Biết bánh chưng ‘ế’ nhưng Tết vẫn gói
Mâm cỗ ngày Tết của gia đình tôi, giữa ê chề thịt heo, gà vịt, hải sản là chiếc bánh chưng “ế”.
“Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ – Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh” là một câu đối dịp Tết.
Thử nhẩm tính trong sáu “nguyên liệu” chính để làm nên cái Tết ngày xưa thì có bao nhiêu thứ đã mai một: câu đối đỏ, tràng pháo (pháo nổ đã bị cấm), cây nêu (hiện có rất ít nhà dựng nêu ăn Tết).
Trong khi ba “nguyên liệu” phi ẩm thực đã dần phai nhạt thì ba “nguyên liệu”: thịt mỡ, dưa hành và bánh chưng xanh vẫn còn tồn tại và được xem là một chỉ dấu cho ngày Tết Việt.
Mấy hôm nay, tôi lại thấy trên mạng mọi người tranh luận với nhau về chiếc bánh chưng. Một số người cho rằng bánh chưng ngấy, toàn thịt mỡ và nếp được luộc hàng chục tiếng đồng hồ ròng rã, mau thiu, khó cắt…
>>Tết thảnh thơi nhờ nồi thịt kho hột vịt
Nghĩ về thân phận của chiếc bánh chưng, ngày bình thường, mấy ai gói, nấu và ăn bánh chưng? Tôi lại nhớ tới mẩu chuyện Trạng Quỳnh lừa nhà chúa ăn món mầm đá. Chỉ khi nào thật đói, khan hiếm đồ ăn, người ta mới thấy bánh chưng ngon. Âu đó cũng là chuyện của mấy chục năm về trước.
Giữa đồ ăn ngập tràn của thời hiện đại, bánh kẹo ê hề, một số người có dấu hiệu xem nhẹ chiếc bánh chưng.
Lại nói sau Tết, nhiều người chiên bánh chưng, thậm chí có người bày cách nấu cháo bánh chưng (tôi chưa thử món này bao giờ). Điều này chứng tỏ món bánh chưng bị “ế” ở nhiều gia đình.
Như mâm cỗ ngày Tết của gia đình tôi, giữa ê ề thịt heo, gà vịt, hải sản… chiếc bánh chưng được cắt làm mấy phần nhỏ nhắn nhưng vẫn “ế”. Chỉ một hai người gắp cho có lệ…
Vậy vì sao biết là ế, nhưng nhiều người vẫn gói bánh chưng? Tôi nghe đâu có câu “hạnh phúc không phải đích đến mà là hành trình”. Ý nghĩa của chiếc bánh chưng nằm ở việc những bà mẹ nội trợ cẩn thận lựa nếp hàng tháng trước Tết, chọn những mẩu thịt ba rọi ngon lành, là cả nhà tụ họp gói bánh, là chuyện người lớn dạy người trẻ cách gói bánh sao cho vuông vắn và hơn hết là cả nhà quây quần nấu bánh cả đêm, chờ đến trời sáng…
Đây chính là những lý do bánh chưng dù ế, dù ngấy, ăn một miếng chạy hàng giờ đồng hồ giảm cân… vẫn được nhiều gia đình gói vào dịp Tết.
Phan Vĩnh
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.
