Trang phục dân tộc mông – Tài liệu text

Trang phục dân tộc mông

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.58 MB, 29 trang )

Bộ môn: CƠ SỞ VĂN HÓA VIỆT NAM

Văn hóa trang phục dân tộc Mông
GVHD: Trương Thị Mỹ Châu

Thành viên nhóm 6
1.
2.
3.
4.
5.

Nội dung bài thuyết trình
1. Giới thiệu về dân tộc H’Mông
2. Đặc điểm chung của trang phục dân tộc H’Mông
3. Trang phục nữ người H’Mông
4. Trang phục nam người Mông

1. Đôi nét về dân tộc H’Mông

2. Đặc điểm chung của trang phục dân tộc H’Mông

Nguyên liệu

Phụ nữ Mông dùng nguyên liệu thiên nhiên là cây lanh để dệt vải.

Bó lanh cắt về được phơi nắng khoảng 1 – 2 tuần rồi tước sợi, đưa vào cối giã mềm rồi nối lại.
Lanh cuốn thành từng cuộn tròn và mang đi giặt, luộc cho tới khi sợi lanh mềm và trắng thì mang phơi rồi guồng
chia sợi trước khi mắc vào khung cửi để dệt

Người Mông đánh giá tài năng, vẻ đẹp và đức hạnh của người phụ nữ qua khả năng thêu, dệt và bộ

Lớn lên em theo mẹ tập thêu

trang phục mặc trong ngày hội.

Theo chị nhuộm chàm, in hoa trên váy mới.

Người phụ nữ Mông giỏi may thêu được cả cộng đồng đề cao, tôn trọng, đây cũng là tiêu chí để các
chàng trai lựa chọn cho mình một người vợ chăm chỉ, tốt bụng.

Gái đẹp không biết làm lanh cũng xấu
Gái xinh chưa biết cầm kim là hư.

Hiện nay, việc trồng cây lanh đã ít dần đi, thay vào đó người phụ nữ Mông mua vải dệt sẵn ở chợ
để thêu váy.

2. Đặc điểm chung của trang phục dân tộc H’Mông

HỌA TIẾT

Những họa tiết đặc sắc trên trang phục Mông

2. Đặc điểm chung của trang phục dân tộc H’Mông

Cấu tạo

Trang phục nam

Trang phục nữ

Cấu tạo chính gồm:
Thống nhất giữa các nhóm, gồm:
+ Quần
+ Áo
+ Thắt dây và khăn đội đầu

+ Váy hoa
+ Áo
+ Thắt lưng
+ Tấm vải che đằng trước váy
+ Khăn quấn đầu
+ Xà cạp

2. Đặc điểm chung của trang phục dân tộc H’Mông

Giá trị văn hóa

– Là bản sắc văn hóa của tộc người, phân biệt giữa tộc này với tộc khác.
– Giá trị nghệ thuật cao, từ trang phục truyền thống, người ta có thể nhận biết xu hướng, khả năng sáng tạo thẩm mỹ của
mỗi cộng đồng văn hóa.
– Ngoài ra, mỗi bộ trang phục đều có những dấu ấn lịch sử, văn hóa của dân tộc đó thông qua các hoa văn trang trí…

3. Trang phục nữ H’Mông

3. Trang phục nữ H’Mông

3.1 Áo

– Gọi là “so”, cổ chữ V, nẹp vải màu; phía sau
có một bức thêu chữ nhật trang trí hoa văn,
gắn đồng bạc, tạo âm thanh vui nhộn.

– Hai ống tay áo được thêu hoa văn là những

đường vằn ngang đủ màu sắc từ nách đến
cửa tay.

3. Trang phục nữ H’Mông

3.2 Váy

– Gọi là “Ta”, là loại váy mở, nhiều
nếp gấp, rộng, khi xòe ra mềm mại
như cánh hoa.
– Phần cạp váy được khâu, xếp lại
cho vừa một vòng bụng và có hai
dây buộc.
– Nửa dưới của váy được thêu hoa
văn.

3. Trang phục nữ H’Mông
3.3 Các phần phụ khác của trang phục

– Thắt lưng gọi là “lăng”.
– Trong bộ trang phục của phụ nữ
Mông còn có “xế” (tấm vải che trước
váy) và “khử lau” (xà cạp quấn
chân).
=> Đồng bào Mông quan niệm, đeo
“xế” và quấn xà cạp là thể hiện sự ý
tứ và kín đáo của người phụ nữ.

3. Trang phục nữ H’Mông
Tùy theo nhóm dân tô ôc, trang phục của phụ nữ Hmông cũng có những nét khác nhau.

Đặc điểm riêng
H’Mông Đỏ

Bằng vải lanh, váy màu trắng, áo xẻ ngực, thêu hoa văn ở cánh tay, yếm sau.

H’Mông Hoa

Váy màu chàm có thêu hoặc in hoa văn bằng sáp ong, áo xẻ nách, trên vai và ngực đắp vải màu và thêu.

H’Mông Đen

Váy bằng vải chàm, in hoa văn bằng sáp ong, áo xẻ ngực.

H’Mông Xanh

Váy ống hoa văn trang trí trên y phục chủ yếu bằng đắp ghép vải màu, hoa văn thêu chủ yếu hình con ốc, hình vuông, hình quả trám, hình
chữ thập

3. Trang phục nữ người H’Mông



Để tóc dài quấn quanh đầu, hoặc đội khan
Đồ trang sức: khuyên tai, vòng cổ, vòng tay,
nhẫn đồng, nhẫn bạc, nhẫn vàng…
Dùng chiếc ô màu sắc đẹp, vừa che mưa, che
nắng và làm vật trang sức cho mình, tạo nên
nét duyên dáng.

=> Kết hợp tất cả, người phụ nữ Mông có được
một trang phục thật đẹp!!!

4. Trang phục nam người H’Mông

4. Trang phục nam người H’Mông

4.1 Áo

Áo nam có hai loại: năm thân và bốn thân.
+ Loại bốn thân: xẻ ngực, hai túi trên, hai túi dưới.
+ Loại năm thân: xẻ nách phải dài quá mông.


Ống tay rộng, chia làm hai phần.

Tùy nhóm người mà ống tay liền dải đồng chất, đồng màu hoặc gắn các mảnh vải, miếng thêu có màu sắc, chất liệu khác nhau.

Bó lanh cắt về được phơi nắng khoảng chừng 1 – 2 tuần rồi tước sợi, đưa vào cối giã mềm rồi nối lại. Lanh cuốn thành từng cuộn tròn và mang đi giặt, luộc cho tới khi sợi lanh mềm và trắng thì mang phơi rồi guồngchia sợi trước khi mắc vào khung cửi để dệtNgười Mông nhìn nhận năng lực, vẻ đẹp và đức hạnh của người phụ nữ qua năng lực thêu, dệt và bộLớn lên em theo mẹ tập thêutrang phục mặc trong ngày hội. Theo chị nhuộm chàm, in hoa trên váy mới. Người phụ nữ Mông giỏi may thêu được cả hội đồng tôn vinh, tôn trọng, đây cũng là tiêu chuẩn để cácchàng trai lựa chọn cho mình một người vợ chịu khó, tốt bụng. Gái đẹp không biết làm lanh cũng xấuGái xinh chưa biết cầm kim là hư. Hiện nay, việc trồng cây lanh đã ít dần đi, thay vào đó người phụ nữ Mông mua vải dệt sẵn ở chợđể thêu váy. 2. Đặc điểm chung của phục trang dân tộc H’MôngHỌA TIẾTNhững họa tiết rực rỡ trên phục trang Mông2. Đặc điểm chung của phục trang dân tộc H’MôngCấu tạoTrang phục namTrang phục nữCấu tạo chính gồm : Thống nhất giữa những nhóm, gồm : + Quần + Áo + Thắt dây và khăn đội đầu + Váy hoa + Áo + Thắt lưng + Tấm vải che đằng trước váy + Khăn quấn đầu + Xà cạp2. Đặc điểm chung của phục trang dân tộc H’MôngGiá trị văn hóa truyền thống – Là truyền thống văn hóa truyền thống của tộc người, phân biệt giữa tộc này với tộc khác. – Giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ cao, từ phục trang truyền thống cuội nguồn, người ta hoàn toàn có thể nhận ra xu thế, năng lực phát minh sáng tạo thẩm mỹ và nghệ thuật củamỗi cộng đồng văn hóa. – Ngoài ra, mỗi bộ phục trang đều có những dấu ấn lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống của dân tộc đó trải qua những hoa văn trang trí … 3. Trang phục nữ H’Mông 3. Trang phục nữ H’Mông 3.1 Áo – Gọi là “ so ”, cổ chữ V, nẹp vải màu ; phía saucó một bức thêu chữ nhật trang trí hoa văn, gắn đồng bạc, tạo âm thanh vui nhộn. – Hai ống tay áo được thêu hoa văn là nhữngđường vằn ngang đủ sắc tố từ nách đếncửa tay. 3. Trang phục nữ H’Mông 3.2 Váy – Gọi là “ Ta ”, là loại váy mở, nhiềunếp gấp, rộng, khi xòe ra mềm mạinhư cánh hoa. – Phần cạp váy được khâu, xếp lạicho vừa một vòng bụng và có haidây buộc. – Nửa dưới của váy được thêu hoavăn. 3. Trang phục nữ H’Mông 3.3 Các phần phụ khác của phục trang – Thắt lưng gọi là “ lăng ”. – Trong bộ phục trang của phụ nữMông còn có “ xế ” ( tấm vải che trướcváy ) và “ khử lau ” ( xà cạp quấnchân ). => Đồng bào Mông ý niệm, đeo “ xế ” và quấn xà cạp là biểu lộ sự ýtứ và kín kẽ của người phụ nữ. 3. Trang phục nữ H’MôngTùy theo nhóm dân tô ôc, phục trang của phụ nữ Hmông cũng có những nét khác nhau. Đặc điểm riêngH’Mông ĐỏBằng vải lanh, váy màu trắng, áo xẻ ngực, thêu hoa văn ở cánh tay, yếm sau. H’Mông HoaVáy màu chàm có thêu hoặc in hoa văn bằng sáp ong, áo xẻ nách, trên vai và ngực đắp vải màu và thêu. H’Mông ĐenVáy bằng vải chàm, in hoa văn bằng sáp ong, áo xẻ ngực. H’Mông XanhVáy ống hoa văn trang trí trên y phục đa phần bằng đắp ghép vải màu, hoa văn thêu đa phần hình con ốc, hình vuông vắn, hình quả trám, hìnhchữ thập3. Trang phục nữ người H’MôngĐể tóc dài quấn quanh đầu, hoặc đội khanĐồ trang sức đẹp : khuyên tai, vòng cổ, vòng tay, nhẫn đồng, nhẫn bạc, nhẫn vàng … Dùng chiếc ô màu sắc đẹp, vừa che mưa, chenắng và làm vật trang sức đẹp cho mình, tạo nênnét duyên dáng. => Kết hợp tổng thể, người phụ nữ Mông có đượcmột phục trang thật đẹp ! ! ! 4. Trang phục nam người H’Mông 4. Trang phục nam người H’Mông 4.1 ÁoÁo nam có hai loại : năm thân và bốn thân. + Loại bốn thân : xẻ ngực, hai túi trên, hai túi dưới. + Loại năm thân : xẻ nách phải dài quá mông. Ống tay rộng, chia làm hai phần. Tùy nhóm người mà ống tay liền dải đồng chất, đồng màu hoặc gắn những mảnh vải, miếng thêu có sắc tố, vật liệu khác nhau .