Bài Giảng Toán 11 – 11-HÌNH HỌC KHÔNG GIAN LỚP 11.html
CHUYÊN ĐỀ HÌNH HỌC KHÔNG GIAN LỚP 11
Tiết 1,2,3: QUAN HỆ SONG SONG
I. Kiến thức cơ bản
1. Hai đường thẳng song song :
Sử dụng một trong các cách sau :
· Chứng minh a và b đồng phẳng và không có điểm chung
· Chứng minh a và b phân biệt và cùng song song với đường thẳng thứ ba
· Chứng minh a và b đồng phẳng và áp dụng các tính chất của hình học phẳng (cạnh đối của hình bình hành , định lý talet …)
· Sử dụng các định lý
· Chứng minh bằng phản chứng
2. Đường thẳng song song với mặt phẳng
Phương pháp
3. Hai mặt phẳng song song
Phương pháp
Phương pháp
II. Kĩ năng cơ bản
Học sinh vẽ nhanh và chính xác hình vẽ, nhận dạng nhanh yêu cầu của bài toán
Học sinh nhìn nhận hình vẽ chính xác
III. Bài tập luyện tập
Bài 1. Cho hình chóp S.ABCD với đáy ABCD là hình bình hành .Gọi A’ ,B’ , C’ ,D’ lần lượt là trung
điểm các cạnh SA , SB , SC , SD .
a. Chứng minh A’B’C’D’ là hình gì
b. Gọi M là điểm bất kì trên BC . Tìm thiết diện của (A’B’M) với hình chóp S.ABCD
b. Gọi M là điểm bất kì trên BC . Tìm thiết diện của (A’B’M) với hình chóp S.ABCD
Giải
a. Chứng minh A’B’C’D’ là hình bình hành :
Trong tam giác SAB, ta có : A’B’ AB
Trong tam giác SCD, ta có : C’D’ CD
Þ A’B’ C’D’
Vậy : A’B’C’D’ là hình bình hành
b. Tìm thiết diện của (A’B’M) với hình chóp S.ABCD:
Ta có : AB ∕ ∕ A’B’ và M là điểm chung của (A’B’M) và (ABCD)
Do đó giao tuyến của (A’B’M) và (ABCD) là Mx song song AB và A’B’
Gọi N = Mx Ç AD
Vậy : thiết diện là hình thang A’B’MN
Bài 2. Cho hình chóp S.ABCD với đáy ABCD là hình thang với cạnh đáy AB và CD (AB >CD).
Gọi M , N lần lượt là trung điểm các cạnh SA , SB
a. Chứng minh : MN ∕ ∕ CD
b. Tìm
P = SC
Ç
(ADN)
c. Kéo dài AN và DP cắt nhau tại I .
Chứng minh : SI ∕ ∕ AB ∕ ∕ CD . Tứ giác SABI là hình gì ?
Giải
a. Chứng minh : MN ∕ ∕ CD :
Trong tam giác SAB, ta có : MN ∕ ∕ AB
Mà AB ∕ ∕ CD (ABCD là hình thang)
Vậy : MN ∕ ∕ CD
b. Tìm P = SC Ç (ADN):
· Chọn mp phụ (SBC) É SC
· Tìm giao tuyến của (SBC) và (ADN)
Ta có : N là điểm chung của (SBC) và (ADN)
Trong (ABCD), gọi E = AD Ç AC
Þ (SBC) Ç (ADN) = NE
· Trong (SBC), gọi P = SC Ç NE
Vậy : P = SC Ç (ADN)
c. Chứng minh : SI // AB // CD . Tứ giác SABI là hình gì ?
Ta có : (theo định lí 2)
Xét D ASI , ta có : SI // MN (vì cùng song song AB) M là trung điểm AB
Þ SI 2MN Mà AB 2.MN Do đó : SI AB
Vậy : tứ giác SABI là hình bình hành
Bài 3. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình bình hành .Gọi M ,N lần lượt là trung điểm các cạnh AB và CD .
a. Chứng minh MN // (SBC) , MN // (SAD)
b. Gọi P là trung điểm cạnh SA . Chứng minh SB và SC đều song song với (MNP)
c. Gọi G ,G lần lượt là trọng tâm của DABC và DSBC.Chứng minh // (SAB) Giải
a. Chứng minh MN
// (SBC):
Ta có :
Tương tự :
b. Chứng minh SB // (MNP):
Ta có :
Chứng minh SC // (MNP):
Tìm giao tuyến của (MNP) và (SAD)
Ta có : P là điểm chung của (MNP) và (SAD)
MN // AD
Do đó giao tuyến là đường thẳng qua P song song MN cắt SD tại Q
Þ PQ = (MNP) Ç (SAD)
Xét D SAD , Ta có : PQ // AD , P là trung điểm SA
Þ Q là trung điểm SD
Xét D SCD , Ta có : QN // SC
Ta có :
c. Chứng minh // (SAB) :
Xét D SAI , ta có :
Þ // SA
Do đó :
Bài 4. Cho hình chóp S.ABCD . M,N là hai điểm trên AB, CD . Mặt phẳng (a) qua MN // SA
a. Tìm các giao tuyến của (a) với (SAB) và (SAC).
b. Xác định thiết diện của hình chóp với (a)
c. Tìm điếu kiện của MN để thiểt diện là hình thang
Giải
a.
Tìm các giao tuyến của (
a
) với (SAB):
Ta có :
Þ (a) Ç (SAB) = MP với MP // SA
Tìm các giao tuyến của (a) với (SAC):
Gọi R = MN Ç AC
Ta có :
Þ (a) Ç (SAC) = RQ với RQ // SA b. Xác định thiết diện của hình chóp với (a):
Thiết diện là tứ giác MPQN
c. Tìm điếu kiện của MN để thiểt diện là hình thang:
Ta có : MPQN là hình thang Þ
Xét (1) ,ta có
Do đó : (vô lí)
Xét (2) ,ta có
Ngược lại, nếu MN // BC thì
Vậy để thiết diện là hình thang thì MN // BC.
Bài 5. Cho hình chóp S.ABCD đáy là hình bình hành tâm O. Gọi M, N lần lượt là trung điểm của SA và SD
a. Chứng minh rằng : (OMN) // (SBC)
b. Gọi P, Q , R lần lượt là trung điểm của AB ,ON, SB.
Chứng minh : PQ // (SBC), (MOR) // (SCD)
Chứng minh : PQ // (SBC), (MOR) // (SCD)
Giải
a. Chứng minh rằng : (OMN) // (SBC):
Xét tam giác SAC và SDB :
Ta có :
b. Chứng minh : PQ // (SBC)
Ta có :
Þ M, N, P, O đồng phẳng
Þ PQ Ì (MNO)
Mà
Vậy : PQ // (SBC)
Chứng minh : PQ // (SBC), (MOR) // (SCD) :
Ta có : (1)
Xét tam giác SDB : ta có (2)
Từ (1) và (2) , ta được
Bài 6. Cho hai hình bình hành ABCD và ABEF có chung cạnh AB và không đồng phẳng . I , J , K lần lượt là trung điểm các cạnh AB , CD, EF. Chứng minh :
a. (ADF) // (BCE) b. (DIK) // (JBE)
Giải
a. (ADF)//(BCE):
Ta có : (1)
Tương tự : (2)
Từ (1) và (2) , ta được :
Vậy :
b. (DIK)//(JBE) :
Ta có :
Vậy : (DIK)//(JBE)
IV. Bài tập TNKQ
Câu 1: Trong không gian cho ba đường thẳng phân biệt a, b, c. Khẳng định nào sau đây sai?
A. Nếu a và b cùng vuông góc với c thì a//b
B. Nếu a//b và c ^ a thì c ^ b
C. Nếu góc giữa a và c bằng góc giữa b và c thì a//b
D. Nếu a và b cùng nằm trong mp (a) // c thì góc giữa a và c bằng góc giữa b và c
Câu 2: Cho hình chóp S.ABC có SA = SB = SC và . Hãy xác định góc giữa cặp vectơ và ?
A. 600 B. 1200 C. 450 D. 900
Câu 3: Trong không gian cho hai tam giác đều ABC và ABC’ có chung cạnh AB và nằm trong hai mặt phẳng khác nhau. Gọi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm của các cạnh AC, CB, BC’ và C’A. Tứ giác MNPQ là hình gì?
A. Hình bình hành. B. Hình chữ nhật. C. Hình vuông. D. Hình thang.
Câu 4: Cho tứ diện ABCD có AB = AC = AD và . Gọi I và J lần lượt là trung điểm của AB và CD. Hãy xác định góc giữa cặp vectơ và ?
A. 1200 B. 900 C. 600 D. 450
Câu 5: Cho hình chóp S.ABCD có tất cả các cạnh đều bằng a. Gọi I và J lần lượt là trung điểm của SC và BC. Số đo của góc ( IJ, CD) bằng:
A. 900 B. 450 C. 300 D. 600
Câu 6: Cho hình chóp S.ABC có SA = SB = SC và . Hãy xác định góc giữa cặp vectơ và ?
A. 1200 B. 450 C. 600 D. 900
Câu 7: Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông ABCD cạnh bằng a và các cạnh bên đều bằng a. Gọi M và N lần lượt là trung điểm của AD và SD. Số đo của góc ( MN, SC) bằng:
A. 450 B. 300 C. 900 D. 600
Câu 8: Cho hình hộp ABCD.A’B’C’D’ có tất cả các cạnh đều bằng nhau. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào có thể sai?
A. A’C’^BD B. BB’^BD C. A’B^DC’ D. BC’^A’D
Câu 9: Trong các mệnh đề sau đây, mệnh đề nào là đúng?
A. Nếu đường thẳng a vuông góc với đường thẳng b và đường thẳng b vuông góc với đường thẳng c thì a vuông góc với c
B. Cho ba đường thẳng a, b, c vuông góc với nhau từng đôi một. Nếu có một đường thẳng d vuông góc với a thì d song song với b hoặc c
C. Nếu đường thẳng a vuông góc với đường thẳng b và đường thẳng b song song với đường thẳng c thì a vuông góc với c
D. Cho hai đường thẳng a và b song song với nhau. Một đường thẳng c vuông góc với a thì c vuông góc với mọi đường thẳng nằm trong mặt phẳng (a, b)
Câu 10: Cho hình lập phương ABCD.EFGH. Hãy xác định góc giữa cặp vectơ và ?
A. 900 B. 600 C. 450 D. 1200
Câu 11: Cho tứ diện ABCD đều cạnh bằng a . Gọi M là trung điểm CD, α là góc giữa AC và BM. Chọn khẳng định đúng?
A. B. C. D.
Câu 12: Cho tứ diện ABCD có AB = a, BD = 3a. Gọi M và N lần lượt là trung điểm của AD và BC. Biết AC vuông góc với BD. Tính MN
A. MN = B. MN =
C. MN = D. MN =
Câu 13: Trong các mệnh đề sau đây, mệnh đề nào là đúng?
A. Một đường thẳng cắt hai đường thẳng cho trước thì cả ba đường thẳng đó cùng nằm trong một mặt phẳng
B. Ba đường thẳng cắt nhau từng đôi một và không nằm trong một mặt phẳng thì đồng quy
C. Một đường thẳng cắt hai đường thẳng cắt nhau cho trước thì cả ba đường thẳng đó cùng nằm trong một mặt phẳng
D. Ba đường thẳng cắt nhau từng đôi một thì cùng nằm trong một mặt phẳng
Câu 14: Cho tứ diện đều ABCD, M là trung điểm của cạnh BC. Khi đó cos(AB,DM) bằng:
A. B. C. D.
Câu 15: Cho tứ diện ABCD có AB = CD. Gọi I, J, E, F lần lượt là trung điểm của AC, BC, BD, AD. Góc (IE, JF) bằng:
A. 300 B. 450 C. 600 D. 900
Câu 16: Trong các khẳng định sau, khẳng định nào đúng?
A. Hai đường thẳng cùng vuông góc với đường thẳng thứ ba thì song song với nhau.
B. Nếu đường thẳng a vuông góc với đường thẳng b và đường thẳng b vuông góc với đường thẳng c thì a vuông góc với c
C. Cho hai đường thẳng phân biệt a và b. Nếu đường thẳng c vuông góc với a và b thì a, b, c không đồng phẳng.
D. Cho hai đường thẳng a và b, nếu a vuông góc với c thì b cũng vuông góc với
Câu 17: Mệnh đề nào sau đây là đúng?
A. Một đường thẳng vuông góc với một trong hai đường thẳng vuông góc thì song song với đường thẳng còn lại
B. Hai đường thẳng cùng vuông góc với một đường thẳng thì song song với nhau
C. Hai đường thẳng cùng vuông góc với một đường thẳng thì vuông góc với nhau
D. Một đường thẳng vuông góc với một trong hai đường thẳng song song thì vuông góc với đường thẳng kia
Câu 18: Cho tứ diện ABCD với . Gọi là góc giữa AB và CD. Chọn khẳng định đúng?
A. B. C. D.
Câu 19: Cho tứ diện ABCD có AB = CD = a, IJ = ( I, J lần lượt là trung điểm của BC và AD). Số đo góc giữa hai đường thẳng AB và CD là :
A. 300 B. 450 C. 600 D. 900
Câu 20: Cho tứ diện ABCD với AB ^ AC, AB ^ BD. Gọi P, Q lần lượt là trung điểm của AB và CD. Góc giữa PQ và AB là?
A. 900 B. 600 C. 300 D. 450
Câu 21: Cho tứ diện ABCD. Tìm giá trị của k thích hợp thỏa mãn:
A. k = 1 B. k = 2 C. k = 0 D. k = 4
Câu 22: Trong không gian cho tam giác ABC có trọng tâm G. Chọn hệ thức đúng?
A. B.
C. D.
Câu 23: Cho tứ diện ABCD có DA = DB = DC và . Trong các mặt của tứ diện đó:
A. Tam giác ABD có diện tích lớn nhất B. Tam giác BCD có diện tích lớn nhất
C. Tam giác ACD có diện tích lớn nhất D. Tam giác ABC có diện tích lớn nhất
Câu 24: Trong các mệnh đề sau đây, mệnh đề nào đúng?
A. Hai đường thẳng cùng vuông góc với một đường thẳng thì song song với nhau.
B. Một đường thẳng vuông góc với một trong hai đường thẳng vuông góc với nhau thì song song với đường thẳng còn lại.
C. Hai đường thẳng cùng vuông góc với một đường thẳng thì vuông góc với nhau.
D. Một đường thẳng vuông góc với một trong hai đường thẳng song song thì vuông góc với đường thẳng kia.
Câu 25: Trong các mệnh đề sau đây, mệnh đề nào đúng?
A. Cho hai đường thẳng a, b song song với nhau. Một đường thẳng c vuông góc với a thì c vuông góc với mọi đường thẳng nằm trong mặt phẳng (a,b). B. Cho ba đường thẳng a, b, c vuông góc với nhau từng đôi một. Nếu có một đường thẳng d vuông góc với a thì d song song với b hoặc c .
C. Nếu đường thẳng a vuông góc với đường thẳng b và đường thẳng b vuông góc với đường thẳng c thì đường thẳng a vuông góc với đường thẳng c . D. Nếu đường thẳng a vuông góc với đường thẳng b và đường thẳng b song song với đường thẳng c thì đường thẳng a vuông góc với đường thẳng c .
Tiết 4,5,6 QUAN HỆ VUÔNG GÓC TRONG KHÔNG GIAN
I. Kiến thức cơ bản
1. Hai đường thẳng vuông góc với nhau
C1 : Dùng các quan hệ vuông góc đã biết trong mặt phẳng.
C2 : góc .
C3: Dùng hệ quả:
C4: Dùng hệ quả:
C5 : Dùng hệ quả:
C5 : Dùng hệ quả:
C6 : Sử dụng định lí ba đường vuông góc.
C7: Dùng hệ quả: Nếu một đường thẳng vuông góc với hai cạnh của một tam giác thì vuông góc với cạnh còn lại của tam giác
C7:: Nếu một đường thẳng vuông góc với hai cạnh của một tam giác thì vuông góc với cạnh còn lại của tam giác
C8:a b khi 2 vtcp của 2 đt đó vuông góc.
Chú ý:Đlí hàm số cosin ;
2. Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng
C1 : Dùng định lý: Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng khi nó vuông góc với hai đường thẳng cắt nhau nằm trong mặt phẳng
C1 :: Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng khi nó vuông góc với hai đường thẳng cắt nhau nằm trong mặt phẳng
C2 : Dùng hệ quả: Cho hai đường thẳng // nếu đường thẳng này vuông góc với mặt phẳng thì đường thẳng kia cũng vuông góc với mặt phẳng
C2 :: Cho hai đường thẳng // nếu đường thẳng này vuông góc với mặt phẳng thì đường thẳng kia cũng vuông góc với mặt phẳng
C3 : Dùng hệ quả: Cho hai mặt phẳng vuông góc theo giao tuyến b, nếu đường thẳng a nằm trong mẵt phẳng này vuông góc với giao tuyến b thì đường thẳng a cũng vuông góc với mặt phẳng kia
C4 : Dùng hệ quả: Nếu hai mặt phẳng cắt nhau cùng vuông góc với mặt phẳng thứ ba thì giao tuyến của hai mặt phẳng này cũng vuông góc với mặt phẳng thứ ba đó
C4 :: Nếu hai mặt phẳng cắt nhau cùng vuông góc với mặt phẳng thứ ba thì giao tuyến của hai mặt phẳng này cũng vuông góc với mặt phẳng thứ ba đó
3. Mặt phẳng vuông góc mặt phẳng .
C1 : Chứng minh góc giữa chúng là một vuông.
C2 : Dùng hệ quả:Cho hai mặt phẳng vuông góc với nhau nếu có một đường thẳng nằm trong mặt phẳng này vuông góc với mặt phẳng kia.
II. Kĩ năng cơ bản
Học sinh vẽ nhanh và chính xác hình vẽ
Học sinh nhìn nhận hình vẽ chính xác
III. Bài tập luyện tập
Bài 1 : Cho tứ diện ABCD đều. Chứng minh AB vuông góc với CD
Hướng dẫn tóm tắt: dùng tích vô hướng
C2:Gọi M là tđ của AB ,CM cho AB (MCD)
Bài 2 : Cho hình chop S.ABC có AB = AC, góc SAC = góc SAB. M là trung điểm BC. C/M
a. AM vuông góc với BC và SM vuông góc với BC
b. SA vuông góc với BC
Hướng dẫn tóm tắt: a, ABC cân AM BC.
b, SAB= SAC(cgc) SB=SC SM BC
Bài 3 :Cho tứ diện ABCD có tất cả các cạnh đều bằng a. Gọi O là tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác BCD
a. CM: AO CD
b. Tính góc giữa 2 đt AB và CD
Hướng dẫn tóm tắt: a,
b.Gọi M là trđ CD AM CD ,lại có AO CD CD (AMB) CD AB
Bài 4 : Cho tứ diện ABCD có 2 mặt ABC và DBC là hai tam giác cân chung đáy BC. Gọi I là trung điểm BC.
a. chứng minh BC vuông góc AD
b. kẻ AH là đường cao trong tam giác ADI. Chứng minh AH vuông góc với mp(BCD)
Hướng dẫn tóm tắt:
a.BC DI và BC AI nên BC AD
b.AH DI và AH BC nên AH (BCD)
Bài 5 : Cho hình chop SABC. SA vuông góc với đáy (ABC) và đáy là tam giác vuông tại B.
a .cm BC SB
b.Từ A kẻ 2 đường cao AH, AK trong tam giác SAB và SAC. Cm: AH (SBC), SC ( AHK)
Hướng dẫn tóm tắt:
a. BC AB và BC SA nên BC SB
b. AH SB và AH BC nên AH (SBC)
AH SC và AK SC nên SC (AHK)
Bài 7 : Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông tâm O, SA vuông góc (ABCD). Gọi là mặt phẳng qua A và vuông góc với SC, cắt SC tại I.
a. Xác định giao điểm của SO và ( )
b. Cm: BD vuông góc SC. Xét vị trí tương đối của BD và ( )
c. Xác định giao tuyến của (SBD) và ( )
Hướng dẫn tóm tắt:
a.J là giao điểm của AI và SO thì J là giao điểm của SO và( )
b.BD AC và BD SA nên BD (SAC) suy ra BD SC
c.giao tuyến là đt qua J và song song với BD
Bài 8: Cho hình chóp S.ABC có SA (ABC). Tam giác ABC vuông tại B
a. cm: (SAC) (ABC)
b.Gọi H là hình chiếu của A lên SC. K là hình chiếu của A lên SB. cm (AHK) (SBC)
Hướng dẫn tóm tắt:
a.Trong (SAC) có SA (ABC) suy ra đpcm
b.Trong (AHK) có AK (SBC) suy ra đpcm
Bài 9 : Cho tam giác đều ABC cạnh a, I là trung điểm BC, D là điểm đối xứng của A qua I. dựng đoạn SD = vuông góc với (ABC). cm
a.(SBC) (SAD) b.(SAB) (SAC)
Hướng dẫn tóm tắt:
a.Trong tam giác (SBC) có BC (SAD) suy ra đpcm
b. SAB= SAC.Trong SAC kẻ đg cao CK SA,Trong tam giác SAB kẻ đg cao BK SA.2 tam giác vuông SDA và IKA đồng dạng suy ra tam giác BKC vuông tại K.
IV. Bài tập TNKQ
Câu 1: Cho hai đường thẳng phân biệt a, b và mặt phẳng (P), trong đó a ^ (P), Mệnh đề nào sau đây là sai?
A. Nếu b ^ (P) thì b // a B. Nếu b // (P) thì b ^ a
C. Nếu b // a thì b ^ (P) D. Nếu b ^ a thì b // (P)
Câu 2: Cho tứ diện đều ABCD cạnh a = 12, gọi (P) là mặt phẳng qua B và vuông góc với AD. Thiết diện của (P) và hình chóp có diện tích bằng?
A. B. 40 C. D. 36
Câu 3: Trong không gian cho đường thẳng D và điểm O. Qua O có mấy đường thẳng vuông góc với D cho trước?
A. Vô số B. 2 C. 3 D. 1
Câu 4: Cho tứ diện ABCD có cạnh AB, BC, BD bằng nhau và vuông góc với nhau từng đôi một. Khẳng định nào sau đây đúng ?
A. Góc giữa CD và (ABD) là góc CBD B. Góc giữa AC và (BCD) là góc ACB
C. Góc giữa AD và (ABC) là góc ADB D. Góc giữa AC và (ABD) là góc CAB
Câu 5: Cho hình chóp S.ABC thỏa mãn SA = SB = SC. Tam giác ABC vuông tại A. Gọi H là hình chiếu vuông góc của S lên mp(ABC). Chọn khẳng định sai trong các khẳng định sau?
A. (SBH) Ç (SCH) = SH B. (SAH) Ç (SBH) = SH
C. AB ^ SH D. (SAH) Ç (SCH) = SH
Câu 6: Cho hình chóp S.ABC có SA= SB = SC và tam giác ABC vuông tại B. Vẽ SH ^ (ABC), HÎ(ABC). Khẳng định nào sau đây đúng?
A. H trùng với trung điểm của AC. B. H trùng với trực tâm tam giác ABC.
C. H trùng với trọng tâm tam giác ABC. D. H trùng với trung điểm của BC
Câu 7 Cho hình chóp SABC có SA^(ABC). Gọi H, K lần lượt là trực tâm các tam giác SBC và ABC. Mệnh đề nào sai trong các mệnh đề sau?
A. BC ^ (SAH).
B. HK ^ (SBC).
C. BC ^ (SAB).
D. SH, AK và BC đồng quy.
Câu 8: Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác đều, O là trung điểm của đường cao AH của tam giác ABC, SO vuông góc với đáy. Gọi I là điểm tùy ý trên OH (không trùng với O và H). mặt phẳng (P) qua I và vuông góc với OH. Thiết diện của (P) và hình chóp S.ABC là hình gì?
A. Hình thang cân B. Hình thang vuông C. Hình bình hành D. Tam giác vuông
Câu 9: Cho hình chóp S.ABCD, đáy ABCD là hình vuông có tâm O, SA^ (ABCD). Gọi I là trung điểm của SC. Khẳng định nào sau đây sai ?
A. BD^ SC B. IO^ (ABCD).
C. (SAC) là mặt phẳng trung trực của đoạn BD D. SA= SB= SC.
Câu 10: Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a, SA ^ (ABCD), . Gọi α là góc giữa SC và mp(ABCD). Chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
A. α = 300 B. C. α = 450 D. α = 600
Câu 11: Cho hình chóp SABC có các mặt bên nghiêng đều trên đáy . Hình chiếu H của S trên (ABC) là:
A. Tâm đường tròn nội tiếp tam giác ABC . B. Tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC .
C. Trọng tâm tam giác ABC . D. Giao điểm hai đường thẳng AC và BD .
Câu 12: Khẳng định nào sau đây sai ?
A. Nếu đường thẳng d vuông góc với hai đường thẳng cắt nhau nằm trong (a) thì d vuông góc với bất kì đường thẳng nào nằm trong (a).
B. Nếu đường thẳng d ^(a) thì d vuông góc với hai đường thẳng trong (a)
C. Nếu đường thẳng d vuông góc với hai đường thẳng nằm trong (a) thì d ^(a)
D. Nếu d ^(a) và đường thẳng a // (a) thì d ^ a
Câu 13: Cho a, b, c là các đường thẳng trong không gian. Tìm mệnh đề sai trong các mệnh đề sau.
A. Nếu a ^ b và b ^ c thì a // c.
B. Nếu a vuông góc với mặt phẳng (a) và b // (a) thì a ^ b. .
C. Nếu a // b và b ^ c thì c ^ a.
D. Nếu a ^ b, c ^ b và a cắt c thì b vuông góc với mặt phẳng (a, c).
Câu 14: Cho tứ diện SABC có SA ^(ABC) và AB^BC. Số các mặt của tứ diện SABC là tam giác vuông là:
A. 1 B. 3 C. 2 D. 4
Câu 15: Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B, cạnh bên SA vuông góc với đáy. Mặt phẳng (P) đi qua trung điểm M của AB và vuông góc với SB, cắt AC, SC, SB lần lượt tại N, P, Q. Tứ giác MNPQ là hình gì?
A. Hình thang vuông B. Hình thang cân C. Hình bình hành D. Hình chữ nhật
Câu 16: Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai?
A. Hai đường thẳng phân biệt cùng vuông góc với 1 đường thẳng thứ ba thì song song với nhau.
B. Mặt phẳng (P) và đường thẳng a không thuộc (P) cùng vuông góc với đường thẳng b thì song song với nhau.
C. Hai mặt phẳng phân biệt cùng vuông góc với một đường thẳng thì song song với nhau.
D. Hai đường thẳng phân biệt cùng vuông góc với 1 mặt phẳng thì song song với nhau.
Câu 17: Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật, SA ^ (ABCD). AE và AF là các đường cao của tam giác SAB và SAD, Chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
A. SC ^ (AFB)
B. SC ^ (AEC)
C. SC ^ (AED)
D. SC ^ (AEF)
Câu 18: Cho hình hộp ABCD.A’B’C’D’ Có đáy là hình thoi Â=600 và A’A = A’B = A’D . Gọi O = AC Ç BD . Hình chiếu của A’ trên (ABCD) là :
A. trung điểm của AO. B. trọng tâm DABD .
C. giao của hai đoạn AC và BD . D. trọng tâm DBCD .
Câu 19: Cho hai đường thẳng phân biệt a, b và mặt phẳng (P), trong đó a ^ (P). Chọn mệnh đề sai trong các mệnh đề sau?
A. Nếu b ^ (P) thì a // b. B. Nếu b // (P) thì b ^ a.
C. Nếu b // a thì b ^ (P) D. Nếu a ^ b thì b // (P).
Câu 20: Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác đều cạnh a, SA ^ (ABC), . Gọi (P) là mặt phẳng đi qua A và vuông góc với trung tuyến SM của tam giác SBC. Thiết diện của (P) và hình chóp S.ABC có diện tích bằng?
A. B. C. D.
Câu 21: Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai?
A. Nếu đường thẳng a song song với mặt phẳng (P) và đường thẳng b vuông góc với a thì b vuông góc với mặt phẳng (P).
B. Nếu đường thẳng a song song với đường thẳng b và b song song với mặt phẳng (P) thì a song song hoặc thuộc mặt phẳng (P).
C. Nếu đường thẳng a song song với mặt phẳng (P) và đường thẳng b vuông góc với mặt phẳng (P) thì a vuông góc với b.
D. Một đường thẳng vuông góc với hai đường thẳng cắt nhau thuộc một mặt phẳng thì nó vuông góc với mặt phẳng đó.
Câu 22: Cho hình chóp S.ABCD, đáy ABCD là hình vuông cạnh bằng a và SA^ (ABCD) . Biết SA = . Tính góc giữa SC và ( ABCD)
A. 300 B. 600 C. 750 D. 450
Câu 23: Cho tứ diện ABCD có AB = AC và DB = DC. Khẳng định nào sau đây đúng?
A. AB ^ ( ABC) B. BC ^ AD C. CD ^ ( ABD) D. AC ^ BD
Câu 24: Cho tứ diện OABC có ba cạnh OA, OB, OC đôi một vuông góc. Gọi H là hình chiếu của O lên (ABC). Khẳng định nào sau đây sai?
A. H là trực tâm tam giác ABC. B. OA ^ BC.
C. D.
Câu 25: Cho hình chóp S.ABC thỏa mãn SA = SB = SC. Gọi H là hình chiếu vuông góc của S lên mp(ABC). Chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
A. H là trực tâm tam giác ABC. B. H là trọng tâm tam giác ABC.
C. H là tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC. D. H là tâm đường tròn nội tiếp tam giác ABC.
Tiết 7,8,9 KHOẢN CÁCH
I. Kiến thức cơ bản
Khoảng cách từ một điểm
đến một đường thẳng
Khoảng cách giữa hai đường thẳng sng song
Khoảng cách giữa mặt phẳng và đường thẳng // song song
Khoảng cách giữa hai
Đường thẳng chéo nhau
Khoảng cách giữa hai
mặt phẳng song song
II. Kĩ năng cơ bản
Học sinh vẽ nhanh và chính xác hình vẽ
Học sinh nhìn nhận hình vẽ chính xác
Kĩ năng xác định nhanh khoảng cách từ hình vẽ
III. Bài tập luyện tập
Bài 1 : Cho tứ diện S.ABC, tam giác ABC vuông cân tại B và AC = 2a, cạnh SA (ABC)
và SA = a
a. CM: (SAB) (SBC)
b. Tính khoảng cách từ A đến mp(SBC); C đến (SAB); B đến (SAC)
c. Tính khoảng cách từ trung điểm O của AC đến mp(SBC)
d. Gọi D , E là trung điểm của BC và SC tính khoảng cách từ A đến SD, k/c từ E đến AB
Hướng dẫn tóm tắt:
a.BC (SAB) nên (SBC) (SAB)
b.*Trong tam giác SAB kẻ AH SB , AH (SBC)
*d(C;(SAB))=CB=a ;d(B;(SAC))=BO=a với O là t điểm AC.
c.Gọi I là tđ AB
d.tam giác SDA vuông tại A,kẻ AK SD thì AK=d(A;SD)=
Bài 2 : Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật, AB = 3, AD = 4, SA (ABCD) & SA = 5. Tính các khoảng cách từ:
a. A đến (SBD) b.A đến (SBC) c.O đến (SBC)
Hướng dẫn tóm tắt:
a. Kẻ AI BD BD SI,trong (SAI) kẻAH SI AH (SBD).;AH.SI=AB.AI
AI=12/5;SI= ;AH=
b.d(A;(SBC))=
c.M là t đ của AB OM//(SBC) nê n d(O;(SBC))=d(M;(SBC))=1/2d(A;(SBC))=
Bài 3 : Cho hình chop S.ABCD có đáy SA (ABCD), đáy ABCD là hình thang vuông tại A và B. AB = BC = = a, SA = a
a. CM các mặt bên của hình chóp là những tam giác vuông
b. Tính k/c từ A đến mp(SBC)
c. Tính khoảng cách từ B đến đt SD
Hướng dẫn tóm tắt:
b.d(A;(SBC))=
c.tam giác SBD cân tại D;I là tđ SB; DI= ; =
IV. Bài tập TNKQ
Câu 1: Hình chóp tam giác đều S.ABC có cạnh đáy bằng 3a, cạnh bên bằng 2a. Khoảng cách từ đỉnh S tới mặt phẳng đáy là:
A. a B. C. 1,5a D. a
Câu 2: Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD cạnh đáy bằng cạnh bên bằng a. Khoảng cách từ AD đến mp(SBC) bằng bao nhiêu?
A. B. C. D.
Câu 3: Cho hình lập phương ABCD.A’B’C’D’ có cạnh bằng a. Khoảng cách giữa BB’ và AC bằng:
A. B. C. D.
Câu 4: Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật và AB = 2a, BC = a. Các cạnh bên của hình chóp bằng nhau và bằng . Khoảng cách từ S đến mặt phẳng đáy (ABCD) là:
A. B. C. D.
Câu 5: Cho hình lăng trụ ABC.A’B’C’ có tất cả các cạnh đều bằng a. Góc tạo bởi cạnh bên và mặt phẳng đáy bằng 300. Hình chiếu H của A trên mặt phẳng (A’B’C’) thuộc đường thẳng B’C’. Khoảng cách giữa hai đường thẳng AA’ và B’C’ là:
A. B. C. D.
Câu 6: Cho hình lập phương ABCD.A’B’C’D’ cạnh a. Khoảng cách từ C đến AC’ là:
A. B. C. D.
Câu 7: Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD, đáy có tâm O và cạnh bằng a, cạnh bên bằng a. Khoảng cách từ O đến (SAD) bằng bao nhiêu?
A. B. C. D. a
Câu 8: Cho hình chóp S.ABC trong đó SA, AB, BC vuông góc với nhau từng đôi một. Biết SA = 3a, AB=a , BC = a . Khỏang cách từ B đến SC bằng:
A. 2a B. a C. a D. 2a
Câu 9: Cho tứ diện đều ABCD cạnh a. Khoảng cách từ A đến mặt phẳng (BCD) bằng bao nhiêu?
A. 2a B. C. D.
Câu 10: Cho hình chóp S.ABCD có SA ^( ABCD) đáy ABCD là hình thoi cạnh bằng a và = 600. Biết SA= 2a. Tính khỏang cách từ A đến SC
A. B. C. D.
Câu 11: Cho hình chóp tam giác đều S.ABC cạnh đáy bằng 2a và chiều cao bằng a . Tính khaỏng cách từ tâm O của đáy ABC đến một mặt bên:
A. B. C. a D. a
Câu 12: Cho hình thang vuông ABCD vuông ở A và D, AD = 2a. Trên đường thẳng vuông góc tại D với (ABCD) lấy điểm S với SD = a . Tính khỏang cách giữa đường thẳng DC và ( SAB).
A. a B. C. D.
Câu 13: Cho tứ diện OABC, trong đó OA, OB, OC đôi một vuông góc với nhau và OA = OB = OC = a. Khoảng cách giữa OA và BC bằng bao nhiêu?
A. B. C. a D.
Câu 14: Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a, tâm O, Cạnh bên SA = a và vuông góc với đáy. Gọi I là trung điểm của SC, M là trung điểm của AB. Khoảng cách từ I đến CM bằng bao nhiêu?
A. B. C. D.
Câu 15: Cho hình chóp A.BCD có cạnh AC ^ (BCD) và BCD là tam giác đều cạnh bằng a. Biết AC = a và M là trung điểm của BD. Khoảng cách từ A đến đường thẳng BD bằng:
A. B. C. D.
Câu 16: Cho tứ diện SABC trong đó SA, SB, SC vuông góc với nhau từng đôi một và SA = 3a, SB = a, SC=2a. Khoảng cách từ A đến đường thẳng BC bằng:
A. B. C. D.
Câu 17: Cho hình chóp S.ABC trong đó SA, AB, BC vuông góc với nhau từng đôi một. Biết SA = a , AB=a . Khỏang cách từ A đến (SBC) bằng:
A. B. C. D.
Câu 18: Cho tứ diện ABCD có AC = BC = AD = BD = a, CD = b, AB = c. Khoảng cách giữa AB và CD là?
A. B. C. D.
Câu 19: Khoảng cách giữa hai cạnh đối trong một tứ diện đều cạnh a bằng:
A. B. C. D. 2a
Câu 20: Cho hình lập phương ABCD.A’B’C’D’ có cạnh bằng a. Khoảng cách giữa hai đường thẳng BC’ và CD’ là:
A. B. C. D.
Câu 21: Hình tứ diện ABCD có AB, AC, AD đôi một vuông góc và AB = AC = AD = 3. Diện tích tam giác BCD bằng
A. B. C. D.
Câu 22: Cho hình hôp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’ có AB = AA’ = a, AC = 2a. Khoảng cách từ điểm D đến mặt phẳng (ACD’) là:
A. B. C. D.
Câu 23: Cho hình chóp S.ABCD có SA ^( ABCD), SA= 2a, ABCD là hình vuông cạnh bằng a. Gọi O là tâm của ABCD, tính khoảng cách từ O đến SC.
A. B. C. D.
Câu 24: Cho hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’ có AB = a, BC = b, CC’ = c. Khoảng cách giữa hai đường thẳng BB’ và AC’ là?
A. B. C. D.
Câu 25: Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông tâm O cạnh bằng a, SA vuông góc với đáy (ABCD), SA = a. khoảng cách giữa hai đường thẳng SC và BD bằng bao nhiêu?
A. B. C. D.
MA TRẬN ĐỀ
Chủ đề
Chuẩn KTKN
Cấp độ tư duy
Cộng
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng thấp
Vận dụng cao
Quan hệ song song.
Câu 1,2,3
Điểm 1,2
Tỉ lệ 12%
Câu 4,5,6
Điểm 1,2
Tỉ lệ 12%
Câu 7,8
Điểm 0,8
Tỉ lệ 8%
8
Điểm 3,2
Tỉ lệ 32%
Quan hệ vuông góc
Câu 9,10,11
Điểm 1,2
Tỉ lệ 12%
Câu 12,13,14
Điểm 1,2
Tỉ lệ 12%
Câu 15,16
Điểm 0,8
Tỉ lệ 8%
Câu 17
Điểm 0,4
Tỉ lệ 4%
9
Điểm 3,6
Tỉ lệ 36%
Khoảng cách và góc
Câu 18,19,20
Điểm 1,2
Tỉ lệ 12%
Câu 21,22
Điểm 0,8
Tỉ lệ 8%
Câu 23,24
Điểm 0,8
Tỉ lệ 8%
Câu 25
Điểm 0,4
Tỉ lệ 4%
8
Điểm 3,2
Tỉ lệ 32%
Cộng
9
Điểm 3,6
Tỉ lệ 36%
8
Điểm 3,2
Tỉ lệ 32%
6
Điểm 2,4
Tỉ lệ 24%
2
Điểm 0,8
Tỉ lệ 8%
25
Điểm 10
Tỉ lệ 100%
ĐỀ KIỂM TRA
Câu 1. Trong các mệnh đề sau đây, mệnh đề nào đúng?
A. Ba điểm phân biệt luôn cùng thuộc mặt mặt phẳng duy nhất.
B. Có duy nhất một mặt phẳng đi qua ba điểm không thẳng hàng.
C. Ba điểm bất kì chỉ thuộc một mặt phẳng.
D. Có đúng một mặt phẳng đi qua ba điểm cho trước.
Câu 2. Tìm mệnh đề sai trong các mệnh đề sau.
A. Nếu hai mặt phẳng có một điểm chung thì chúng còn vô số điểm chung khác nữa.
B. Nếu hai mặt phẳng phân biệt cùng song song với mặt phẳng thứ ba thì chúng song song với nhau.
C. Nếu hai đường thẳng phân biệt cùng song song với một mặt phẳng thì song song với nhau.
D. Nếu một đường thẳng cắt một trong hai mặt phẳng song song với nhau thì sẽ cắt mặt phẳng còn lại.
Câu 3. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai?
A. Qua một đường thẳng và một điểm không thuộc đường thẳng đó có duy nhất một mặt phẳng.
B. Qua hai đường thẳng có duy nhất một mặt phẳng.
C. Qua hai đường thẳng cắt nhau có duy nhất một mặt phẳng.
D. Qua hai đường thẳng song song có duy nhất một mặt phẳng.
Câu 4. Trong mặt phẳng (α) , cho bốn điểm A , B, C , D trong đó không có ba điểm nào thẳng hàng. Điểm S Ï (α). Có mấy mặt phẳng tạo bởi S và hai trong bốn điểm nói trên?
A. 4. B. 5. C. 6. D.8.
Câu 5. Cho tam giác ABC. Lấy điểm I đối xứng với C qua trung điểm của cạnh AB. Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?
A. . B. .
C. . D. .
Câu 6. Cho hình chóp S.ABCD . Gọi . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?
A. . B. .
C. . D. .
Câu 7. Cho hình lăng trụ ABC.A’B’C’. Gọi M, N lần lượt là trung điểm của BB’ và CC’, . Khẳng định nào sau đây đúng ?
A. B. C. D.
Câu 8. Cho hình lăng trụ ABC.A’B’C’. Gọi H lần lượt là trung điểm của AB. Đường thẳng BC song song với mặt phẳng nào sau đây ?
A. (AHC’) B. (AA’H) C. (HAB) D. (HA’C’)
Câu 9: Cho hình lập phương ABCD.EFGH. Góc giữa cặp véc tơ nào bằng :
A. B.
C. D.
Câu 10: Cho hình lập phương ABCD.EFGH cạnh bằng a . Giá trị bằng:
A. B. C. D.
Câu 11: Cho hình lập phương ABCD.EFGH cạnh bằng a . Giá trị bằng:
A. B. C. D. –
Câu 12: Cho tứ diện đều ABCD. Gọi M là trung điểm CD. Khẳng định nào sau đây đúng :
A. B. C. D.
Câu 13: Cho tứ diện ABCD có hai mặt ABC và ABD là hai tam giác đều. Gọi M,N là trung điểm của AB và BC. Khẳng định nào sau đây đúng :
A. B. C. D.
Câu 14: Cho tứ diện ABCD có BCD tam giác đều cạnh bằng a và , . Gọi M là trung điểm của CD. Góc giữa 2 đường thẳng AM và BM bằng:
A. B. C. D.
Câu 15: Cho hình chóp S.ABCD có tất cả các cạnh bên và cạnh đáy đều bằng a và ABCD là hình vuông. Gọi M là trung điểm của CD. Giá trị bằng:
A. B. C. D.
Câu 16: Cho hình chóp S.ABCD có tất cả các cạnh bên và cạnh đáy đều bằng nhau và ABCD là hình vuông. Khẳng định nào sau đây đúng :
A. B.
C. D.
Câu 17: Cho tứ diện ABCD có hai mặt ABC và ABD là hai tam giác đều. Gọi M là trung điểm của AB. Khẳng định nào sau đây đúng :
A. B.
C. D.
Câu 18: Cho hình chóp S.ABC có và đáy ABC là tam giác đều cạnh bằng a.
Góc giữa đường thẳng SA và mặt phẳng đáy bằng:
A. B. C. D.
Câu 19: Cho hình chóp S.ABCD có và , đáy ABCD là hình vuông cạnh bằng a. Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng (SAB) bằng góc nào:
A. B. C. D.
Câu 20: Cho hình chóp S.ABCD có và đáy là hình thoi tâm O. Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng (SAC) là góc giữa cặp đường thẳng nào:
A. B. C. D.
Câu 21: Cho tứ diện ABCD có BCD tam giác đều cạnh bằng a và , . Gọi M là trung điểm của CD. Góc giữa đường thẳng AM và mặt phẳng (BCD) bằng:
A. B. C. D.
Câu 22: Cho hình chóp S.ABCD có tất cả các cạnh bên và cạnh đáy đều bằng nhau và ABCD là hình vuông. Góc giữa đường thẳng SA và mặt phẳng đáy là góc giữa cặp đường thẳng nào:
A. B. C. D.
Câu 23: Cho hình chóp có đáy là hình thoi, và .
Tính góc giữa hai đường thẳng và .
A. B.
C. D.
Câu 24: Cho tứ diện . Gọi lần lượt là trung điểm các cạnh và . Cho biết và . Tính góc giữa hai đường thẳng và .
A. B.
C. D.
Câu 25: Cho tứ diện ABCD có AB=CD=2a . Gọi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm của AB, BC, CD, DA, .Tìm góc giữa đường AB và CD?
A. . B. . C. . D. .
ĐÁP ÁN
1-B
2-C
3-B
4-C
5-C
6-D
7-C
8-A
9-B
10-D
11-A
12-A
13-C
14-B
15-A
16-C
17-B
18-B
19-A
20-C
21-B
22-A
23-B
24-C
25-B