“Dòng họ cử nhân” của người dân tộc Tày

Đó là dòng họ Nguyễn của đồng bào dân tộc Tày, ở bản Đon Thài, xã Côn Lôn, huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang.

Cả dòng họ có 170 người, thì có đến 36 người có trình độ học vấn từ cao đẳng trở lên. Với những kết quả đạt được thật đáng tự hào đó, dòng họ Nguyễn của đồng bào dân tộc Tày ở bản Đon Thài được mọi người trong và ngoài xã gọi là “Dòng họ cử nhân”.

Đon Thài là bản miền núi, xa TT huyện Na Hang, nên điều kiện kèm theo tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội gặp rất nhiều khó khăn vất vả. Để đến được Đon Thài từ TT huyện Na Hang, phải vượt qua đèo Bụt quanh co với dốc đá lởm chởm, men theo con đường mòn ven suối. Ở Đon Thài, trung bình mỗi hộ mái ấm gia đình chỉ có khoảng chừng 3 – 5 sào đất ruộng, còn lại là đất đồi rừng .

Tiếp chúng tôi trong ngôi nhà sàn truyền thống cuội nguồn của dân tộc, ông Nguyễn Quang Trung – Trưởng dòng họ Nguyễn tâm sự : Trước kia, người dân trong bản và dòng họ rất ít chăm sóc đến việc học của con trẻ mình, ai cũng nghĩ vào ĐH khó lắm, không hề cạnh tranh đối đầu với con em của mình ở thành phố có điều kiện kèm theo học tập tốt … Nhưng mọi chuyện đã trọn vẹn biến hóa, khi năm 1973, trong họ có anh Nguyễn Văn Chuyền là người tiên phong đỗ ĐH. Hiện anh Chuyền đang làm Phó quản trị Ủy Ban Nhân Dân huyện Na Hang .Cũng theo ông Trung kể, trước anh Chuyền người bé như “ cái kẹo ”, để đến trường phải vượt vài chục cây số đường rừng với đá núi hiểm trở, có khi còn gặp phải cả thú dữ. Vì thế, anh không dám đi một mình qua rừng, mà phải đợi những anh chị lớn tuổi trong bản cùng đi. Mỗi tháng chỉ được về nhà một lần để lấy lương thực. Những năm học đại trà phổ thông, anh luôn đứng vị trí số 1 lớp về thành tích học tập. Nỗ lực hết mình trong học tập, năm 1973 anh trúng tuyển vào trường Đại học Sư phạm Việt Bắc ( nay là trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên ) .

Việc anh Chuyền thi đỗ đại học đã tạo niềm tin cho người dân nơi đây và giúp phong trào học tập trong dòng họ khởi sắc. Đến nay, trong họ có 36 người có trình độ cao đẳng, đại học trở lên, trong đó 6 người có trình độ thạc sĩ. Nhiều gia đình có 2 con đang học đại học, cao đẳng như gia đình bà Nguyễn Thị Hợp có 2 con đang học Đại học Nông lâm và Đại học Sư phạm Thái Nguyên… Hay là bà Nguyễn Thị Bờ 50 tuổi, ở bản Đon Thài có 2 người con 1 đang học đại học, 1 học cao đẳng. Chồng mất sớm, bà Bờ ở vậy một mình tần tảo làm đủ nghề để nuôi hai con ăn học. Bà Bờ tâm sự: Đời mình phải quanh năm còng lưng kham khổ với ruộng, với nương rẫy rồi, nên dù khó đến mấy cũng phải cố gắng nuôi các cháu ăn học nên người”. Được biết, để có tiền chu cấp hàng tháng cho hai con, chỉ nỗ lực trồng hơn 6 sào lúa và nuôi mấy con lợn, con gà thì không đủ. Vì thế thời gian rảnh, bà xoay xở khắp nơi để kiếm tiền, khi thì lên rừng kiếm măng, lúc lại đi làm thợ phu hồ xây dựng… Đầu học kỳ vừa rồi, để có đủ tiền cho con ăn học, người mẹ nghèo ấy vẫn phải bán vội 7 con lợn chưa đến ngày được xuất chuồng…

Để trợ giúp những mái ấm gia đình và thôi thúc trào lưu học tập, đầu năm nay dòng họ Nguyễn đã thành lập Hội khuyến học. Hội hoạt động mỗi thành viên trong dòng họ góp phần 1 ngày lương với những người làm công chức, người về hưu ; 10 kg thóc với những hộ làm nông nghiệp có mức thu nhập trung bình và 5 kg với những hộ nghèo. Từ số tiền và thóc thu được, Hội cho những mái ấm gia đình nghèo có con đang học cao đẳng, ĐH gặp khó khăn vất vả vay không tính lãi để nuôi con ăn học. Đồng thời, hàng năm Hội trích một phần quỹ để trao tặng những con em của mình có thành tích học tập xuất sắc. Với những em đỗ ĐH sẽ trao thưởng 500.000 đồng / em và từ 100.000 – 150.000 đồng / em cho những em đạt thương hiệu học viên tiên tiến và phát triển, học viên giỏi … Món quà không thật sự lớn, nhưng có ý nghĩa ý thức lớn lao động viên, khuyến khích những con, những cháu nỗ lực vươn lên trong học tập .Ông Phạm Ninh Thái – quản trị Ủy Ban Nhân Dân huyện Na Hang tự hào nói : Phong trào học tập của dòng họ Nguyễn của đồng bào dân tộc Tày ở bản Đon Thài, xã Côn Lôn, đang là tấm gương sáng cho đồng bào những dân tộc vùng cao. Các mái ấm gia đình trong và ngoài huyện luôn lấy gương hiếu học của những mái ấm gia đình ở dòng họ Nguyễn, bản Đon Thài để dạy con mình .

Vũ Quang Đán
Theo Báo Tin tức

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn