Cầu chì là gì?

Hầu như tất cả chúng ta đều biết đến cầu chì là một thiết bị dùng để ngắt điện khi có sự cố. Vậy chúng ta hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về cấu tạo, hoạt động của nó như thế nào? Tại sao cần phải có cầu chì? Làm sao để chọn đúng loại cầu chì cần sử dụng? Liệu cầu chì chỉ có công dụng đơn giản như vậy không? Đọc tiếp nhé!

Lưu ý : Bài viết chia sẻ thông tin, bên mình không kinh doanh mặt hàng này, vui lòng không gọi điện, zalo hỏi hàng ! Xin cảm ơn

Khái niệm cầu chì là gì?

• Cầu chì ( FUSES) là một phát minh của Thomas Alva Edison và được cấp bằng sáng chế năm 1890 tại Mỹ. Hiện nay thì cầu chì cũng dần được thay thế bằng Aptomat với nhiều tính năng hơn. ( tham khảo bài viết Aptomat là gì? ). Trong tiếng Anh cầu chì có nghĩa là ” tự tan chảy”. Cầu chì theo nguyên lý tự chảy hoặc uốn cong để tách ra khỏi mạch điện ; khi cường độ dòng điện trong mạch tăng đột biến.

• Cầu chì là thiết bị bảo vệ các thiết bị gia dụng như tivi, tủ lạnh, máy tính không bị hư hỏng bởi điện áp cao. Các đường dây dẫn, máy biến áp, động cơ điện, thiết bị điện, mạch điện điều khiển và mạch điện thắp sáng đều được bảo vệ bởi cầu chì.

Cấu tạo của cầu chì như thế nào?

Tên gọi là cầu chì thì chắc chắn là sẽ có 1 dây chì và được mắc nối tiếp với 2 đầu của dây dẫn trong mạch điện. Bên ngoài sẽ có hộp giữ cầu chì, các chấu để mắc dây và nắp cầu chì. 

Phân loại cầu chì?

Cầu chì khá đa dạng về chủng loại và tùy thuộc vào nhiệm vụ để phân loại cầu chì:

Theo môi trường hoạt động:

• Cầu chì cao áp: được sử dụng trên các hệ thống điện lên đến 115.000 volt AC. Cầu chì điện áp cao được sử dụng để bảo vệ máy biến áp dụng cụ dùng để đo điện, hoặc cho máy biến áp điện nhỏ , nơi chi phí của bộ ngắt mạch không được bảo hành.

• Cầu chì hạ áp

• Cầu chì nhiệt:  thường được tìm thấy trong các thiết bị tiêu dùng như máy pha cà phê ; máy sấy tóc hoặc máy biến áp cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện tử tiêu dùng nhỏ. Dùng trong những môi trường có sự biến đổi về nhiệt độ.

• Cầu chì loại hở: không có vỏ bao bọc bên ngoài.

• Cầu chì loại vặn: Được vặn vào một lỗ có ren gắn trên mạch điện và dễ dàng tháo ra để thay cầu chì khác.

• Cầu chì hộp: Được để trong một hộp kín

• Cầu chì ống: Dây chì thường được bọc trong một ống thủy tinh.

Phân theo đặc điểm:

• Cầu chì sứ: Dây chì được bao bọc bên ngoài bằng một sứ. Có ưu điểm là dễ dàng tháo lắp mà không bị điện giật hay chấn thương. Nó được ứng dụng trong các hệ thông dây điện và các ngành công nghiệp nhỏ.

• Cầu chì hộp: cầu chì được để trong một hộp kín.

• Cầu chì tự rơi:  Loại cầu chì này khi bị cháy sẽ tự rơi xuống, dùng để bảo vệ điện áp ngoài trời.

• Cầu chì ống: gồm ống chứa, đế cầu chì và một bộ dây nối. Đế cầu chì và nắp cầu chì được gắn với dây chì thông qua vòng dây nối. 

• Cầu chì nổ: Khi hoạt động nó tạo ra tiếng nổ. Cầu chì hạt nổ có đặc điểm kích nổ khi quá dòng định mức ghi trên nó.

Phân theo số lần sử dụng:

 Cầu chì chỉ sử dụng 1 lần, có thể thay dây, cầu chì có thể tự nối mạch điện.

Tại sao cần phải có cầu chì?

• Dây chảy trong cầu chì được yêu cầu phải là một loại dây kim loại có điểm nóng chảy rất thấp, như thiếc, chì, cacdimi…. Như vậy, khi đường điện được lắp dây cầu chì nếu không may dây đường điện bị hỏng; nguồn điện quá lớn, dây cầu chì sẽ nóng chảy trước tiên rồi cắt nguồn điện. Nếu cố tình dùng dây đồng, dây sắt… hay một số loại có nhiệt độ nóng chảy cao làm dây chảy; thì khi có cường độ dòng điện mạch lưu thông; các dây kim loại này không thể nóng chảy được. Do vậy không đạt được mục đích tự động ngắt điện, điều này rất dễ gây nguy hiểm.

• Nếu chúng ta không sử dụng cầu chì; khi có sự cố xảy ra trong hệ thống mạch điện sẽ gây cháy dây điện và các thiết bị điện. Hơn thế nữa có thể gây ra cháy nhà, đó là lý do tại sao cần phải có cầu chì để bảo vệ các thiết bị điện gia dụng; các thiết bị công nghiệp khác.

Cầu chì hoạt động thế nào?

Cầu chì hoạt động theo nguyên lý tự chảy hoặc uốn cong để tách ra khỏi mạch điện. Khi dòng điện trên dây dẫn điện vì một lý do nào đó tăng lên một cách đột ngột; điều này có thể gây cháy dây dẫn do lượng nhiệt sinh ra bởi dòng điện quá tải là rất lớn; trước khi sự cố lớn có thể xảy ra, cầu chì sẽ cháy trước để ngắt nguồn điện khỏi các thiết bị điện. . Để làm được điều này, điện trở của chất liệu làm dây cầu chì cần có nhiệt độ nóng chảy, kích thước và thành phần thích hợp.

Làm sao để chọn đúng loại cầu chì cần dùng?

Khi đường điện có lắp cầu chì nếu không may dây điện bị hỏng, nguồn điện quá lớn, dây cầu chì sẽ nóng chảy trước tiên rồi ngắt nguồn điện. Các thiết bị điện, đường dây điện sẽ tránh bị chập mạch; hư hỏng và cũng đảm bảo an toàn, tránh các tai nạn về điện cho con người. Để làm được điều này thì dây cầu chì phải đảm bảo được 2 đặc điểm sau:

• Là vật liệu có khả năng dẫn được điện và dẫn điện ổn định vì cầu chì cũng trực tiếp tham gia vào dòng điện để truyền tải.

• Vật liệu có nhiệt độ nóng chảy thấp và thường là thấp hơn dây dẫn điện chính.

Bởi vì khi nhiệt độ dây dẫn tăng lên đột ngột, nó sẽ làm tan chảy dây dẫn điện trong cầu chì, do đó nguồn điện bị ngắt trước khi dây dẫn điện chính bị bốc cháy.

Ứng dụng của cầu chì là gì?

Cầu chì là một thiết bị không thể thiếu trong các mạng lưới điện. Đây là một số ứng dụng tiêu biểu:

• Cầu chì được sử dụng trong các thiết bị điện, điện gia đình và các thiết bị điện tử.

• Được sử dụng trong các hệ thống phân phối điện như: tụ điện, máy biến áp, bộ chuyển đổi điện, …

• Có thể thấy cầu chì được ứng dụng trong các máy chơi game, các loại ô tô, xe tải và các loại phương tiện khác.

• Chúng cũng được sử dụng trong máy tính xách tay, điện thoại di động, máy in, máy quét,…

• cầu chì còn được sử dụng trong các màn hình LCD, bộ pin,…

Tóm lượt

Cầu chì đã được sử dụng như một thiết bị an toàn thiết yếu từ những ngày đầu trong ngành kỹ thuật điện. Với những thông tin đã chia sẽ trong bài viết này; tôi mong rằng có thể giúp các bạn hiểu rõ thêm về cầu chì là gì? Hoạt động và ứng dụng của nó trong đời sống cũng như trong công nghiệp. Trong xu hướng công nghiệp hóa, tự động hóa ngày càng phát triển như hiện nay thì cầu chì đang dần được thay thế bởi Aptomat với những tính năng ưu việt hơn. Ở bài viết sau tôi sẽ giới thiệu với các bạn về Aptomat là gì nhé. Cảm ơn các bạn đã xem bài viết, rất mong sự góp ý để bài viết được hoàn thiện hơn nữa.

Bài viết bạn nên xem: