Vì sao lương tối thiểu dự kiến tăng 6%?

Tính toán của Bộ phận kỹ thuật thuộc Hội đồng tiền lương vương quốc, lương tối thiểu hiện thấp hơn mức sống thấp nhất 5,3 %, nên nhiều thành viên đồng ý chấp thuận mức tăng 6 % .Tại phiên họp lần hai hôm 12/4, Hội đồng tiền lương vương quốc thống nhất, từ ngày 1/7, lương tối thiểu dự kiến tăng 6 %, tức thêm 180.000 – 260.000 đồng so với lúc bấy giờ. Nếu được nhà nước trải qua, lương tối thiểu vùng 1 sẽ là 4,68 triệu đồng ; vùng 2 lên 4,16 triệu ; vùng 3 đạt 3,64 triệu và vùng 4 là 3,25 triệu đồng .

Ông Lê Văn Thanh, Thứ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội, quản trị Hội đồng tiền lương vương quốc, nói rằng việc những giải pháp tăng do Bộ phận kỹ thuật đo lường và thống kê dựa trên nhiều yếu tố, còn ” chốt ” 6 % là do những bên thỏa thuận hợp tác .Theo đó, cơ sở quan trọng để Bộ phận kỹ thuật đo lường và thống kê là mức sống tối thiểu của người lao động và mái ấm gia đình họ .Với mức tăng chỉ số giá tiêu dùng CPI năm 2021 là 1,84 % và năm 2022 dự kiến 4 %, mức sống tối thiểu năm 2022 được xác lập lần lượt ở 4 vùng là 4,51 triệu đồng ; 4,005 triệu đồng ; 3,501 triệu đồng và 3,017 triệu đồng. Trong khi đó, lương tối thiểu đang vận dụng tương ứng là 4,42 triệu đồng ; 3,92 triệu đồng ; 3,43 triệu đồng và 3,07 triệu đồng, đạt tỷ suất cung ứng trung bình 98,7 % .Như vậy, lương tối thiểu đang vận dụng ( được kiểm soát và điều chỉnh vào đầu năm 2020 ) chỉ thấp hơn 1,3 % so với mức sống tối thiểu năm 2022 .Từ lập luận này, Bộ phận kỹ thuật cho rằng tính đến hết năm 2023, dự kiến CPI tăng 4 %, lương tối thiểu hiện hành chỉ thấp hơn mức sống tối thiểu 5,3 % .Ngoài mức sống tối thiểu, nhóm yếu tố về kinh tế tài chính như tổng sản phẩm trong nước GDP, thị trường lao động, mức lương ngoài thị trường cũng được xem xét trong lần kiểm soát và điều chỉnh lương đợt này .Công nhân Công ty Pouyuen ở Bình Tân giờ tan ca, năm 2021. Ảnh: Hữu KhoaCông nhân Công ty Pouyuen ở Bình Tân giờ tan ca, năm 2021. Ảnh : Hữu KhoaBộ phận kỹ thuật đã đề xuất kiến nghị ba giải pháp kiểm soát và điều chỉnh lương tối thiểu vùng, với thời gian tăng từ tháng 7/2022, mức tăng trong khoảng chừng 3,3 – 6,08 %, tương ứng với những quá trình một năm hoặc 18 tháng .

Trong đó, phương án ba, mức lương tối thiểu tăng từ 190.000 đồng đến 260.000 đồng, bình quân tăng 6,08% bao gồm đảm bảo mức sống tối thiểu đến hết năm 2023 (tăng 5,3%) và cải thiện thêm 0,78%. Khoản cải thiện được tính toán dự trên một phần đóng góp của người lao động vào sự tăng trưởng của nền kinh tế trong hai năm 2020-2021.

Bộ phận kỹ thuật cho rằng mức tăng này còn cao hơn cả quy trình tiến độ chưa có dịch bệnh ( trung bình 5 % ). Với giải pháp kiểm soát và điều chỉnh lên 6,08 %, dự kiến chi phí sản xuất của doanh nghiệp tăng trung bình 0,5 – 0,6 %, trong đó dệt may, da giày tăng 1,1 – 1,2 % .Trong khi đó, tại phiên họp này, phía Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Nước Ta ( VCCI ), đống ý với việc kiểm soát và điều chỉnh lương, tuy nhiên mong ước thời gian thực thi vào đầu năm 2023. VCCI đề xuất kiến nghị mức tăng nằm trong khoảng chừng 3-5 % .Đại diện người lao động, Tổng liên đoàn Lao động Nước Ta yêu cầu tăng 7-8, 16 %. Trong đó vùng 1 ( TP TP HCM, TP. Hà Nội … ) tăng 330.000 đồng, mức lương tối thiểu mới đạt 4,75 triệu đồng .Sau nhiều cuộc đàm đạo, Hội đồng tiền lương Quốc gia đã bỏ phiếu thống nhất về mức yêu cầu tăng 6 % cũng như thời gian vận dụng việc tăng lương. 15/17 thành viên chấp thuận đồng ý tăng lương tối thiểu vùng ngay từ 1/7, vận dụng hết năm 2023, 2/17 thành viên chọn giải pháp tăng lương từ 1/1/2023 .Gia đình chị Vương Thị Mai, công nhân Pou Yuen Việt Nam, thuê phòng trọ gần 10 m2 ở phường Tân Tạo A (quận Bình Tân). Ảnh: Lê TuyếtGia đình chị Vương Thị Mai, công nhân Pou Yuen Nước Ta, thuê phòng trọ gần 10 mét vuông ở phường Tân Tạo A ( Q. Bình Tân ). Ảnh : Lê Tuyếttiến sỹ Nguyễn Việt Cường, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu tăng trưởng Mekong, nói mức tăng 6 % là ” chưa được như kỳ vọng “. Lương tối thiểu được thống kê giám sát dựa trên 7 yếu tố, gồm : mức sống tối thiểu, đối sánh tương quan mức lương trên thị trường ; giá tiêu dùng, vận tốc tăng trưởng kinh tế tài chính ; quan hệ cung, cầu lao động ; việc làm và thất nghiệp ; hiệu suất lao động ; năng lực chi trả của doanh nghiệp .Trong những yếu tố này, mức sống tối thiểu dễ nhìn thấy nhất và là cơ sở quan trọng số 1. Do Bộ phận kỹ thuật đo lường và thống kê mức lương tối thiểu hiện hành, đang cung ứng trên 98 % mức sống tối thiểu năm 2022. Cho nên dù được cộng thêm CPI những năm kèm tỷ suất góp phần người lao động vào nền kinh tế tài chính, mức tăng chỉ đạt 6 % .Hai năm dịch lan rộng, người lao động gặp rất nhiều khó khăn vất vả, đặc biệt quan trọng họ phải chi nhiều hơn cho sức khỏe thể chất, y tế. Lương tối thiểu kiểm soát và điều chỉnh ở mức 6 % sẽ rất khó bù được lạm phát kinh tế tiến trình 2021 – 2023. Ông Cường cho rằng mức yêu cầu tăng 8 % của Tổng liên đoàn Lao động Nước Ta là hài hòa và hợp lý .

TS Nguyễn Việt Cường nói thêm tăng lương tối thiểu chỉ ảnh hưởng trực tiếp chi phí của doanh nghiệp trong ngắn hạn. Theo thời gian, doanh nghiệp có thể điều chỉnh được. Ngay cả trong ngắn hạn, tăng lương tối thiểu chỉ tác động phần lương căn bản mà không phải tăng các khoản phụ cấp hay tổng thu nhập người lao động.

Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu tăng trưởng Mekong kỳ vọng khi sản xuất phục sinh, Hội đồng tiền lương vương quốc họp kiểm soát và điều chỉnh lương cho những năm sắp tới cần tính đến việc bù đắp những thiệt thòi này cho người lao động .

Lê Tuyết