Cách làm bài văn nghị luận xã hội về một hiện tượng đời sống

Muốn viết thành công một đoạn văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống cần chú ý vận dụng các phép lập luận giải thích, chứng minh, phân tích, bình luận… đồng thời nắm vững các hình thức lập luận của đoạn văn.

Các loại NLXH về một hiện tượng đời sống

Nghị luận xã hội về 1 hiện tượng đời sống gồm có 3 loại nhỏ :

– Trình bày suy nghĩ về 1 hiện tượng đời sống trong xã hội: ý chí, nghị lực, tình yêu thương …

– Trình bày tâm lý về từ 2 hiện tượng đời sống trở lên như : cho và nhận, thành và bại … Đối với loại này cần xem xét quan hệ giữa 2 hiện tượng .
– Từ 1 hiện tượng vạn vật thiên nhiên, trình diễn tâm lý về đời sống xã hội như : Giữa một vùng sỏi đá khô cằn, cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những đóa hoa thật đẹp .. Suy nghĩ của anh chị về hiện tượng trên .

Sơ đồ tư duy mạng lưới hệ thống các bước làm bài NLXH về một hiện tượng đời sống

Công thức viết bài NLXH về một hiện tượng đời sống

Muốn viết thành công xuất sắc một đoạn văn nghị luận về một vấn đề, hiện tượng đời sống cần chú ý vận dụng các phép lập luận lý giải, chứng tỏ, nghiên cứu và phân tích, phản hồi … đồng thời nắm vững các hình thức lập luận của đoạn văn. Cụ thể :
>> Bước 1 : Tìm hiểu đề và tìm ý cho đoạn văn
>> Bước 2 : Viết đoạn văn theo cấu trúc sau
1. Giải thích hiện tượng đời sống : 0,5 điểm – viết khoảng chừng 5 dòng

Khi giải thích cần lưu ý

– Bám sát hiện tượng đời sống mà đề nhu yếu, tránh suy diễn chủ quan, tùy tiện .
– Làm điển hình nổi bật được yếu tố cần luận bàn trong bài .
2. Bàn luận về hiện tượng đời sống : 1 điểm – viết khoảng chừng 10 – 15 dòng
– Phân tích các mặt, các bộc lộ của vấn đề, hiện tượng đời sống cần bàn luận
– Nêu nhìn nhận, đánh giá và nhận định về mặt đúng – sai, lợi – hại, lí giải mặt tích cực cũng như hạn chế của vấn đề, hiện tượng ấy, bày tỏ thái độ ưng ý, biểu dương hay lên án, phê phán .
– Chỉ ra nguyên do của vấn đề, hiện tượng ấy, nêu phương hướng khắc phục mặt xấu đi, phát huy mặt tích cực của vấn đề, hiện tượng .
3. Rút ra bài học kinh nghiệm nhận thức và hành vi trong đời sống : 0,5 điểm ( khoảng chừng 5 dòng )
Liên hệ với bản thân và trong thực tiễn đời sống, rút ra bài học kinh nghiệm nhận thức và hành vi ( Đề xuất bài học kinh nghiệm về cách sống, cách ứng xử nói chung và so với bản thân nói riêng ) .

>> Bước 3: Đọc lại, kiểm tra, sửa lỗi và hoàn thiện bài viết

– Sửa lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp
– Chú ý link mạch lạc, giữa các câu trong đoạn văn và giữa các phần trong bài văn .
( Tài liệu được trích trong sách Bí quyết chinh phục Ngữ văn bằng sơ đồ tư duy của tác giả Phạm Hữu Cường )