Tin tức Sự kiện An Giang
 |
|
Ảnh: Nguyễn Hảo Bạn đang đọc: Tin tức Sự kiện An Giang |
 |
|
Ảnh: Nguyễn Hảo |
 |
|
Ảnh: Nguyễn Hảo |
An Giang có 4 dân tộc hầu hết là Kinh, Khmer, Hoa và Chăm. Trong đó, dân tộc Khmer là hội đồng dân tộc thiểu số sinh sông truyền kiếp trên vùng đất An Giang, tập trung chuyên sâu đông nhất ở 2 huyện miền núi Tri Tôn và Tịnh Biên, là hội đồng chiếm hữu kho tàng di sản văn hoá rất là rực rỡ và phong phú .
Dân tộc Khmer An Giang có 2 di sản văn hóa truyền thống phi vật thể đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản văn hóa truyền thống phi vật thể vương quốc là Lễ hội đua bò Bảy Núi vào năm năm nay và Tri thức và kỹ thuật viết chữ trên lá Buông của người Khmer ở hai huyện Tri Tôn và Tịnh Biên vào năm 2017 .
Tri thức và kỹ thuật viết chữ trên lá Buông của người Khmer An Giang là một loại tri thức dân gian, bên trong chứa đựng một kho tàng vô giá của tri thức trái đất đó chính là Kinh Phật. Kinh Phật được người Khmer viết trên lá của cây Buông, gọi là Kinh lá Buông ( Xatra Slấkrít ), đây là loại thư tịch cổ quý và hiếm khắc chữ trên lá Buông, được viết bằng tiếng Khmer cổ hay tiếng Pali ( theo phe phái Thomanadut và Mahainikai ) Open từ thế kỷ 19, là nét đặc trưng của người Khmer An Giang .
Kinh lá Buông có 4 loại gồm : Kinh Phật ; Truyện cổ dân gian ; Hội hè, game show dân gian ; Bài giáo huấn dân gian. Kinh Phật chạm khắc trên lá Buông là tài liệu quí, tiềm ẩn nhiều triết lý sống, nhân sinh quan theo tinh thần Phật giáo, Kinh thuyết pháp, thơ ca, sử thi, giáo lý của đức Phật răn dạy con người làm điều lành, lánh điều dữ, kinh đức Phật Thích Ca, Tam Tạng Kinh … chỉ được mở ra thuyết pháp vào những dịp quan trọng như lễ Phật Đản, lễ Kathina ( lễ dâng bông, dâng y cà sa ), lễ Thvai PresKhe ( Cúng trăng ), Lễ Dolta ( Cúng ông bà ) …
Nghệ thuật chạm khắc trên lá Buông rất đặc biệt quan trọng, trong đó nguyên vật liệu lá được chọn ngay từ khi lá Buông còn là búp trên cây và được ghép vào khung cây để lá tăng trưởng theo ý muốn, tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời từ 3 – 5 tháng, sau đó mới cắt xuống, mang phơi khô và sử dụng .
Muốn viết Kinh trên lá Buông phải sử dụng mũi bút bằng sắt. Sau khi viết xong, dùng vải thấm than trộn với dầu thông và nhúng qua dầu lửa để quét lên chữ khắc. Nét độc đáo của Kinh là nhờ vào độ dai của lá, kết hợp với sự khéo léo, tỷ mỉ, công phu của người viết, nên thể hiện được trên cả 2 mặt của lá Buông. Mỗi bộ Kinh dày từ 5 – 8cm, nặng 300 – 600 gram.
Mỗi bộ Kinh có từ 4 – 10 cuốn ( quyển ) ; mỗi cuốn có 20 – 60 lá kinh ; mỗi mặt lá có 5 dòng, với khoảng chừng 150 chữ. Kinh lá Buông tiềm ẩn giá trị về kỹ thuật, mỹ thuật, nghệ thuật và thẩm mỹ và có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tâm linh tín ngưỡng tôn giáo của đồng bào dân tộc Khmer .
Ở An Giang, Kinh lá Buông hiện còn lưu giữ tại 30/65 chùa Khmer của hai huyện vùng Bảy Núi ( Tri Tôn và Tịnh Biên ), với trên 100 bộ Kinh Phật. Nhưng từ nhiều năm qua, Kinh lá Buông không còn được viết, bởi không còn nguồn lá Buông. Đồng thời, do khâu dữ gìn và bảo vệ gặp khó khăn vất vả, không bảo vệ trước tác động của môi trường tự nhiên nên Kinh lá bị hư hỏng theo thời hạn, có rủi ro tiềm ẩn bị mai một .
Hiện nay, ở những chùa Khmer ở hai huyện Tri Tôn và Tịnh Biên còn rất ít những vị sư sãi biết khắc chữ trên lá Buông. Nếu muốn học phải có tính kiên trì, học và rèn luyện trong một thời hạn dài. Mặt khác, muốn khắc được thì người học phải am tường nội dung của từng loại kinh cũng là điều rất quan trọng. Hầu hết những bộ Kinh lá buông được chạm khắc bằng chữ Khmer cổ và chữ Pali. Điều này gây khó khăn vất vả không ít cho những vị sư sãi và Phật tử muốn học Kinh Phật từ Kinh lá Buông .
Vì vậy, Đề án “ Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống phi vật thể Tri thức và kỹ thuật viết chữ trên lá Buông của người Khmer tỉnh An Giang đến năm 2030 ” là thiết yếu và tương thích với chủ trương, chủ trương của Đảng và Nhà nước về bảo tồn và phát huy di sản văn hóa truyền thống của dân tộc .
Theo đề án, quy trình tiến độ 1 từ năm 2022 – 2026, tỉnh An Giang sẽ tập trung chuyên sâu nhìn nhận, tập hợp, xác định, phân loại và và chỉnh lý hồi sinh di sản ; nghiên cứu và điều tra và xác lập chữ viết trên lá Buông là tiếng Pali cổ hay tiếng Khmer cổ ; hướng dẫn chiêu thức dữ gìn và bảo vệ, gìn giữ những bản chữ viết trên lá Buông .
Giai đoạn này, tỉnh An Giang cũng sẽ tư liệu hóa và số hóa những di sản chữ viết trên lá Buông của người Khmer trên địa phận tỉnh An Giang ; kiến thiết xây dựng mới những dị bản của một số ít bộ Kinh ship hàng cho công tác làm việc giáo dục di sản và tăng trưởng du lịch ; dịch thuật 1 số ít nội dung kinh lá Buông ; tăng cường việc tiếp thị, phát huy di sản nhằm mục đích lôi cuốn mọi nguồn lực của xã hội … .
Giai đoạn 2 từ năm 2028 – 2033, An Giang xây dựng hồ sơ đăng ký công nhận di sản tư liệu tri thức và kỹ thuật viết chữ trên lá Buông của người Khmer ở tỉnh An Giang thuộc chương trình ký ức thế giới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của UNESCO.
Theo nhìn nhận của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh An Giang : Việc triển khai đề án có một ý nghĩa quan trọng trong sự nghiệp bảo tồn những di sản văn hóa truyền thống nói chung và di sản văn hóa truyền thống phi vật thể nói riêng của tỉnh An Giang ; là cơ sở pháp lý quan trọng cho việc kiểm kê, nhận diện, nhìn nhận tình hình. Trên cơ sở đó, hoàn toàn có thể vận dụng những giải pháp yêu cầu nhằm mục đích bảo tồn và phát huy giá trị di sản theo từng tiến trình một cách hài hòa và hợp lý, khoa học. / .
Quang Minh
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn
