Đền Cặp Tiên – Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt, điểm du lịch tâm linh hấp dẫn
Đền Cặp Tiên – Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt, điểm du lịch tâm linh hấp dẫn
Đền Cặp Tiên hay còn gọi là đền “cô bé cửa suốt” được tạo dựng ở chân núi Tiên, có địa thế thoáng đẹp, rộng rãi, giao thông thủy bộ thuận lợi giữa một vùng sơn thủy hữu tình thuộc Thôn Cặp Tiên, xã Đông Xá, huyện Vân Đồn. Đền hiện nay thuộc quần thể di tích Đền Cửa Ông – thành phố Cẩm Phả, ngày 25/12/2017 Đền Cặp Tiên đã vinh dự được Thủ tướng Chinh phủ ký quyết định xếp hạng di tích Quốc gia Đặc Biệt, vừa qua ngày 18/3 Đền Cặp Tiên được đón nhận Bằng Di tích lịch sử Quốc gia Đặc Biệt do Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình trao tặng.
(Du khách mọi miền đến thăm quan chiêm bái Đền Cặp Tiên)
Sở dĩ có tên là Cặp Tiên vì tương truyền xưa kia nơi đây là vùng đất sơn thủy hữu tình, cảnh đẹp thơ mộng và yên tĩnh có hai ông tiên thường xuống đây chơi cờ, ngắm cảnh. Đi theo phục vụ hai vị tiên ông là hai nàng tiên cô, hai nàng thường xuống giếng ở chân núi lấy nước và tắm. Ngoài tên gọi “Cặp Tiên”, đền còn có tên gọi khác là “Cô bé cửa suốt” vì theo nhân dân trong vùng thì Đền được xây dựng để thờ một vị tiểu thư con gái của Trần Quốc Tảng, vị tiểu thư này rất gần gũi với nhân dân trong vùng, chẳng may nàng mất sớm. Nhân dân trong vùng thương tiếc nên đã lập đền thờ gần đền thờ lăng mộ cha nàng.
Đền Cặp Tiên là một di tích không chỉ đẹp về cảnh quan mà còn có một sự tích rất hấp dẫn thể hiện trong tên gọi của đền: “Cặp Tiên”. Theo truyền thuyết thì xưa kia ở đình núi này có một tảng đá rộng lớn, bằng phẳng, xung quanh có cây cối sum suê, cỏ hoa đua sắc tạo thành một không gian vừa yên tĩnh, vừa thơ mông. Hằng ngày có hai vị tiên ông thường xuống đây ngắm cảnh , chơi cờ. Đi theo phục vụ hai vị tiên ông là hai nàng tiên xinh đẹp. Khi hai vị tiên ông chơi cờ thì hai nàng tiên cô thường xuống chân núi vui chơi, tắm mát và lấy nước lên núi để đun nước pha trà phục vụ hai vị tiên ông. Nơi hai vị tiên cô lấy nước là một giếng nước ngọt rất nhỏ nhưng nước không bao giờ cạn. Chỗ các cô tiên đứng múc nước sau này lõm xuống vẫn in hình dấu chân. Giếng nước các cô dùng sau này được gọi là “Giếng Tiên” bởi khi nước triều lên thì ngập mặn nhưng khi nước triều rút thì nước giếng lại ngọt trở lại. Đặc biệt trời hanh, nắng hạn, cây cỏ khô cằn thì nước ở đây cũng không bao giờ cạn, dân chài trước khi ra khơi thường đến đây lấy nước ngọt và cầu xin các vị tiên giúp đỡ nên bao giờ cũng gặp may mắn. Tương truyền, mỗi khi du khách đến vãn cảnh Đền, nếu dùng nước giếng Tiên sẽ trẻ đẹp hơn. Bởi vậy, mỗi khi đến thăm Đền du khách không bao giờ bỏ qua giếng Tiên.
(Du khách thành tâm cầu khấn tại Động Sơn Trang)
Đền Cặp Tiên là nơi vừa thờ những người vị anh hùng dân tộc, vừa thờ mẫu. Căn cứ vào tượng và đồ thờ tự tại đền Cặp Tiên hiện nay thì đây hội tụ đủ các yếu tố được tôn thờ có thể khẳng định một tín ngưỡng bản địa đã ăn sâu bén rễ trong tâm hồn người Việt.
Có thể nói, Đền Cặp Tiên là một công trình văn hóa tín ngưỡng mang tính tâm linh được xây dựng khá sớm. Hiện nay đền có 3 công trình chính gồm: Đềm chính, Động Sơn Trang, và giếng tiên. Đền chính có kiến trúc kiểu chữ Đinh, gồm hai bái đường và hậu cung; Đền quay hướng Đông Bắc, kết cấu vì kèo chồng rường con nhị, cột được làm bằng gỗ Táu; tường xây gạch đỏ, cửa gỗ kiểu bức bàn, phái trên trổ song thưa, phía dưới ghép gỗ pa nô. Sân Đền lát gạch đỏ, giữa sân xây dựng một phương đình, mái lợp ngõi mũi hài gồ hai tầng tám mái, diềm mái ghép lá đề. Trong Phương đình đặt một bát hương công đồng lớn bằng chất liệu Đồng. Xưa kia, Đền đã đã một trong những nơi linh thiêng bậc nhất trong vùng nên hiện nay, các nhà hảo tâm, công đức đền đã được quan tâm đầu tư, khang trang, các công trình như Cổng tam quan, Cầu đá, con đường dẫn vào đền. Tuy được tu bổ, tôn tạo nhưng đền vẫn giữ được những nét cơ bản của một công trình kiến trúc cổ truyền thống gắn với khung cảnh thiên nhiên thơ mộng tạo cho nơi đây trở nên hấp dẫn và sinh động, rất phù hợp với du lịch sinh thái.
(Mỗi khi đến Chiêm bái tại Đền Cặp Tiên du khách không quên lấy nước tại giếng tiên)
Động Sơn trang mới được xây dựng thêm vào năm 2000, kết cấu được làm theo kiểu bê tông giả nhũ đá, quay hướng Đông Bắc, nội thất được bài trí kiểu đắp gờ xù xì tự nhiên giống như trong hang đá có nhũ rủ xuống tạo thành hai vòm động lớn. Trong Động các tượng thờ được bài trí hài hòa đều khắp không gian hậu cung gồm Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn, tượng Nhị vị vương bà và 12 cô Sơn Trang.
Đền Cặp Tiên nằm giữa một vùng cảnh quan thiên nhiên thơ mộng bên bờ Vịnh Bái Tử Long. Hàng năm, Đền Cặp Tiên tổ chức khai hội vào ngày mùng 6 tháng giêng âm lịch và khách hành hương từ mọi miền đất nước về đây tham quan, dâng lễ rất đông vui nhộn nhịp. Cảnh quan thơ mộng, đền miếu linh thiêng tạo cho con người cảm giác thanh thản như lạc vào một thế giới huyền bí, thanh cao.
Với những giá trị to lớn cả về văn hóa và du lịch của di tích Quốc gia đặc biệt Đền Cặp Tiên. Hy vọng rằng, dịp lễ 30/4 sắp tới, du khách cảm thấy thú vị khi về với Vân Đồn, được chiêm bái tại ngôi Đền nhiều giá trị lịch sử hấp dẫn sau đó hòa mình vào những bãi biển thiên nhiên tuyệt đẹp, thưởng thức những đặc sản địa phương nơi đây./.
