Dâng lễ Thăng Long Tứ Trấn: trình tự di chuyển đúng nhất – Oản Cô Tâm
Hà Nội không chỉ nổi tiếng là trung tâm giao thương kinh tế của cả nước mà còn nổi tiếng với hệ thống đền thờ linh thiêng cổ kính lưu giữ những giá trị văn hóa quý giá cả về vật chất và tinh thần. Nổi tiếng nhất phải kể đến hệ thống đền “Thăng Long tứ trấn” trấn yểm 4 phương đông tây nam bắc bảo hộ miền đất Thăng Long xưa được người dân tín thờ thực hiện dâng hương cúng lễ ngày đầu năm hàng năm.
Thăng Long Tứ Trần gồm những ngôi đền nào?
Thăng Long Tứ Trấn bao gồm đền Bạch Mã trấn Đông, đền Voi Phục trấn Tây, đền Kim Liên trấn Nam, đền Quán Thánh trấn Bắc thuộc tứ trấn ở Hà Nội.
Thăng Long Tứ Trấn hiểu một cách đơn giản là bốn ngôi đền trấn tại 4 phía thành Thăng Long thờ 4 vị thần nhằm bảo vệ cuộc sống người dân trong thành. Những ngôi đền này đều được xây dựng tại những vị trí huyết mạch của mảnh đất kinh kỳ nên vô cùng linh thiêng. Thời xưa, vào dịp đầu năm, các vị vua thường dâng lễ tại 4 ngôi đền này để cầu quốc thái dân an, một năm mưa gió thuận hòa, cuộc sống ấm no. Tục này được nhân dân duy trì đến tận ngày nay, khi những ngày đầu năm mới, Thăng Long tứ trấn luôn tấp nập người ra vào cúng lễ.
Xem thêm: Tổng hợp chi tiết ngày tiệc Tứ Phủ 12 tháng, con hương nhất tâm cần biết.
Kinh nghiệm đi lễ Thăng Long Tứ Trấn
Kinh nghiệm sắm lễ đền Thăng Long Tứ Trấn
Để lời khấn cầu được linh ứng, bạn cần sắm đầy đủ các thức lễ. Và quan trọng hơn cả là phải thực sự thành tâm. Bởi tâm thành thì các thánh mới chứng cho.
Về cơ bản, các thức lễ cần sắm tại mỗi ngôi đền thuộc tứ trấn gần như nhau. Bao gồm một đĩa hoa, một đĩa quả gồm nhiều loại quả, cơi trầu, quả cau, cút rượu, xôi thịt, thẻ hương, giấy tiền và cánh sớ.
Ngoài những lễ vật này, nhiều con hương, đệ tử thành tâm thường muốn dâng tiến một lễ vật đẹp, sang, mang ý nghĩa tốt đẹp để có thể bày trên ban thờ thánh trong thời gian dài. Oản Tài Lộc chính là thức lễ phù hợp nhất. Oản được thiết kế tỉ mỉ đẹp sang, mang ý nghĩa tài lộc tốt lành lại có thể để được tới 6 tháng không bị hỏng mốc, cực thích hợp bày trên ban thờ thánh.
Xem thêm: Hướng dẫn cách dâng Oản Tài Lộc chuẩn nhất không phải ai cũng biết trên mâm lễ Tứ Phủ, Phật, Gia Tiên và Thần Tài.
Màu sắc quanh oản phụ thuộc vào từng vị thánh được thờ chính trong đền. Nhưng về cơ bản chỉ cần thành tâm thì màu sắc oản không quá quan trọng. Tuy nhiên, quanh oản không nên quá đơn sơ, qua loa mà oản được khuyến khích dâng tiến là loại Oản Tài Lộc nghệ thuật được đầu tư, trang trí cách điệu mang ý nghĩa tốt lành. Với loại oản đường đặc biệt như vậy, bạn nên liên hệ tới Oản Cô Tâm.
Oản Cô Tâm là đơn vị chuyên cung cấp Oản Tài Lộc nghệ thuật nhiều màu sắc, hình dáng, được trang trí cách điệu phục vụ nhu cầu cúng lễ Tứ Phủ của mọi con hương, đệ tử trên khắp cả nước. Ngoài Oản Lễ Tứ Phủ, chúng tôi cũng cung cấp đến khách hàng Oản Lễ Phật, Oản Lễ Gia Tiên và Oản Lễ Thần Tài cực bắt mắt và lộng lẫy biểu trưng cho tài lộc, may mắn sẽ đến với gia chủ, cực thích hợp để dâng lễ trong những ngày lễ tiết lớn nhỏ trong năm.
Thứ tự đi lễ Tứ Trấn Hà Nội
Xưa kia, thứ tự lễ đền được gọi là “phải lễ” là theo chiều Đông Tây Nam Bắc. Tuy nhiên ngày nay, nhiều tục lễ được đơn giản hóa hơn khi con hương đi lễ Thăng Long tứ trấn có thể dâng lễ đền nào trước đền nào sau cũng được để thuận tiện đường di chuyển nhất mà vẫn đảm bảo dâng lễ đầy đủ 4 ngôi đền.
Đền Bạch Mã – Trấn Đông Thăng Long
Địa chỉ: 76 Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội
Đền Bạch Mã cổ kính trấn phía Đông kinh thành Thăng Long nằm tại nơi phố cổ đông đúc. Đây là nơi thờ thần Long Đỗ hay thần Bạch Mã. Thần được tôn xưng làm thành hoàng đất Thăng Long bảo hộ cho nhân dân an cư lập nghiệp.
Đền Bạch Mã Hà Nội là ngôi đền cổ kính nhất trong tứ trấn Thăng Long với lịch sử xây dựng từ năm 866 và được hoàn thiện khang trang hơn vào năm 1010 khi vua Lý dời đô về Thăng Long. Ngôi đền còn lưu giữ rất nhiều nét kiến trúc tiêu biểu thời Lý Trần.
Theo văn bia còn được lưu giữ tại đền, thì đợt tu bổ lớn nhất là vào niên hiệu Chính Hòa (1680 – 1705) đời vua Lê Hy Tông. Đến năm Minh Mệnh thứ 20 (1839) đền được tu bổ, sửa sang lại cảnh đền, dựng văn chỉ riêng, xây Phương Đình.
Hiện tại, ngôi đền quay mặt về hướng nam mặt phố Hàng Buồm gồm nghi môn, Phương Đình, Đại Bái, Thiêu Hương, Cung Cấm và nhà hội đồng được sắp xếp theo chiều dọc trong một không gian khép kín. Toàn bộ không gian đền thờ đều đều trang trí lộng lẫy với nhiều hoa văn họa tiết điêu khắc được sơn son thiếp vàng tráng lệ.
Hội đền Bạch Mã được tổ chức vào ngày 12 và ngày 13 tháng 2 âm lịch hàng năm kỷ niệm ngày sinh và ngày hóa của thần Bạch Mã với hàng loạt hoạt động tế lễ, dâng hương, múa sư tử cùng với hoạt động biểu diễn nghệ thuật đặc sắc.
Đền Bạch Mã được đánh giá là một trong những di tích kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu của thủ đô Hà Nội. Mỗi ngày, ngôi đền đón hàng trăm lượt khách tham quan không chỉ trong nước mà cả những du khách nước ngoài về chiêm ngưỡng kiến trúc nơi đền cổ và trải nghiệm không gian tâm linh đền miếu Việt Nam.
Đền Voi Phục – Trấn Tây Thăng Long
Địa chỉ: số 306B, Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội
Đền Voi Phục là ngôi đền tứ trấn Hà Nội được xây dựng nằm cạnh công viên Thủ Lệ Hà Nội là nơi trấn yểm phía Tây thành Thăng Long. Ngôi đền thờ thần Linh Lang đại Vương – vị thần được tương truyền là hoàng tử Hoằng Chân, là con trai thứ 4 vua Lý Thái Tông, người đã có công dẫn binh đánh tan giặc Tống xâm lược bảo vệ yên bình cho quê hương.
Ngôi đền được xây dựng vào năm Chương Thánh Gia Khánh thứ 7 tức năm 1065 vào đời vua Lý Thánh Tông. Trải qua ngàn năm lịch sử, ngôi đền cũng có nhiều đổi thay do được nhân dân tôn tạo nhiều lần. Dù vậy những nét kiến trúc chính vẫn còn nguyên vẹn.
Tam quan đền thờ thần Linh Lang được xây theo kiểu nghi môn thanh thoát bốn cột cao lớn đón khi thiêng vũ trụ, hai bên là hai bức tượng voi phục bằng đá to lớn. Trước khi vào đền, người ta thường thắp hương khấn hai bức tượng thần voi này mang ý nghĩa xin phép được thần được vào đền cúng lễ.
Khu đền chính được xây dựng quay về hướng đông nơi mặt hồ Thủ Lệ rộng lớn, tươi mát. Mái đền chính được lợp ngói mũi hài đắp hình lưỡng long chầu nhật. Trước sân tiền tế có nhiều bậc đá cao dẫn về một cái giếng hình bán nguyệt được đắp thành bằng đá hoa cương. Đi theo lối nhỏ cạnh giếng là cây cầu dài cong cong dẫn sang công viên Thủ Lệ nổi tiếng Hà Nội. Về cơ bản ngoài một số công trình phụ mới xây thì phần còn lại vẫn nguyên vẹn kiến trúc ngôi đền thờ thần Linh Lang thời nhà Nguyễn.
Con hương khi về lễ đền thường đặt lễ dâng hương tại ngôi đền chính thẳng phía cổng dẫn vào bằng con đường nhỏ lát gạch.
Lễ hội đền Voi Phục được tổ chức vào ngày mùng 9 và mùng 10 tháng hai âm lịch. Tùy mỗi năm mà có thể kéo dài từ 3 đến 10 ngày. Những nghi lễ như rước sách, tế lễ, rước long đình, tế giã được tổ chức theo các khoảng thời gian nhất định xuyên suốt mùa lễ hội. Lễ hội đền Voi Phục không chỉ gói gọn trong không gian đất Thủ Lệ mà còn mở rộng ra cả vùng Thụy Khuê, Vạn Phúc rồi cả Cống Vị, Ngọc Khánh, …
Đền Kim Liên – Trấn Nam Thăng Long
Địa chỉ đền Kim Liên: 144 Kim Hoa, Phương Liên, Đống Đa, Hà Nội
Tương truyền, đền Kim Liên là nơi thờ thần Cao Sơn Đại Vương. Thần là con trai của Lạc Long Quân và Âu cơ, người con theo mẹ Âu Cơ lên núi cùng Sơn Tính chống Thủy Tinh mang lại bình yên cho nhân dân. Sau đó ngài lại về cùng đất hoang vu dạy nhân dân khai khẩn, lập nghiệp, ổn định cuộc sống.
Ngôi đền được xây dựng vào đời vua Lý Thái Tổ khi ngài dời đô về kinh thành Thăng Long. Là ngôi đền trấn phía nam thành Thăng Long, trải qua nhiều biến cố lịch sử, đền được nhân dân sửa chữa, tu sửa lại nhiều lần. Lần tu sửa gần nhất vào năm kỷ niệm 1000 năm Thăng Long Hà Nội. Khu được tu sửa, đền được bổ sung thêm cổng tam quan và thêm một số chi tiết kiến trúc mới tạo nên quang cảnh ngôi đền Kim Liên ngày nay.
Mặc dù được xây dựng vào thời Lý nhưng những họa tiết hoa văn kiến trúc nghệ thuật trong đền lại mang đậm phong cách thời Nguyễn. Hiện tại, đền còn lưu giữ rất nhiều tấm bia đá mang nhiều giá trị lịch sử đặc sắc.
Lễ hội đền Kim Liên được tổ chức vào ngày 16 tháng 3 hàng năm với nhiều hoạt động tế lễ trang nghiêm mang ý nghĩa báo đáp công ơn vị thần Cao Sơn đồng thời cầu chúc cho quốc thái dân an, thiên hạ thái bình.
Song song với các hoạt động tế lễ, rất nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn cũng được tổ chức tại đền như cờ người, chọi chim, thi đấu võ thuật, … thu hút đông đảo người dân tham gia.
Đền Quán Thánh – Trấn Bắc thành Thăng Long
Địa chỉ: 49 Thanh Niên, Quán Thánh, Ba Đình, Hà Nội
Đền Quán Thánh tọa lạc tại nơi địa thế rất đẹp, trấn Bắc Thăng Long, nằm ngay cạnh Hồ Tây. Ngôi đền đã trải qua hơn nghìn năm lịch sử gắn liền với đời sống tâm linh của người dân Hà Thành. Ngôi đền bắt đầu được xây dựng vào thời Lý Thái Tổ để thờ thần Trấn Vũ – vị thần mang quyền uy điều khiển mưa gió, độ trì đời sống của nhân dân.
Nhân dân thường đến cầu khấn đền Quán Thánh khi muốn trừ tà ma, xua đuổi điềm xấu, cầu may mắn, mưa gió thuận hòa.
Đặc biệt trong đền có thờ bức tượng thần Trấn Vũ bằng đồng đen cao gần 4m, nặng 4 tấn với tạo hình dáng ngồi uy nghiêm đặt tại chính giữa hậu cung. Dân gian truyền rằng khi được xoa chân tượng thần Trấn Vũ sẽ lấy được may mắn bình an. Bởi vậy con hương đệ tử nào đến đền cũng cố gắng để xoa bằng được chân tượng nhà ngài. Tuy nhiên, để bảo tồn sự nguyên vẹn của bức tượng thần Trấn Vũ linh thiêng, ngày nay các ông Từ của đền thường hạn chế nhân dân khi muốn xoa chân tượng.
Hàng năm, đền Quán Thánh mở hội vào ngày mùng 1 tháng Giêng đầu năm với đặc sắc lễ “giáng bút” cầu bình an. Lễ giáng bút được hiểu như một hiện tượng “nhập thần” trong đó nghi lễ cầu giáng bút với hàng vạn bài thơ, bài văn nhằm chuyển tiếp thông điệp răn dạy con người làm điều lành, tránh làm điều ác của các vị Thánh Thần linh thiêng.
Như vậy, Thăng Long tứ trấn không chỉ là những di tích lịch sử lưu giữ những nét nghệ thuật kiến trúc thời đại mà còn là biểu tượng tâm linh gắn kết chặt chẽ với đời sống tinh thần của người Việt nói chung và người dân Hà Nội nói riêng. Hành hương tứ trấn Thăng Long ngày đầu năm chính là một nét đẹp tín ngưỡng cần được phát huy ngàn đời.
