Dân nghèo thành phố Hồ Chí Minh kiệt quệ vì dịch bệnh vẫn chưa nhận được tiền hỗ trợ từ gói 886 tỷ

Lệnh giãn cách xã hội theo Chỉ thị 15, rồi Chỉ thị 16 lần lượt được vận dụng tại TP.Hồ Chí Minh để ngăn ngừa sự lây lan dịch bệnh. Hàng trăm ngàn lao động tự do, thu nhập thấp cũng theo đó mà phải nghỉ việc, mất thu nhập. Lãnh đạo thành phố trải qua gói tương hỗ 886 tỷ đồng với lời cam kết “ không để dân đói ”. Tuy nhiên, có nhiều người nghèo đã lâm vào cảnh thiếu ăn vẫn không nhận được tiền .

Dân nghèo kiệt quệ vì dịch bệnh…

Từ hồi cuối tháng 5/2021, khi Chính quyền TP.Hồ Chí Minh mở màn vận dụng Chỉ thị 15 trên toàn thành phố, cũng là lúc mà nhiều lao động thuộc những ngành dịch vụ như quán ăn, nhà hàng quán ăn, massage bị mất việc .
Cô Hoàng Minh là một người khiếm thị đang sống trong cảnh ngặt nghèo do lệnh phong toả theo Chỉ thị 16. Bà Minh và chồng đều mất thị lực và đang làm nghề massage ở TP.HCM.

Khi đợt dịch thứ tư mới bùng phát trở lại thì đây chính là ngành nghề bị yêu cầu dừng hoạt động trước tiên. Do đó cả hai đều phải nghỉ dịch ở nhà mấy tháng nay. Không có tiền, hằng ngày, cô Minh phải ăn cơm trắng trộn mì gói dù đang mang thai ở tháng thứ năm:

Từ đầu tháng năm là đã hết làm việc được. Người ta cho gạo mì ăn qua ngày, giờ có bầu mì ăn hoài không nổi. Hàng xóm có bữa cho rau ăn. Còn tiền nhà thì người ta cho nợ lại, điện nước thì nợ mấy tháng trời. Người ta tới hỏi thì em nói chưa có tiền, người ta thấy mù nên cũng châm chước.

Lúc chưa dịch em cũng mua một hộp sữa, mà giờ mình cũng khó khăn nên thôi. Giờ ai cho gì ăn nấy vậy thôi chứ đâu có được như lúc mình đi làm. Đi làm có tiền thì mới bồi bổ cho con được. Giờ không đi làm, không có tiền thì có gì ăn nấy thôi.”

Cô Minh nói, số tiền hai vợ chồng tích góp trước dịch cũng đã dùng hết nên vài ngày trước cô phải lên mạng xã hội nhờ mọi người giúp sức. Cũng có người thương cho vài trăm ngàn đồng nhưng cũng không dám ăn ngon mà phải để dành đi khám thai. Cô cũng chưa biết vài tháng tới xoay sở đâu ra tiền mà vô viện sinh con .
chuabatnha.jpeg
Chùa Bát Nhã, quận Bình Thạnh trao tặng cơm chay miễn phí cho người dân. Hình: Đảng bộ TPHCM

Ông Bình, một người làm việc làm phụ quán ăn kể với Đài Á châu Tự do rằng cả mái ấm gia đình ông có bốn người, toàn là lao động tự do, người bán vé số, người giao hàng, người phụ bán quán ăn, chỉ có đúng một người làm bảo vệ công ty là có hợp đồng lao động. Nhưng tổng thể đều đang thất nghiệp mấy tháng nay .
Giá thực phẩm những ngày này tăng gấp 2-3 lần thông thường. Tiền điện nước, tiền trọ không được giảm đồng nào mà lại không có thu nhập, cả nhà phải vay tiền để ăn qua ngày .
Lúc vấn đáp phỏng vấn đài RFA, ông nói trong túi ông còn đúng 50 ngàn đồng. Muốn chạy xe ra đường tìm chỗ phát cơm từ thiện để xin, nhưng lại sợ đi xa, xe hết xăng không đủ tiền đổ xăng .
Định bụng sẽ kiếm việc làm giao hàng để mưu sinh trong thời gian này, nhưng vì là lao động tự do, ông Bình không có giấy công tác làm việc, không có thẻ nhân viên cấp dưới, không có giấy thông hành nên sợ hãi ra đường sẽ bị phạt theo Chỉ thị 16 :

Nó không nghĩ gì tới vấn đề lương tâm hay là nhân văn gì đâu. Nó chỉ phạt theo cái luật ở trên đưa ra là đi ra ngoài mà không có “lý do chính đáng”, rồi đi khu vực này qua khu vực khác không được. Nói chung bây giờ đi ra ngoài đường toàn là lén lén không đó!”

Thành phố Hồ Chí Minh vận dụng Chỉ thị 16 từ ngày 9/7. Theo đó, Chính quyền sẽ siết chặt yếu tố đi lại. Người dân chỉ được ra đường trong những trường hợp thiết yếu và phải mang theo sách vở để chứng tỏ .

Vẫn không được nhận tiền hỗ trợ do “không đủ điều kiện”

Vào ngày 25/6, Hội đồng Nhân dân Thành Phố Hồ Chí Minh trải qua gói tương hỗ COVID-19 với 886 tỉ đồng, trích từ nguồn ngân sách của thành phố, và sẽ triển khai xong phát tiền cho người dân bị ảnh hưởng tác động bởi dịch bệnh trong ngày 15/7/2021 .
“ Không đủ điều kiện kèm theo ” là nguyên do mà cả ông Bình và cô Minh không được nhận tiền trong gói tương hỗ này, dù họ đều mất việc, thậm chí còn là không còn tiền để ăn .
Ông Bình kể, từ khi bị bắt buộc phải ở nhà, mái ấm gia đình ông chỉ nhận được sự trợ giúp của bà con hàng xóm chứ chính quyền sở tại chưa hề hỏi han một câu nào :

Một gia đình bốn người lao động mà thất nghiệp hết. Nội cái tiền điện, tiền nước không được hỗ trợ một đồng nào, nói chi tới là tiền ăn.

Xã phường chưa bao giờ đem đến cho người dân ở khu vực này được một cọng rau, một hột gạo nào, chỉ có những người dân, những mạnh thường quân tới đây thấy hộ nào khó khăn thì người ta hỗ trợ cho ít rau ít gạo để ăn thôi, chứ Nhà nước là chưa có ai được hỗ trợ hết trơn.”

Gia đình ông có nghe thông tin về gói tương hỗ này trên ti vi, nhưng gần đến ngày hạn chót phát tiền là ngày 15/7 vẫn chưa thấy tổ trưởng nơi ông sinh sống thông tin .
Ông tự đi xin một người trong xóm mẫu đơn, photo thành bốn bản và điền cho cả mái ấm gia đình. Tuy nhiên, ông tổ trưởng chỉ nhận đúng một lá đơn của người làm bảo vệ, do có hợp đồng lao động. Những người còn lại bị phủ nhận với nguyên do là “ không biết có đi làm thật hay không ” :

“Ông ấy trả lại ba lá đơn. Ông nói là chỉ nhận một đơn thôi. Người làm nghề bảo vệ thì ổng nhận, còn những ngành nghề như bán vé số thì không biết là có đúng là bán vé số hay không, cho nên là không thèm nhận luôn. Ông anh của tôi đi làm nghề chuyên chở thì cũng không nhận luôn.”

Sau nhiều lần tranh cãi, sau cuối cán bộ địa phương chịu nhận hết bốn lá đơn của cả mái ấm gia đình. Nhưng đến hết ngày 15/7, cả nhà ông Bình không ai nhận được một đồng nào .
Còn so với cô Minh, cô nói mình có nghe qua về gói tương hỗ này, nhưng không biết làm thế nào để được nhận tiền. Ông tổ trưởng thành phố ở sát nhà mà không nghe nhắc nhở gì nên cô nghĩ mình không thuộc diện được tương hỗ. Phần nữa, do chưa ĐK tạm trú được nên cô Minh cũng không dám hỏi thêm .
Gói tương hỗ 886 tỷ pháp luật đơn cử sáu nhóm sẽ được nhận tiền tương hỗ. Trong đó, nhóm thứ tư gồm có tổng thể những người lao động tự do, thu nhập thấp, không có hợp đồng lao động, bị mất việc trong thời hạn vận dụng lệnh phong toả theo Chỉ thị 16 .
Nhóm người này muốn nhận tiền phải có thu nhập thấp hơn mức chuẩn cận nghèo thành phố và cư trú hợp pháp tại địa phương, nghĩa là phải có hộ khẩu hoặc ĐK tạm trú và được công an địa phương xác nhận .
Ngoài ra, người mang thai thì được tương hỗ thêm một triệu đồng. Người nuôi con nhỏ thì nhận thêm một triệu đồng cho mỗi cháu bé .
Sáng 16/7, Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội TP Hồ Chí Minh Lê Minh Tấn cho hay đã trao tiền cho 95 % lao động tự do trên toàn thành phố, mỗi người nhận 1,5 triệu đồng .

Tuyên truyền, chỉ đạo “không để dân đói”

Chiều 16/7, Tại một hội nghị trực tuyến do TP Hồ Chí Minh tổ chức triển khai, ông Phó Bí thư Thành uỷ Nguyễn Hồ Hải phát biểu rằng “ Cả mạng lưới hệ thống chính trị sẽ chăm sóc, không để trường hợp nào bị đói, bị khó khăn vất vả cơ cực do tác động ảnh hưởng dịch COVID-19. Đây là thời gian cán bộ, đảng viên biểu lộ sự san sẻ, yêu thương so với Nhân dân, nhường nhịn cho những người yếu thế ” .
Trước đó, ông Nguyễn Thành Phong ( quản trị Ủy Ban Nhân Dân thành phố ) từng chỉ huy những quận huyện trong TP.Hồ Chí Minh thực thi chống dịch nhưng “ Tuyệt đối không được để bà con thiếu đói ” .

Còn Bí thư Thành uỷ Nguyễn Văn Nên ra yêu cầu “Không để người lao động mất việc, lâm vào khó khăn, cùng cực, nhất là những người buôn gánh, bán bưng, kiếm sống hàng ngày trên đường phố”.

Ông Bình san sẻ rằng hiện giờ ông không cần được tương hỗ gì nhiều, chỉ mong chính quyền sở tại thành phố đồng cảm nỗi khổ dân nghèo mà thả lỏng bớt những thông tư cực đoan, để dân tự đi làm kiếm tiền nuôi thân :

“Nói chung là mình cũng không mong sẽ được như bên Mỹ, bên Úc, được nhà nước hỗ trợ về an sinh xã hội. Mình chỉ mong là những cái giãn cách xã hội cũng phải nới nới ra để cho người ta đỡ khổ. Chứ bây giờ dịch như vậy không làm được đồng nào. Nghỉ việc không có một đồng thu nhập, mà còn gò bó, không hỗ trợ cho người ta cái gì hết. Nếu người ta giàu, có tiền thì ở nhà mà hưởng thụ chứ mắc gì phải đi ra đường làm gì!”

* Các nhân vật trong bài viết đã được đổi tên vì nguyên do bảo đảm an toàn