Hoa mắt chóng mặt: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và phòng ngừa

Bị hoa mắt chóng mặt có thể khiến bạn đứng không vững, té ngã và dẫn đến chấn thương, nguy hiểm tính mạng. Nếu không may gặp hiện tượng hoa mắt chóng mặt bạn cần đi khám sớm để tìm ra nguyên nhân và cách điều trị phù hợp.

Nhiều người từng trải qua cảm giác hoa mắt chóng mặt làm họ rất khổ sở. Tình trạng này có thể tạm thời nhưng cũng có một số người bị kéo dài làm họ không thể nào sinh hoạt bình thường, từ bỏ công việc và phải cần người hỗ trợ trong hoạt động sống? Vậy thì khi bị chóng mặt hoa mắt thì người bệnh cần phải làm gì?

Nội Dung Chính

Hoa mắt chóng mặt là bệnh gì? Mối liên hệ giữa hoa mắt và chóng mặt

Bên cạnh các bệnh lý thần kinh khác như đau nửa đầu, mất ngủ, giảm trí nhớ,… hoa mắt chóng mặt cũng là một tình trạng vô cùng phổ biến, có thể gặp ở bất kỳ người nào hay bất kỳ độ tuổi nào. Nhiều người khi bị hoa mắt chóng mặt thường cho rằng đây là triệu chứng của tình trạng thiếu máu hay nhiều người tự chẩn đoán là rối loạn tiền đình và có thể dễ dàng mua thuốc tự điều trị cho đến khi họ gặp các biến chứng té ngã hay các cơn chóng mặt hoa mắt ngày càng nhiều thì mới tìm đến bác sĩ để được tư vấn điều trị.

Cụ thể thì hoa mắt chóng mặt là bệnh gì và mối liên hệ giữa hoa mắt và chóng mặt như thế nào?

Tình trạng hoa mắt chóng mặt có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Hai cảm giác này thật sự rất khác nhau về bản chất tổn thương nhưng dễ bị nhầm lẫn là một do cách diễn đạt của người bệnh: (1)

Hoa mắt:
Là tình trạng người bệnh cảm thấy tối sầm mặt, xây xẩm, không nhìn rõ được những người hoặc vật trước mắt. Triệu chứng hoa mắt có thể kéo dài vài giây đến vài phút và thường xuất hiện khi bạn thay đổi tư thế (từ nằm sang ngồi, từ nằm sang đứng dậy, từ ngồi sang đứng dậy,…). Tình trạng hoa mắt hay gặp trong bệnh lý tim mạch hay thiếu máu.

Chóng mặt:
Là tình trạng người bệnh cảm thấy đồ vật xoay tròn xung quanh mình hay bản thân mình xoay xung quanh mọi vật theo một hướng hoặc nhiều hướng. Triệu chứng chóng mặt này thường xảy ra khi một người xoay đầu hoặc thay đổi tư thế đứng, nằm hoặc ngồi. Chóng mặt thật sự sẽ là bệnh lý của tổn thương hệ thống tiền đình, tiểu não, cảm giác sâu hay bệnh lý của mắt.

Ngoài ra, một số bệnh nhân than phiền chóng mặt hoa mắt kéo dài nhưng không kèm theo bất kỳ một thay đổi nào cũng có thể là biểu hiện của rối loạn tâm thần kinh.

Nguyên nhân hoa mắt chóng mặt

Nguyên nhân hoa mắt

Có rất nhiều nguyên nhân khiến bạn tự nhiên hoa mắt. Đó có thể là một triệu chứng thoáng qua, không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhưng đó cũng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm không thể xem thường. Cụ thể, các nguyên nhân có thể gây ra hoa mắt bao gồm:

Bệnh tim mạch: Bệnh nhân có một số bệnh lý van tim như hẹp van động mạch chủ, hở van tim nặng, rối loạn nhịp tim, suy tim, các bệnh lý xơ vữa động mạch… làm cho bệnh nhân có huyết áp thấp sẽ gây suy giảm lưu lượng máu lên não, đặc biệt khi thay đổi tư thế từ nằm sang ngồi dễ gây ra tình trạng chóng mặt.
Tình trạng mất nước như sốt cao, nôn mửa, tiêu lỏng hay lạm dụng thuốc xổ hay thuốc lợi tiểu trong giảm cân gây ra tụt huyết áp tư thế khi ngồi, đi hay đứng cũng gây ra tình trạng hoa mắt.
Mất máu cấp hay thiếu máu do bất cứ nguyên nhân nào như: xuất huyết tiêu hóa do loét dạ dày, tá tràng, trĩ,… hay chấn thương gây ra hoa mắt, tụt huyết áp thậm chí chết người nếu không điều trị kịp thời.
Lạm dụng các chất kích thích, rượu, bia, các loại bóng cười dễ gây ảo giác hoa mắt, cảm giác sai lầm về thực tại.
Các vấn đề tâm thần, lo lắng, căng thẳng, stress trong cuộc sống, san chấn tâm lý làm cho người bệnh không thể ăn uống, cơ thể suy kiệt và làm cho họ luôn có cảm giác hoa mắt, mệt mỏi.
Tác dụng phụ một số thuốc điều trị bệnh: Cần phải xem xét một cách toàn diện khi bệnh nhân khi họ than phiền hoa mắt, chóng mặt. Các thuốc họ đang sử dụng có thể là lý do gây ra hoa mắt, chóng mặt.

Nguyên nhân chóng mặt:

Chóng mặt sinh lý: Khi bạn chưa thể thích nghi với những thay đổi về thị giác như đi tàu xe, những chuyển động của cảnh vật nối tiếp nhau hay gạt nước trên kính xe làm cho cơ thể chưa thích nghi. Những chuyển động ngửa quá mức của đầu khi làm việc lâu như lau dọn, sơn trần nhà làm cho hệ thống thị giác và hệ thống tiền đình không cân bằng gây ra hiện tượng nhìn không rõ vật và có hiện tượng chóng mặt, thậm chí buồn nôn và nôn. Hiện tượng này sẽ được điều chỉnh cân bằng khi nhắm mắt lại, giữ yên tư thế đầu và cơ thể tập thích nghi dần thông qua cơ chế lưu trữ ký ức của vỏ não thông qua con đường dẫn truyền thông qua đồi thị.
Các bệnh về mắt: Khi gặp các vấn đề về mắt như cận thị, loạn thị hay viễn thị, suy giảm thị lực,… nếu không tìm ra nguyên nhân và có cách khắc phục kịp thời thì bạn rất dễ bị hoa mắt kèm theo chóng mặt. Tuy nhiên, cảm giác chóng mặt trong trường hợp này chỉ là chóng mặt nhẹ và chữa khỏi bằng các loại kính mắt. Nếu ở trẻ em chúng ta bỏ qua những than phiền chóng mặt hay do trẻ còn nhỏ chưa biết cách diễn đạt thì trẻ tự tìm cách chỉnh trục mắt mà hậu quả là chúng ta sẽ thấy đột nhiên trẻ sanh ra bình thường giờ nhìn thấy trẻ bị lé.
Giảm lưu lượng máu tới não đột ngột: Có rất nhiều nguyên nhân khiến lưu lượng máu đến não bị giảm và hầu hết các trường hợp này đều có thể dẫn đến trạng thái chóng mặt. Cụ thể:

Tăng huyết áp hoặc tụt huyết áp.

Người thường xuyên bị tăng hoặc giảm huyết áp cũng rất hay gặp tình trạng

chóng mặt

, cảm thấy choáng váng do lưu lượng máu lên não không ổn định. Ngoài ra, bạn còn có thể gặp một số triệu chứng khác như buồn nôn, mệt mỏi, đau nửa đầu,…

Rối loạn tai trong: Rối loạn tai trong (rối loạn vận mạch tai trong hay rối loạn tuần hoàn tai trong) là tình trạng thiếu máu, máu bị tắc nghẽn khiến lượng máu tới tai giảm đột ngột, không ổn định. Lúc này, các mạch máu không thể cung cấp đủ năng lượng cho các tế bào lông ở tai trong – các tế bào với chức năng gửi tín hiệu âm thanh đến não. Vì vậy, ở những người bị rối loạn tai trong sẽ xuất hiện tình trạng ù tai, nghe kém và có thể bị

chóng mặt hoa mắt,

…
Viêm dây thần kinh tiền đình: Viêm dây thần kinh tiền đình là bệnh lý khiến dây thần kinh tiền đình bị thâm nhiễm và gây tổn thương cảm giác cảm nhận sự thăng bằng. Do đó, khi gặp những rối loạn về thăng bằng thì bạn sẽ thấy cơ thể đột ngột chao đảo, chóng mặt, mất bằng bằng, thấy cả người chao đảo xoay tròn. Ngoài ra, bạn cũng có thể cảm thấy buồn nôn hoặc có hiện tượng nôn ói khi bị viêm dây thần kinh tiền đình.
Chấn thương tai: Chấn thương tai được chia thành nhiều dạng như tổn thương tai giữa, tổn thương tai trong, vỡ xương đá,… Tùy theo tình trạng tổn thương có nghiêm trọng hay không mà bạn sẽ có những triệu chứng khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp chấn thương tai thường đều gặp tình trạng ù tai, chóng mặt, đứng không vững, suy giảm thính lực,…
Chấn thương đầu: Hoa mắt

chóng mặt

là triệu chứng thường gặp của tình trạng chấn thương đầu, va đập ở vị trí vùng đầu, sọ. Bên cạnh biểu hiện đặc trưng này, bạn cũng có thể cảm thấy đau đầu, có cảm giác lâng lâng, buồn nôn, ù tai, mất ý thức, co giật, mất trí nhớ, thay đổi tâm trạng,…

Đau nửa đầu: Đau nửa đầu có 2 dạng là đau nửa đầu nguyên phát và đau nửa đầu thứ phát. Cả hai dạng này đều dẫn đến cơn đau ở một bên đầu, kèm theo các triệu chứng khác như nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh, cảm thấy choáng váng chóng mặt, hoa mắt, mắt mờ,… (
Đau nửa đầu có 2 dạng là đau nửa đầu nguyên phát và đau nửa đầu thứ phát. Cả hai dạng này đều dẫn đến cơn đau ở một bên đầu, kèm theo các triệu chứng khác như nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh, cảm thấy choáng váng chóng mặt, hoa mắt, mắt mờ,… ( 2
Bệnh Meniere:
Hiện tượng hoa mắt chóng mặt

là một trong những triệu chứng phổ biến của căn bệnh Meniere – một dạng bệnh lý rối loạn thính lực. Các triệu chứng thường gặp của căn bệnh này có thể kể đến như cảm giác có áp lực ở tai, ù tai, mất thính lực, nhức đầu, đổ mồ hôi, buồn nôn, không kiểm soát được cử động mắt,…
Bệnh chóng mặt tư thế kịch phát lành tính: Thường xảy ra vào buổi sáng khi vừa thức giấc. Chóng mặt kịch phát lành tính là một tình trạng bệnh khiến bạn cảm thấy bản thân đang xoay quanh đồ đạc hoặc ngược lại. Hầu hết các trường hợp chóng mặt tư thế kịch phát lành tính đều chỉ thoáng qua chứ không kéo dài, có thể sẽ tự khỏi sau một khoảng thời gian và sau đó tái phát trở lại làm bệnh nhân rất khó chịu và phải thường xuyên nhập viện. (
Thường xảy ra vào buổi sáng khi vừa thức giấc. Chóng mặt kịch phát lành tính là một tình trạng bệnh khiến bạn cảm thấy bản thân đang xoay quanh đồ đạc hoặc ngược lại. Hầu hết các trường hợp chóng mặt tư thế kịch phát lành tính đều chỉ thoáng qua chứ không kéo dài, có thể sẽ tự khỏi sau một khoảng thời gian và sau đó tái phát trở lại làm bệnh nhân rất khó chịu và phải thường xuyên nhập viện. ( 3
U não: Nếu bạn cảm thấy cơ thể mất thăng bằng, đi đứng loạng choạng,
Nếu bạn cảm thấy cơ thể mất thăng bằng, đi đứng loạng choạng,

hay bị chóng mặt hoa mắt

kèm theo đau đầu, lú lẫn, tay chân yếu, buồn nôn, nôn mửa,… thì rất có thể đây chính là triệu chứng của việc các tế bào bất thường tăng trưởng trong não. Tình trạng u não có thể được chia làm 2 loại là u não lành tính và u não ác tính (ung thư). Dù cho bị u não lành tính hay ác tính thì các tế bào não cũng đều bị tổn thương và có thể đe dọa sức khỏe, tính mạng của người bệnh.
Ung thư di căn: Khi các tế bào ung thư di chuyển sang các bộ phận, khu vực khác trong cơ thể thì được gọi là ung thư di căn. Dù đặc điểm và tính chất của ung thư di căn cũng gần giống với ung thư nguyên phát nhưng xét về mức độ phát tán và độ nguy hiểm thì ung thư di căn có khả năng đe dọa sức khỏe, tính mạng của người bệnh nhiều hơn. Các triệu chứng của ung thư di căn còn tùy thuộc vào vị trí và kích thước của khối u…
Đột quỵ: Đột ngột bị
Đột ngột bị

hoa mắt chóng mặt

có thể là một dấu hiệu đột quỵ nguy hiểm. Bạn có thể dựa trên nguyên tắc F.A.S.T để kiểm tra xem người bệnh có những dấu hiệu đột quỵ nguy hiểm khác hay không và kịp thời đưa người bệnh đến bệnh viện cấp cứu, tránh các biến chứng nguy hiểm dẫn đến tử vong.

Xem thêm:

Cách tự xử lý khi bị hoa mắt chóng mặt

Khi bị hoa mắt chóng mặt, điều đầu tiên bạn cần làm chính là không cử động đầu, đặc biệt là không cố gắng đi, đứng hoặc lái xe. Tốt nhất nên ngồi hoặc nằm nghỉ, tránh việc mất thăng bằng khiến bạn té ngã, chấn thương.

Lưu ý, môi trường nghỉ ngơi nên thật sự thoáng mát, yên tĩnh, có thể giảm ánh sáng ở mức tối đa để cảm thấy dễ chịu hơn. Bạn cũng có thể sử dụng một số loại thuốc chóng mặt không kê đơn để có thể thoải mái hơn.

Tùy theo nguyên nhân đã nêu trên mà việc điều trị hoa mắt chóng mặt sẽ hiệu quả

Tuy vậy, những lưu ý trên chỉ là cách xử lý tạm thời. Những trường hợp sau đây cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được chẩn đoán, điều trị phù hợp:

Hoa mắt chóng mặt kèm đau đầu dữ dội
Chóng mặt kèm nhìn đôi
Hoa mắt chóng mặt kèm theo sốt
Chóng mặt kèm theo nôn ói không cầm được
Chóng mặt kèm yếu liệt chi hay liệt mặt
Chóng mặt hoa mắt kèm rối loạn cảm giác
Chóng mặt kèm đau ngực
Chóng mặt hoa mắt kéo dài trên 30 phút ở người già trên 60 tuổi kèm theo yếu tố nguy cơ đột quỵ như: THA, béo phì, đái tháo đường, bệnh tim mạch đi kèm
Bị chấn thương đầu trước đó
Trẻ con hay phụ nữ mang thai

Xem thêm:

Cách phòng ngừa hoa mắt chóng mặt

Làm sao để phòng ngừa chóng mặt hoa mắt? Trên thực tế, tình trạng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể do bệnh lý cụ thể nên việc phòng ngừa cũng cần xuất phát từ mỗi nguyên nhân gây bệnh.

Điều bạn nên làm là cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, uống đủ nước, ăn nhiều rau và trái cây để tránh thiếu sắt thiếu máu, mất nước, tụt huyết áp,… – vốn là các nguyên nhân thường gặp dẫn đến chóng mặt hoa mắt.

Ngoài ra, nên xây dựng lối sống lành mạnh, thường xuyên tập thể dục, thư giãn và nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế căng thẳng quá mức.

Những trường hợp chóng mặt, hoa mắt cần nhập viện nhằm mục đích các Bác sĩ có thể điều tra tiền sử bệnh, chỉ định chụp CT Scan đầu hoặc MRI vùng đầu, chụp X-quang đầu,… để tìm ra nguyên nhân gây bệnh.

Để đặt lịch khám, kiểm tra, tư vấn các tình trạng, nguyên nhân hoa mắt chóng mặt và cách điều trị cũng như các bệnh lý thần kinh khác tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

Gọi tổng đài

0287 102 6789 (TP HCM)

hoặc

1800 6858 (Hà Nội)

để đăng ký lịch hẹn khám bệnh riêng với chuyên gia.
Đăng ký hẹn khám với bác sĩ tại đường link:

https://tamanhhospital.vn/danh-cho-khach-hang/dat-lich-kham/

.
Gửi tin nhắn trên Fanpage Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
Nhắn tin qua Zalo OA của BVĐK Tâm Anh.

Cách chữa hoa mắt chóng mặt

Việc điều trị chóng mặt hoa mắt còn tùy thuộc vào nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là gì. Hầu hết các phương pháp điều trị đều tập trung vào việc khắc phục nguyên nhân.

Chẳng hạn như nếu bạn bị chóng mặt do suy nhược cơ thể, lo lắng quá mức thì bác sĩ sẽ áp dụng các liệu pháp tâm lý để bạn có thể thư giãn. Nếu việc hoa mắt hay chóng mặt do tác dụng phụ của thuốc, các bác sĩ sẽ cân nhắc thay đổi một loại thuốc khác phù hợp hơn cho bạn.

Hoặc, nếu hiện tượng chóng mặt hoa mắt do lưu lượng máu lên não bị giảm đột ngột, các chuyên gia y tế sẽ tìm ra nguyên nhân của vấn đề này là do cơ thể bị mất máu, tụt huyết áp hay một lý do nào khác để chữa trị tương ứng.

Trong một số trường hợp, người bị hoa mắt chóng mặt do chấn thương đầu, u não, bệnh lý tim mạch,… có thể phải thực hiện phẫu thuật.

Có rất nhiều thuốc có tác dụng điều trị chóng mặt như: Nhóm thuốc có dẫn xuất của leucin, nhóm thuốc kháng cholinergic hay nhóm thuốc kháng histamin. Tuy nhiên, việc lựa chọn thuốc cho phù hợp với từng bệnh lý cũng như giai đoạn bệnh sẽ giúp bệnh nhân thoát khỏi ám ảnh của các cơn hoa mắt, chóng mặt. Do đó, tốt nhất bạn không nên chủ quan bỏ qua hoặc tự ý dùng thuốc mà hãy đến các cơ sở y tế để có thể chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả. Điều quan trọng là tránh dẫn đến các hệ luỵ không mong muốn khi tự điều trị hoa mắt chóng mặt tại nhà.