Tại trung tâm nghiên cứu Dê Thỏ Sơn Tây – BÁO CÁO THỰC TẬP NGOẠI KHÓA TẠI BA VÌ CỦA SINH VIÊN K –

cũng như cách chăm sóc nuôi dưỡng và mô hình thiết kế chuồng trai
cho chúng.

Hiện nay, ở Trung tâm Nghiên cứu dê-thỏ này, người ta nhập vào nhiều giống dê chuyên sữa. Đặc biệt, giống Alpine và Saanen .

1. Chăn nuôi dê

Con Alpine là giống dê của Pháp ( được nuôi nhiều ở vùng Alpes ). Nó có lông màu vàng, đôi lúc có đốm trắng. Con cái nặng khoảng chừng 40-42 kg và con đực khoảng chừng 50-55 kg. Một chu kỳ luân hồi sữa của nó lê dài 240 – 250 ngày và cho ta sản lượng khoảng chừng 900 – 1.000 lít sữa .
Còn Saanen là giống dê chuyên được dùng sữa của Thụy Sĩ. Nó được nuôi ở nhiều nước châu Âu, có lông màu trắng, tai vểnh, hiệu suất sữa từ 1.000 – 1.200 lít / chu kỳ luân hồi ( 290 – 300 ngày ). Nó cũng đã được nhập vào nước ta. Hiện người ta lai nó với con Bách Thảo để tạo ra con lai có sản lượng sữa cao hơn từ 30-40 % .

Ngoài còn có dê Beetal có nguồn gốc từ Ấn Độ. Con đực thường có bộ râu cằm đặc trưng mà con cái không có. Khối lượng trưởng

có bộ râu cằm đặc trưng mà con cái không có. Khối lượng trưởng

thành khoảng 45 kg.Dê đẻ lứa đầu lúc 2 năm tuổi, mỗi năm 1 lứa.

Số con đẻ ra: có thể 1 con/lứa, 2 con/lứa và cũng có trường hợp

đặc biệt 4 con/lứa. Năng suất sữa trung bình trong 1 chu kỳ 224

ngày là195kg, con cao sản có thể cho đến 320kg trong 133 ngày.

* Kỹ thuật chăn nuôi dê
Dê là loài động vật hoang dã ăn tạp, dễ nuôi, năng lực kháng bệnh cao, chính nhờ những đặc tính đó mà 1 số ít hộ dân trong tỉnh đã mạnh dạn góp vốn đầu tư và thoát nghèo. Để chăn nuôi dê được không thay đổi, ngày càng tăng trưởng kinh tế tài chính mái ấm gia đình, bà con cần quan tâm nắm vững một số ít kỹ thuật sau :
1. Chuồng trại : chuồng dê hoàn toàn có thể là căn nhà hoặc lán trại đơn thuần nhưng phải bảo vệ ở nơi khô ráo, thật sạch thông thoáng, tránh nắng nóng và khí ẩm. Nền chuồng phải phẳng, nhẵn để dễ vệ sinh, có rãnh thoát phân và nước tiểu. Chuồng dê tốt nhất nên làm hướng Đông Nam để mát về mùa hè ấm về mùa đông .
Dê dễ bị một vài bễnh đường ruột thế cho nên để phòng người ta thường làm chuồng có sàng cao để nhốt dê. Thường sàng chuồng cao cách mât đất tự nhiên từ 1  – 1,5 m. khe hở sàng chuồng rộng 1 cm. Róng bao quanh chuồng cao1, 5-2 m, cây cách cây 5 cm nếu có dê con cùn sống chung. Với dê lớn khoảng cách nầy là 10 cm. Mái từ cột hiên cao cáh sàng chuồng từ 1,5 – 2 m. Chuồng phải có máng ăn cho dê, máng ân xanh thô là hai mãnh tuy nhiên cây, rộng giữa những thanh 10 cm theo hình phễu, cho thức ăn thô vào trong dê tự kéo ăn

Thức ăn cho dê:

Thức ăn cho dê rất phong phú gồm : những loại cây bụi, cỏ trồng, cỏ mọc tự nhiên, những loại lá cây ( so đũa, mít, chuối, sầu đâu, keo dậu, dâm bụt …. ), phế phẩm nông nghiệp ( rơm, thân cây ngô, ngọn mía, dây đậu … ), những loại củ quả ( khoai lang, bí đỏ, chuối … ), thức ăn tinh, thức ăn khoáng. Thức ăn thô xanh thường chiếm khoảng chừng 55 – 70 % khẩu phần ăn của dê .

Chăm sóc nuôi dưỡng:

+ Dê con từ sơ sinh đến 10 ngày tuổi.

– Dê con sau đẻ được lau khô, cắt rốn và cho bú sữa đầu ngay. Lưu ý khi cắt rốn phải vuốt sạch máu và cắt cách cuốn rốn 3-4 cm .
– Phải giữ ấm cho dê con, không được cho dê con xuống đất tránh tiếp xúc với mầm bệnh .

– Trường hợp dê con sinh ra yếu cần phải hỗ trợ cho dê con bú bình bằng
cách vắt sữa đầu cho dê con bú ngày 3-4lần. Nếu dê mẹ không cho con bú
thì phải giữ chặt dê mẹ, vắt bỏ tia sữa đầu rồi vắt ít sữa vào miệng cho dê
con quen dần sau đó giữ nguyên cho dê con bú no. Tiếp tục làm như vậy

cho đến khi dê mẹ chịu cho bú trực tiếp. Chú ý phải hướng dê con bú đều cả 2 vú .

+ Dê con từ 11 đến 45 ngày tuổi.

– Trường hợp nuôi dê cao sản ( trên 1 lít sữa / ngày ) : nên tách dê con khỏi dê mẹ để vắt sữa, thường vắt sữa 02 lần / ngày lúc sáng và chiều tối. Sau mỗi lần vắt nên cho dê con bú để khai thác hết sữa mẹ, sau đó tuỳ lượng sữa dê con bú được mà cho bú bình thêm 300 – 350 ml ngày 2-3 lần. Tổng lượng sữa dê con bú được từ mẹ là 450 – 600 ml / ngày .
– Đối với chăn nuôi hộ mái ấm gia đình và dê cho sữa dưới 1 lít / ngày thì tách mẹ vào đêm hôm ( từ 5 giờ chiều hôm trước đến 6 giờ 30 sáng hôm sau ). Dê mẹ được vắt sữa 1 lần / ngày vào buổi sáng sau đó cho dê con theo mẹ cả ngày và không cần cho bú bình thêm
– Từ ngày thứ 11 cần tập cho dê con ăn những thức ăn dễ tiêu như : chuối chín, bột bắp, bột đậu nành rang và đặc biệt quan trọng là những loại lá non, cỏ non khô ráo thật sạch .

+ Giai đoạn 46 – 90 ngày tuổi.

Cho dê ăn từ 50 – 100 g thức ăn tinh, lượng thức ăn tăng dần cho đến khi dê con tự ăn và không cần sữa mẹ. Cần phân phối đủ nước uống sạch cho dê con .

+ Chăm sóc nuôi dưỡng dê hậu bị:

– Chọn những con dê cái, dê đực có ngoại hình đẹp, sinh trưởng phát dục tốt chuyển sang nuôi hậu bị. Dê hậu bị được nuôi theo khẩu phần lao lý để tăng năng lực sinh trưởng tăng trưởng. Cho ăn không thiếu thức ăn thô xanh. – Cung cấp đủ nước sạch, tăng cường cho dê hoạt động, tiếp tục vệ sinh chuồng trại, sân chơi, máng ăn, uống thật sạch .

+ Chăm sóc nuôi dưỡng dê cái sinh sản.

– Chu kỳ động dục của dê là 21 ngày (dao động 18 – 23 ngày) thời gian
mang thai biến động 145 – 157 ngày, phải chuẩn bị dụng cụ đỡ đẻ cho dê
trước khi sinh 5 – 7 ngày.

– Khi có chửa, nhu yếu dinh dưỡng của dê tăng dần và cao nhất là 2 tháng cuối, vì thế phải bảo vệ đủ số lượng và chất lượng thức ăn để dê nuôi thai tốt .
– Dê chửa ở quy trình tiến độ cuối không nên chăn thả xa chuồng và tuyệt đối không được nhốt chung với dê đực .
– Đối với dê chửa lần đầu cần xoa bóp nhẹ đầu vú để kích thích tuyến sữa tăng trưởng .

+ Chăm sóc dê đẻ.

– Dê sắp đẻ nên nhốt riêng từng con ở những chuồng cao ráo, ấm cúng .
– Chuẩn bị cũi, ổ nằm cho dê con và dụng cụ đỡ đẻ. Bố trí người trực đỡ đẻ cho dê .
+ Một số quan tâm : phải cho dê thương xuyên hoạt động, mùa hè buổi sang cho dê tổng hợp Vitamin D, mùa khai thác sữa ít đi thả, khi vắt sữa đe cũng phải vắt cho kiệt để tránh viêm vú, thường thì vắt ngày 2 lần vào 5 h sang và 5 h chiều. Hiện nay hầu hết dê được phối giống tự tạo và phải có con cháu động dụng thì dê đực mới tiết tinh dịch .

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nghiên Cứu