20 năm thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”: “Làn gió mới” trong đời sống văn hóa – xã hội
Nghi thức tế trong liên hoan Lê Hoàn .
Từ những con số…
Bạn đang đọc: 20 năm thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”: “Làn gió mới” trong đời sống văn hóa – xã hội
Bắt đầu được tiến hành thực thi từ năm 2000, phong trào TDĐKXDĐSVH đã bao quát nhiều nghành của đời sống xã hội. Phong trào gồm có 5 nội dung là đoàn kết giúp nhau “ Xóa đói, giảm nghèo ” ; triển khai nếp sống văn hóa, kỷ cương pháp lý ; xây dựng thiên nhiên và môi trường sạch – đẹp – bảo đảm an toàn ; xây dựng thiết chế văn hóa cơ sở và phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao ; xây dựng tư tưởng, chính trị lành mạnh. Song song với đó là 7 phong trào, gồm xây dựng mái ấm gia đình văn hóa ; làng, thôn, bản, tổ dân phố văn hóa ; “ Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh ” ; xây dựng xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới, phường, thị xã đạt chuẩn văn minh đô thị, cơ quan, đơn vị chức năng, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa ; “ Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại ” ; học tập, lao động phát minh sáng tạo ; xây dựng người tốt, việc tốt, những nổi bật tiên tiến và phát triển .Trải qua 20 năm, phong trào TDĐKXDĐSVH ngày càng tăng trưởng cả về số lượng, chất lượng và đi vào chiều sâu. Theo đó, tư tưởng, đạo đức và lối sống văn hóa lành mạnh từng bước được khơi dậy ; truyền thống cuội nguồn tốt đẹp của dân tộc bản địa như “ Uống nước nhớ nguồn ”, “ Đền ơn đáp nghĩa ”, ý thức đoàn kết, tương thân tương ái và ý chí tự lực, tự cường … ngày càng được phát huy ; nhiều hoạt động giải trí văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao hướng về cơ sở được tổ chức triển khai, với nhiều hình thức phong phú, phong phú và đa dạng, mê hoặc. Đồng thời, mạng lưới hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở cũng ngày càng phát huy hiệu quả, để trở thành một điểm hoạt động và sinh hoạt văn hóa của dân cư .Đặc biệt, quy trình triển khai phong trào, nhiều giá trị văn hóa mới, tiên tiến và phát triển được tinh lọc, tiếp thu và bồi đắp, trên cơ sở gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống cuội nguồn xứ Thanh, theo niềm tin Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII về “ Xây dựng và tăng trưởng nền văn hóa Nước Ta tiên tiến và phát triển đậm đà truyền thống dân tộc bản địa ”. Cũng từ phong trào này, hàng nghìn gương nổi bật tiên tiến và phát triển, tập thể kiểu mẫu trên tổng thể những nghành, đã được nhân dậy và tạo được sức tác động ảnh hưởng tích cực và sức lan tỏa ngày càng can đảm và mạnh mẽ … Từ đó, tạo động lực để khơi dậy, phát huy năng lực, trí tuệ của những cá thể, tập thể trong học tập, lao động sản xuất ở những cơ quan, đơn vị chức năng, làng, bản. Đồng thời, tạo ra nền tảng niềm tin cho sự tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội, giữ vững bảo mật an ninh – quốc phòng, bảo vệ trật tự bảo đảm an toàn xã hội …
Trong rất nhiều nội dung của phong trào TDĐKXDĐSVH, thì phong trào xây dựng gia đình văn hóa và làng, bản, tổ dân phố văn hóa là những nội dung trọng tâm nhất. Theo số liệu thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch – cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo phong trào TDĐKXDĐSVH tỉnh Thanh Hóa – tính đến hết năm 2019, toàn tỉnh có 776.759/957.825 hộ gia đình được công nhận danh hiệu gia đình văn hóa (đạt tỷ lệ 81%). Con số này đã phản ánh sức lan tỏa rộng khắp của phong trào đến mọi người, mọi nhà. Qua đó, góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân và từng hộ gia đình trong xây dựng “Gia đình văn hóa”. Đồng thời, góp phần khẳng định vai trò, vị trí của gia đình trong xây dựng đời sống văn hóa, đời sống kinh tế – xã hội. Có thể nói, các gia đình văn hóa tiêu biểu là những hạt nhân trong phong trào xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, hòa thuận, tiến bộ, hạnh phúc. Đồng thời, đây cũng là những nhân tố tích cực và quan trọng trong việc bảo vệ, giữ gìn các giá trị đạo đức, thuần phong mỹ tục, văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc trước các tác động của mặt trái cơ chế thị trường.
Với vai trò hạt nhân của mình, việc thực hiệu hiệu suất cao phong trào xây dựng mái ấm gia đình văn hóa, cũng chính là cơ sở để tiến hành những phong trào xây dựng làng, bản, tổ dân phố, cơ quan, đơn vị chức năng, doanh nghiệp văn hóa. Từ quy mô làng văn hóa Đông Cao ( xã Trung Chính, Nông Cống ), phong trào xây dựng làng văn hóa đã nhanh gọn tăng trưởng, nhân rộng ra nhiều địa phương trong tỉnh. Đến hết năm 2019, toàn tỉnh có 3.133 / 4.357 thôn, bản, tổ dân phố được công nhận khu dân cư văn hóa ( đạt tỷ suất 71,9 % ). Năm 2020, có 3.704 / 4.357 thôn, bản, tổ dân phố ĐK xét công nhận thương hiệu khu dân cư văn hóa ( đạt tỷ suất 85 % ). Cùng với đó, cuộc hoạt động “ Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh ” ; xây dựng xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới ; phường, thị xã đạt chuẩn văn minh đô thị, cũng đạt được nhiều tác dụng tích cực. Tính đến nay, toàn tỉnh có 29/78 phường, thị xã đạt chuẩn văn minh đô thị ( đạt tỷ suất 37,2 % ). Cũng tính đến tháng 8-2020, toàn tỉnh có 2.228 / 4.412 cơ quan, đơn vị chức năng, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa cấp huyện ( đạt tỷ suất 50,5 % ) ; 754 / 4.412 cơ quan, đơn vị chức năng, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa cấp tỉnh ( đạt tỷ suất 17,1 % ) .Cũng theo thống kê của ngành công dụng, toàn tỉnh hiện có 42,6 % dân số tham gia tập luyện thể dục, thể thao liên tục ; 29,8 % hộ mái ấm gia đình thể thao ; 3.370 câu lạc bộ thể dục, thể thao ; 555 sân bóng đá ( 60 m x 90 m ), 149 nhà tập luyện, 213 hồ bơi, 4.289 sân bóng chuyền, 4.644 sân cầu lông, 2.381 bàn bóng bàn, 132 sân quần vợt, 125 sân bóng rổ, 4.046 sân chơi, bãi tập … Các thiết chế văn hóa – thể thao đã và đang lôi cuốn phần đông người dân tham gia rèn luyện, tranh tài. Qua đó, góp thêm phần nâng cao thể lực, tầm vóc và sức khỏe thể chất cho Nhân dân. Ngoài ra, phong trào xây dựng người tốt, việc tốt và những nổi bật tiên tiến và phát triển cũng là một trách nhiệm trọng tâm của phong trào TDĐKXDĐSVH. Đây là phong trào đậm tính nhân văn và tính xã hội thâm thúy. Bởi lẽ trải qua những hoạt động giải trí thi đua lao động sản xuất, học tập, nghiên cứu và điều tra, phát minh sáng tạo … tại những cơ quan, đơn vị chức năng, đoàn thể đều Open những tấm gương tiêu biểu vượt trội “ Người tốt, việc tốt ”, những nổi bật tiên tiến và phát triển có năng lực nêu gương, làm gương đầy thuyết phục và hiệu suất cao. Theo đó, qua nhìn nhận, xét duyệt hàng năm có trên 2000 tập thể, cá thể được cấp có thẩm quyền biểu dương, khen thưởng …
… đến những băn khoăn
Đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động văn hóa, khuyến khích mọi người dân tham gia sáng tạo và hưởng thụ văn hóa; đề cao vai trò chủ động, sáng tạo của cộng đồng dân cư. Đồng thời, lồng ghép thực hiện các phong trào, các cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư, thu hút các nguồn lực xã hội thực hiện phát triển văn hóa nông thôn, trên cơ sở giữ gìn bản sắc văn hóa phù hợp với đặc điểm dân tộc, vùng miền. Đây là bài học kinh nghiệm, được rút ra trong quá trình triển khai thực hiện phong trào TDĐKXDĐSVH suốt 2 thập kỷ ở tỉnh ta. Tuy nhiên, có một thực tế là không phải ở đâu và lúc nào, điều này cũng được thực hiện một cách đầy đủ và hiệu quả. Bởi lẽ, vai trò, vị thế của văn hóa đối với sự phát triển, có đôi khi vẫn chưa được đánh giá và nhìn nhận một cách thỏa đáng.
Xem thêm: Sức khỏe – Đời sống
Chính vì lẽ đó nên vẫn còn có những địa phương, cấp ủy, chính quyền sở tại chưa thực sự chăm sóc, chỉ huy, chỉ huy thực thi phong trào TDĐKXDĐSVH. Do vậy, phong trào vẫn còn mang tính hình thức, chưa đi vào chiều sâu và chưa tạo ra sự chuyển biến thực sự trong đời sống văn hóa – ý thức, kinh tế tài chính – xã hội và nhất là trong tư tưởng, đạo đức, lối sống. Trong khi, sự xuống cấp trầm trọng về đạo đức, lối sống ở một phương diện và mức độ nào đó, đã và đang ảnh hưởng tác động xấu đi đến đời sống niềm tin và thiên nhiên và môi trường văn hóa. Thực tế, có không ít những hiện tượng kỳ lạ, hành vi coi thường lao lý, mất bảo đảm an toàn xã hội, bạo hành mái ấm gia đình, lối ứng xử thiếu văn hóa nơi công cộng … Đặc biệt là những hành vi xâm hại trẻ nhỏ, do thiên nhiên và môi trường sống bảo đảm an toàn, lành mạnh cho trẻ chưa được chăm sóc đúng mức, hay chưa có sự vào cuộc can đảm và mạnh mẽ của những cấp, những ngành và toàn thể xã hội. Tất cả đang diễn ra hàng ngày, thậm chí còn trở thành u nhọt gây nhức nhối trong đời sống xã hội .Quá trình xây dựng đời sống văn hóa và tăng trưởng nền văn hóa tiên tiến và phát triển, đậm đà truyền thống hiện có không ít yếu tố đáng suy ngẫm. Chẳng hạn như việc bảo tồn và phát huy giá trị những di sản văn hóa đang đứng trước không ít thử thách. Trong đó, nhiều di sản đang đứng trước rủi ro tiềm ẩn mai một ; nhiều di sản văn hóa phi vật thể đang bị “ mới hóa ” ; việc xử lý mối quan hệ giữa bảo tồn và tăng trưởng vẫn còn lúng túng … Trong khi đó, chất lượng mái ấm gia đình văn hóa, làng, bản, tổ dân phố văn hóa ở nhiều nơi vẫn chưa thực sự bền vững và kiên cố. Bình xét ra những số lượng đẹp để chạy theo hình thức và thành tích, chứ chưa đi vào chiều sâu. Có những nơi sau khi đạt được thương hiệu văn hóa, thì chưa có giải pháp hiệu suất cao để duy trì, nâng cao chất lượng. Rồi thì giá trị văn hóa truyền thống lịch sử của mái ấm gia đình, dòng họ tại những làng, bản, tổ dân phố chưa được phát huy và duy trì liên tục. Rồi thì vấn nạn ô nhiễm thiên nhiên và môi trường làng nghề, lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn chăn nuôi … vẫn đang là những nan đề chưa có giải thuật thỏa đáng .Thành quả từ 2 thập kỷ thực thi phong trào TDĐKXDĐSVH và tác động ảnh hưởng của nó đến mọi mặt đời sống kinh tế tài chính – xã hội và văn hóa – niềm tin, là không hề phủ nhận. Đồng thời với việc phát huy những thành tựu, thiết nghĩ, cũng cần chăm sóc thỏa đáng đến những mặt còn hạn chế. Có như vậy, “ làn gió mới ” thì phong trào mới có năng lực thanh lọc để giữ lại những giá trị chân chính và vô hiệu đi những bộc lộ xấu xí, thậm chí còn là phản văn hóa .
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Đời Sống
