Hái lộc đầu năm sao cho đúng để có nhiều tài lộc, may mắn, đừng quá tham “lộc” kẻo thành kẻ phá hoại dịp Tết!
Trước hết, chúng ta cần hiểu “lộc” ở đây muốn chỉ những cành lá, cành cây tươi tốt, xanh non được hái vào thời điểm sớm nhất của năm mới.
Theo tích chuyện xưa, tục hái lộc đầu năm đã có từ thời Hùng Vương. Tương truyền nhân một ngày đầu xuân, Vua Hùng muốn các con mình đi dạy dân làm ăn và trấn cứ các nơi nên đã chọn ngày lành tháng tốt làm Lễ tế Trời – Đất trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh (nay thuộc tỉnh Phú Thọ) cầu cho mưa thuận gió hòa, muôn dân no ấm.
Rồi chờ lúc sang canh Vua Hùng cùng Hoàng hậu vào rừng hái lộc đầu xuân. Sáng sớm, khi mặt trời ló dạng ở đằng Đông, Vua chia cho mỗi người con một cành lộc và dạy rằng: “Non ở nhà, già đi ấp. Chẵn lên non, còn xuống biển”. Vua Hùng còn căn dặn các con khi đi đường nếu gặp điều gì không may, hãy mang cành lộc còn đượm sương sớm này mà vẩy lên trời thì thú dữ, tà ma sẽ bỏ chạy, không thể làm hại được.
Trải qua hàng nghìn năm, trong dân gian vẫn còn lưu truyền tục hái lộc vào dịp đầu năm mới. Đây đã trở thành một nét văn hóa Tết trong đời sống của người Việt Nam.
Sau khi cúng giao thừa hay sớm mùng 1 Tết, người ta thường đến đình chùa, đền phủ để hái một cành lộc non mang về nhà, với mong muốn được Thần, Phật linh thiêng ban cho tài lộc, may mắn suốt năm. Những cành lộc nhỏ được hái từ các thân cây có sức sống mạnh mẽ như: si, sung, xanh, đa… Người hái lộc mang về, treo trước hiên nhà hoặc cắm vào bình hoa, có nơi còn treo ở gian giữa hoặc cửa ra vào để trừ ma quỷ hay có ý báo là đã rước phúc lộc về.
Các nhà nghiên cứu văn hóa dân tộc nhận định phong tục hái lộc đầu xuân là một nét đẹp văn hóa trong dịp Tết nguyên đán. Lộc là nụ đầu tiên, mầm non mới nhú. Hái lộc ở nơi đền chùa linh thiêng mang ngụ ý xin được hưởng chút lộc của Thần, Phật ban cho để cả năm thuận lợi, phát tài phát lộc.
Trong thời khắc giao hòa của đất trời thì việc hái lộc về nhà là điều mà nhiều người rất thích, đó thể hiện mong cầu mang về những điều tốt đẹp với ý nghĩa ”Tống cố, nghinh tân”, xua đi những điều không may mắn trong năm cũ, chờ đón những điều tốt đẹp sẽ đến trong năm mới…
Tuy nhiên, cần chú ý hái lộc là hái những cành lá nhỏ, mang tính tượng trưng chứ không nên biến tướng thành hành vi phá hoại cây xanh, cảnh quan môi trường trong dịp Tết. Trên thực tế, không ít người vì nghĩ đem “lộc” càng nhiều về nhà thì sẽ càng nhận được nhiều may mắn, tài lộc trong năm mới nên đã đi vặt trụi hết cành lá của cây ở nơi đình, chùa, gây mất mĩ quan.
Hãy hái lộc đầu năm theo đúng bản chất, ý nghĩa mà ông bà ta đã quan niệm, tránh biến những cây xanh trở nên xơ xác, cảnh vật chốn linh thiêng thành hoang tàn, bừa bộn chỉ vì phong tục này!
Tổng hợp
