Đa dạng các hình thức chăn nuôi lợn – Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam

Hiện nay nước ta có nhiều hình thức chăn nuôi lợn như chăn nuôi gia công, trang trại, nông hộ, liên theo hợp tác xã, tổ hợp tác và sản xuất khép kín chăn nuôi, giết mổ, chế biến.

4.1. Chăn nuôi lợn theo hình thức gia công

Chăn nuôi lợn hiện theo hình thức này gồm có chăn nuôi trang trại gia công và chăn nuôi nông hộ gia công .

Chăn nuôi gia công cho những công ty, doanh nghiệp có nguồn vốn FDI như tập đoàn lớn C. P, Japfa Comfeed, CJ, Mavin, Dabaco, Greenfeed, Hòa Phát …. là hình thức người chăn nuôi nhận được vật tư đầu do công ty, doanh nghiệp cung ứng và tương hỗ về con giống, thức ăn, thuốc thú y, quy trình tiến độ kỹ thuật về chăm nom, chuồng trại …. Đặc biệt tạo sự hòa giải về quyền lợi cho cả hai phía, trường hợp rủi ro đáng tiếc cũng được những bên san sẻ, hội đồng nghĩa vụ và trách nhiệm ; theo pháp luật lúc bấy giờ của những công ty cho người chăn nuôi gia công thì giá công ty trả cho người chăn nuôi là giao động từ 3.000 – 3.500 đồng / kg lợn hơi và những công ty này bao tiêu loại sản phẩm đầu ra cho những trang trại .

4.1.1. Trang trại chăn nuôi gia công

Chăn nuôi theo hình thức trang trại gia công có xu thế tăng trong những năm gần đây .

Bảng 4. Số lượng trang trại, số đầu con chăn nuôi gia công theo vùng sinh thái

Các trang trại chăn nuôi gia công đa phần cho những doanh nghiệp có nguồn vốn FDI ( chiếm 70 % số trang trại ) và khoảng chừng 30 % số trang trại là chăn nuôi gia công cho những doanh nghiệp trong nước. Đối với những trang trại chăn nuôi gia công cho những doanh nghiệp có vốn FDI thì những trang trại này được phân phối con giống, thức ăn, thuốc thú y …. và được vận dụng công nghệ tiên tiến văn minh vào chăn nuôi ở Nước Ta, đào tạo và giảng dạy lao động kỹ thuật và quản trị trang trại tốt .

Năm 2018, khu vực Đông Nam Bộ là vùng có số lượng trang trại chăn nuôi gia công lớn nhất cả nước, với hơn 1 nghìn trang trại, chiếm tỷ suất 33,5 % tổng số trang trại chăn nuôi gia công của cả nước và tổng đàn là 2,1 triệu con ; tiếp đến là vùng BTB&DHMT với số lượng trang trại chăn nuôi gia công đứng thứ hai cả nước, có 741 trang trại chiếm tỷ suất 24,6 % với tổng đầu con là 689,5 ngàn con ; tiếp theo là vùng ĐBSH, Tây Nguyên, TDMNPB và thấp nhất là khu vực ĐBSCL .

4.1.2. Hộ chăn nuôi gia công

Mô hình hộ chăn nuôi gia công cho những công ty, doanh nghiệp chăn nuôi lớn có xu thế tăng trong những năm gần đây .

Bảng 5. Số lượng hộ và tổng đầu con trong hộ chăn nuôi gia công của cả nước

4.2. Chăn nuôi theo hình thức trang trại

Chăn nuôi lợn theo hình thức trang trại gồm có trang trại quy mô nhỏ, quy mô vừa và quy mô lớn .

Bảng 6. Số lượng trang trại chăn nuôi lợn theo vùng sinh thái qua các năm

Năm 2018, tổng số trang trại chăn nuôi lợn liên tục giảm ( giảm 9,6 % ) và chỉ còn 9.770 trang trại so với năm 2017 và chiếm tỷ suất 0,39 % tổng cơ sở chăn nuôi lợn và tổng số đầu con là 12,8 triệu con chiếm tỷ suất 44,8 % tổng đàn của cả nước ( Bảng 6 ) .

Sự phân bổ trang trại theo những vùng chăn nuôi là không đồng đều. Mật độ trang trại chăn nuôi lợn lớn nhất được tập trung chuyên sâu vào vùng ĐBSH và ĐNB, tiếp đến là vùng TDMNPB, ĐBSCL, BTB&DHMT và thấp nhất là vùng Tây Nguyên ( Bảng 6 ) .

Năm 2018, số lượng trang trại chăn nuôi lợn của cả nước là 9.770 trang trại, trong đó vùng ĐBSH có vẫn là nơi có số trang trại chăn nuôi lợn lớn nhất cả nước ( 3.164 trang trại ) chiếm tỷ suất 32,4 % ; tiếp đến vùng ĐNB có số trang trại đứng thứ hai với 2.748 trang trại chiếm tỷ suất 28,1 % ; vùng TDMNPB và ĐBSCL có số trang trại nuôi lợn lần lượt là 1.309 và 1.173 chiếm tỷ suất 13,4 % và 12,0 % ; sau cuối là vùng Tây Nguyên với số trang trại it nhất ( 610 trang trại ) và chiếm tỷ suất 6,2 % tổng trang trại của cả nước ( Bảng 6 ) .

4.3. Chăn nuôi theo hình thức nông hộ

Theo TCTK, năm 2012, cả nước có khoảng chừng trên 4 triệu hộ chăn nuôi lợn, tuy nhiên đến năm năm nay số lượng hộ chăn nuôi lợn của cả nước giảm xuống và số lượng cũng giảm dần qua những năm từ năm 2012 ( 4 triệu hộ ) giảm xuống 2,5 triệu hộ năm 2018 .

Bảng 7. Số lượng hộ chăn nuôi lợn theo vùng chăn nuôi qua những năm năm nay – 2018

Năm 2018, số hộ chăn nuôi lợn liên tục giảm ( giảm 3,9 % ) so với năm 2017 và chiếm tỷ suất 99,61 % của tổng cơ sở chăn nuôi lợn của cả nước với tổng số hộ chăn nuôi lợn là 2,5 triệu hộ với tổng đàn là 13,9 triệu con. Năm 2018, số lượng hộ chăn nuôi ở khu vực TDMNPB là cao nhất ( 969.876 hộ ), tiếp đến là khu vực BTD&DHMT ( 882.258 hộ ), khu vực ĐBSH ( 398.097 hộ ), khu vực ĐNSCL ( 138.933 hộ ), khu vực Tây Nguyên ( 51.173 hộ ), và thấp nhất là khu vực ĐNB ( 51.173 hộ ) .

Xu hướng tất yếu của chăn nuôi lợn lúc bấy giờ là chuyển từ chăn nuôi lợn nhỏ lẻ ( nông hộ ) sang chăn nuôi trang trại và chăn nuôi trang trại tích hợp với link HTX, tổ hợp tác ( link ngang ), link giữa những khâu và link theo chuỗi khép kín ( link dọc ) trong đó donh nghiệp là TT. Do đó số lượng hộ chăn nuôi lợn giảm dần theo những năm do quy mô nhỏ không cạnh tranh đối đầu được về giá tiền, chất lượng, bảo đảm an toàn thực phẩm .

4.4. Chuỗi chăn nuôi lợn liên kết theo hợp tác xã, tổ hợp tác

Bảng 8. Số lượng chuỗi link theo HTX, THT và số đầu con theo vùng sinh thái xanh

Năm 2018, vùng TDMNPB và vùng BTB là 2 vùng có số lượng chuỗi link chăn nuôi lợn theo hình thức HTX, THT lớn nhất cả nước với số lượng tương ứng là 342 và 291 chuỗi, tiếp theo là những vùng ĐNB, Tây Nguyên, ĐBSCL và thấp nhất là vùng ĐBSH ; tuy nhiên, tổng số đầu con của vùng ĐBSH lại là cao nhất ( 355.826 con ), tiếp đến vùng ĐNB ( 330.454 con ) ; điều này chứng tỏ rằng tại hai vùng này số lượng hộ chăn nuôi lợn tham gia vào một HTX, THT là nhiều nhất. Tiếp đến là vùng BTB&DHMT ( 200.368 con ), TDMNPB ( 149.792 con ), Tây Nguyên ( 112.000 con ), và thấp nhất là khu vực ĐBSCL ( 88.832 con ) .

Xu hướng lúc bấy giờ so với chăn nuôi nói chung và chăn nuôi lợn nói riêng là thực hành thực tế chăn nuôi theo chuỗi để bảo vệ tránh rủi ro đáng tiếc, bảo đảm an toàn thực phẩm và bảo vệ tiêu thụ được loại sản phẩm chăn nuôi .

4.5. Chuỗi liên kết sản xuất khép kín chăn nuôi, giết mổ, chế biến

Đây là hình thức link chăn nuôi theo một chuỗi khép kín từ những nguyên vật liệu nguồn vào ( thức ăn, con giống, thuốc thú y …. ) cho đến mẫu sản phẩm đầu ra và tiêu thụ mẫu sản phẩm ( giết mổ, chế biến và tiêu thụ loại sản phẩm ). Hình thức này thường được link giữa những doanh nghiệp, công ty sản xuất chăn nuôi vừa và lớn ( link dọc ). Chăn nuôi lợn theo hình thức link chuỗi khép kín cũng có xu thế tăng lên trong những năm gần đây .

Bảng 9. Số lượng chuỗi link, tổng đầu con và số đầu con / chuỗi

Năm 2018, số lượng link chuỗi khép kín trong chăn nuôi lợn của cả nước liên tục tăng nhẹ, cả nước hiện có 171 chuỗi ( tăng 1,8 % so với năm 2017 ) với tổng đầu con là 988.701 con chiếm tỷ suất 3,5 % tổng đàn lợn của cả nước, trung bình 5.782 con / chuỗi. Số lượng chuỗi link sản xuất lợn khép kín tăng nhẹ qua những năm từ năm nay đến năm 2018, tuy nhiên tổng số đầu con và số đầu con / chuỗi tăng nhanh .

Cục Chăn nuôi

Hiện nay có rất nhiều chuỗi sản xuất có hiệu suất cao với chăn nuôi An toàn sinh học, giết mổ bảo đảm an toàn thực phẩm của những chuỗi của công ty, doanh nghiệp như Masan, An Hạ, HTX Hoàng Long, Tập đoàn Quế Lâm, Mavin, Vinh Anh, … .

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn