Cuộc thi Khoa học kỹ thuật: Sân chơi bổ ích cho học sinh trung học
– Những năm qua, phong trào nghiên cứu, sáng tạo khoa học kỹ thuật (KHKT) trong các nhà trường đã được ngành giáo dục tỉnh chú trọng phát động, triển khai, nổi bật trong đó là cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học, qua đó, tạo sân chơi cho học sinh nghiên cứu khoa học, sáng tạo kỹ thuật, công nghệ…
Toàn tỉnh hiện có 73 trường tiểu học – THCS; 140 trường THCS; 26 trường THPT và 11 trường THCS-THPT với trên 75.000 học sinh. Những năm qua, bên cạnh kỳ thi học sinh giỏi các cấp được tổ chức hằng năm, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) luôn quan tâm, hướng dẫn các trường học, các phòng GD&ĐT tổ chức tốt cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học với mục tiêu khuyến khích học sinh ứng dụng sáng tạo kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề cuộc sống. Trên cơ sở hướng dẫn của ngành, các trường ở 2 cấp học này đều tuyên truyền và phát động cuộc thi tới học sinh, ghi nhận trong 5 năm trở lại đây, có trên 90% trường, phòng GD&ĐT đã tổ chức cuộc thi cấp cơ sở, với hàng trăm sản phẩm, dự án dự thi làm cơ sở để các đơn vị lựa chọn sản phẩm dự thi ở cuộc thi cấp tỉnh.
Học sinh Trường THCS Vĩnh Trại (thành phố Lạng Sơn) với đề tài nâng cao hiểu biết lịch sử văn hóa… tại cuộc thi KHKT cấp thành phố
Theo báo cáo của Sở GD&ĐT, từ năm học 2017 – 2018 đến nay, mỗi năm có từ 500 đến 600 sản phẩm, dự án của học sinh dự thi ở cấp cơ sở. Đối với cuộc thi cấp tỉnh, số lượng sản phẩm dự thi trong 5 năm trở lại đây đã tăng về số lượng. Nếu như từ năm học 2013 – 2014 đến năm học 2016 – 2017, toàn ngành ghi nhận trung bình mỗi năm có từ 30 – 50 dự án, sản phẩm KHKT của học sinh dự thi cấp tỉnh thì từ năm học 2018 – 2019 đến nay, mỗi năm có trên 120 sản phẩm, dự án của học sinh tham gia cuộc thi. Chất lượng sản phẩm cũng được đảm bảo với các đề tài, dự án tham dự cuộc thi đều gắn với thực tiễn cuộc sống, phù hợp với điều kiện nghiên cứu trong trường.
Em Đặng Thị Ngọc Ánh, lớp 11A2, Trường THPT Vũ Lễ, huyện Bắc Sơn cho biết: Trong quá trình học tập tại trường, em đã được nghe thầy cô phổ biến về cuộc thi KHKT, em thấy rất thú vị, giúp chúng em có cơ hội vận dụng kiến thức đã học vào sáng tạo những sản phẩm hữu ích. Do đó đầu năm học 2022 – 2023, được sự hướng dẫn của thầy cô, nhóm chúng em đã lên ý tưởng và tổ chức “Nghiên cứu quy trình sản xuất rượu, cồn từ quả chuối”, mục đích là để sản xuất ra loại rượu chuối chất lượng cao, chứa ít độc tố và cồn để phục vụ y tế và nhiều mục đích khác. Sau khi ứng dụng thành công, đề tài được nhà trường chọn tham dự cuộc thi KHKT cấp tỉnh và đoạt giải 3.
Ghi nhận tại cuộc thi KHKT cấp tỉnh dành cho học sinh trung học năm học 2022 – 2023, ban tổ chức cuộc thi đã nhận được 123 dự án của 46 trường THCS, THPT trên toàn tỉnh, dự thi ở 3 nhóm lĩnh vực gồm: Khoa học xã hội hành vi, Hóa sinh, Vật lý kỹ thuật. Tại cuộc thi, có những học sinh đã tham gia nhiều lần nhưng cũng có những em mới chỉ tham gia lần đầu. Điểm chung ở các em là niềm đam mê và có nhiều ý tưởng sáng tạo; hầu hết các em đều tự tin trong quá trình thuyết trình và trả lời các vấn đề liên quan mà ban giám khảo đặt ra. Đây cũng là minh chứng cho thấy các em học sinh đã nắm vững được kiến thức, thực hiện thành thạo quy trình nghiên cứu KHKT. Kết thúc cuộc thi, có 82 dự án xuất sắc của học sinh đoạt giải.
Ông Đặng Hồng Cường, Trưởng Phòng Giáo dục trung học, Sở GD&ĐT cho biết: Cuộc thi KHKT được tổ chức nhằm giúp học sinh có cơ hội vận dụng kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề thực tiễn, mở ra nhiều cơ hội cho sự phát triển tài năng cho học sinh trung học trong toàn tỉnh, góp phần triển khai và thực hiện hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông 2018. Do đó, đầu mỗi năm học, phòng đều xây dựng kế hoạch, tham mưu với lãnh đạo sở triển khai, hướng dẫn các đơn vị trực thuộc, các phòng GD&ĐT tuyên truyền về cuộc thi. Đồng thời, hướng dẫn các đơn vị cách triển khai nghiên cứu, sáng tạo KHKT phù hợp với điều kiện thực tế của từng trường và nhóm đối tượng học sinh tham gia.
Với việc được tổ chức thường niên, cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học do Sở GD&ĐT phát động tổ chức hằng năm đã trở thành sân chơi vô cùng bổ ích, là dịp để các em học sinh thể hiện niềm say mê nghiên cứu khoa học; đồng thời là nơi để giao lưu, học hỏi và trao đổi kinh nghiệm về nghiên cứu… Thời gian tới, Sở GD&ĐT tiếp tục tuyên truyền, phổ biến về cuộc thi đến các trường học, góp phần lan tỏa cuộc thi đến đông đảo học sinh tham gia.
