Văn hóa là gì? Vai trò và chức năng của văn hóa – Chọn giá đúng

Trong đời sống hàng ngày, người ta nói nhiều đến văn hóa nào là văn hóa ứng xử, văn hóa kinh doanh thương mại hay văn hóa văn minh đô thị …, Vậy đã khi nào bạn tự hỏi và hiểu rõ văn hóa là gì ? Đối với những em học viên đang phải triển khai xong bài tập, đề cương về nội dung văn hóa cũng đang cần tìm thông tin về khái niệm văn hóa. Cùng chongiadung.net tìm hiểu và khám phá Văn hóa là gì Vai trò và công dụng của văn hóa trong bài viết dưới đây nhé .

Tìm hiểu về văn hóa

Văn hóa là gì ?

Khái niệm văn hóa có nội hàm rộng với nhiều cách hiểu khác nhau, tương quan đến mọi mặt đời sống vật chất và niềm tin của con người. Có nhiều định nghĩa khác nhau về văn hóa, mỗi định nghĩa phản ánh một cách nhìn nhận và nhìn nhận khác nhau .
Theo thống kê có đến 164 định nghĩa khác nhau về văn hóa, vì văn hóa được đề cập đến trong nhiều nghành như : dân tộc học, trái đất học, dân gian học, địa văn hóa học, văn hóa học, xã hội học, tương ứng với những nghành nghề dịch vụ khác nhau sẽ có những định nghĩa hay khái niệm về văn hóa khác nhau. Người ta hoàn toàn có thể định nghĩa văn hóa theo những dạng sau :

• Định nghĩa theo thuật ngữ khoa học: Văn hóa có nguồn gốc từ chữ Latinh “Cultus” có nghĩa là trồng trọt, được dùng theo nghĩa Cultus Agri là “trồng trọt ruộng đất” và Cultus Animi là “gieo trồng tinh thần” tức là “giáo dục và bồi dưỡng tâm hồn con người”.
• Định nghĩa theo miêu tả: Văn hóa hay văn minh theo nghĩa rộng trong dân tộc học là một tổng thể phức tạp bao gồm tri thức, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, luật pháp, phong tục tập quán và bất kỳ khả năng và thói quen nào khác mà con người nhận được với tư cách là một thành viên của xã hội.
• Định nghĩa theo lịch sử: Văn hóa là chính bản thân con người, ngay cả những người hoang dã nhất sống trong một xã hội đại diện cho một hệ thống phức tạp các phong tục, hành vi và thái độ được bảo tồn truyền thống. Ở đây, muốn nhấn mạnh các quá trình kế thừa truyền thống, xã hội.
• Định nghĩa theo chuẩn mực: Văn hóa là các giá trị vật chất và xã hội của bất kỳ nhóm người nào (thể chế, phong tục, ứng xử, hành vi, v.v.).
• Khái niệm văn hóa theo tâm lý học: Văn hóa là tổng số những thích nghi của con người với điều kiện sống của họ chính là văn hóa, hay nền văn minh … Những thích nghi này được đảm bảo bằng sự kết hợp của các kỹ thuật như biến đổi, chọn lọc và truyền đạt bằng kế thừa.
• Khái nhiệm văn hóa theo cấu trúc: Xét cho cùng, văn hóa là những phản ứng lặp đi lặp lại có tổ chức ít nhiều của các thành viên trong xã hội. Văn hóa là tổng hợp các hành vi mà các yếu tố của nó được các thành viên của xã hội đó tán thành và được truyền lại thông qua việc kế thừa.
• Định nghĩa theo nguồn gốc: Theo nghĩa rộng nhất, văn hóa đề cập đến tổng thể những thứ được tạo ra hoặc sửa đổi bởi hoạt động có ý thức hoặc vô thức của hai hoặc nhiều cá nhân tương tác và ảnh hưởng đến hành vi của nhau.
• UNESCO đã đưa ra định nghĩa về văn hóa: Văn hóa cần được coi là tập hợp các đặc điểm tinh thần, vật chất, trí tuệ và tình cảm của một xã hội hoặc một nhóm xã hội, ngoài văn học và nghệ thuật, cả lối sống, cách sống chung, hệ thống giá trị, truyền thống và đức tin.

Tóm lại, văn hóa là sản phẩm của loài người, văn hóa được tạo ra và phát triển trong mối quan hệ tương hỗ giữa con người và xã hội. Tuy nhiên, chính văn hóa mới tham gia vào việc sáng tạo ra con người và duy trì sự ổn định và trật tự xã hội. Văn hóa được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua quá trình xã hội hóa. Văn hóa được tái tạo và phát triển trong quá trình con người hoạt động và giao tiếp xã hội. Văn hóa là trình độ phát triển của con người và xã hội thể hiện ở các kiểu, hình thức tổ chức đời sống và hành động của con người cũng như ở các giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra.

Một số khái niệm tương quan đến văn hóa

Tiểu văn hóa là gì?

• Tiểu văn hóa là văn hóa của một bộ phận nhỏ cộng đồng xã hội có những sắc thái khác với văn hóa chung của toàn xã hội. Một ví dụ cụ thể đó và tiểu văn hóa của thanh niên, của một dân tộc thiểu số nào đó, hoặc tiểu văn hóa của một cộng đồng người sinh sống lâu đời trên một quốc gia,… Thực ra, tiểu văn hóa vẫn là một bộ phận của văn hóa chung; nó chỉ có những điểm khác biệt khá rõ ràng so với nền văn hóa chung, nhưng không đối lập với nền văn hóa chung đó.

Phản văn hóa là gì?

• Nếu tiểu văn hóa vẫn hướng tới việc bảo vệ các giá trị của nền văn hóa chung, thì phản văn hóa lại công khai bác bỏ các chuẩn mực và giá trị của nền văn hóa chung. Phản văn hóa có thể được xem là một tập hợp các chuẩn mực và giá trị của một nhóm người trong xã hội mâu thuẫn với các chuẩn mực và giá trị chung của toàn xã hội. Như vậy, so với tiểu văn hóa, sự khác biệt giữa phản văn hóa và văn hóa chung lớn hơn nhiều.

Văn hóa nhóm là gì?

• Văn hóa nhóm là một hệ thống các giá trị, quan niệm và phong tục tập quán được hình thành trong một nhóm. Văn hóa nhóm được hình thành khi các mối quan hệ trong nhóm được thiết lập, thông tin được trao đổi và các thành viên cùng nhau trải nghiệm các sự kiện. Tất cả các nhóm đều có nền văn hóa riêng, nhưng đồng thời cũng là một bộ phận của toàn bộ nền văn hóa của xã hội.
• Có thể cho rằng, văn hóa nhóm dùng để chỉ một nền văn hóa cụ thể nhỏ hơn một tiểu văn hóa.

Văn minh là gì? phân biệt văn hóa với văn minh

• Văn hóa được coi là biểu hiện tinh thần sâu sắc của cộng đồng, trong khi văn minh bắt nguồn từ khoa học và thể hiện trước hết ở sự tiến bộ của công nghệ, máy móc và sản xuất. Hoặc có quan điểm khác cho rằng, về bản chất, thuật ngữ văn minh là để chỉ tất cả các nền văn hóa riêng biệt có nguồn gốc chung hoặc mối quan hệ chung, chẳng hạn như nền văn minh phương Tây bao gồm các văn hóa của các nước Pháp, Anh, Đức, …
• Một quan điểm khác cho rằng văn hóa là những khía cạnh trừu tượng hóa của một xã hội cụ thể. Và nền văn minh được chia thành nhiều cấp độ cao thấp khác nhau. Nền văn minh cao hơn được coi là một tổng thể văn hóa bao gồm những đặc điểm văn hóa quan trọng nhất được tìm thấy trong nhiều xã hội riêng biệt; Nền văn minh phương Tây trong đó có nhiều xã hội dùng chung một hình thức khoa học, kỹ thuật, nghệ thuật đặc thù, … Nền văn minh thấp hơn được cấu thành bởi một dân tộc đồng nhất tiêu biểu cho các xã hội có giai cấp xuất hiện sớm nhất trong lịch sử (Ai Cập, Trung Quốc, …).

Các yếu tố hình thành nên Văn hóa

Bản chất của văn hóa được hình thành từ những yếu tố như :

Tính biểu tượng

• Biểu tượng là bất cứ thứ gì mang một ý nghĩa cụ thể được các thành viên của cộng đồng loài người thừa nhận. Âm thanh, đồ vật, hình ảnh, hành động của con người … đều là những biểu tượng văn hóa.
• Các biểu tượng văn hóa thay đổi theo thời gian và cũng khác nhau, thậm chí trái ngược nhau ở các nền văn hóa khác nhau. Ví dụ, cử chỉ gật đầu ở Việt Nam có nghĩa là có, nhưng ở Bulgaria thì có nghĩa là không.
• Ý nghĩa tượng trưng là nền tảng của tất cả các nền văn hóa, nó cung cấp cơ sở thực tế cho các cá nhân trải nghiệm trong các tình huống xã hội và làm cho cuộc sống có ý nghĩa. Tuy nhiên, trong cuộc sống hàng ngày, các thành viên thường không nhận thức hết tầm quan trọng của các biểu tượng vì chúng đã trở nên quá quen thuộc. Khi bước chân vào nền văn hóa khác, với các biểu tượng văn hóa khác người ta có thể thấy được sức mạnh của các biểu tượng văn hóa. Nếu sự khác biệt đủ lớn, người vào có thể bị sốc nuôi cấy.
• Trong tất cả các nền văn hóa, người ta sắp xếp các ký hiệu thành ngôn ngữ, là hệ thống các ký hiệu có ý nghĩa chuẩn mực giúp các thành viên trong xã hội giao tiếp với nhau. Ngôn ngữ có thể chia thành ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết, mọi nền văn hóa đều có ngôn ngữ nói nhưng không phải tất cả đều có ngôn ngữ viết. Trong các nền văn hóa có cả hai ngôn ngữ, ngôn ngữ nói cũng khác với ngôn ngữ viết. Ngôn ngữ là phương tiện chuyển giao văn hóa quan trọng nhất, giúp văn hóa có thể được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Yếu tố chân lý (chính xác)

• Văn hóa là toàn bộ các chân lý, chân lý là tính chính xác và được hình thành thông qua nhóm người. Một nhóm người hoặc một dân tộc qua quá trình phát triển hình thành nên những ý kiến cho là đúng, là thật ngày càng có tính khách quan hơn, càng gần hiện thực hơn lúc đó họ coi đó là chân lý, là điều hiển nhiên của một sự vật, hiện tượng.
• Mỗi một dân tộc đều có những hoàn cảnh lịch sử khác nhau và vì vậy trong nền văn hóa của họ có các bộ phận chân lý khác nhau. Ngay với một dân tộc ở các thời điểm lịch sử khác nhau thì cũng có các chân lý khác nhau.

Yếu tố giá trị

• Giá trị là những giá trị mà các thành viên của một nền văn hóa xác định điều gì là mong muốn và không được mong muốn, tốt hay xấu, đẹp hay xấu … Trong một xã hội, các thành viên xây dựng quan điểm của riêng họ về bản thân và về thế giới dựa trên các giá trị văn hóa. Trong quá trình lớn lên, con người học hỏi từ gia đình, nhà trường, tôn giáo, giao tiếp xã hội … và thông qua đó xác định cách suy nghĩ và hành động theo các giá trị của văn hóa.
• Các giá trị văn hóa khác nhau ở mỗi người, nhưng có những giá trị mà đại đa số các thành viên trong nhiều nền văn hóa chấp nhận và có tính lâu dài như tự do, bình đẳng, tình huynh đệ, hạnh phúc … Các giá trị cũng luôn thay đổi và ngoài những xung đột về giá trị giữa các cá nhân hay tập thể trong xã hội, trong mỗi cá nhân cũng vậy. xung đột về giá trị, chẳng hạn như giữa thành công cá nhân và tinh thần cộng đồng.

Mục tiêu

• Mục tiêu là một phần của văn hóa và phản ánh văn hóa của một dân tộc.
• Mục tiêu là một trong những yếu tố cơ bản của hành vi và hành động có ý thức của con người. Mục tiêu được coi là dự đoán kết quả của một hành động. Mục tiêu có khả năng kết hợp các hành động khác nhau của con người thành một hệ thống, kích thích việc hình thành các kế hoạch hành động.
• Trên thực tế, tồn tại mục tiêu riêng và mục tiêu chung (cộng đồng, xã hội). Mục tiêu chung nảy sinh theo hai cách: thông qua sự nhất trí chung của các mục tiêu cá nhân trong nhóm, thông qua việc chồng chéo một số mục tiêu riêng của các thành viên trong nhóm.
• Mục tiêu bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi các giá trị. Vô luận giá trị như thế nào cũng dễ dàng tạo ra mục tiêu như vậy, không có giá trị thì không có mục tiêu, giá trị gắn liền với mục tiêu. Tuy nhiên mục tiêu khác với giá trị.

Chuẩn mực

• Chuẩn mực là tổng thể các kỳ vọng, yêu cầu và quy tắc của một xã hội được ghi lại bằng lời nói, dấu hiệu hoặc biểu tượng, nhờ đó xã hội hướng dẫn hành vi của các thành viên.
• Dưới góc độ xã hội học, những chuẩn mực văn hóa quan trọng được gọi là chuẩn mực đạo đức và những chuẩn mực văn hóa ít quan trọng hơn được gọi là phong tục truyền thống.
• Vì tầm quan trọng của chúng, các chuẩn mực đạo đức thường được pháp luật hỗ trợ để hướng dẫn hành vi của các cá nhân (ví dụ: ăn cắp là vi phạm các chuẩn mực đạo đức, ngoài ra còn bị xã hội nên án và pháp luật cũng quy định về hình phạt cưỡng chế).
• Các chuẩn mực văn hóa khiến các cá nhân tuân theo, và các phản ứng tích cực (khen thưởng) hoặc tiêu cực (trừng phạt) của xã hội thúc đẩy sự phù hợp đó. Quá trình này là hấp thụ các chuẩn mực văn hóa, hay nói cách khác là tích hợp các chuẩn mực văn hóa vào nhân cách của một người.

>> Đọc thêm : Yêu là gì ? Ý nghĩa và quan điểm về tình yêu < <

Phân loại văn hóa

Các mô hình văn hóa hoàn toàn có thể được phân loại thành những dạng như sau :

Văn hóa tinh thần

• Văn hóa tinh thần là gì? Văn hóa tinh thần hay còn gọi là văn hóa phi vật chất là những quan niệm, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, giá trị, chuẩn mực, … tạo thành một hệ thống. Hệ thống đó được điều chỉnh bởi một mức giá trị và giá trị này đã tạo cho văn hóa sự thống nhất bên trong và khả năng phát triển của nó.

Văn hóa vật chất

• Văn hóa vật chất bao gồm tất cả những sáng tạo hữu hình của con người như: Đường xá, công trình, chùa chiền, phương tiện đi lại, máy móc thiết bị … Văn hóa vật chất và phi vật chất có quan hệ mật thiết với nhau. Xem xét một nền văn hóa có thể thấy rằng văn hóa vật chất phản ánh những giá trị văn hóa mà nền văn hóa đó coi là quan trọng.

Văn hóa lý tưởng

• Những mẫu xã hội hoặc nhóm người nhất quán với giá trị, tiêu chuẩn văn hóa chung được gọi là văn hóa lý tưởng. Ví dụ: đại đa số người Việt Nam đều nhất quán với quy định luật giao thông và đều chấp hành dừng xe khi gặp đèn đỏ.

Văn hóa thực tế

• Những mẫu xã hội hoặc nhóm người trên thực tế được gọi là ăn hóa thực tế. Đại đa số người Việt Nam ở đô thị thừa nhận tầm quan trọng của bảo vệ môi trường nhưng một tỷ lệ đáng kể vẫn sẵn sàng vứt rác ra đường phố

Văn hóa phi vật thể

• Là sản phẩm tinh thần có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, được lưu giữ bằng trí nhớ, bằng văn bản, được lưu truyền bằng phương pháp truyền miệng, nghề nghiệp, trình diễn và các hình thức bảo tồn khác, kể cả ngôn ngữ. nói, viết, tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học, văn học truyền miệng, diễn xướng dân gian, lối sống, cách sống, lễ hội, bí mật của nghề thủ công truyền thống, kiến thức về y học, dược học về truyền thống học, về văn hóa ẩm thực, về trang phục truyền thống dân tộc và khác tri thức dân gian.

>> Đọc thêm : Học là gì ? Ý nghĩa và tầm quan trọng của việc học < <

Vai trò và công dụng của văn hóa

Vai trò của văn hóa

• Văn hóa góp phần ổn định xã hội, vì nó là cái đã có từ lâu đời, đi sâu vào nhận thức của mỗi người dân nên mọi hành vi của con người đều phải chịu sự điều chỉnh bởi một phong tục và khuôn khổ đạo đức của dân tộc.
• Văn hóa đã góp phần cải thiện các mối quan hệ trong xã hội, mang lại cuộc sống chất lượng hơn cho con người cả về vật chất và tinh thần.
• Văn hóa được chia thành văn hóa vật thể và văn hóa phi vật thể, mang lại lợi ích tinh thần và vật chất cho con người, từ đó tạo nên những nét đẹp truyền thống mang đậm dấu ấn của dân tộc.
• Văn hóa là một trong những văn kiện minh chứng cho lịch sử vẻ vang và hùng mạnh của dân tộc. Vì văn hóa được phát triển trong một quá trình hình thành lâu dài, chứa đựng bao thăng trầm của cả một đất nước nên thông qua những nét văn hóa đó, thế hệ sau mới cảm nhận được truyền thống văn hóa của ông cha ta để lại.
• Văn hóa thực hiện chức năng giao tiếp, biểu đạt là nhịp cầu nối con người với con người, nối thế hệ trước với thế hệ sau.
• Văn hóa còn có chức năng giáo dục, giúp thế hệ sau hiểu biết về lịch sử dân tộc, đảm bảo cho sự bảo tồn và phát triển.
• Văn hóa góp phần thúc đẩy nền kinh tế đất nước phát triển. Bởi văn hóa thể hiện vẻ đẹp độc đáo của một quốc gia, là một trong những yếu tố thu hút khách du lịch quốc tế đến tham quan và khám phá văn hóa của quốc gia đó.

Đặc điểm của văn hóa

Tính hệ thống

• Tính hệ thống của văn hóa giúp tập hợp và khám phá các mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng văn hóa, quy luật hình thành và phát triển và các đặc trưng của nó. Với tính hệ thống của mình, văn hóa hiện diện trong mọi hoạt động của xã hội, giúp tổ chức xã hội tốt hơn.

Tính giá trị

• Giá trị của văn hóa căn cứ vào mục đích được chia thành giá trị vật chất phục vụ nhu cầu vật chất của con người hoặc giá trị tinh thần phục vụ nhu cầu tinh thần của con người. Nếu căn cứ vào ý nghĩa, văn hóa được chia thành giá trị đạo đức, giá trị thẩm mỹ và giá trị sử dụng. Căn cứ vào thời gian, văn hóa được chia thành giá trị tạm thời và giá trị vĩnh cửu.
• Giá trị theo thời gian giúp con người đánh giá một cách khách quan và biện chứng hơn về giá trị của văn hóa, tránh phủ nhận sạch sẽ hay khen ngợi một cách phiến diện.
• Một hiện tượng, sự vật có thể có nhiều giá trị khác nhau, nhiều hay ít tùy thuộc vào việc chúng ta nhìn nhận ở những góc độ nào, dựa trên khía cạnh nào. Vì vậy, một hiện tượng có được đánh giá là văn hóa hay không sẽ được coi là giá trị và phi giá trị trong mối quan hệ của nó.
• Một hiện tượng có giá trị hay không còn tùy thuộc vào từng thời kỳ lịch sử với những chuẩn mực văn hóa được lấy làm hệ quy chiếu.

Tính nhân loại

• Văn hóa là tất cả những sản phẩm do con người sáng tạo ra và phục vụ lợi ích của con người, vì vậy văn hóa là của con người. Từ lâu, con người đã biết điêu khắc, chạm khắc gỗ là một hoạt động vật chất và thực hiện các hoạt động tinh thần như đặt tên cho danh lam thắng cảnh, xây dựng truyền thuyết về cuộc sống xung quanh.

Tính lịch sử

• Thời gian giúp phân biệt các nền văn hóa là sản phẩm của quá trình nhân tạo. Vì vậy, bản chất lịch sử của văn hóa thể hiện ở chỗ văn hóa được tích lũy qua nhiều thế hệ và có các giai đoạn phát triển khác nhau. Lịch sử văn hóa tạo ra chiều sâu và bề dày cũng như giúp văn hóa điều chỉnh và phân loại lại các giá trị một cách thường xuyên. Truyền thống văn hóa sẽ là cốt lõi của lịch sử phát triển của lĩnh vực này.
• Truyền thống văn hóa bao gồm những giá trị khá ổn định được cộng đồng người tích lũy và phát triển theo thời gian, hun đúc thành khuôn mẫu xã hội, lưu truyền dưới dạng ngôn ngữ, nghi lễ, phong tục, tập quán. tập quán và dư luận xã hội, luật pháp…

>> Đọc thêm : Môi trường là gì ? Vai trò và tính năng của thiên nhiên và môi trường < <

Chức năng của văn hóa

Chức năng nhận thức

• Khả năng nhận thức, ý thức và học hỏi của con người là một sự tiến hóa so với các loài động vật khác trên Trái đất. Nếu loài vật chỉ sống theo bản năng tồn tại từ khi sinh ra, thì con người luôn có ý thức cao, ngay từ khi sinh ra đã luôn vươn tới cuộc sống cao đẹp hơn.
• Văn hóa có tính kế thừa từ đời này sang đời khác giúp con người làm được điều này, tức là học hỏi hoặc rút kinh nghiệm từ những giá trị đi trước để hướng tới những điều mới mẻ hơn, tốt đẹp hơn, hình thành một xã hội nhân văn hơn.

Chức năng thẩm mỹ của văn hóa

• Chức năng thẩm mỹ là chức năng quan trọng của văn hóa để con người và cộng đồng không ngừng hoàn thiện. Văn hóa là nét đẹp, làm cho con người đẹp hơn.

Chức năng giáo dục

• Chức năng này giáo dục nâng cao nhận thức và phát huy tiềm năng của con người. Con người không chỉ tiếp thu tri thức học thuật mà còn cả nhân cách, tư tưởng đạo đức, lối sống trong các mối quan hệ xã hội.

Chức năng điều tiết của văn hóa

• Văn hóa với những giá trị lịch sử của nó có thể giúp điều chỉnh xã hội luôn đi theo một hướng nhất định, làm cho xã hội luôn vận hành ổn định vì mục tiêu chung của cộng đồng.
• Cụ thể ở đây là pháp luật và văn hóa pháp luật giúp mọi người luôn tuân theo để giữ gìn trật tự xã hội, giúp mọi người cùng chung sống.

Chức năng động lực

• Văn hóa có chức năng động viên, định hướng xã hội phát triển, hướng tới xã hội tốt đẹp, nhân văn hơn. Đó cũng là mục tiêu của xã hội loài người, giúp chất lượng cuộc sống của con người tốt hơn cả về vật chất và tinh thần.

Một số định nghĩa khác về văn hóa

Di sản văn hóa là gì ?

• Di sản văn hóa là di sản vật thể hoặc phi vật thể của một nhóm hay xã hội được kế thừa từ các thế hệ trước, được duy trì đến nay và dành cho các thế hệ mai sau. Di sản văn hóa bao gồm tài sản văn hóa (chẳng hạn như các tòa nhà, cảnh quan, tượng đài, sách, tác phẩm nghệ thuật và hiện vật), văn hóa phi vật thể (chẳng hạn như văn hóa dân gian, truyền thống, ngôn ngữ và tri thức) và di sản tự nhiên (bao gồm các cảnh quan quan trọng về văn hóa và đa dạng sinh học ).

>> Đọc thêm : IQ và EQ là gì ? IQ và EQ cái nào quan trọng hơn ? < <

Văn hóa xã hội là gì ?

• Văn hóa xã hội là hệ tư tưởng của một giai cấp cốt lõi, giữ vai trò chủ đạo, quyết định phương hướng phát triển nền văn hóa của cả xã hội.
• Văn hóa xã hội là nền văn hóa có tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc. Đặc trưng này thể hiện mục đích và động lực nội tại của quá trình xây dựng nền văn hóa xã hội. Trong các xã hội cũ, giai cấp thống trị bóc lột độc quyền chiếm hữu tư liệu sản xuất và trên cơ sở đó cùng độc quyền chi phối đời sống tinh thần, nền văn hóa của xã hội.
• Văn hóa xã hội không hình thành và phát triển một cách tự phát. Trái lại, nó phải được hình thành và phát triển một cách tự giác, có sự quản lý và có sự lãnh đạo của nhóm người chủ đạo.

Nền văn hóa là gì

• Văn hóa là biểu hiện cho toàn bộ nội dung và bản chất của văn hóa được hình thành và phát triển trên cơ sở kinh tế – chính trị của từng thời kỳ lịch sử.
• Mọi nền văn hóa trong xã hội có giai cấp luôn mang tính giai cấp và gắn liền với bản chất của giai cấp thống trị. Văn hóa luôn có tính kế thừa, tính kế thừa trong văn hóa luôn mang tính giai cấp và được thể hiện trong văn hóa của từng thời kỳ lịch sử trên cơ sở kinh tế, chính trị của nó.
• Một nền kinh tế lành mạnh được xây dựng trên các nguyên tắc công bằng, thực sự vì hạnh phúc của người lao động, sẽ là điều kiện để xây dựng một nền văn hóa tinh thần lành mạnh, và ngược lại, một nền kinh tế được được xây dựng trên cơ sở bất bình đẳng của tư hữu với sự phân hóa sâu sắc sẽ không có một nền văn hóa lành mạnh.
• Nếu kinh tế là cơ sở vật chất của văn hóa, thì chính trị là nhân tố quyết định xu thế phát triển của nền văn hóa, tạo nên nội dung tư tưởng của nền văn hóa.
• Trong xã hội có giai cấp, các giai cấp thống trị của mỗi thời kỳ lịch sử đều để lại dấu ấn trong lịch sử phát triển văn hóa và sáng tạo ra nền văn hóa của xã hội đó.

>> Đọc thêm : Giả trân là gì ? Nguồn gốc ý nghĩa của từ giả trân < <

Sống văn hóa là gì ?

Sống có văn hóa là có lối sống đẹp và nếp sống tốt.

Lối sống đẹp là gì?

• Lối sống đẹp là các giao tiếp, hành vi, nếp nghĩ trong tất cả các lĩnh vực: Lao động, sinh hoạt, các hoạt động chính trị-xã hội, hoạt động văn hóa, giáo dục, thể thao, giới tính gắn liền với giá trị văn hoá tinh thần của con người, chịu sự tác động của phương thức sản xuất, ý thức xã hội, trở thành những quy tắc mang ước tính xã hội.
• Ví dụ: Lối sống đẹp: “Bán anh em xa, mua láng giềng gần”, “Lá lành đùm lá rách”, “Bầu ơi thương lấy bí cùng…”, “Mình vì mọi người, mọi người vì mình”…
• Lối sống chưa đẹp: “Đèn nhà ai, rạng nhà ấy”, “Ngồi mát ăn bát vàng”, “Tham vàng bỏ ngãi”,

Nếp sống tốt là gì?

• Nếp sống có ý nghĩa hẹp hơn lối sống, nếp sống bao gồm những cách thức, hành động và suy nghĩ, những quy ước được lặp đi lặp lại hằng ngày thành thói quen. Vậy một nếp sống tốt là cách thức sống, sinh hoạt, ứng xử… của con người, của cộng đồng, có chọn lọc và phù hợp với tiêu chuẩn văn hóa xã hội.
• Ví dụ: Nếp sống tốt: Ngăn nắp, trật tự vệ sinh, đi làm đi họp đúng giờ, ăn trông nồi, ngồi trông hướng…
• Nếp sống chưa tốt: Chen lấn xô đẩy, nói tục, chửi thề…

Văn hóa là gì cho ví dụ

• Ví dụ về văn hóa từ thời Văn Lang – Âu Lạc, từ gần 3000 đến cuối thiên niên kỷ I TCN, đầu thời đại đồ đồng, trải qua 18 đời vua Hùng, được coi là đặc điểm nổi bật nhất của lịch sử văn hóa Việt Nam, với những sáng tạo tiêu biểu là trống đồng Đông Sơn và kỹ thuật canh tác lúa nước ổn định. Đến nay, nét đẹp văn hóa này vẫn được Việt Nam kế thừa.
• Hay nói đến văn hóa của Việt Nam trong tín ngưỡng sùng bái con người thì phải nói đến cả đất nước Việt Nam đều thờ cúng tổ tiên, có một ngày Giỗ Tổ chung là Lễ hội Đền Hùng. Đặc biệt tín ngưỡng thờ Tứ bất tử là tôn thờ những giá trị rất cao đẹp của dân tộc: Thánh Tản Viên chống lũ lụt, Thánh Gióng chống giặc ngoại xâm, Chử Đồng Tử xuất thân nghèo khó với người vợ ngoan cường gây dựng cơ ngơi giàu có, bà Chúa Liễu Hạnh đã từ bỏ Thiên đường để xuống trần gian như một người phụ nữ khao khát hạnh phúc bình thường.
• Tất cả đều là những nét đẹp văn hóa, nét đẹp dân tộc luôn trường tồn, đồng hành cùng dân tộc từ thời kỳ dựng nước và giữ nước và đến nay, nét đẹp này luôn được phát huy và trở thành nét đẹp thời đại của cả một dân tộc.

Trên đây là san sẻ Văn hóa là gì Vai trò và công dụng của văn hóa. Mong rằng bài viết hoàn toàn có thể mang lại cho bạn chút thông tin có ích .

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Đời Sống