Du lịch và văn hóa du lịch ở nước ta hiện nay – https://laodongdongnai.vn

Xu thế hội nhập, tăng cường hợp tác trên quy mô toàn cầu đã mở ra những bước tiến mới cho quá trình phát triển của các quốc gia, đặc biệt là những nước đang phát triển. Trong bối cảnh đổi mới đất nước, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa trên các lĩnh vực, ngành du lịch Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu, và dần khẳng định được vai trò mũi nhọn trong nền kinh tế quốc dân.

1. Du lịch

Du lịch hoàn toàn có thể được hiểu là việc đi lại của từng cá thể hoặc từng nhóm người rời khỏi chỗ ở trong khoảng chừng thời hạn ngắn, đến những vùng xung quanh để nghỉ ngơi, vui chơi hay chữa bệnh. Những hoạt động giải trí vận động và di chuyển của con người ở trong hay ngoài nước, trừ việc đi cư trú chính trị, tìm việc làm và xâm lược, đều mang ý nghĩa du lịch. Theo Luật du lịch Nước Ta, “ du lịch là những hoạt động giải trí có tương quan đến chuyến đi của con người ngoài nơi cư trú liên tục của mình nhằm mục đích cung ứng nhu yếu thăm quan, tìm hiểu và khám phá, vui chơi, nghỉ ngơi trong một khoảng chừng thời hạn nhất định ” ( 1 ) .

Dù có nhiều cách hiểu khác nhau, song du lịch cũng đã, đang trở thành một nhu cầu trong đời sống tinh thần của con người, là cầu nối cho sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia.

Du lịch là một hoạt động giải trí sinh ra từ rất sớm, nhưng phải đến quy trình tiến độ lúc bấy giờ mới thực sự tăng trưởng và đang chuyển mình trở thành một ngành công nghiệp xuất khẩu tại chỗ mang lại giá trị cao. Điều này biểu lộ rõ trong việc tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống của người lao động, đặc biệt quan trọng là những người làm trong những nghành có tương quan đến du lịch như hướng dẫn viên du lịch, nhân viên cấp dưới thao tác ở nhiều khu đi dạo vui chơi, trong những nhà hàng quán ăn, khách sạn, luân chuyển … Đồng thời, trong quy trình hoạt động giải trí du lịch, những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc bản địa được thức tỉnh, Phục hồi, khai thác, bảo tồn, trùng tu, góp thêm phần bảo lưu, gìn giữ cho thế hệ sau .
Du lịch và những ngành kinh tế tài chính có mối quan hệ tương hỗ lẫn nhau, du lịch tăng trưởng sẽ tạo đà thôi thúc những ngành cùng tăng trưởng, nhất là những nghành như sản xuất sản phẩm & hàng hóa, luân chuyển, kinh doanh thương mại dịch vụ nhà hàng quán ăn, khách sạn .
Như vậy, du lịch là một mắt xích rất quan trọng, có tính năng nối kết những ngành trong nền kinh tế tài chính lại với nhau, để tạo thành một dây chuyền sản xuất hoàn hảo, làm cho cỗ máy chung hoạt động giải trí một cách hiệu suất cao và mang lại nhiều quyền lợi cho xã hội .
Du lịch là một ngành kinh tế tài chính nhạy cảm, luôn bị ảnh hưởng tác động bởi nhiều yếu tố như kinh tế tài chính, chính trị, pháp lý … Du lịch muốn tăng trưởng vững mạnh thì trước hết phải không thay đổi tình hình trong nước, cạnh bên đó cần lan rộng ra giao lưu, hợp tác nhưng phải dựa trên cơ sở tình hình và nguồn lực của vương quốc, nhằm mục đích tạo ra những thị trường mới, độc lạ, mê hoặc. Cùng với sự lan rộng ra khoanh vùng phạm vi hoạt động giải trí, du lịch đã làm ngày càng tăng nhanh gọn về số lượng thành phần dân cư và thành phần hành khách. Nếu như trước đây du lịch chỉ dành riêng cho những tầng lớp thượng lưu, có điều kiện kèm theo, thì nay nó không còn bị bó hẹp, số lượng giới hạn, mà đã lan rộng ra với sự tham gia của nhiều người, đến từ nhiều nơi trên quốc tế với đủ quốc tịch, màu da, tôn giáo. Việc phong phú về thành phần dân cư và thành phần hành khách, đã đặt ngành du lịch Nước Ta trước những thời cơ và thử thách để tăng trưởng trong tương lai .
Xã hội tăng trưởng, con người luôn bận rộn với việc làm, khi có thời hạn, họ thích đi du lịch để giải tỏa áp lực đè nén, thưởng thức đời sống, tiếp thu những tri thức trái đất, làm giàu thêm vốn kỹ năng và kiến thức. Do vậy du lịch không hề tăng trưởng một cách đơn điệu, mà phải đa dạng chủng loại, phong phú, mới lôi cuốn được hành khách .
Hiện tại, thị trường du lịch Nước Ta tăng trưởng với nhiều mô hình, nhiều tour, tuyến mới lạ, mê hoặc .

Du lịch nghỉ dưỡng là loại hình có nhiều lợi thế phát triển ở nước ta. Các điểm được khai thác phục vụ nhu cầu của du khách, như Bà Nà (Đà Nẵng), Sa Pa (Lào Cai), Mẫu Sơn (Lạng Sơn), Đà Lạt, và một số resort ở các bãi biển… là những nơi có khí hậu mát mẻ, trong lành, phong cảnh tươi đẹp, có những nét văn hóa tộc người rất độc đáo, với nhiều dịch vụ phục vụ tốt nhất cho nhu cầu nghỉ ngơi thư giãn, nâng cao sức khỏe của du khách.

Du lịch sinh thái là hình thức du lịch dựa vào thiên nhiên, gắn với bản sắc văn hóa địa phương với sự tham gia của cộng đồng nhằm phát triển bền vững (2).

Được vạn vật thiên nhiên tặng thêm, có khí hậu thuận tiện, và một nguồn tài nguyên dồi dào với nhiều khu bảo tồn vạn vật thiên nhiên, những khu dự trữ sinh quyển, vườn vương quốc với tiềm năng tăng trưởng mạnh như vịnh Hạ Long, VQG Cúc Phương, VQG Phong Nha – Kẻ Bàng, hồ Ba Bể …, nước ta đang là điểm đến lý tưởng cho khách muốn tham gia tour du lịch sinh thái xanh .

Du lịch thể thao là loại hình mới, rất thích hợp với giới trẻ, năng động, ưa thích khám phá, mạo hiểm, phát triển mạnh ở các nước châu Âu như trượt tuyết, leo núi, lướt sóng, đánh golf… Việt Nam có nhiều điều kiện để phát triển loại hình du lịch thể thao, với nhiều bãi biển đẹp như Nha Trang, Mũi Né, Cô Tô, Lăng Cô, Đà Nẵng… thuận lợi cho các môn thể thao dưới nước như đánh bóng chuyền, lướt sóng, lặn… Nước ta có rất nhiều núi, nhưng không cao, vì vậy du lịch leo núi bị hạn chế. Hiện nay, mới chỉ khai thác được đỉnh Phan xi păng (ngọn núi cao nhất Việt Nam và được coi là nóc nhà của Đông Dương), và một số ngọn núi khác nhưng hiệu quả chưa cao. Với một hệ thống các sân golf lớn, nhỏ khác nhau, trong đó có 5 sân golf đáp ứng được các tiêu chuẩn tốt nhất là Long Thành (Đồng Nai), Thủ Đức (TP.HCM), Sông Bé (Bình Dương), Ngôi sao Chí Linh (Hải Dương), Đồng Mô (Hà Nội), thu hút số lượng lớn người đến chơi. Golf là môn thể thao dành cho những người có thu nhập cao, đây chính là đối tượng khách tiềm năng mà các doanh nghiệp du lịch cần phải quan tâm phát triển.

Du lịch thiền đang tạo ra làn sóng mới tại các nước phát triển, là loại hình thân thiện với môi trường, đồng thời mang lại sự cân bằng trong cuộc sống. Theo thống kê, Việt Nam hiện có khoảng 120 thiền viện, và nhiều ngôi chùa nổi tiếng có thể khai thác. Các tour du lịch thiền ở nước ta thường kết hợp giữa các lớp tập yoga, ngồi thiền hay các liệu pháp spa với việc thăm các chùa, thiền viện. Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu, du lịch thiền sẽ là loại hình du lịch đầy hứa hẹn, không riêng của Việt Nam, mà còn của nhiều nước.

Du lịch văn hóa là hình thức du lịch dựa vào bản sắc văn hóa dân tộc với sự tham gia của cộng đồng nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống (3).

Với bề dày lịch sử dân tộc trong quy trình dựng nước và giữ nước, Nước Ta có nguồn tài nguyên nhân văn dồi dào. Đi đến bất kể một vùng miền nào của tổ quốc, ta đều phát hiện những giá trị văn hóa truyền thống hiện hữu trong đời sống của con người, đó là cây đa, bến nước, sân đình, tiệc tùng làng, những phiên chợ quê … mang những nét riêng mà ít vương quốc có được .
Cùng với những tài nguyên tự nhiên, tài nguyên văn hóa truyền thống là một trong những đặc trưng cho tăng trưởng du lịch của Nước Ta. Giá trị của những di sản văn hóa truyền thống như di tích lịch sử lịch sử dân tộc, khu công trình kiến trúc, mô hình nghệ thuật và thẩm mỹ, tập quán, làng nghề … là những đối tượng người tiêu dùng cho hành khách tò mò khám phá. Du lịch văn hóa truyền thống ở Nước Ta được tổ chức triển khai dựa trên đặc thù của địa phương, từng vùng miền như du lịch vùng Tây Bắc, đồng bằng Nam Bộ, con đường di sản miền Trung …
Du lịch Nước Ta đang tập trung chuyên sâu khai thác những di tích lịch sử đã được UNESCO công nhận là di sản quốc tế, đây là những điểm lôi cuốn sự chăm sóc của khách du lịch. Quần thể di tích lịch sử cố đô Huế, nơi lưu giữ, tiềm ẩn nhiều giá trị tiêu biểu vượt trội cho trí tuệ và tâm hồn dân tộc bản địa, gồm có những khu công trình thành quách, hoàng cung, lăng tẩm nguy nga, trang trọng. Phố cổ Hội An có giá trị rất lớn về mặt kiến trúc, phần nhiều những khu công trình vẫn được giữ nguyên vẹn, biểu lộ sự giao thoa của văn hóa truyền thống địa phương với Nước Trung Hoa, Nhật Bản. Thánh địa Mỹ Sơn là dấu tích còn lại của nền văn hóa truyền thống và tín ngưỡng Chămpa xưa. Khu TT Hoàng thành Thăng Long là dẫn chứng cho nền văn hiến truyền kiếp của người Việt trong suốt chiều dài lịch sử vẻ vang, với nhiều di tích lịch sử khảo cổ cho thấy đây là TT kinh tế tài chính, chính trị, văn hóa truyền thống của nước ta qua nhiều vương triều …
Ngoài ra một mô hình du lịch văn hóa truyền thống cũng rất được chăm sóc, đó là du lịch thăm lại mặt trận xưa, đối tượng người dùng chính để khai thác đó là những điểm, khu vực còn lưu giữ lại những di tích lịch sử cuộc chiến tranh, ghi dấu tội ác của quân xâm lược như Điện Biên Phủ, Ngã ba Đồng Lộc, địa đạo Củ Chi, nhà tù Côn Đảo, nghĩa trang Trường Sơn …
Bên cạnh việc khai thác những giá trị văn hóa truyền thống vật thể, lúc bấy giờ những giá trị văn hóa truyền thống phi vật thể cũng được khai thác vào mục tiêu du lịch. Việt Nam được coi là cái nôi văn hóa truyền thống của khu vực Khu vực Đông Nam Á, trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử dân tộc, thế hệ ông cha ta đã phát minh sáng tạo ra nhiều mô hình nghệ thuật và thẩm mỹ mang đặc trưng riêng của văn hóa truyền thống dân tộc bản địa như chèo, tuồng, cải lương, hát then, ca Huế, hát ví dặm …, mang sắc thái từng vùng miền riêng không liên quan gì đến nhau, những âm hưởng và tình cảm khác nhau. Đặc biệt 1 số ít những mô hình nghệ thuật và thẩm mỹ đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa truyền thống phi vật thể như ca trù, nhã nhạc cung đình Huế, khoảng trống văn hóa truyền thống cồng chiêng Tây Nguyên, quan họ TP Bắc Ninh là những loại sản phẩm văn hóa truyền thống tiêu biểu vượt trội cho quy trình tăng trưởng, giao lưu văn hóa truyền thống giữa Nước Ta với những dân tộc bản địa khác, và là nguồn tài nguyên độc lạ để lôi cuốn khách thăm quan .
Hiện nay, ngành du lịch đã tăng trưởng một số ít tour du lịch bản làng, khai thác những phong tục tập quán của đồng bào những tộc người, bằng cách đưa khách về những buôn, bản hoạt động và sinh hoạt, ăn ở cùng với dân, sống theo tập quán nơi họ đến trong một khoảng chừng thời hạn, để khách hoàn toàn có thể tìm hiểu và khám phá được những nét văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử đặc trưng của từng tộc người. Loại hình này thích hợp với những nơi có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt quan trọng tăng trưởng mạnh ở Sa Pa, và được coi là một hướng đi mới, vừa góp thêm phần xóa đói giảm nghèo, vừa phát huy truyền thống văn hóa truyền thống của mỗi tộc người .
Ở Nước Ta liên hoan thường diễn ra quanh năm, nhưng tập trung chuyên sâu nhất là vào mùa xuân, phần đông những liên hoan gắn liền với những sự kiện lịch sử dân tộc, tưởng niệm những người có công so với quốc gia. Sự phong phú tiệc tùng của nước ta vừa là nét đẹp văn hóa truyền thống dân tộc bản địa, vừa là một trong những loại sản phẩm du lịch mê hoặc hành khách .

Festival, được xem là hoạt động du lịch văn hóa đặc sắc nhất Việt Nam, là loại hình du lịch mới, nhưng lại phát triển rất mạnh, được du khách ưa thích. Nước ta có nhiều festival như Festival Huế, Festival hoa Đà Lạt, Festival lúa gạo, Festival trái cây, Festival gốm sứ, Festival pháo hoa Đà Nẵng… Đây chính là nơi quảng bá hình ảnh về đất nước con người Việt Nam tới bạn bè thế giới một cách hiệu quả nhất.

Du lịch làng nghề, là mô hình du lịch văn hóa truyền thống tổng hợp giữa thăm quan, với shopping. Việt Nam có rất nhiều lợi thế cho tăng trưởng, bởi tất cả chúng ta có rất nhiều làng nghề nổi tiếng, có lịch sử dân tộc hình thành từ truyền kiếp như gốm Bát Tràng, lụa Vạn Phúc, tranh Đông Hồ, chiếu Nga Sơn, vàng bạc Châu Khê … Trong những năm gần đây du lịch làng nghề lôi cuốn được rất nhiều khách, đặc biệt quan trọng là khách Tây Âu, Bắc Mỹ, Nhật Bản, Nước Hàn …
Hiện nay, khi kiến thiết xây dựng những chương trình, những mô hình, tất cả chúng ta đều bảo vệ tăng trưởng du lịch theo hướng vững chắc. Việc tăng trưởng du lịch bền vững và kiên cố, đã mang lại quyền lợi thiết thực cho hội đồng, chẳng những không hủy hoại hoặc làm suy thoái và khủng hoảng những nguồn tài nguyên du lịch, mà còn góp phần vào sự tăng trưởng về kinh tế tài chính, xã hội, môi trường tự nhiên .

2. Văn hóa du lịch

Văn hóa du lịch là một phạm trù to lớn, biểu lộ những giá trị văn hóa truyền thống của hàng loạt hoạt động giải trí du lịch. Hoạt động của du lịch đều hướng vào mục tiêu hình thành nên những truyền thống văn hóa truyền thống đặc trưng của từng vương quốc. Hiểu một cách thường thì, đó là việc nghiên cứu và điều tra những giá trị văn hóa truyền thống để Giao hàng cho tăng trưởng du lịch .
Văn hóa là tài nguyên độc lạ có vai trò quan trọng trong việc quyết định hành động đến quy mô, mô hình, chất lượng, hiệu suất cao của hoạt động giải trí du lịch. Du lịch tăng trưởng vững mạnh hay không nhờ vào vào những giá trị văn hóa truyền thống, bởi văn hóa truyền thống chính là điều kiện kèm theo, môi trường tự nhiên cho du lịch phát sinh và tăng trưởng
Du lịch và văn hóa truyền thống có mối quan hệ hỗ trợ cho nhau, bản thân hoạt động giải trí du lịch đã có sẵn tính văn hóa truyền thống, nhưng xét về thực chất, nó vẫn là một hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, việc tích hợp thuần thục văn hóa truyền thống và du lịch, sẽ tạo cho du lịch những loại sản phẩm mang tính văn hóa truyền thống cao hơn và du lịch sẽ đóng vai trò là phương tiện đi lại để thức tỉnh, khai thác, truyền tải và trình diễn những giá trị văn hóa truyền thống tốt nhất .
Nếu du lịch văn hóa truyền thống là việc hướng vào mục tiêu tìm hiểu và khám phá, tò mò, học hỏi, và bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử, thì văn hóa truyền thống du lịch lại thể hiện hành vi ứng xử, đạo đức của con người so với những giá trị văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử đó .
Như vậy văn hóa truyền thống trong hoạt động giải trí du lịch được hiểu là những hành vi ứng xử, đạo đức, tác phong thao tác của nhân viên cấp dưới ship hàng, của những người kinh doanh thương mại du lịch, của dân cư, thái độ ứng xử của hành khách so với nơi họ đến thăm quan .
Tình trạng chung ở những điểm du lịch nước ta là ô nhiễm, do sự thiếu ý thức của cả người hoạt động giải trí du lịch và người tham gia du lịch. Trong đó môi trường tự nhiên nước bị ô nhiễm nặng nhất, do lượng chất thải rất lớn, không đúng nơi pháp luật, làm cho việc làm giải quyết và xử lý bị khó khăn vất vả, gây mất mỹ quan và làm Open một số ít loại vi trùng gây hại. Ngoài ra, việc xâm hại của con người đến tài nguyên là nguyên do dẫn đến thực trạng xuống cấp trầm trọng của những di tích lịch sử, cảnh sắc, làm suy giảm hệ động thực vật, rất khó cho việc Phục hồi lại .
Thị phần du lịch Nước Ta đang diễn ra một nghịch lý, đó là sự trái ngược về ý thức trong việc bảo vệ thiên nhiên và môi trường giữa khách du lịch quốc tế và khách trong nước. Điều này biểu lộ rõ, nếu như khách quốc tế tôn trọng những yếu tố về bảo vệ thiên nhiên và môi trường bao nhiêu, thì khách trong nước lại lạnh nhạt bấy nhiêu, chuẩn bị sẵn sàng thải rác ở mọi nơi. Vấn đề đặt ra là muốn bảo vệ tốt môi trường tự nhiên du lịch thì trước hết cần nâng cao ý thức của mỗi người bằng cách lan rộng ra những hình thức tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, giúp họ nhận thấy tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường tự nhiên .

Việc thiếu ý thức của những người kinh doanh du lịch đã trực tiếp làm xấu đi hình ảnh của điểm du lịch, gây ra sự phản cảm của khách tham quan. Vấn đề đầu tiên phải nhắc đến là tình trạng mất vệ sinh trong việc phục vụ ăn uống như thức ăn ôi thiu, có phẩm màu, dụng cụ chế biến không đảm bảo vệ sinh…, bên cạnh đó còn xuất hiện những hiện tượng treo đầu dê bán thịt chó lừa dối khách, không trung thực trong kinh doanh buôn bán, làm cho khách mất thiện cảm, không có ý định quay lại.

Do du lịch tăng trưởng nhanh, thiếu sự quản trị ngặt nghèo và đồng điệu đã làm Open tệ nạn xã hội như cá độ, xóc đĩa, game show trúng thưởng, hay nhiều yếu tố giả văn hóa truyền thống phát sinh gượng ép để ship hàng hành khách, và đang có rủi ro tiềm ẩn bị thương mại hóa. Bên cạnh đó là thực trạng ăn xin, móc chộm, chèo kéo, tranh cướp khách … đã ảnh hưởng tác động xấu đi, ảnh hưởng tác động tới tăng trưởng du lịch .
Ngoài ra còn phải kể đến thái độ và hành vi ứng xử của những người làm du lịch còn mang tính vụ lợi, trình độ trình độ nhiệm vụ chưa cao, năng lực tiếp xúc và ứng xử còn nhiều hạn chế .
Trong tăng trưởng du lịch lúc bấy giờ, yếu tố văn hóa truyền thống luôn được tôn vinh, nó chính là yếu tố để quyết định hành động tới sự thành công xuất sắc của du lịch. Muốn du lịch tăng trưởng thì cần có một thiên nhiên và môi trường văn hóa truyền thống tốt .
Du lịch là một ngành công nghiệp không khói mang lại doanh thu cao. Nếu thức tỉnh được những tiềm năng và lợi thế, thì du lịch sẽ là con gà đẻ trứng vàng, ảnh hưởng tác động can đảm và mạnh mẽ tới sự tăng trưởng kinh tế tài chính xã hội. Bên cạnh tăng trưởng nhanh du lịch, cần có những chủ trương, giải pháp bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống, những tài nguyên du lịch, tăng trưởng du lịch một cách vững chắc ; đồng thời hoạt động giải trí du lịch phải luôn bảo vệ tính văn hóa truyền thống, biểu lộ nét văn hóa truyền thống trong từng hoạt động giải trí, tạo ấn tượng tốt … để ngành du lịch Nước Ta tận dụng thời cơ, tăng trưởng vững mạnh .
_______________

            1, 2, 3. Hoàng Chí Dũng, Luật du lịch, Nxb Hồng Đức, Hà Nội, 2008, tr.6, 9.

Nguồn : Tạp chí VHNT số 319, tháng 1-2011
Tác giả : Nguyễn Thị Lõn

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Điểm Đến