Các loại hình sản xuất trong doanh nghiệp

Trong một doanh nghiệp, có thể chia quá trình sản xuất thành những loại hình khác nhau dựa theo các tiêu chí khác nhau như số lượng, đặc điểm của sản phẩm sản xuất; tính chất của quá trình sản xuất hoặc khả năng tự chủ trong sản xuất của doanh nghiệp. Vậy các loại hình sản xuất là gì?

Loại hình sản xuất là gì?

Loại hình sản xuất là đặc tính tổ chức sản xuất được quy định bởi trình độ chuyên môn hóa tại nơi làm việc, số chủng loại và tính ổn định của đối tượng được tạo ra tại nơi làm việc. 

Mỗi loại hình sản xuất cũng đòi hỏi phải áp dụng một phương pháp quản trị thích hợp. Do đó phân loại sản xuất là một yếu tố quan trọng, là tiền đề để lập kế hoạch sản xuất và cũng là cơ sở để doanh nghiệp lựa chọn phương pháp quản trị sản xuất phù hợp.

Dựa vào đặc điểm có thể chia loại hình sản xuất thành 4 loại chính gồm: sản xuất hàng loạt, sản xuất theo dự án, sản xuất lưu trữ, sản xuất đơn chiếc.

Các loại hình sản xuất và đặc điểm 

Loại hình sản xuất hàng loạt – Mass Production

Sản xuất hàng loạt hay còn gọi là sản xuất theo dòng là loại hình sản xuất tạo ra liên tục hoặc thường xuyên các loại sản phẩm cùng loại trong nhiều năm.

Loại hình sản xuất này, sử dụng dây chuyền tự động hóa hoặc lắp ráp để tạo điều kiện sản xuất số lượng lớn các sản phẩm tương tự. 

Đặc điểm của sản xuất hàng loạt

• Chủng loại sản phẩm rất ít nhưng thực hiện sản xuất với số lượng lớn

• Quy trình công nghệ yêu cầu tỉ mỉ, và mang tính chuyên môn hóa cao, mỗi máy chỉ thực hiện một bước công việc. Vì vậy, chủ yếu sử dụng các thiết bị chuyên dùng và sản xuất bố trí theo dây chuyền.

• Đầu tư vốn lớn

• Năng suất lao động cao và chất lượng sản phẩm tốt.

• Công nhân được chuyên môn hóa cao.

• Đường đi của sản phẩm ngắn, ít quanh co, sản phẩm dở dang ít. Kết quả sản xuất được hạch toán đơn giản và khá chính xác. 

• Tính linh hoạt rất thấp, khả năng thích ứng với thay đổi môi trường kém.

Loại hình sản xuất đơn chiếc – Job Production

Sản xuất hàng đơn chiếc là loại hình sản xuất chế tạo từng sản phẩm riêng lẻ, thường là các sản phẩm đặc biệt.

Ví dụ về sản xuất đơn chiếc: đóng tàu thuyền,các công trình kiến trúc, khuôn dập,…

Đặc điểm của sản xuất hàng đơn chiếc: 

• Chủng loại sản phẩm nhiều, số lượng sản phẩm trong cùng một loại rất ít, thậm chí chỉ có một đơn vị sản phẩm.

• Sản phẩm không có chu kỳ lặp lại, nếu có cũng không biết trước.

• Quy trình công nghệ không cần tỉ mỉ, thường tập trung nguyên công, tất cả các công việc thực hiện trên 1 máy nên máy được bố trí là máy đa năng.

• Tay nghề lao động đòi hỏi cao.

• Tính linh hoạt rất cao, khả năng thích ứng với thay đổi môi trường tốt.

Sản xuất theo dự án (sản xuất theo yêu cầu) –  Make to Order 

Sản xuất dự án là loại hình sản xuất gián đoạn. Quá trình sản xuất chỉ được bắt đầu khi xuất hiện những yêu cầu cụ thể của khách hàng về sản phẩm.  Đây là loại hình sản xuất có nhiều tính ưu việt vì nó tránh được sự tồn kho, các chi phí liên quan đến nhân công quản lý và tiết kiệm diện tích kho, giảm các chi phí tài chính nhờ đó mà hạ được giá thành sản phẩm, nâng cao lợi nhuận. 

Đặc điểm loại hình sản xuất theo dự án:

• Sản xuất theo dự án là một loại hình sản xuất mà ở đó sản phẩm là độc nhất và vì lẽ đó quá trình sản xuất cũng là duy nhất, không lặp lại. 

• Nguyên tắc của sản xuất theo dự án là tổ chức thực hiện các công việc và phối hợp chúng sao cho giảm thời gian gián đoạn, đảm bảo kết thúc dự án và giao nộp sản phẩm đúng thời hạn.

• Trong dạng sản xuất này quá trình sản xuất không ổn định, cơ cấu tổ chức bị xáo trộn rất lớn do chuyển từ dự án này sang dự án khác, tổ chức sản xuất phải đảm bảo tính chất linh hoạt cao để có thể thực hiện đồng thời nhiều dự án sản xuất cùng một lúc. 

Sản xuất để lưu kho (Make To Stock)

Sản xuất để lưu kho (tiếng Anh: Make To Stock, viết tắt: MTS) là một chiến lược sản xuất truyền thống được doanh nghiệp sử dụng để sản xuất hàng tồn kho phù hợp với dự báo về cầu sản phẩm của người tiêu dùng.

Đặc điểm của sản xuất lưu kho

• Các nhà sản xuất muốn sản xuất một khối lượng lớn để giảm giá thành

• Nhu cầu về các loại sản phẩm có tính chất thời vụ, trong các giai đoạn nhu cầu sản phẩm trên thị trường thấp, sản phẩm không tiêu thụ được, các nhà sản xuất không muốn ngừng quá trình sản xuất, sa thải công nhân, vì vậy họ quyết định sản xuất để dự trữ rồi tiêu thụ cho các kỳ sau, khi nhu cầu trên thị trường tăng lên.

• Yêu cầu của loại hình sản xuất này là khả năng dự báo phải tốt. Nếu dự báo chênh lệch, công ty sẽ dư thừa rất nhiều hàng tồn kho và thanh khoản bị hạn chế từ đó làm tổn thất doanh thu. Hơn nữa, trong các lĩnh vực phát triển nhanh như điện tử hoặc công nghệ máy tính, hàng tồn kho dư thừa có thể nhanh chóng trở nên lỗi thời.

Đọc thêm: Phần mềm quản lý sản xuất cho doanh nghiệp

Loại hình sản xuất nào phù hợp với doanh nghiệp?

Lựa chọn loại hình sản xuất phụ thuộc vào sản phẩm được sản xuất và quy mô của thị trường. Các công ty nhỏ hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ như sản xuất nội thất hoặc các nhà sản xuất ngách như sản xuất quần áo may đo nên sử dụng loại hình sản xuất theo yêu cầu bởi mỗi mặt hàng họ làm là khác nhau.

Sản xuất hàng loạt được sử dụng để sản xuất các mặt hàng được tiêu chuẩn hóa hàng ngày (tất cả đều giống nhau) như bột xà phòng và đồ uống đóng hộp, kem đánh răng….Quy mô sản xuất lớn dẫn đến chi phí đơn vị và giá thành thấp hơn. Do đó, loại hình sản xuất này phù hợp với những doanh nghiệp có thể đầu tư được hệ thống máy móc và phân xưởng chuyên môn hoá công nghệ. Mỗi phân xưởng đảm nhận một giai đoạn công nghệ nhất định của quá trình sản xuất sản phẩm.

Kết

Trên đây là phân loại các loại hình sản xuất trong doanh nghiệp. Đối với một doanh nghiệp sản xuất, có được phương pháp quản lý sản xuất khoa học, hợp lý sẽ tạo nền móng vững chắc để hoàn thành mục tiêu nhanh chóng nhất. Việc kết hợp với ứng dụng công nghệ như phần mềm MES giúp lãnh đạo có được “cánh tay phải đắc lực” để quản lý và điều hành sản xuất. Để được tư vấn sâu hơn về phần mềm MES, vui lòng liên hệ: 092.6886.855

5/5 – (1 bình chọn)