Bác sĩ hay bác sỹ, thạc sỹ hay thạc sĩ, tiến sĩ hay tiến sỹ?

Thực tế các từ thường hay viết sai nhất là có chứa i và y. Trong số đó phải kể đến là các từ bác sĩ hay bác sỹ, thạc sỹ hay thạc sĩ, tiến sĩ hay tiến sỹ mới là đúng chính tả. Trong bài viết này, Cổng Thông Tin Thương Hiệu Vùng Miền sẽ cùng bạn tìm hiểu từ đúng và có nghĩa cũng như giúp bạn sử dụng đúng với từng trường hợp.

Bác sĩ hay bác sỹ là chuẩn đúng chính tả?

Sự tranh cãi về vần “i và y” hiện nay vẫn chưa đi hết hồi kết và nhiều năm qua vẫn luôn làm đau đầu các nhà ngôn ngữ học tại Việt Nam. Trước đây “Sĩ” và “Sỹ’” đã bị lẫn lôn rất nhiều và sử dụng tùy theo thói quen của nhiều người. Quả thực là rất khó để tìm ra điểm khác nhau khi sử dụng hai từ này. Chỉ khi ta đi sâu và tìm hiểu về ý nghĩa của nó, chúng ta mới tìm ra được điểm chính xác khi sử dụng.

Vấn đề được giải quyết như sau: Ở đây sử dụng từ “Bác sĩ” sẽ là từ chính xác và đúng chính tả.

Cùng phân tích một chút về ý nghĩa. Như các bạn đã biết “Bác” có nghĩa là “uyên bác, bác học” để chỉ những người học sâu hiểu rộng, thời gian học tập và nghiên cứu kéo dài và hiểu tường tận về những lĩnh vực nào đó. Còn “Sĩ” ở đây tức là nói về một tầng lớp có kiến thức và tri thức nhất định trong xã hội ví dụ như là “Sĩ phu yêu nước” để chỉ cho tầng lớp học thức của thời xưa.

Xét về nguồn gốc của từ này thì nó được vay mượn bởi từ Hán-Việt vì vậy chúng ta sẽ có phiên âm gốc như sau:

“博士” hợp thành từ “博”: Chỉ sự sâu rộng về kiến thức
“士”: Chỉ người trí thức.

Như vậy từ “Bác sĩ” sẽ là từ đúng khi chúng ta muốn nói đến những sinh viên trường y, đã tốt nghiệp và công tác tại các bệnh viện, hay các cơ sở y tế. Trước đây, khi từ “bác sĩ” chưa được sử dụng, chúng ta thường sử dụng từ “thầy thuốc”, “thần y” để chỉ cho những thầy thuốc cực giỏi cứu giúp thành công nhiều người bệnh. Và dùng từ “lang băm” để chỉ cho những thầy thuốc dởm, không có thực lực. Nhiều năm gần đây xã hội phát triển, xu hướng Tây hóa nên “bác sĩ” còn được gọi là “Doctor” trong tiếng anh nhé.

Còn về từ “sỹ” là từ sai chính tả và không có trong từ điển. Các bạn nào có thói quen sử dụng từ ” Bác sỹ” cũng như quan điểm cho rằng là nó đúng. Thì nên xem lại các bạn nhé vì nó không nằm trong từ điển và nó rất tối nghĩa.

Thạc sỹ hay thạc sĩ đúng chính tả?

Tương tự như “bác sĩ hay bác sỹ”, câu hỏi thạc sỹ hay thạc sĩ từ nào là đúng chính tả cũng thường xuyên được đặt ra. Như chúng ta đã biết, đây là tên gọi của một học vị danh tiếng, chỉ cho người học cao và đạt được thành tựu đáng nể trong một lĩnh vực chuyên môn nào đó. Ví dụ như thạc sĩ Dược, thạc sĩ quản lý kinh tế. Thế nhưng việc dùng sai giữa hai từ này đã gây ra những lỗi sai chính tả ngớ ngẩn trên những tấm bằng danh giá. Tiếp theo chúng ta cùng tìm hiểu cụ thể hơn.

Vấn đề được giải quyết như sau: Thvm xin khẳng định “Thạc sĩ” sẽ là từ chuẩn chính tả nhé các bạn.

Đi sâu vào phần ngữ nghĩa, “Thạc sĩ” được hiểu rằng là từ để chỉ cho những người có học vấn rộng. Cụ thể, “Thạc” mang nghĩa là rộng lớn, “sĩ” là chỉ cho người học, hoặc người nghiên cứu, ví dụ như sĩ phu, sĩ tử,.. là một học vị tại bậc đại học có giá trị lớn hơn cấp cử nhân,và dưới cấp tiến sĩ.

Còn từ “sỹ” thì chắc chắn là từ sai chính tả và không có nghĩa rồi. Do vậy từ “Thạc sỹ” cũng hoàn toàn không có ý nghĩa, chỉ được sử dụng bởi một bộ phận người vì thói quen hay do không chú ý nhiều về mặt ngữ pháp, gây ra nhầm lẫn.

Chính như vậy, chúng ta hãy dùng từ đúng là “Thạc sĩ” để nói về những người có trình độ chuyên ngành vững chắc. Sau khi được học nâng cao và cùng với kinh nghiệm làm việc đã tích lũy được, họ sẽ có thêm kiến thức liên ngành và năng lực thực hiện công tác chuyên môn cũng như nghiên cứu khoa học trong chuyên ngành đào tạo. Học vị thạc sĩ là một bậc đánh giá trình độ học vấn của một người. Những người muốn đi xa trên con đường học vấn và sự nghiệp đều sẽ học và theo đuổi tấm bằng thạc sĩ.

Tiến sĩ hay tiến sỹ đúng chính tả?

Không khác gì bác sĩ và thạc sĩ. Vấn đề được giải quyết như sau: “Tiến sĩ” sẽ là từ đúng chính tả

Tiến sĩ là để chỉ một học vị cấp cao của bậc đại học. Để đạt được học vị này thông thường người học sẽ bỏ ra khoảng thời gian từ 2-5 năm. “Tiến sĩ” có phiên âm (進士) vốn được dùng để chỉ người đạt đỗ đạt cao thời từ phong kiến. Tiếng Việt là ngôn ngữ duy nhất còn dùng từ ngữ này để biểu đạt cho một học vị hiện đại ngày nay.

Như vậy còn lại là từ “Tiến sỹ” là từ bị dùng sai các bạn nhé. Hiện nay hầu hết trong các cách viết và văn bản đã dần sữa lại lỗi sai này và không còn ai dùng từ sai là “Tiến sỹ” trong cách viết nữa.

Nguyên nhân và lưu ý để không dùng sai chính tả

Nguyên nhân dẫn đến việc dùng sai?

Sở dĩ lại có những tình huống hiểu lầm như vậy là do một vài nguyên nhân sau đây:

• Thứ nhất, do việc tranh luận giữa sử dụng âm “y” và “i” diễn ra gay gắt trong thời gian dài. Việc đó khiến cho mọi người không phân biệt được nên và không nên dùng trong những trường hợp nào. Cả hai âm đều có thể đứng đầu câu và tạo ra nhiều từ khác nhau.
• Thứ hai, cách phát âm của hai từ bác sĩ hay bác sỹ, thạc sỹ hay thạc sĩ, tiến sĩ hay tiến sỹ gần giống như nhau nên mọi người rất khó phân biệt nếu như không viết ra.

Những lưu ý để không bị sai?

Các bạn muốn không bị nhầm lẫn thì hãy tham khảo một vài chú ý sau:

• Đa số các từ dùng âm “i” đều nằm ở phía sau của từ như: Bác sĩ, y sĩ, dược sĩ, sĩ tử,…
• Các từ dùng âm “y” sẽ thường đứng đầu từ như: Yêu, yếu, yến, yên,…

Hãy cẩn thận tham khảo các sách báo và tra lại từ điển tiếng Việt cho chắc chắn rồi mới sử dụng trong giao tiếp.

Lời kết

Bài viết về “bác sĩ hay bác sỹ, thạc sỹ hay thạc sĩ, tiến sĩ hay tiến sỹ” đến đây là kết thúc. Nội dung được trình bày phía trên đã cho bạn biết cách phân biệt được các từ này và sử dụng nó trong từng trường hợp một cách chuẩn xác nhất. Hi vọng Cổng Thông Tin Thương Hiệu Vùng Miền đã mang lại cho bạn nhiều kiến thức bổ ích. Cùng đón đọc các bài viết tiếp theo của chúng tôi nhé. Xin cảm ơn và chúc các bạn sức khỏe!.

5/5 – (2 bình chọn)