Hiệu quả từ chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng

BHG – Trong thời gian qua, chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) không chỉ giúp người dân nâng cao ý thức trong bảo vệ rừng, mà còn góp phần tăng thu nhập, tạo động lực để người dân gắn bó, bảo vệ rừng, từng bước thay đổi nhận thức của nhân dân về vai trò và tác dụng của rừng, nâng tỷ lệ che phủ rừng, cải thiện môi trường sinh thái trên địa bàn tỉnh. 

Người dân xã Yên Phong, Bắc Mê nhận tiền chi trả DVMTR
Người dân xã Yên Phong, Bắc Mê nhận tiền chi trả DVMTR

Hiện nay, tổng diện tích quy hoạnh rừng trên địa phận tỉnh có đáp ứng DVMTR là 459.283,46 ha, trong đó, chủ rừng tổ chức triển khai ( 11 tổ chức triển khai ) có 84.423,31 ha ; chủ rừng hộ mái ấm gia đình, cá thể ( 32.473 chủ rừng ) có 83.822,04 ha ; chủ rừng nhóm hộ, hội đồng dân cư được giao rừng ( 194 chủ rừng ) có 2.878,21 ha ; Ủy Ban Nhân Dân xã khoán cho hội đồng dân cư trên địa phận 192 xã / phường / thị xã là 282.570,39 ha. Trong 9 tháng đầu năm, đã thu tiền DVMTR được 56 tỷ 822 triệu đồng ; thu tiền trồng rừng thay thế sửa chữa được 341,7 triệu đồng. Cùng với đó đã chi tiền DVMTR cho bên đáp ứng DVMTR những huyện / thành phố là 109 tỷ 984,4 triệu đồng, đạt 99,96 % kế hoạch đề ra ( nguồn tiền thu trong năm 2020, giải ngân cho vay trong năm 2021 ) .
Xã Nậm Ty, huyện Hoàng Su Phì là một trong những địa phương có nhiều diện tích quy hoạnh được chi trả từ DVMTR. Năm 2020, xã có trên 2.300 ha rừng được chi trả tiền DVMTR với tổng số tiền là 800 triệu đồng. Đây chính là động lực để bà con trong xã tích cực chăm nom, bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng. Anh Phàn Dùn Pú ( thôn Nậm Ty, xã Nậm Ty ) từ khi được tương hỗ tiền chi trả DVMTR đã có một khoản thu nhập hữu dụng cho cá thể và mái ấm gia đình. Anh Pú san sẻ : ” Khi được tương hỗ ngân sách DVMTR thì bản thân tôi có động lực, nghĩa vụ và trách nhiệm hơn với việc bảo vệ rừng. Và chính số tiền đó tôi lại góp vốn đầu tư vào cây giống, trồng bổ trợ những khu vực rừng thưa nhằm mục đích tạo môi trường xanh ” .

Từ đầu năm tới nay, Quỹ bảo vệ và phát triển rừng (BVPTR) đã chủ động phối hợp với Kiểm lâm tỉnh, các hạt kiểm lâm tổng hợp kết quả rà soát diện tích rừng có cung ứng DVMTR của các huyện, thành phố, chủ rừng là tổ chức làm cơ sở phân bổ tiền DVMTR năm 2021 (kế hoạch năm 2020) cho chủ rừng, hộ nhận khoán. Cùng với đó, rà soát và làm việc với các cơ sở sử dụng DVMTR, nhất là các cơ sở mới đi vào hoạt động hoặc chuyển đổi hình thức hoạt động và ký hợp đồng ủy thác chi trả tiền DVMTR.

Tuy vậy, trong quá trình tổ chức hoạt động của Quỹ BVPTR và thực hiện chi trả DVMTR còn gặp một số khó khăn. Do vậy Quỹ đã chủ động đôn đốc các đơn vị sử dụng DVMTR kê khai, nộp tiền DVMTR các quý theo đúng thời gian quy định, trong đó xử lý dứt điểm 2 đơn vị nợ đọng tiền DVMTR kéo dài là Công ty CP Thủy điện Sông Miện 5 và Công ty CP Thủy điện Sông Lô 4; thu tiền lãi do chậm trả của 5 đơn vị: Công ty CP Thủy điện Sông Miện 5, Công ty CP Thủy điện Sông Lô 4, Công ty TNHH MTV Thủy điện Nho Quế 3, Công ty CP Thủy điện Nho Quế 1, Công ty CPĐT và PT điện Nho Quế, nộp về Quỹ với số tiền 314,1 triệu đồng.

Giám đốc Quỹ BVPTR tỉnh Đinh Xuân Lượng, cho biết : ” Từ khi triển khai chính sách chi trả DVMTR trên địa phận tỉnh, việc bảo vệ và tăng trưởng rừng có nhiều chuyển biến tích cực, thực trạng phá rừng, cháy rừng, lấn chiếm đất rừng, khai thác lâm sản trái phép đã cơ bản giảm. Cùng với đó, môi trường rừng từng bước được cải tổ, tăng năng lực phòng hộ, điều tiết và duy trì nguồn nước cho những cơ sở sử dụng dịch vụ môi trường rừng. Năm 2021, Quỹ BVPTR tỉnh liên tục công tác làm việc phối hợp tuyên truyền, phổ cập, tập huấn về chính sách chi trả DVMTR ; tăng cường công tác làm việc kiểm tra, giám sát việc quản trị bảo vệ rừng. Phối hợp với hạt kiểm lâm những huyện, thị xã, thành phố, nâng cao công tác làm việc quản trị, bảo vệ rừng nhằm mục đích đạt hiệu suất cao cao hơn .
Có thể thấy, chính sách chi trả DVMTR đã mang lại ” quyền lợi kép ” cho bên sử dụng dịch vụ môi trường rừng và bên đáp ứng rừng. Đồng thời cải tổ đời sống cho người dân, góp thêm phần quan trọng vào công tác làm việc giảm nghèo trên địa phận tỉnh .

Bài, ảnh: Hồng Cừ