‘Cái chân đau’ của 10.000 y bác sĩ bỏ việc
Nhân viên y tế không phải ‘thiên thần áo trắng’ trên trời rơi xuống, họ đang ‘bị đau chân’.
Độc giả có nickname Nguyen Billon2810 mượn hình ảnh “cái chân đau” trong tác phẩm Lão Hạc của nhà văn Nam Cao để nói lên đãi ngộ bác sĩ đang là một vấn đề gây bức bối:
“Ở Việt Nam, có hai ngành bạc bẽo nhất. Một là y tế, hai là giáo dục. Và cũng thật kỳ lạ, cả hai đều được so sánh như: “Lương y như từ mẫu”, “Cô giáo như mẹ hiền”.
Chẳng lẽ vì họ được ví von như vậy, họ lại có nghĩa vụ phải tình nguyện chăm sóc và giáo dục chúng ta như một người mẹ trong gia đình mà không nhận lại một đồng bạc nào xứng đáng với công sức của họ’.
Ngành Y tế đang trải qua những cơn sóng ngầm. Trong đó, chuyện tiêu biểu nhất là hàng chục nghìn y bác sĩ chưa nhận được tiền khen thưởng chống dịch, dù Sở Y tế TP HCM đã in xong giấy khen.
Một cơn sóng khác, đã có gần 10.000 nhân viên y tế nghỉ việc trong 18 tháng qua, tỷ lệ cao nhất ở TP HCM, Hà Nội, Đồng Nai, Bình Dương, An Giang, Đà Nẵng. Độc giả có nickname Chua xót nói:
“Là một bác sĩ, tôi rất yêu công việc của mình mặc dù bệnh viện nơi tôi làm không phải là nơi tốt nhất ở Hà Nội. Khoảng thời gian đẹp nhất là lúc ra trường và đồng lương khoảng hơn bốn triệu đồng, tôi vẫn ăn cơm của bố mẹ và có khả năng uống bia một lần mỗi tuần với bạn bè.
Nhưng khi bắt đầu có gia đình và đặc biệt có con, tôi thấy mình thật sự lầm khi đã chọn ngành này, đôi khi căm thù nó. Không phải chỉ bản thân tôi đâu, xin các lãnh đạo hãy đi vào các bệnh viện, những bạn bè tôi gồm những bác sĩ, điều dưỡng, hộ lý… bao nhiêu người bấy nhiêu vất vả.
Những khuôn mặt không buồn khi chống dịch lăn xả với người bệnh, nhưng đã không còn niềm tin nào vào công việc của mình. Tương lai và những lời hứa suông không giúp ích gì cho chúng tôi cả. 10.000 cán bộ dám bỏ việc là chừng ấy gia đình can đảm và ít nhất họ cũng dũng cảm ra khỏi nơi làm việc quá chán”.
Năm 2021, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam công bố kết quả nghiên cứu Tình trạng lương khu vực công đối với nhân viên y tế tuyến đầu trong Covid-19,cho thấy lương bình quân của họ vào khoảng 7,36 triệu đồng. Trong khi chi phí sinh hoạt bình quân ở Hà Nội, TP HCM là 10-11 triệu đồng. Như vậy, có thể thấy rằng công sức bỏ ra của các y bác sĩ là rất nhiều, nhưng thu nhập nhận về vẫn không đạt mức sống bình quân là một vấn đề cần được các ngành chức năng rốt ráo giải quyết.
Độc giả có nickname Đừng hỏi tên tôi , làm ơn chỉ ra bảy nguyên nhân y tế hiện tại đang gặp tình trạng quá tải tại một số nơi nhưng lương y bác sĩ vẫn thấp:
1. Bệnh nhân chuyển tuyến từ bệnh viện tuyến dưới lên tuyến trên quá đông làm quá tải bệnh viện tuyến trên (do yếu tố tâm lý người bệnh, do cơ sở vật chất chuyên khoa tuyến dưới chưa đủ).
2 Các yếu tố phòng bệnh chưa được xem xét tốt. Nếu ta chi một đồng cho việc phòng bệnh ta sẽ tiết kiệm ít nhất năm đồng để chữa bệnh. Các loại bệnh không lây tăng (73,66%), và tai nạn tăng (11,3%), chủ yếu là tai nạn giao thông.Việc mắc covid chỉ làm trầm trọng hơn đối với những người mắc bệnh lý nền. Các nguyên nhân do thói quen ăn uống (bia, thuốc lá), ít khám tổng quát định kỳ tổng quát, giao thông chưa tốt.
3 Việc phân bố chi phí. Đa phần nguồn chi y tế công là từ ngân sách và Bộ Y tế chi cho các khoản lớn như thiết bị y tế, thuốc, trả lương nhân viên y tế. Ta có thể tăng nguồn chi trả và sử dụng hợp lý khi chi cho thiết bị y tế, thuốc để tăng lương nhân viên y tế. Cái này cần người thống kê chi tiêu mỗi bệnh viện và quản lý chi tiêu một cách minh bạch.
4. Việc sử dụng nhân viên, các loại hình y tế ,vị trí bệnh viện chưa hợp lý. Đối với cả các bệnh nhẹ nhiều người thường bỏ qua trạm y tế mà tới bệnh viện, một số khoa quá đông các khoa khác lại vắng, nơi bệnh viện này đông nơi khác vắng trong cùng thành phố.
5. Việc làm thủ tục, khám chữa bệnh chưa được số hóa nên làm tắc việc khám bệnh. Có thể cần sổ sức khỏe toàn dân để bác sĩ có thể theo dõi bệnh án dễ dàng và tiện cho người dân khám sức khỏe định kỳ hằng năm.
6. Việc này không liên quan đến y tế lắm nhưng tăng GDP đầu người quốc gia sẽ tăng thu nhập nhân viên y tế.
7. Xem xét vai trò,vận hành của bệnh viện tư đối với ngành y tế để học tập, tham khảo, phát huy cả bệnh viện công lẫn tư.
Hữu Nghị tổng hợp
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.