Văn hóa Khmer trên đất chín rồng

Bản sắc độc đáo

Dân tộc Khmer có nền văn hóa truyền thống tăng trưởng phong phú, gắn liền với những tín ngưỡng mang sắc thái riêng, tác động ảnh hưởng đậm nét văn hóa truyền thống Ấn Độ và Phật giáo. Phật giáo đóng vai trò quan trọng và có vị trí cao nhất trong mọi nghành của đời sống người Khmer ở Đồng bằng sông Cửu Long ( ĐBSCL ). Đa số, họ là phật tử của Phật giáo Nam tông .Chùa Khmer là một tổng thể và toàn diện kiến trúc đặc trưng của văn hóa truyền thống Khmer với mái cao thẳng đứng, hoa văn họa tiết sơn vàng, mạng lưới hệ thống tượng Phật, thần Kabil Maha Prum, nữ thần đất, hung thần quỷ ác Reahu, tiên nữ, vũ nữ Apsara, người chim, vua khỉ Hanuaman … Chùa là nơi triển khai nghi lễ của Phật giáo, dạy chữ Khmer, tiệc tùng, truyền bá kinh nghiệm tay nghề sản xuất ; là nơi gìn giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống độc lạ của dân tộc .

Văn hóa tín ngưỡng của người Khmer có những giá trị rất đặc biệt, mang bản sắc rất riêng thông qua các nghi lễ vòng đời; là một chuỗi những nghi lễ khá cầu kỳ được lưu giữ qua một số hình thức lễ hội, như Tết Chôl Thnăm Thmây, ngày Choôl Sâng-Kran Thmây, ngày Vônabat, ngày Lơng Sak, Lễ cúng trăng (Ooc Om Bok), Lễ cúng ông bà (Sen Đolta) và còn có đến gần 30 ngày lễ khác nhau bắt nguồn từ tín ngưỡng dân gian và Phật giáo…

Cách ăn mặc của người Khmer đặc trưng là chiếc váy “ xàm pốt ” cho nữ và “ xà rông ” cho nam. Trong âm nhạc, người Khmer có dàn nhạc ngũ âm. Ngoài ra còn có những nhạc cụ khác : Đôi “ chập ngã ” ; dàn nhạc dây “ Plêing Khssè ” ; sáo trúc ( Khloy ) ; sân khấu Rôbăm, Yukê, múa Ram Vong, Lâm Leev, Saravan ; Aday, Chhay Yam, hát ru con ; sân khấu Rô Băm và Dù Kê …

Trong dòng chảy hội nhập, những di sản văn hóa của đồng bào Khmer ngày càng có sự giao thoa, những yếu tố văn hóa ngoại lai đang xâm nhập, tác động rất lớn đến nền văn hóa cổ truyền. Vì vậy, trừ các dịp lễ, Tết truyền thống, phần lớn đồng bào Khmer sử dụng ngôn ngữ, trang phục, ẩm thực… như người Kinh, một bộ phận đồng bào Khmer, nhất là giới trẻ rất ít khi sử dụng trang phục truyền thống, ngôn ngữ của dân tộc mình.

Bảo tồn và phát triển

Để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của đồng bào Khmer, các cấp, các ngành cần tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của cộng đồng về bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Bởi, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Khmer không chỉ làm phong phú thêm nền văn hóa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, mà còn là vũ khí sắc bén đánh tan âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.

Đồng thời tăng cường huấn luyện và đào tạo nhân lực nòng cốt trong công tác làm việc bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống dân tộc Khmer, tôn vinh vai trò của những sư sãi, nghệ nhân, Người có uy tín trong hội đồng, tu dưỡng, tập huấn, tương hỗ công tác làm việc truyền dạy và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, thẩm mỹ và nghệ thuật truyền thống lịch sử dân tộc của hội đồng, xã hội hóa những hoạt động giải trí văn hóa truyền thống, thể thao … để từ đó nâng cao ý thức của đồng bào trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn .Cùng với đó, gắn bảo tồn, tăng trưởng văn hóa truyền thống dân tộc Khmer với tăng trưởng KT-XH, bảo vệ mối quan hệ hài hòa giữa tăng trưởng văn hóa truyền thống và kinh tế tài chính ; hòa giải giữa bảo tồn, phát huy và tăng trưởng. Chú trọng kiến thiết xây dựng chính sách chủ trương đặc trưng cho việc bảo tồn và nâng cao đời sống văn hóa truyền thống cho đồng bào Khmer ; góp vốn đầu tư kinh phí đầu tư để sưu tầm những giá trị văn hóa truyền thống có rủi ro tiềm ẩn mai một, tương hỗ kinh phí đầu tư cho những nghệ nhân mở lớp truyền dạy cho lớp trẻ về thẩm mỹ và nghệ thuật, đưa chương trình dạy song ngữ ( tiếng Việt – tiếng Khmer ) để góp thêm phần thiết kế xây dựng nền văn hóa truyền thống Nước Ta tiên tiến và phát triển, đậm đà truyền thống dân tộc .

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn