O/D – chức năng ít biết trên xe số tự động

Khi tắt công dụng O / D, xe sẽ không cho hộp số hoạt động giải trí ở số cao nhất mà số lượng giới hạn ở số thấp hơn để tăng sức kéo cho xe .Xe số tự động hóa lúc bấy giờ với hộp số tiên tiến và phát triển, tinh chỉnh và điều khiển điện tử và thường có kèm chính sách bán tự động hóa, được cho phép xe lựa chọn hộp số tương thích nhất trong từng loại địa hình, thậm chí còn theo thói quen đạp ga của tài xế. Nhưng trước đây, công nghệ tiên tiến chưa tối ưu như lúc bấy giờ, nên trên những cần số tự động hóa hoàn toàn có thể Open tính năng O / D để tương hỗ. Hiện nay cũng có 1 số ít xe vẫn trang bị công dụng này, dành cho những người ưa thích cảm hứng lái .

O-D-Camry-2-6453-1426676749.jpg
O / D trên cần số Camry đời cũ .

O/D là viết tắt của OverDrive (lái vượt giới hạn). Ở đây giới hạn là tỷ số truyền, ở mức 1,00:1. O/D On tức cho phép xe chạy ở chế độ hộp số có tỷ số truyền vượt qua giới hạn 1,00:1, O/D Off tức giới hạn ở 1,00:1.

Ví dụ một hộp số tự động hóa 6 cấp có cấu trúc tỷ số truyền như sau :

Số 1: 2,97:1
Số 2: 2,07:1
Số 3: 1,43:1
Số 4: 1,00:1
Số 5: 0,84:1
Số 6: 0,56 :1

Như vậy trong trường hợp này, O / D On tức cho phép xe chạy lên đến số 5 và số 6, có tỷ số truyền qua mức số lượng giới hạn 1,00 : 1 .

Khi nhấn O/D OFF, chúng ta kiểm soát hộp số không cho chuyển lên cấp số cao nhất, mà chỉ lên đến cấp nào có tỷ số truyền 1:1 là dừng. Trong ví dụ trên thì hộp số sẽ giới hạn ở số 4.

overdrive-5228-1426676749.jpg
Khi O / D Off xe chạy thông thường tới số cao nhất .

Lúc này, vòng tua máy cao hơn, xe khỏe hơn. Do đó, nếu chuyển dời thông thường, O / D luôn ở chính sách On. Tài xế dữ thế chủ động tắt O / D ( về Off ) thường trong những trường hợp như : đi chậm đường kẹt xe, tăng cường gấp để vượt, leo dốc không cao lắm, xuống dốc … để tận dụng lực kéo của số 4 .
Có một yếu tố đặt ra là : tại sao đã là số tự động hóa – việc sang số được quyết định hành động bởi ECU tùy thuộc vào điều kiện kèm theo chạy xe tại thời gian đó, và lại sinh ra O / D Off để làmgì ?

Câu trả lời là: việc sang số phụ thuộc vào điều kiện chạy xe, ví dụ vận tốc xe, vòng tua máy, chênh lệch độ cao giữa 2 trục… nhưng đôi khi các thông số đó không đủ để ECU ra quyết định sang số phù hợp (ví dụ như trường hợp đổ đèo), lúc này tài xế phải giúp ECU bằng cách chọn phương án phù hợp O/D Off hoặc L1, L2 để lái xe an toàn hơn.

odbutton-7476-1426676749.jpg
Nút O / D trên một mẫu xe đời mới .

Giả sử đổ dốc rộng thênh thang không có cua, đường vắng thì để D đổ dốc 80 km / h cũng không sao, nhưng nếu cua liên tục mà chạy ở tốc độ này thì dễ mất trấn áp, gây tai nạn đáng tiếc do đó cần chạy số thấp hơn, dùng phanh động cơ ghì xe. Nếu lạm dụng đạp phanh liên tục để hãm tốc sẽ dẫn tới cháy má phanh giữa đèo, như nhiều trường hợp những xe khách hay gặp .

Độc giả Trần Quân