): 7 ống
- Lá chuối
- Gừng tươi: 1 củ
- Dừa tươi: 1 quả
- Muối
- Bếp nướng than
Cách sơ chế nguyên liệu
Ngâm gạo nếp trong nước khoảng 6 tiếng, sau đó vo lại cho sạch và để ráo nước. (Nếu muốn gạo nở nhanh hơn có thể ngâm với nước ấm)
Cạo vỏ và rửa sạch gừng. Sau đó đem đi giã nhuyễn rồi trộn chung với gạo nếp đã ngâm
Rửa sạch lá chuối và cắt thành hình vuông từ 15 – 20cm. Cuộn các miếng lá chuối lại sau đó nhét vào ống tre đã sơ chế sao cho lá chuối bịt kín một đầu ống lại. Sau đó xúc phần gạo đã trộn với gừng giã nhuyễn ở bên trên cho vào ống tre.
Nạo sạch vỏ dừa tươi sau đó giã nhỏ lọc lấy nước cốt. Tiếp tục cho phần nước dừa tươi vào ngập ống tre. Cuối cùng tiếp tục dùng lá chuối cuộn tròn lại rồi bịt kín phần ống tre còn lại. Thêm 2 phần nước cho vừa 3 phần gạo cùng 1 chút muối.
Các bước chế biến món cơm Lam
- Gạo nếp sau khi đã ráo nước trộn đều với gừng giã nhỏ và một chút muối và để khoảng từ 15 đến 20 phút.
- Gập nhỏ lá chuối bịt kín một đầu rỗng của ống nứa.
- Đổ gạo vào trong đầu ống còn lại. Chỉ nên đổ khoảng 2/3 ống để khi gạo chín sẽ nở ra.
- Cho nước dừa tươi vào ống nứa một lượng ngập vừa đủ ngập gạo. Sau đó, lấy lá chuối bịt kín nốt đầu còn lại.
- Chờ khi than hồng thì cho các ống nứa lên vỉ nướng. Lúc nướng nên xoay ống nứa thường xuyên để cơm chín đều và có mùi thơm.
- Khi làm cơm vừa nướng vừa trở ống nứa rồi kéo dần dần đến cuối ống. Muốn kiểm tra xem cơm đã chín đến đâu thì dùng tay ấn vào ống nứa, thấy mềm ở đâu thì chỗ đó cơm đã chín. Đến khi cơm chín toàn bộ thì gắp ống nứa ra và bắt đầu thưởng thức. Rất nhiều du khách trong và ngoài nước ăn cơm Lam đều thấy cơm dẻo, vị ngọt thanh của ống nứa và có vị hơi béo ngậy từ nước dừa, khi thưởng thức ngay lúc cơm còn nóng thì tuyệt vời đến hết thảy dù có để nguội cũng không bao giờ mất đi vị ngon vốn có, cơm vẫn luôn dẻo và luôn thơm. Cơm lam thường được ăn kèm cùng những món thịt nướng, hay đơn giản chỉ là chấm với muối vừng.
Thưởng thức món cơm Lam ống tre
Có thể nói, món cơm lam sở hữu hương vị ngọt bùi của thứ gạo nếp nương, kết hợp cùng vị ngọt có sẵn trong những ống nứa rừng, tạo nên một hương vị rất đặc trưng của núi rừng Tây Bắc. Món cơm lam rất đặc biệt, cho dù bạn không ăn kèm với bất kì món ăn nào khác hoặc là chấm cùng với muối vừng thì cơm cũng rất ngon, bùi và rất dễ ăn. Ăn cơm lam với muối vừng là sự kết hợp hài hòa giữa vị thơm cay của muối riềng và ngọt, bùi của cơm tạo nên một hương vị thơm ngon và thanh đạm
Cơm lam không chỉ là món ăn phổ biến của bà con miền núi đã có từ thời ngày xưa mà hiện nay, đã trở thành một đặc sản rất nổi tiếng được du khách gần, xa rất mực yêu thích.
>> Cách nấu cơm gà ngon không thua ngoài tiệm
>> Hướng dẫn cách nấu cơm Niêu đúng chuẩn
>> Cách chế biến món cơm Tấm vừa ngon vừa đơn giản
>> Cách nấu món cơm Hến lừng danh ngay tại nhà
Hãy bắt tay thử sức với món ăn này nhé các bạn! Chúc các bạn thành công!