[6 bước] hướng dẫn cách tự học chứng khoán cơ bản hiệu quả

3. Nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến những sai lầm khi đầu tư cổ phiếu là gì?

Bước 5. Những điều cơ bản về chứng khoán mà nhà đầu tư cần biết

Để đầu tư chứng khoán thành công được, ban đầu bạn cần phải được tiếp cận với những phương pháp đầu tư chứng khoán đúng đắn. Ở bài viết này, tôi sẽ hướng dẫn cách tự học chứng khoán cơ bản gồm 5 bước nền tảng để tự học một cách hiệu quả nhất.

Cách tự học chứng khoán cơ bản cần làm 6 bước sau đây:

• Bước 1. Mở tài khoản chứng khoán

• Bước 2. Tìm hiểu các kiến thức cơ bản về thị trường chứng khoán

• Bước 3. Phân tích cổ phiếu, trường phái trong chứng khoán

• Bước 4. Nên học phân tích kỹ thuật hay phân tích cơ bản

• Bước 5. Những điều cơ bản về chứng khoán mà nhà đầu tư cần biết

• Bước 6. Nâng cao và trau dồi khiến thức và kinh nghiệm

Videos hướng dẫn cách tự học chứng khoán cơ bản phần 1

Hết videos 1 các bạn có thể xem phần 2 tại đây:

Videos hướng dẫn cách tự học chứng khoán cơ bản phần 2

Bước 1. Mở tài khoản chứng khoán

Đây là việc bắt buộc nếu muốn tham gia đầu tư chứng khoán. Tại sao tôi lại đưa nó vào cái đầu tiên, vì mở tài khoản chứng khoán hoàn toàn miễn phí. Đằng nào cũng mở thì chúng ta cứ mở trước đi rồi bắt đầu nghiên cứu cách tự học chứng khoán.

Mở ở đâu? Không cần phải đến trực tiếp công ty chứng khoán?, và công ty chứng khoán nào tốt nhất? tôi cũng đã trình bày trong videos dưới đây:

Videos mở tài khoản chứng khoán ở đâu tốt nhất

Nhà đầu tư có thể tham khảo thêm các bài viết về các vấn đề khi mở tài khoản chứng khoán:

Việc có tài khoản chứng khoán sẽ giúp chúng ta có động lực để tìm hiểu về chứng khoán. Do vậy chúng ta cứ mở lấy một cái tài khoản chứng khoán. Các quy định và điều kiện để mở tài khoản cũng hết sức đơn giản như tuổi từ 18 trở lên, đầy đủ tư cách pháp nhân là mở được tài khoản chứng khoán.

Vậy cần bao nhiêu tiền có thể chơi được chứng khoán?. Bạn chỉ cần vài trăm hoặc 1-2 triệu cũng có thể chơi được, thậm chí 50 nghìn bạn cũng chơi được. Nhưng với 500 nghìn bạn chỉ mua được 100 hoặc 200 cổ phiếu trà đá, penney giá rẻ, những cổ như vậy thì ko nên mua. Nhưng để tập mua/bán cổ phiếu cũng là được. Tôi từng bắt đầu chơi với 400K đó tin được không!

Phí giao dịch chứng khoán chỉ mất khi chúng ta giao dịch chứng khoán. Riêng với công ty chứng khoán VPS họ miễn phí phí giao dịch cả chứng khoán cơ sở và phái sinh. Các nhà đầu tư muốn mở tài khoản VPS cũng có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline 0372.095.129.

Vậy để tự học chứng khoán cơ bản hiểu quả thì việc đầu tiên chúng ta nên mở tài khoản chứng khoán đầu tiên.

Bước 2. Tìm hiểu các kiến thức cơ bản về thị trường chứng khoán

1. Các quy định giao dịch trên sàn

Tại Việt Nam hiện tại có 3 sàn giao dịch chứng khoán. Sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh (HOSE), Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) và sàn UPCOM. UPCOM là viết tắt của Unlisted Public Company Market – nơi giao dịch cho những công ty đại chúng chưa niêm yết, vì vậy mà về bản chất UPCOM không được coi là 1 sàn giao dịch.

a. Thời gian giao dịch

Các sàn đều mở cửa vào các ngày làm việc trong tuần từ thứ 2 đến thứ 6, trừ những ngày lễ, Tết. Thời gian giao dịch trong ngày từ 9:00 sáng đến 14:45. Trong đó có khoảng thời gian nghỉ trưa từ 11:30 sáng đến 1:00 chiều.

Phiên khớp lệnh định kỳ diễn ra vào 15 phút đầu tiên và 15 phút cuối cùng của 1 ngày giao dịch. Mục đích của phiên khớp lệnh định kỳ là xác định mức giá mở cửa và mức giá đóng cửa của 1 ngày giao dịch.

b. Các lệnh giao dịch

Trong các phiên giao dịch này, mức giá mở/đóng cửa được xác định dựa trên mức giá mà tại đó khối lượng khớp lệnh là lớn nhất. Các lệnh ATO (At-the-open) và ATC (At-the-close) sẽ được sử dụng trong phiên khớp lệnh định kỳ.

Đây là 2 loại lệnh chỉ có khối lượng mà không có mức giá cố định, và được ưu tiên khớp trước tất cả những loại lệnh khác. Các lệnh mua/bán sẽ không được khớp ngay khi được nhập vào trong phiên khớp lệnh định kỳ mà phải chờ khi kết thúc 15 phút nhập lệnh. Giá tham chiếu chính là giá đóng cửa của phiên giao dịch liền trước đối với 2 sàn HOSE và HNX.

Phiên khớp lệnh liên tục là phiên giao dịch mà các lệnh mua/bán sẽ được khớp ngay lập tức sau khi nhập vào hệ thống. Loại lệnh được sử dụng nhiều nhất là lệnh LO (lệnh giới hạn, limited order). Lệnh LO là lệnh yêu cầu mua hoặc bán tại 1 mức giá xác định (mức giá bạn đặt) hoặc TỐT HƠN.

Ngoài lệnh ATO, ATC và lệnh LO thì còn một số loại lệnh cũng được sử dụng trong phiên khớp lệnh liên tục như MP, MTL, MOK, MAK… Tuy nhiên với người mới bắt đầu thì chỉ cần hiểu và biết cách sử dụng 3 loại lệnh ATO, ATC và LO là đủ.

Sử dụng các loại lệnh giao dịch là điều kiện bắt buộc để chúng ta tự học chứng khoán cơ bản hiệu quả nhất.

Nhà đầu tư có thể tham khảo thêm các bài viết:

2. Cổ phiếu là gì?

Cổ phiếu là giấy chứng nhận số tiền nhà đầu tư đóng góp vào công ty phát hành. Cổ phiếu là chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành hoặc bút toán ghi sổ xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó. Người nắm giữ cổ phiếu trở thành cổ đông và đồng thời là chủ sở hữu của công ty phát hành

Nguồn lợi nhuận khi bạn giao dịch cổ phiếu đến từ:

• Mức cổ tức mà doanh nghiệp chi trả

• Chênh lệch giữa giá bạn mua và giá bạn bán cho nhà đầu tư khác

Ngoài lợi nhuận, việc sở hữu cổ phiếu còn mang đến cho bạn một số quyền lợi khác như: quyền biểu quyết, quyền tự ứng cử vào HĐQT…

Nhà đầu tư có thể tham khảo thêm các bài viết về cổ phiếu là gì?:

3. Cách xem và phân tích bảng giá cổ phiếu

Giống như mọi giao dịch mua bán hàng hóa khác, bảng giá chứng khoán niêm yết giá và khối lượng của từng mã chứng khoán và các chỉ số, được phân biệt bởi các màu sắc cơ bản:

• Màu vàng: màu của mức giá tham chiếu

• Màu tím: màu của mức giá trần

• Màu xanh lam: màu của mức giá sàn

• Màu xanh lá cây: áp dụng khi mức giá khớp lệnh đang CAO HƠN giá tham chiếu

• Màu đỏ: áp dụng khi mức giá khớp lệnh đang THẤP HƠN giá tham chiếu

Giá tối đa (giá trần) và giá tối thiểu (giá sàn) cho phép được mua/bán trong phiên giao dịch ngày hôm đó. Quy định về giá trần và giá sàn ở mỗi sàn là khác nhau, như đối với sàn HOSE, giá trần và giá sàn được tính +- 7% so với giá tham chiếu. Hay +-7% là biên giao dịch tối đa cho phép ở sàn HOSE. Còn với sàn HNX, con số này là +-10%.

Ngoài ra còn 2 thông tin rất quan trọng khác trên bảng giá mà bạn cần để ý bao gồm:

• Chỉ số thị trường giúp bạn có góc nhìn tổng quan về toàn bộ thị trường. Cả thị trường đang tăng hay giảm, khối lượng giao dịch, giá trị giao dịch như thế nào. Các chỉ số thông dụng như ví dụ bảng giá ở trên bao gồm:

• VN-Index: đây là chỉ số tập hợp tất cả CP giao dịch trên sàn HOSE

• VN30-Index: đây là chỉ số tập hợp 30 CP lớn nhất (thông thường được tính theo vốn hóa thị trường) giao dịch trên sàn HOSE

• VNXAllshare: đây là chỉ số tổng hợp tất cả CP giao dịch trên cả 2 sàn HOSE và HNX

• HNX-Index: đây là chỉ số tập hợp tất cả CP giao dịch trên sàn HNX

• HNX30-Index: chỉ số tập hợp 30 CP lớn nhất (thông thường được tính theo vốn hóa thị trường) giao dịch trên sàn HNX

• UPCOM: đây là chỉ số tập hợp tất cả CP giao dịch trên sàn UPCOM

• Giao dịch của NĐTNN: Ở một thị trường nhỏ như Việt Nam, dòng tiền từ NĐTNN ảnh hưởng rất lớn đến biến động giá cổ phiếu. Vì thế hoạt động mua/bán của NĐTNN rất quan trọngđối với cổ phiếu mà bạn đang quan tâm. Nếu bạn thấy cổ phiếu đó được NĐTNN mua vào với khối lượng lớn liên tục trong nhiều ngày, có vẻ đó là 1 dấu hiệu tích cực. Ngược lại, nếu NĐTNN liên tục bán, hãy cẩn thận và tìm hiểu kỹ xem điều gì đang xảy ra.

Bước 3. Phân tích cổ phiếu

Hầu hết, nhà đầu tư thua lỗ trên thị trường chứng khoán là vì họ đưa ra quyết định mua bán không theo nguyên tắc nào cả hoặc phá bỏ những quy tắc mà họ đề ra. Những quy tắc này tập hợp lại thành một trong những bước quan trọng nhất khi bạn tham gia vào thị trường chứng khoán.

Việc phân tích cổ phiếu sẽ giúp bạn trả lời được những câu hỏi như:

• Nên đầu tư vào cổ phiếu nào, giá cả ra sao?

• Khi nào nên đầu tư?

• Khi nào nên rút khỏi thị trường?

Những thông tin này sẽ giúp bạn ra quyết định có nên đưa cổ phiếu đó vào danh mục của mình hay không, cũng như biết được thời gian nắm giữ trước khi ghi nhận lợi nhuận. Đây là một quá trình rất phức tạp và yêu cầu nhiều kỹ năng phân tích khác nhau.

Các trường phái đầu tư trên thị trường

1. Trường phái phân tích cơ bản

Trường phái phân tích cơ bản hay còn gọi là đầu tư giá trị. Người tiêu biểu cho trường phái này là nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffet. Ông đã áp dụng thành công phương pháp này với mức lợi nhuận trung bình 20,9%/năm trong vòng 50 năm.

Các nhà đầu tư giá trị cho rằng:

• Giá trị thực của một doanh nghiệp có mối quan hệ mật thiết với các nhân tố mang tính chất nền tảng như khả năng tăng trưởng, rủi ro mà doanh nghiệp có thể gặp phải, yếu tố dòng tiền…

• Bất kỳ một sự chênh lệch nào so với giá trị thực cũng là dấu hiệu cho thấy cổ phiếu của doanh nghiệp đó đang ở dưới hoặc vượt quá giá trị thực.

• Mặt khác, dựa vào các yếu tố cơ bản hiện tại, cốt lõi là khả năng tăng trưởng, nhà đầu tư có thể nhận định giá trị thực của cổ phiếu trong tương lai.

2. Trường phái phân tích kỹ thuật

Khác với trường phái phân tích cơ bản, những nhà đầu tư theo trường phái phân tích kỹ thuật luôn tin tưởng rằng, chỉ cần giá và khối lượng biến động trong quá khứ là đã phản ánh đầy đủ thông tin về xu hướng tương lai của cổ phiếu, cũng như thị trường. Họ không quan tâm đến các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp.

3. Trường phái đầu tư “theo tin tức”

Nếu bạn là nhà đầu tư theo trường phái này thậm chí, bạn có thể không theo phân tích cơ bản, cũng không theo phân tích kỹ thuật. Công việc chủ yếu của bạn khi đó là tìm kiếm những thông tin.

Thông tin có nhiều dạng. Đó có thể là: thông tin vĩ mô, tình hình kinh doanh ngành hay tình hình tài chính doanh nghiệp…

Những thông tin này có thể do các cơ quan công quyền công bố, báo chí, hay từ các công ty chứng khoán,… Cũng có thể đó là thông tin nội bộ – tay trong.

Thường phương pháp này chắc chỉ dành cho các tay to (Big boys), chứ nhà đầu tư nhỏ lẻ biết được tin thì cổ phiếu đã tăng từ rất lâu.

Các bạn muốn học chứng khoán với tất cả trường phái chơi chứng khoán ở trên, có thể tham khảo khóa học chứng khoán Online của chúng tôi. Các bạn chỉ phải bỏ ra một khoản tiền cực nhỏ đã sở hữu rất nhiều khóa học chứng khoán.

Nhà đầu tư có thể tham khảo thêm bài viết về cách đọc biểu đồ chứng khoán:

Bước 4. Nên học phân tích kỹ thuật hay phân tích cơ bản

Phân tích cơ bản giúp chúng ta tìm được công ty tốt để mua. Nhưng phân tích kỹ thuật giúp chúng ta tìm ra điểm mua của cổ phiếu chúng ta cần mua. Hai trường phái này không thể tách rời, về bạn chỉ chơi theo phân tích cơ bản, chọn được cổ phiếu tốt nhưng khi bạn biết là tốt nó đã tăng từ rất lâu rồi.

Do vậy chúng ta cần có sự nghiên cứu và kết hợp cả 2 trường phái này thì mới có hiệu quả. Bạn chơi chứng khoán theo phân tích kỹ thuật thì có thể không cần học phân tích cơ bản, vì phân tích kỹ thuật giúp chúng ta dễ dàng tìm ra được điểm mua/bán cổ phiếu.

Phân tích kỹ thuật thì giúp chúng ta có thể mua/bán cổ phiếu hàng ngày, hàng giờ, chơi được forex, bitcoin… Do vậy đây là trường phái bắt buộc chúng ta phải học được.

Nhà đầu tư quan tâm tới bộ phần mềm phân tích kỹ thuật chứng khoán, giúp tìm ra điểm mua/bán của cổ phiếu, forex, bitcoin… cũng có thể liên hệ hotline 0372.095.129 để biết thêm chi tiết.

Các bạn có thể bắt đầu tìm hiểu về phân tích kỹ thuật chứng khoán trên kênh youtube “Chứng Khoán Là Gì” của chúng tôi.

Bước 5. Những điều cơ bản về chứng khoán mà nhà đầu tư cần biết

Sau 4 bước ở trên, bạn đã có 1 tài khoản giao dịch, bạn đã hiểu về “luật chơi”, bạn đã biết cách xem bảng giá… Nhưng nếu bạn bắt đầu ngay lúc này cũng giống như bạn lao ra chiến trường với 2 tay không trong khi kẻ địch thì dùng súng máy. Do đó, bạn cần phải trang bị cho mình đầy đủ những kiến thức tối thiểu, và dưới đây là 4 vấn đề bạn cần hiểu rõ để tự học đầu tư chứng khoán:

1. Tại sao nên sở hữu cổ phiếu?

Ở góc độ đầu tư, cổ phiếu là 1 công cụ để bạn tạo ra những nguồn thu nhập thụ động bên cạnh những kênh đầu tư khác….

Nếu bạn nhìn nhận cổ phiếu dưới góc độ đầu tư, coi việc sở hữu cổ phiếu chính là sở hữu doanh nghiệp và tập trung vào giá trị của doanh nghiệp. Khi đó, việc xác định điểm mua sẽ có 3 bước cơ bản sau:

• Bước 1: Chọn 1 doanh nghiệp: đó là một công ty có lợi thế cạnh tranh trong ngành, có sức khỏe tài chính lành mạnh, có khả năng tạo ra dòng tiền ổn định và có 1 Ban lãnh đạo tuyệt vời. Bạn có thể bắt đầu với những cổ phiếu Bluechip.

• Bước 2: Học cách định giá công ty bằng cách áp dụng P/E, P/B, P/CF, EV/EBITDA..

• Bước 3: Mua khi mức giá trên thị trường thấp hơn so với định giá của bạn từ 30 – 50%.

2. Khi nào nên bán cổ phiếu?

Chúng ta đều là con người và việc mắc phải những sai lầm là điều dễ hiểu, trong đầu tư cũng vậy. Tuy nhiên, điều quan trọng bạn cần làm là đảm bảo tỷ lệ bạn làm đúng (win) cao hơn tỷ lệ bạn làm sai (loss). Đồng thời, lợi nhuận từ những lần bạn làm đúng cũng cao hơn tổn thất từ những lần bạn mắc lỗi.

Để làm được điều này, hãy từ bỏ cách nghĩ về đầu cơ, mua giá thấp và bán giá cao trước khi bắt đầu bất kỳ 1 giao dịch nào. Hãy nghĩ về doanh nghiệp và giá trị doanh nghiệp trước khi mua hoặc bán cổ phiếu.

Đầu tư chứng khoán là sự kết hợp 50% là khoa học và 50% là nghệ thuật. Bạn sẽ không có 1 công thức chính xác 100% để có thể chiến thắng vì bạn không thể dự đoán trước được tương lai. Vì thế điều đầu tiên bạn cần phải làm là giảm thiểu khả năng mắc lỗi xuống mức thấp nhất có thể.

3. Nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến những sai lầm khi đầu tư cổ phiếu là gì?

Thứ nhất, bạn không biết rõ mình đang làm gì. Đặt tiền của mình vào 1 thứ mình không hiểu gì về nó thì không khác nào đánh bạc?

Thứ hai, bạn không kiểm soát được tâm lý của mình. Đây chính là 50% nghệ thuật khi đầu tư chứng khoán. Hàng ngày, bộ não của bạn bị nhồi nhét với quá nhiều thông tin. Cộng thêm những tác động từ đám đông, từ bạn bè, người thân khiến bạn không thể ổn định tâm lý được.

Bước 6: Nâng cao và trau dồi khiến thức và kinh nghiệm

Lĩnh vực tài chính luôn đòi hỏi nhà đầu tư cần liên tục nâng cao vào trau rồi kiến thức, bạn có học tập cả đời thì cũng không hết được kiến thức trong đầu tư chứng khoán, học càng nhiều kiến thức càng lớn, tầm nhìn và nhận định của mình về thị trường chứng khoán càng chính xác.

Bạn nên thường xuyên ghi chép lại những giao dịch mua bán cổ phiếu của mình, kinh nghiệm giao dịch cổ phiếu sẽ nâng cao dần trong quá trình đầu tư, dù bạn có học lý thuyết hay như thế nào đi nữa, nhưng không thực chiến với thị trường thì cũng không thể tiến bộ được.

Nhà đầu tư huyền thoại Buffett, đọc 500 trang sách mỗi ngày là cách tiếp nhận kiến thức. Nó cứ tăng dần lên như một thứ lãi suất kép. Đọc sách dành cho mọi người, nhưng không phải ai cũng muốn đọc sách. Lời khuyên của Buffet dành cho mọi người: “Dù cho bạn ở giai đoạn nào của cuộc đời, không ngừng học hỏi và bạn sẽ thành công”.

Bạn cũng có thể đọc thêm sách về chứng khoán được chúng tôi chia sẻ miễn phí tại đây.

Để giúp nhà đầu tư có thêm kiến thức, chúng tôi cũng chia sẻ khóa học chứng khoán miễn phí tại đây.

Trên đây tôi đã hướng dẫn cách từ học chứng khoán cơ bản hiệu quả cho người mới bắt đầu. Hy vọng bài viết của chúng tôi mang đến sự hài lòng và hữu ích cho nhà đầu tư chứng khoán. Hãy chia sẻ bài viết để ủng hộ chúng tôi ra bài viết mới.

Nhà đầu tư quan tâm tới dịch vụ chứng khoán khác của chúng tôi như dữ liệu Forex cho Amibroker, phần mềm chứng khoán, robot chứng khoán, dữ liệu chứng khoán cho Amibroker, Code Amibroker, Youtube chứng khoán,… hãy truy cập website nududo.com hoặc hotline 0372.095.129 để biết thêm chi tiết.