Đặc sắc trong phong tục ở Lào có thể bạn chưa biết – WPG

Lào, trước đây được gọi là Vương quốc Lạn Xạng, có nghĩa là “ Triệu Voi ”. Được ca tụng là “ vùng đất triệu voi ”. Lào nằm ở giao điểm của hai vương quốc văn minh hùng mạnh và vĩ đại nhất Châu Á Thái Bình Dương là Ấn Độ và Trung Quốc. Người Lào đã tiếp thu những phong tục tập quán, tín ngưỡng của hai nền văn minh này và hình thành nên những nét văn hóa truyền thống riêng rất độc lạ. Người Lào đã hình thành nhiều phong tục tập quán tốt đẹp trong quy trình lịch sử dân tộc. Hãy cùng wpg khám phá về những nét rực rỡ trong phong tục của người Lào nhé !

Ẩm thực của người Lào

Ẩm thực Lào mang phong thái tương tự như những vương quốc láng giềng là Campuchia và Vương Quốc của nụ cười : cay, chua và ngọt. Tuy nhiên, nhà hàng siêu thị lại mang những phong thái đặc trưng rất riêng .

Nền văn hóa độc đáo của người Lào thể hiện trong văn hóa ẩm thực. Người Lào ăn gạo là chính; các món ăn có đặc điểm là dùng những gia vị như gừng, me, lá chanh và nhiều loại ớt khô rất cay. Vị chính trong các món ăn hầu hết các món ăn đều có rất nhiều ớt. Chỉ riêng ớt có hàng chục món: từ ớt chiên giòn, ớt muối chua, ớt sa tế, ớt hầm, ớt luộc…

Món ăn tiêu biểu vượt trội của người Lào là sự trộn lẫn giữa cay và ngọt ; được trung hòa thêm thảo mộc. Mắm cá ( pa dek ) và mắm Cheo gồm da trâu, ớt nướng, tỏi nướng, riềng nướng, đường cùng nhiều gia vị thảo mộc trộn lẫn hoặc mắm Muok gồm lòng cá trộn ớt, sả, củ hành … phần đông nhà nào cũng có và nước mắm ( nám pla ) được người Lào sử dụng rất là thông dụng .

Lễ hội ở Lào

lễ hội ở Lào

Lào là xứ sở của liên hoan, tháng nào trong năm cũng có. Mỗi năm có 4 lần tết : Tết Dương Lịch, Tết Nguyên Đán ( như ở một số ít nước Á Đông ), Tết Lào ( Bun PiMay vào tháng 4 ) và Tết H’mong ( tháng 12 ) .
Vì Phật Giáo ở Lào có tự truyền kiếp tăng trưởng mạnh trở thành quốc đạo ; những nhà chiêm tinh học tính ngày tháng theo phật lịch, nên năm mới hàng năm mở màn vào tháng tư dương lịch. Người Lào gọi tết là vui tết chứ không gọi là ăn tết ; toàn bộ những cuộc vui được chuẩn bị sẵn sàng theo truyền thống cuội nguồn tôn giáo, tương thích với phong tục tập quán của người Lào .
Nền văn hóa truyền thống độc lạ của người Lào được bộc lộ trong những ngày tiệc tùng đi dạo là hầu hết ; tuy nhiên họ cũng sẵn sàng chuẩn bị đồ ăn, thức uống thịnh trọng hơn ngày thường ; đặc biệt quan trọng là không hề thiếu rượu. Ngày tết từ sáng sớm dân làng diện những bộ đồ đẹp nhất, nhất là chàng trai ; cô gái với đủ áo váy sắc tố sặc sỡ, tập trung chuyên sâu tại sân chùa để dự lễ tắm phật .

Nghệ thuật dân tộc Lào

nghệ thuật ở Lào

Nhân dân những dân tộc Lào rất thích ca múa, đặc biệt quan trọng là những làn điệu dân ca truyền thống lịch sử. Không chỉ trong những ngày liên hoan, đi dạo hợp quần … Người Lào còn hay ca hát trong sản xuất ngoài ruộng nương, đi hái lượm trong rừng, xuôi ngược trên những dòng sông .
Dân ca Lào rất nhiều mẫu mã, giàu âm điệu, mang đậm truyền thống dân tộc ; được thông dụng thoáng đãng trong nhân dân từ nông thôn đến thành thị. Dân ca của Lào có nhiều loại như lăm, khắp, xỡng, kạp, ăn nẳng-xử … Mỗi loại lại mang sắc thái riêng của từng miền, từng dân tộc, từng địa phương. “ Lăm ” sử dụng nhiều thể loại thơ nhất được quần chúng ưa thích nhất và phổ cập trong cả nước .

Văn hóa nghệ thuật độc đáo của Lào còn thể hiện trong các điệu múa phổ biến rộng rãi, từ thành thị đến nông thôn. Trong những ngày lễ hội lớn nhỏ ở Lào đều tổ chức vui chơi hợp quần; trong đó không thể thiếu tiết mục múa. Có điệu múa một người, hai người hoặc tập thể vài chục người (lăm-vông). Những đêm hội, già trẻ, gái trai đều tham gia múa ca một cách tự nhiên thoải mái. Các điệu múa của Lào thường uyển chuyển, nhịp nhàng theo nhịp trống; động tác khá tự do, mang đậm màu sắc dân tộc.

Trang phục truyền thống

trang phục truyền thống

Từ lâu trong mỗi bản mường, nhân dân có năng lực tự cung tự túc được những loại chăn, vải. Khi chưa có thuốc nhuộm, người Lào dùng những loại quả rừng, củ rừng. Các cô gái thích mặc vải hoa, vải kẻ có màu đậm, tươi tắn như màu cỏ cây hoa lá tự nhiên trong rừng núi bát ngát trùng điệp của quê nhà mình. Thanh niên Lào thường cắt tóc ngắn, mặc áo cổ tròn tay ngắn, quần đùi ; bên ngoài quấn chiếc khăn gọi là “ phạ-xà-rông ” màu, kẻ ô vuông. Khi đi lao động ngoài ruộng rẫy, phái mạnh mặc quần đùi hoặc quần dài nhuộm chàm .
Văn hóa phục trang độc lạ của người Lào còn được biểu lộ trong những ngày liên hoan sang trọng và quý phái, phái mạnh mặc y phục dân tộc. Đó là chiếc áo sơ mi cổ tròn, khuy vải, cài về phía tay trái. Bên ngoài chiếc quần đùi giản dị và đơn giản, những chàng trai Lào quấn chiếc khăn dài rộng gọi là “ phạ nhạo nếp tiêu ” sắc tố sặc sỡ ( rộng hơn phạ-xạ-rông, khi mặc cuốn qua háng rồi nhét vào cạp sau ) .
Lúc còn nhỏ, phụ nữ Lào để tóc hoặc hớt tóc. Trên mười tuổi thường búi tóc ; 1 số ít địa phương như ở Luổng-pha-bang có tục búi tóc lệch hoặc thẳng để phân biệt giữa những cô gái có chồng và chưa có chồng .

Phong tục cưới hỏi

Hình thức cưới xin ở Lào khá đa dạng chủng loại ; phản ánh khá rõ nét một hình thức sinh hoạt tinh thần của người Lào và tích tụ nhiều tập quán cổ của mỗi nhóm dân tộc. Tục cưới xin của người Lào từ trước đến nay thường theo trình tự từ dạm hỏi, lễ cưới và lại nhà như ở Nước Ta. Chỉ có điều khác là đến giờ cưới, khi làm lễ, trưởng họ nhà trai chúc, vẩy nước và buộc chỉ cổ tay cho cô dâu, chú rể. Sau lễ cưới, chàng trai ở rể và tham gia lao động với mái ấm gia đình vợ .
Việc cưới xin ở Lào còn có tục kan-xu ( cho nợ lễ cưới ). Vợ chồng nghèo hoàn toàn có thể lấy nhau ; sau khi làm ăn khá giả, sẽ tổ chức triển khai đám cưới theo tập tục của bản mường .

Tục lệ ma chay

Trong mái ấm gia đình, khi có người chết thì những người thân trong gia đình dù đau thương nhưng không mếu máo thảm thiết mà nén lòng chịu đựng .

Người chết là ông bà, cha mẹ thì con cháu dùng nước dừa non để rửa mặt; dùng giấy in dấu chân tay để thờ cúng. Thi hài được vẩy nước thơm và được người thân lấy đồng tiền được mài sáng cho vào miệng; lấy chỉ trắng buộc một vòng vào cổ, hai tay và hai chân. Dù hoả táng hay chôn thì thi hài của người chết cũng được đặt vào quan tài.

Chọn vị trí chôn cất hay hoả táng trong bãi tha ma ; người Lào thường dùng nắm xôi hay quả trứng tung lên. Nếu quả trứng hay nắm xôi rơi ở đâu thì chôn hay hoả táng ở vị trí đó .
Nếu hoả táng thì ba ngày sau, người thân trong gia đình mời bà con và những vị sư ra nhặt xương, đem bỏ vào hũ sành, đưa về đặt ở những tháp trong chùa để tiện thờ cúng .
Nguồn : vietnamconsulate-luangprabang.org