Khác biệt giữa Thái Đen và Thái Trắng (Văn Hóa Tây Bắc) 2022 – Văn hóa

Những đặc thù nhận dạng dân tộc Thái trắng và Thái đen ở miền Tây Bắc tỉnh Sơn La được phân biệt với những nhóm khác đa phần ở áo quần của phụ nữ. Nhìn chung, phụ nữ Thái trắng mặc áo màu trắng và có cổ hình chữ V ở phía trước. Khăn đội đầu có màu trắng trơn để phân biệt với phụ nữ Thái đen, khăn đội đầu của Thái đen có trang trí công phu hơn. Phụ nữ Thái trắng mặc váy quấn, đen trơn và có thắt lưng làm bằng cốt tông hoặc tơ tằm màu xanh hoặc màu tím nhạt .Túi đeo vai của người Thái trắng khác với Thái đen, nó được làm bằng cốt tông trắng và pha lẫn những đường kẻ xọc màu tối hệp. Ở những tỉnh Sơn La và Yên Bái, phụ nữ Thái trẵng cũng mặc váy quấn giống như phụ nữ Thái đen. Váy dài, có màu xanh chàm đậm hoặc đen với cạp quấn màu trắng, màu xanh hoặc màu đỏ. Áo tương đối ngắn, đôi lúc họ lại để hở một khoảng chừng giữa váy và áo. Váy quấn của phụ nữ Thái trắng ở phía nam có ba đoạn : Cạp váy hay còn gọi là phần phía trên ngực, phần chính của khung hình và đường viền. Hoa văn rất khác nhau .

Tín ngưỡng.

Thuyết duy linh (Thờ phượng thần linh) và thờ cúng tổ tiên là hệ thống tín ngưỡng cơ bản, thậm chí đối với cả những người theo đạo phật. Thái trắng thờ nhiều thần và vật thể khác nhau, và họ cũng tin rằng con người ta có “nhiều linh hồn đơn lẻ”. Họ tổ chức rất nhiều lễ để “gọi về” các linh hồn vì họ tin rằng chính những linh hồn đó sẽ củng cố nhân cách của mỗi một cá nhân. Họ tin vào những linh hồn của những người quá cố, một thế giới tự nhiên, thế giới chính trị và nhiều nơi khác nhau.

Trung tâm của mạng lưới hệ thống tín ngưỡng là Pi, khái niệm của người Thái nghĩa là không nhìn thấy, những thế lực vô hình dung và đặc biệt quan trọng là con người. Pi có mối quan hệ trực tiếp với con người những người không có năng lực làm giống như Pi. Pi có những thế lực huyền bí và siêu nhiên hoàn toàn có thể tinh chỉnh và điều khiển được đời sống niềm tin của một thành viên và cả một hội đồng. Thái chia Pi ra làm 2 cấp bậc. Đứng đầu là những vị thần Pi, cao nhất là Then Lương là những vị thường thì là nhân từ nhưng cũng dễ mang tai hoạ đến cho người ta nếu như những vị này bị xúc phạm. Những linh của Pi còn gọi là ma là những thế lực làm hại mình, chính những thế lực này gây ra những sự tổn hại và những sự xấu số. Đối với người Thái, họ phân biệt hầu hết là Pi di ( Thần linh ) và Pi hai ( Hồn ma ) .“ Hệ thống của Pi được phân loại theo những cấp bậc nghiêm khắc và nghành khoanh vùng phạm vi quyền hạn đơn cử : Các vị thần ở Mường Pha vĩnh viễn ngự trị ở trên trời. .. trong khi đó Pi tự nhiên thì lại xuất hiện ở khắp mọi nơi, trong những khu rừng, cánh đồng lúa, trong nhà, mường, bản. Nhưng một Pi nào đó như Pi tổ tiên của những gia đính bè đảng lại thường ở trong hong huon ( Bàn thờ trong nhà ) để bảo vệ con cháu. Pi Mường ( Thần huyện ), Pi bản ( Thần bản ) xuất hiện ở 1 số ít nơi dưới quyền hạn của nó .Một người phụ nữ Thái khi về nhà chồng được phép xây bàn thờ cúng tổ tiên riêng để thờ lạy cha mẹ của cô ta đã qua đời. Người phụ nữ ấy chỉ số lượng giới hạn thờ cúng thế hệ thứ nhất trở lên. Những nghi lễ cơ bản về thờ cúng ông bà tổ tiên trong mái ấm gia đình do người chồng hướng dẫn .Trong quá khứ ( Có lẽ ngay cả hiện tại ), người đàn ông như thường lệ đeo vòng xuyến bằng bạc, họ coi đó như là chiếc bùa bảo vệ họ khỏi ốm đau. Tuy nhiên, họ cũng thay vòng bạc bằng một sợi dây đẻ thuận tiện hơn cho họ khi thao tác. Trẻ con cũng đeo xuyến để bảo vệ khỏi bị đau ốm do thần ma quỷ gây ra .

Thức ăn.

Thức ăn chính của người Thái trắng là gạo nếp phụ thêm với những loại rau, thịt gà, thịt lợn, thịt bò và cá. Đồ uống gồm có nước, trà, rượu. Người ta ăn bằng tay và thìa thay vì sử dụng đũa. Tuy nhiên, tối thiểu là so với người Thái trắng ở Mai Châu họ có dùng đũa .

Cấu trúc xã hội.

Xã hội truyền thống cuội nguồn của người Thái do những vua phong kiến quản lý rất là có tôn ti trật tự, họ làm chủ những vùng đất chiếm hữu rất rộng của nhửng người thôn bản. Chữ viết của họ dựa trên tiếng Phạn là một gia tài thừa kế văn chương cách đây năm thế kỷ, gồm có cả những áng văn thơ mang tính thiên sử thi, lịch sử dân tộc và một nền văn học dân gian phong phú. Người Thái cũng nổi tiếng với tiết mục nhảy độc nhất vô nhị và hàng dệt gấm kim tuyến trang trí hoa, chim chóc và rồng. Những loại sản phẩm này có bán sẵn ở những chợ thôn bản .Khi còn trẻ phụ nữ đã học cách dệt và thiêu, thậm chí còn họ còn chuẩn bị sẵn sàng một bộ chăn để làm của hồi môn. Nhà của người Thái vẫn còn thiết kế xây dựng trên cột kiểu nhà sàn, khung gỗ hoặc là tre, có vẻ như là kiến trúc có khác nhau giữa những vùng .

Người Thái trắng đặc biệt lịch sự, lễ phép và hiếu khách. Trể em được dạy đõ phải kính trọng những người bậc trên. Bậc trên thường là phụ thuộc vào tuổi tác nhưng nó cũng liên quan đến nghề nghiệp và sự giàu sang. Gia đình là hạt nhân của xã hội Thái trắng. Ở các làng nông thôn, các gia đình sống gần nhau. Đó là gia đình phụ quyền có vợ chồng sống hoà thuận với nhau. Thái trắng được phân biệt theo sự phân chia lao động công bằng cho cả hai giới. Cả nam và nữ đều cấy cày, trồng trọt, bắt cá, nấu nướng, chăm sóc con cái, lau nhà cửa và giặt giũ quần áo.

“ Truyền thống chính trị và cấu trúc xã hội của người Thái đen và trắng thực chất là phong kiến. Nó tập trung chuyên sâu vào Mường, hoàn toàn có thể nói là một nước có ông Hoàng quản lý. Mỗi Mường có vài bản ( Cũng đánh vần là “ bahn ” ). Có 5 phạm trù xã hội chính. Trên hết là những người trị vì mang tính cha truyền con nối ở tại mường, gọi là phia tao. Dưới họ là 1 số ít người đáng chú ý quan tâm, họ quản trị những bản của Mường, cung ứng lao động khổ sai ( Kuong ) và thu thuế ( Nguot ). Sau đó là những tầng lớp thầy tu ( mot lao hay mo chang ). Có khoảng chừng 10 cấp bậc thầy tu. Một trong những trách nhiệm của họ là trong những buổi lễ trước công chúng họ phải thuật lại nguồn gốc giới qúy tộc địa phương và lịch sử vẻ vang sự di cư của người Thái đến Mường. Dưới những những tầng lớp cao này là phần đông những người cư trú của Mường là những người tầm trung. Cuối cùng là những người giúp việc những người này phần nhiều là Mon-Khmer .

4.7 / 5 – ( 3 bầu chọn )

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn