Bài 1: Những “con sóng” từ tình yêu tuổi teen…
Sự việc nữ sinh lớp 7 đẻ con trong nhà vệ sinh hay nữ sinh lớp 10 mang song thai ở Hà Nội mới đây khiến dư luận bàn tán xôn xao. Thiệt thòi không chỉ ở những nữ sinh, đã có thanh niên vướng vòng lao lý vì kém hiểu biết. Câu chuyện xót xa khi làm mẹ tuổi học trò đã dấy lên một thực trạng xã hội về vấn đề tưởng như đã cũ – giáo dục kiến thức về sức khỏe sinh sản cho học sinh.
Yêu khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường giờ đã không còn là câu chuyện hiếm đối với mỗi thế hệ học trò. Với những cảm xúc xốn xang của tuổi dậy thì cùng sự phát triển và thay đổi của đời sống xã hội, tình yêu học trò giờ thành những “con sóng” đe dọa cuộc sống và tương lai của tuổi teen.
Yêu sớm ở tuổi học trò gây nên nhiều hệ lụy (Ảnh minh họa)
Vô tư giữa chốn đông người
Có con học lớp 8 một trường THCS ở quận Hà Đông (Hà Nội), chị Nguyễn Phương Lan kể rằng đã sốc lên sốc xuống khi phát hiện con có bạn trai. Người mẹ trẻ tâm sự: “Trong mắt mình, con gái vẫn luôn là cô gái nhỏ bé ngoan ngoãn. Ngày nào mình cũng đưa con đi học buổi sáng, trưa đón về cơm nước, chiều lại đưa con đi học thêm. Cứ nghĩ mẹ sát sao như thế thì 100% không có chuyện con yêu sớm nhưng mình đã nhầm”.
Một ngày đang ngủ trưa, chị tò mò cầm điện thoại của con lên đọc mới choáng váng khi phát hiện con có bạn trai. Chị sốc hơn nữa khi con và bạn nhắn với nhau những lời lẽ mùi mẫn tình cảm như cặp đôi yêu nhau tuổi trưởng thành, xưng là “chồng – vợ”, chụp ảnh gửi cho nhau. “Đọc xong tin nhắn, mình bủn rủn chân tay, hoa mắt chóng mắt kiểu không thể tin được, không thể tưởng tượng nổi. Phải mất rất nhiều thời gian mình mới bình tĩnh trở lại và nghĩ đến phương án xử lý”, chị Lan chia sẻ.
Vừa đi dự đám cưới con của bạn học, anh Nguyễn Văn Minh (ở quận Thanh Xuân, Hà Nội) không khỏi bàng hoàng, trăn trở về tình trạng yêu sớm của giới trẻ hiện nay. Con trai bạn anh Minh chưa học xong cấp 3 đã yêu và để lại “hậu quả” cho cô bạn gái năm nay mới bước sang lớp 11. Khi cái thai gần 5 tháng tuổi chúng mới thông báo cho hai bên gia đình. Cực chẳng đã, bố mẹ 2 bên không còn cách nào khác là phải tổ chức “cưới chạy” cho bọn trẻ. Những ngày hậu đám cưới, trong lúc chờ sinh con, vợ chồng “trẻ con” chỉ ăn, chơi và cãi nhau. Mọi khoản sinh hoạt phí dồn hết lên vai bố mẹ. Tương lai, học hành của các con coi như dừng lại tại đó.
Một giáo viên dạy trường THCS ở quận Đống Đa khẳng định, tình trạng học sinh yêu ở bậc THCS đã có khá nhiều và nhiều học trò hiện giờ yêu rất “bạo”. Các em không ngại ngần thể hiện tình cảm ngay ở lớp học, trước mặt thầy cô giáo và bạn bè.
Theo cô giáo này, việc trẻ con ngày nay yêu sớm, bên cạnh nguyên nhân sinh học do trẻ em sớm dậy thì hơn so với trước thì còn có nhiều nguyên nhân xã hội khác. Trong đó có tác động từ các trang web đen, những bộ phim lãng mạn “nửa kín, nửa hở”, những cuốn truyện tranh về tình yêu, giới tính lâm ly, bi đát… Hàng ngày tiếp xúc với những điều đó đã hình thành trong các em nếp suy nghĩ sai lệch – yêu và thích thì phải quan hệ tình dục và đó là khám phá bản thân.
Những con số đáng báo động
Theo báo cáo mới nhất công bố cuối năm 2022 của Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế), giai đoạn 2019 – 2021, mỗi năm Việt Nam có khoảng 200.000 ca phá thai.
Số ca mang thai tuổi vị thành niên (15-19 tuổi) chưa có xu hướng giảm trong những năm gần đây, chiếm khoảng 2,5% – 3% tổng số phụ nữ mang thai; Mỗi năm có thêm 3.000 ca phá thai ở tuổi vị thành niên.
Số liệu này được cơ quan chuyên môn của Bộ Y tế tổng hợp từ báo cáo của các địa phương, không bao gồm cơ sở y tế tư nhân. Số thực tế có thể cao hơn rất nhiều. Đó là bởi, ở Việt Nam, hơn một nửa số ca phá thai thực hiện ở cơ sở công lập, hơn 40% được thực hiện ở cơ sở tư nhân, theo kết quả điều tra Mục tiêu phát triển bền vững quốc gia (SDGs) do Tổng cục Thống kê phối hợp thực hiện, công bố năm 2022.
Theo điều tra này, khoảng 22 – 28% thanh niên từ 15 – 24 tuổi có quan hệ tình dục trong 12 tháng qua. Tỷ lệ nam thanh niên quan hệ tình dục trước 15 tuổi là 0,2% trong khi ở nữ là 0,9%. Gần 9% phụ nữ từ 15 – 19 tuổi đã quan hệ với bạn tình hơn mình 10 tuổi trở lên trong 12 tháng qua.
Một nghiên cứu khác của Bệnh viện Phụ sản Trung ương, trong 3 năm 2017-2019 có 210 sản phụ tuổi dưới 18 (91 ca ở Hà Nội), chiếm khoảng 0,3% tổng số sinh tại viện đầu ngành này, trong đó có một trường hợp 13 tuổi. Hầu hết các trường hợp đều sinh con lần đầu, ngoài ra có 4 sản phụ 16 tuổi sinh con lần 2. Tuy nhiên, con đầu đều đẻ non hoặc đủ tháng nhưng đã mất.
Theo các bác sĩ, sinh đẻ ở độ tuổi càng thấp càng làm tăng các nguy cơ cho mẹ và thai nhi, như sảy thai, đẻ non và các biến chứng khác, trẻ nhẹ cân, suy hô hấp. Làm mẹ sớm cũng khiến các em có nguy cơ bị căng thẳng và khủng hoảng tâm lý. Phá thai, đặc biệt ở những phụ nữ trẻ tuổi sẽ làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, chửa ngoài tử cung và vô sinh.
(Còn nữa)