Đào tạo bác sĩ nội trú: Tinh hoa hay đại trà?
Đề nghị bỏ các điều kiện ngặt nghèo
Mới đây, GS Nguyễn Hữu Tú, Hiệu trưởng Trường ĐH Y Hà Nội, đã xin ý kiến giới chuyên gia trong lĩnh vực đào tạo ngành y, về việc đề xuất với lãnh đạo Bộ Y tế thay đổi một số yêu cầu về tiêu chuẩn, điều kiện tuyển sinh sau ĐH ngành y, đặc biệt là với bác sĩ nội trú.
Theo GS Tú, hiện nay trong ngành y tồn tại một số yêu cầu đối với tuyển sinh sau ĐH các ngành khoa học sức khỏe không còn phù hợp với thực tế và chính định hướng phát triển của ngành y tế. Chẳng hạn, với tuyển sinh đầu vào chương trình đào tạo bác sĩ nội trú, từ trước đến nay đây là một kỳ thi được tổ chức rất ngặt nghèo, người đủ điều kiện dự thi đã ít, số lượng trúng tuyển càng ít. Nhưng hiện nay bối cảnh xã hội đã thay đổi, quan niệm đào tạo nội trú giờ chính là đào tạo chuyên khoa, chứ không còn là đào tạo nhân tài, tinh hoa như trước đây. Vì thế, nên chăng Bộ Y tế bỏ các điều kiện ngặt nghèo về hồ sơ đăng ký thi nội trú, để cho bất kỳ tân bác sĩ nào cũng có cơ hội bước vào kỳ thi này.
Còn với bác sĩ CK1, GS Tú đề xuất nên bỏ điều kiện thí sinh phải có chứng chỉ hành nghề, hoặc có thời gian làm việc liên tục 12 tháng trong chuyên ngành sẽ dự thi. Với bác sĩ CK2, nên bỏ điều kiện phải tốt nghiệp thạc sĩ đủ 36 tháng với người có bằng thạc sĩ, mà chỉ cần có chứng chỉ hành nghề chuyên khoa.
“Bác sĩ mới ra trường thì rất khó có việc làm, mà chưa có công ăn việc làm thì lấy đâu ra chứng chỉ hành nghề? Nên quy định điều kiện dự tuyển CK1 là ngược, gây khó cho người học. Về tuyển sinh bác sĩ CK2, đòi hỏi với người có bằng thạc sĩ khác người có bằng CK1 là không phù hợp, vì hiện nay thạc sĩ được công nhận tương đương CK1. Những yêu cầu này kéo dài thời gian học tập để trưởng thành trong chuyên môn của bác sĩ, trong khi chúng ta muốn học tập liên tục, để sớm có đội ngũ bác sĩ có chuyên khoa sâu phục vụ xã hội”, GS Tú giải thích.
GS Lê Quang Cường, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội Giáo dục y học, bày tỏ sự ủng hộ quan điểm mở rộng đào tạo chương trình bác sĩ nội trú. “Ngày xưa là tinh hoa vì điều kiện đào tạo chỉ cho phép ta nhận được rất ít người, nên phải chọn lọc. Nhưng bây giờ bác sĩ học y ra mà không qua khóa đào tạo như thế mà vẫn được tham gia chữa bệnh thì rất đáng ngại cho bệnh nhân. Nếu muốn có tinh hoa, chúng ta có thể lọc ra trong số được đào tạo nội trú để bồi dưỡng tiếp”, GS Cường nói.
Tương tự, GS Tạ Thành Văn, Chủ tịch Hội đồng trường Trường ĐH Y Dược Hà Nội, nêu quan điểm: “Không nên coi nội trú là đào tạo nhân tài gì đó to tát quá. Đây là đào tạo chuyên khoa bắt buộc, trong quá trình đào tạo thì chọn lọc tinh hoa”.
E ngại chất lượng sẽ giảm
Theo TS Lê Khắc Bảo, Giám đốc Trung tâm giáo dục y học, Trường ĐH Y Dược TP.HCM, chương trình đào tạo bác sĩ nội trú của VN từ trước đến giờ vẫn rất nổi tiếng, bởi chất lượng đào tạo và bác sĩ nội trú sau khi ra trường làm việc rất tốt, cống hiến được nhiều cho xã hội. Sở dĩ đạt được thành tựu đó là do chúng ta thực hiện mô hình đào tạo tinh hoa với bác sĩ nội trú. Người được học nội trú rất ít, lại có nhiều thầy giỏi tham gia đào tạo, nên người đã được theo học nội trú đều trở nên rất giỏi về chuyên môn. “Giờ nếu đào tạo nội trú đại trà, kiểu như một trường tuyển 700 chỉ tiêu cùng lúc, thì liệu có thể duy trì được cái hồn nội trú cũ? Hướng mới thì tốt cho đa số bác sĩ, nhưng lại có nguy cơ đánh mất thành tựu đã đạt được. Nên chăng có 2 loại hình nội trú: đại trà cho bất kỳ bác sĩ nào muốn học, tinh hoa theo cách thức chọn lọc khắt khe như cũ?”, TS Bảo kiến nghị.
GS Trần Diệp Tuấn, Chủ tịch Hội đồng trường Trường ĐH Y Dược TP.HCM, cũng cho rằng vấn đề này cần được thảo luận, bàn bạc kỹ. “Vấn đề là chúng ta chưa xác định loại hình phát triển của hệ thống y tế nước ta. Chúng ta xem chăm sóc sức khỏe ban đầu của người dân là chủ lực, hay điều trị chuyên khoa là chủ lực? Nếu là mô hình 1 thì nên áp dụng đào tạo nội trú tinh hoa, còn đại trà thì chỉ cần bác sĩ đa khoa để chăm sóc sức khỏe ban đầu”, GS Tuấn chia sẻ và cảnh báo thêm: “Nếu ngay bây giờ chúng ta đào tạo nội trú đại trà thì e là chất lượng giảm. Ở nước ngoài họ làm được là bởi cả hệ thống y tế tham gia đào tạo, chứ không chỉ vài trường với vài bệnh viện như ta hiện nay”.
