[ToMo] Top 10 Nghiên Cứu Tâm Lý Học Thú Vị Nhất Mọi Thời Đại
Dưới đây là những sự
thật đáng ngạc nhiên về bộ não con người.
Trong thế giới của
khoa học hành vi, nơi tôi sống, các nhà khoa học đã thực hiện hàng loạt nghiên
cứu nhằm nỗ lực hiểu rõ hơn bản chất của hành vi con người. Những kết luận đã
được công bố đều là kết quả của những công trình nghiên cứu tối ưu và xuất sắc
nhất. Dưới đây là danh sách 10 phát hiện tuyệt vời nhất của tôi – những điều sẽ
khiến bạn phải trầm trồ kinh ngạc và giúp bạn hiểu rõ hơn về những con người
trong thế giới của bạn.
10. Biểu hiện cảm xúc của con người ở khắp mọi
nơi trên thế giới là hoàn toàn giống nhau (nghĩa là, ở bất cứ nơi nào bạn đi
qua, nụ cười đều là biểu tượng cho niềm vui).
Trong nghiên cứu đột
phá về bản chất của biểu hiện cảm xúc của con người, Ekman và Friesen (1986) đã
phát hiện ra rằng những biểu cảm trên khuôn mặt tương ứng với những cảm xúc cơ
bản như hạnh phúc, buồn, giận dữ, bất ngờ, ghê tởm và sợ hãi là tương tự nhau
trên toàn thế giới. Từ những người du mục xa xôi ở Nam Thái Bình Dương đến những
triệu phú nhấm nháp tách trà cao cấp trên Đại lộ Park, những điều cơ bản về
cách chúng ta thể hiện cảm xúc là như nhau.
9. Bạn có nhiều điểm chung với một con chim bồ
câu hơn bạn nghĩ.
Trong một số nghiên cứu
quan trọng nhất từng được thực hiện về bản chất của hành vi, trong suốt sự nghiệp
được tổ chức, BF Skinner (1953) đã đưa ra giả thiết rằng trong các hoạt động sống
và học tập cơ bản, có một sự giống nhau đến kinh ngạc giữa các loài động vật –
từ chó đến cá vàng, chim bồ câu đến chuột.
8. Bạn trả tiền càng nhiều cho ai đó để thực hiện
một nhiệm vụ, người đó sẽ càng ít thích nó.
Trong một tập hợp
nghiên cứu kinh điển về khái niệm bất hòa nhận thức, Festinger và Carlsmith
(1959) đã phát hiện ra rằng những người (a) tham gia vào các nhiệm vụ lặt vặt
không có lý do rõ ràng, (b) nói với một sinh viên khác rằng họ thích các nhiệm
vụ đó, và sau đó (c) đã trả 1 đô la để thực hiện báo cáo đó. Lúc này, (b) lại
là người thích các nhiệm vụ hơn nhiều so với những người tham gia cùng một hình
thức nghiên cứu nhưng được trả tận 20 đô la. Khi mọi người nhận được sự bù đắp
ít ỏi cho một công việc không mấy thú vị, họ sẽ cố gắng thuyết phục bản thân rằng
họ thực sự thích công việc này để giảm mức độ bất hòa về nhận thức của chính họ.
7. Những người như bạn và tôi hoàn toàn có khả
năng vâng lời một người lạ đến mức giết chết một người khác.
Trong một loạt các
nghiên cứu về tâm lý của sự vâng lời đối với chính quyền, Stanley Milgram đã
ghi lại, không nghi ngờ gì, trong một số trường hợp, phần lớn những người trưởng
thành bình thường có khả năng giết người khác – đặc biệt là nếu họ được hướng dẫn
để làm điều đó bởi một số người đáng tin cậy- Dường như con số uy quyền, và bối
cảnh được đóng khung như là vì lợi ích của khoa học, (Milgram, 1963).
6. Trí thông minh cảm xúc thường quan trọng hơn
trí thông minh nhận thức khi nói đến thành công trong cuộc sống.
Chúng tôi đánh giá cao
tầm quan trọng của trí thông minh và đánh dấu năng lực học tập. Trên thực tế,
trong một số lĩnh vực hành vi và cuộc sống, dựa trên cơ thể nghiên cứu lớn,
thành công được dự đoán tốt hơn bởi trí tuệ cảm xúc so với trí tuệ nhận thức
(Mayer & Salovey, 1997).
5. Khoảng một phần ba vụ giết người ở Bắc Mỹ
ngày nay có liên quan đến sự không chung thủy.
Mặc dù chúng ta có thể
nghĩ rằng con người đều văn minh và bằng cách nào đó đã nổi lên trên nguồn gốc
tiến hóa cơ bản của chúng ta, nhưng điều đó không đúng. Trong một phân tích của
hàng ngàn vụ giết người ở Bắc Mỹ gần đây, Daly và Wilson (1982) đã phát hiện ra
rằng khoảng một phần ba trong số đó có nguyên nhân bắt nguồn từ sự không chung
thủy.
4. Mọi người có xu hướng hào phóng hơn với người
khác khi căn phòng có mùi thơm.
Trong một nghiên cứu về
tình nguyện, Liljenquist et al. (2010) có những người tham gia (a) ngồi trong một
căn phòng không được dọn dẹp gần đây hoặc (b) ngồi trong một căn phòng gần đây
đã được làm sạch và phun chất tẩy rửa có mùi thơm. Sau đó, họ được cung cấp cơ
hội để lấy một tập tài liệu cho Habitat for Humanity. Những người tham gia
trong phòng có mùi thơm dễ lấy tờ rơi hơn và báo cáo rằng họ sẽ tình nguyện cho
tổ chức.
3. Con người thường đưa ra những lí do không
chính xác cho hành động của mình.
Trong một mô tả của một
loạt các nghiên cứu, Nisbett và Wilson (1977) đã phát hiện ra rằng trong khi mọi
người không có vấn đề gì trong việc đưa ra lời biện minh cho hành động của họ,
thì họ thường không biết hoàn toàn về nguyên nhân thực sự của hành vi của họ.
Chẳng hạn, những người tham gia xem một bộ phim đi kèm với tiếng ồn lớn liên tục
từ hành lang thích bộ phim ít hơn nhiều so với những người tham gia xem cùng một
bộ phim mà không có tiếng ồn lớn. Khi được hỏi tại sao họ không thích bộ phim,
không một người nào trong tình trạng ồn ào đề cập đến tiếng ồn lớn.
2. Tính cách hầu như không định hình những gì
chúng ta làm.
Nghiên cứu về sức mạnh
của tính cách trong dự đoán hành vi đã phát hiện ra rằng, trung bình, các đặc
điểm tính cách của chúng ta có xu hướng chỉ chiếm tối đa khoảng 9% hành vi của
chúng ta (Mischel, 1968).
1. Chúng ta không hữu ích như mình nghĩ.
Phần lớn các sinh viên
hội thảo kết nối với một trường đại học thuộc Ivy League, những người dự kiến sẽ
giảng bài về câu chuyện về người Samari tốt lành trong Kinh thánh sẽ bước qua một
người có nhu cầu nếu họ đến muộn để giảng bài (Darley & Batson , 1973).
Nghĩ về điều đó!
Tóm lại: Nếu một nhà
tâm lý học nào đó có ý nghĩ rằng anh ấy hoặc cô ấy biết tất cả những gì diễn ra
với tâm lí con người, và những việc đang được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu
trong lĩnh vực này là một sự lãng phí thời gian, bạn có thể chuyển tiếp cho anh
ấy hoặc cô ấy danh sách những phát hiện lí thú được nêu phía trên. Như đã chứng
minh ở đây, nghiên cứu tâm lý thực sự tuyệt vời và thường xuyên dẫn đến những
hiểu biết mới và bất ngờ về ý nghĩa của con người.
———-
Tác giả: Tiến Sĩ
Glenn Geher
Link bài gốc: Top 10 Cool Psychological Research Findings
Dịch giả: Nguyễn Lê Trâm Anh –
ToMo – Learn Something
New
(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “
Dịch Giả: [Tên dịch giả] – Nguồn:
ToMo – Learn Something
New
“. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo ToMo” hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
(**) Follow Facebook
ToMo – Learn Something
New
để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày!
—————————-
Hợp Tác Cùng YBOX.VN Truyền Thông Miễn Phí – Trả Phí Theo Yêu Cầu tại http://bit.ly/YBOX-Partnership
3,248 lượt xem
