Bài Văn khấn trong lễ Tang – Không Gian Thờ Cúng Tâm Linh

Người Việt có quan niệm và đức tin rằng : chết chưa phải là hết, chết không phải là kết thúc mà bắt đầu cuộc sống ở một nơi khác, giữa người sống và người đã chết sẽ giữ sợi dây liên kết bền chặt vô hình nào đó và nhất là thông qua bộ bàn thờ. Tang lễ, lễ tang, ma chay là một nền văn hóa của người Việt với những nghi thức, nghi lễ được thực hiện theo quy tắc, và được gìn giữ phát huy qua nhiều thế hệ, trong đó có tục lệ đọc bài văn khấn trong lễ tang để thể hiện sự tiếc thương, đau xót người chết khi làm lễ tang.

Trước khi tìm hiểu về bài văn khấn trong tang lễ, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu : ý nghĩa của tang lễ trang nghiêm như thế nào đối với đời sống của người Việt.

Có thể nói , tang lễ là thể hiện sự tiêu biểu, văn hóa và lối sống đậm tình người của người Việt Nam, hình thức của một tang lễ nói lên tình nghĩa của những người thân trong gia đình, những người có chung dòng máu với nhau, cho dù khi còn sống hay lúc xấu số mất đi, họ vẫn mãi ở trong lòng những người thân yêu. Trong những ngày tang lễ, con cháu dòng họ về chịu tang và làm các nghi lễ đưa tang, bao gồm : lễ Thiết Linh (lễ sau khi lập xong bàn thờ tang, đặt linh vị), Lễ Thành Phục ( sau khi gia đình thân nhân mặc đồ tang tề tựu đông đủ) và  trong đó ” lễ tế ngu”  cũng được xem là quan trọng . Lễ Tế Ngu là lễ tế ba ngày gồm : sơ ngu, tái ngu và tam ngu. Ngu ở đây có nghĩa là yên, lễ tế ngu chính là lễ tế yên nghỉ, cho yên hồn phách người đã hết.

Nam Mô A Di Đà Phật ( 3 lần) con lạy chín phương trời con lạy 10 phương chư Phật, Chư Phật mười Phương.

con Kính lạy Đức Đương cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo Phủ

con kính lạy chư gia tiên, Cao Tằng Tổ Khảo, cao tằng tổ tỷ họ……

Hôm nay là ngày tháng năm …….

Con trai trưởng ( hoặc cháu đích tôn coin là ………..

Vâng theo lệnh mẫu thân( nếu là cha) các cô các chú các bác cùng với anh rễ chị gái và các em gái em trai em dâu em rễ con cháu nội ngoại kính lạy . Nay nhân ngày lễ Thiết Linh thích nghi lễ cổ truyền. Kính dâng lễ mọn biểu lộ lòng thành . Trước linh vị của Hiển…… chân linh. Xin kính cấn trình thưa rằng: Than ôi, gió thổi nhà Thung (khóc cha), gió thổ nhà Huyên ( khóc mẹ ). mây che núi Hổ ( khóc cha ), núi Dĩ ( khóc mẹ).  Dung mạo một mai vắng vẻ bão xô cây nghĩ lại ngậm ngùi thay.   Âm dương đôi ngã mây che phủ núi trông càng đau đớn nhẽ. Sương bay chớp nhoáng, bạch vân nghi ngút cõi phù sinh

Nến đỏ hương thơm, án toạ hắt hiu đồ sự tử.

Vài tuần nghi tiết, mong anh hồn thấu khúc tình văn;

Tấc dạ bi hoài, trông linh vị, tuôn dòng ai lệ!

Ôi! Thương ôi!!

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần) 

Nam mô A Đi Đà Phật ( 3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Đức Đương cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân

Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ. Hôm nay là ngày……. tháng…….. năm ………

Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là. ……………………

vâng theo lệnh của mẫu thân (nếu là mẹ hoặc phụ thân) và các chú bác, cùng với anh rể, chị gái và các em trai gái dâu rể, con cháu nội ngoại kính lạy.  

Nay nhân ngày Lễ Thành Phục theo nghi lễ cổ truyền, Kính dâng lễ mọn biểu lộ lòng thành. Trước linh vị của: Hiển………………….. chân linh Xin kính cẩn trình thưa rằng:

Than ôi! Núi Hỗ (nếu khóc cha hoặc núi Dĩ nếu khóc mẹ) mây che Chồi Thung (nếu khóc cha hoặc Huyên nếu khóc mẹ) gió bẻ.

Cõi trăm năm, trời khéo hẹp hòi thay

Cơ một phút, đời sao mau mắn nhẽ !

Sân Lai tử, những mong ngày tháng rộng, Bõ công ơn áo nặng cơm dàyl

Đồ Thôi y, đâu đã lạ lùng thay, càng cám cảnh đầu tang tóc chế..

Ôi! Thương ôi!

Trời đất làm chi cực thế! Chạnh nhớ cha (hoặc mẹ) điều ăn nết ở, tấm lòng sầu chín khúc, rồi năm canh.

Ai xui nên nỗi này! Nỡ để con, rày nhớ mai mong, nước mắt chảy hai hàng, đầy một mẻ.

Nay vừa chế phục sẵn rồi; bày đặt tang nghi theo lệ

Gậy khăn tuân cứ lối thường; Thành phục kính dâng tiền tế

Thương ôi!

Nam mô a di đà phật! ( 3 lần)

xem thêm : Bài văn cúng ngày dỗ đầu 

           Bài văn cúng gia tiên ngày tết như thế nào ? 

Nam mô a di đà phật! ( 3 lần) 

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Đức Đương cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.

Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ họ………

Hôm nay là ngày…. Tháng…. Năm…… Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là………

vâng theo lệnh của mẫu thân ( phụ thân) và các chú bác, cùng với anh rể, chị gái và các em trai gái dâu rể, con cháu nội ngoại kính lạy

Nay nhân lễ Chúc Thực theo nghi lễ cổ truyền, Kính dâng lễ mọn biểu lộ lòng thành

Trước linh vị của: Hiển… chân linh

Xin kính cẩn trình thưa rằng: Thiết nghĩ!

Nhân sinh tại thế, Họa mấy người sống tám, chín mươi

Đôi ba mươi năm cũng kể một đời.

Song vận số biết làm sao tránh được

Nhớ hồn thuở trước: trong buổi xuân xanh

Ơn mẹ cha đạo cả sinh thành, đêm ngày dạy dỗ:

Đường ăn, nỗi ở, việc cửa việc nhà.

Lại lo bề nghi thất, nghi gia

Cho sum họp trúc, mai mấy đóa

Cương thường đạo cả, lòng những lo hiếu thảo đền ơn

Nếp kiệm cần hằng giữ sớm hôm.

May nối được gia đường cơ chỉ,

Ba lo bảy nghĩ, vất vả trăm bề

Cho vẹn toàn đường nọ lối kia

Tuy khó nhọc chưa cam thỏa dạ;

Bỗng đâu gió cả, phút bẻ cành mai,

Hoa lìa cây, rụng cánh tơi bời.

Yến lìa tổ, kêu xuân vò võ.

Tưởng hồn trường thọ, dìu con em, khuyên nhủ nên người.

Ai ngơ trăng lặn sao dời, hồn đã biến về nơi Tây Trúc

Từ nay lấy ai chăm sóc, ngõ cúc, tường đào.

Từ nay quạnh bóng ra vào, cỗi Nam, cành Bắc.

Ngày chầy sáu khắc, đêm vắng năm canh

Tưởng phất phơ thoáng hiện ngoài mành.

Tưởng thấp thoáng bóng hình trên khói

Hiên mai bóng rọi, vào ngẩn ra ngơ.

Hết đợi thôi chờ, nắng hồng giá lạnh

Ai hay số mệnh!

Thuốc trường sinh, cầu Vương mẫu chưa trao.

Bút Chú tử, trách Nam Tào sớm định.

Bùi ngùi cám cảnh, tuôn rơi hàng nước mắt dầm dầm

Nhớ nơi ăn, chốn ở, buồng nằm:

Như cắt ruột, xét lòng con trên trần thế.

Mấy dòng kể lể. Chiêu hồn về than thở nguồn cơn.

Cầu anh linh phù hộ cháu con. Cầu Thần Phật độ trì, cho vong hồn siêu thoát…

Nam mô a di Đà Phật! ( 3 lần)