10 sự kiện chứng khoán nổi bật năm 2021

10 sự kiện chứng khoán nổi bật hằng năm là kết quả của sự bình chọn của các nhà báo chứng khoán và được công bố trước thời điểm kết thúc năm. Ảnh:VGP.

10 sự kiện chứng khoán nổi bật hằng năm là kết quả của sự bình chọn của các nhà báo chứng khoán và được công bố trước thời điểm kết thúc năm.

1. Giải bài toán nghẽn lệnh tại HOSE, thanh khoản được ‘cởi trói’ 

Bất chấp đại dịch COVID-19, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn tăng trưởng mạnh mẽ cả về điểm số, thanh khoản và số lượng nhà đầu tư tham gia. Tuy nhiên đây cũng chính là nguyên nhân gây ra hiện tượng nghẽn lệnh kéo dài trên Sở Giao dịch chứng khoán TPHCM (HOSE). Trên thực tế, ngay từ cuối năm 2020, “nghẽn lệnh” đã trở thành từ khóa “nóng” trên nhiều diễn đàn và khắp các mặt báo. Sang nửa đầu năm 2021, dù có nhiều giải pháp nhưng tình trạng này vẫn tiếp diễn và có chiều hướng gia tăng nên không chỉ gây bức xúc và cả thiệt hại cho nhà đầu tư mà còn tạo ra áp lực lớn cho cơ quan quản lý, HOSE và các đơn vị liên quan.

Theo đúng kế hoạch, sau 100 ngày, ngày 5/7/2021, HOSE đã đưa vào vận hành giải pháp xử lý sự cố hệ thống giao dịch. Giải pháp mới với năng lực lệnh lên tới 3-5 triệu lệnh/ngày đã vận hành ổn định, đáp ứng tốt nhu cầu giao dịch.

Với hệ thống giao dịch mới, thanh khoản thị trường đã được cởi trói và xác lập những kỷ lục mới. Tính bình quân, giá trị giao dịch toàn thị trường trong năm 2021 tại thời điểm 17/12/2021 đạt 26.211 tỷ đồng/phiên, mức cao nhất trong suốt 21 năm vận hành thị trường.

2. Quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu vượt 120% GDP  

Quy mô thị trường CP đã tăng mạnh, đạt 122,2 % GDP vào ngày 12/11/2021 ( tính theo GDP năm 2020 ). Theo Đề án Cơ cấu lại kinh doanh thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm 2020 – 2025, nhà nước đặt tiềm năng vốn hóa của sàn chứng khoán đạt 120 % GDP vào năm 2025. Như vậy, với mức vốn hóa nói trên, tiềm năng của đề án đã về đích trước 4 năm. Có thể nói, sàn chứng khoán là kênh góp vốn đầu tư nhận được nhiều sự chăm sóc nhất của giới góp vốn đầu tư trong đối sánh tương quan với những kênh góp vốn đầu tư đại chúng của nền kinh tế tài chính. Trong toàn cảnh lãi suất vay ngân hàng nhà nước duy trì ở mức thấp, nhiều kênh góp vốn đầu tư khác gặp trở lại do dịch bệnh đã khiến kinh doanh thị trường chứng khoán gia tăng lực mê hoặc so với dòng tiền. Nhờ đó, đầu tư và chứng khoán có vận tốc tăng trưởng rất ấn tượng trong năm 2021.

3. Hàng loạt biện pháp chấn chỉnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp  

Dù đã giảm bớt sức “ nóng ” so với năm 2020, nhưng thị trường trái phiếu doanh nghiệp liên tục bùng nổ trong năm 2021. Theo số liệu từ Bộ Tài chính, tính tới tháng 11/2021, khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt trên 495.000 tỷ đồng, trong đó khối lượng phát hành riêng không liên quan gì đến nhau chiếm 94,5 %. Ngân hàng, doanh nghiệp bất động sản liên tục chiếm vị trí Quán quân và Á quân về khối lượng phát hành. Ngân hàng Nhà nước và nhất là Bộ Tài chính liên tục phát đi những thông tin cảnh báo nhắc nhở rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn của trái phiếu doanh nghiệp tới nhà đầu tư nhiều như vậy. Đặc biệt hơn nữa, Thủ tướng nhà nước cũng đã có văn bản nhu yếu những bộ, ngành tương quan tăng cường quản trị, tăng nhanh thanh tra, giải quyết và xử lý sai phạm trên thị trường này và đã xử phạt những đơn vị chức năng vi phạm lao lý. Về mặt chủ trương pháp lý, Ngân hàng Nhà nước đã phát hành Thông tư 16 và Bộ Tài chính cũng đang nhanh lẹ kiến thiết xây dựng dự thảo để phát hành Nghị định thay thế Nghị định 153 nhằm mục đích tăng cường chất lượng thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

4. Số lượng tài khoản chứng khoán mở mới lập kỷ lục 

Năm 2021 chứng kiến số lượng tài khoản đầu tư chứng khoán gia tăng kỷ lục.

Thống kê đến hết tháng 11/2021, tổng số tài khoản chứng khoán là 4,08 triệu trong khi thời điểm cuối năm 2020 mới chỉ đạt 2,77 triệu tài khoản. Như vậy, riêng trong 11 tháng năm 2021, đã có hơn 1,31 triệu tài khoản mở mới, trong đó nhà đầu tư cá nhân trong nước mở 1,306 triệu tài khoản. Số lượng tài khoản của nhà đầu tư cá nhân trong nước 11 tháng cũng cao gấp 3,3 lần số lượng trong cả năm 2020. Năm 2021 là năm kỷ lục về thu hút nhà đầu tư tham gia thị trường.

5. Quy mô tăng vốn của doanh nghiệp niêm yết cao kỷ lục  

Ước tính năm 2021, có 147 doanh nghiệp niêm yết dự kiến tăng quy mô vốn chủ sở hữu thêm 3,8%, tương đương 102.600 tỉ đồng thông qua phát hành cổ phần trong năm 2021. Nếu các doanh nghiệp thực hiện thành công kế hoạch phát hành thì năm 2021 sẽ là năm đạt kỷ lục về lượng vốn huy động qua phát hành cổ phần của các doanh nghiệp niêm yết. So với năm 2019, 2020, con số này gấp tương ứng 1,4 và hơn 5 lần.

Việc thị trường chứng khoán tăng mạnh từ đầu năm đến nay là cơ hội để nhiều doanh nghiệp huy động vốn nhằm mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh trong bối cảnh nền kinh tế đang dần hồi phục.

6. Hoàn thành “giải cứu” Vietnam Airlines  

Ngày 7/7/2021, Vietnam Airlines chính thức ký kết hợp đồng tín dụng thanh toán với 3 ngân hàng nhà nước thương mại với tổng số tiền 4.000 tỷ đồng và đến 20/9/2021, số tiền này đã được ” rót ” cho Vietnam Airlines. Ngay trước đó, ngày 13/9, Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước ( SCIC ) cũng đã giải ngân cho vay gần 7.000 tỉ đồng mua CP tại Vietnam Airlines thuộc quyền mua CP của cổ đông Nhà nước theo nghị quyết của Quốc hội, nhà nước ( những cổ đông ngoài Nhà nước mua hơn 1.000 tỷ đồng ). Việc bổ trợ vốn cho Vietnam Airlines cũng đồng thời kết thúc sự kiện “ giải cứu ” một công ty cổ phần lớn nhất từ trước đến nay và được kỳ vọng sẽ giúp Vietnam Airlines vượt qua khủng hoảng cục bộ do dịch COVID-19.

7. Nhà đầu tư nước ngoài bán ròng kỷ lục  

Thị trường chứng khoán thăng hoa khi dòng tiền vào thị trường liên tục lập đỉnh nhờ sự tham gia mạnh mẽ của dòng tiền nội. Tuy nhiên, năm 2021 lại là một câu chuyện “kém vui” của dòng vốn ngoại trên thị trường. Năm 2021 là năm mà nhà đầu tư nước ngoài bán ròng kỷ lục trong nhiều năm qua.

Tuy vậy, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn duy trì đà tăng rất ấn tượng khi lượng bán ròng của khối ngoại đều được khối nội hấp thụ hết và tác động không nhiều tới tâm lý của nhà đầu tư như những năm trước. Bên cạnh đó, theo thông tin từ cơ quan quản lý, dòng vốn ngoại có rút ròng không đáng kể và thấp hơn nhiều so với nhiều thị trường mới nổi và cận biên khác. Khối ngoại dù giao dịch bán ròng, nhưng dòng tiền ngoại vẫn ở lại Việt Nam và tìm kiếm cơ hội.

8. VN-Index lập đỉnh lịch sử mới 

Năm 2021, Việt Nam chịu tác động mạnh hơn của đại dịch COVID-19 khiến GDP quý III tăng trưởng âm 6,17%. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán lại có bước tăng trưởng vượt bậc, đánh dấu bằng sự kiện vượt đỉnh lịch sử 1.200 điểm vào tháng 4/2021. Đây là đỉnh lịch sử được thiết lập trong suốt lịch sử 20 năm của thị trường chứng khoán Việt Nam sau 2 lần chạm tới mốc này vào năm 2007 và 2018.

Sau khi VN-Index vượt qua đỉnh lịch sử, thị trường tiếp tục thăng hoa và đạt đỉnh cao mới quanh mốc 1.500 điểm.

9. 25 năm Ngày truyền thống ngành chứng khoán và ra mắt Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam

Ngày 28/11/2021, ngành sàn chứng khoán Nước Ta chính thức tròn 25 năm thiết kế xây dựng và tăng trưởng ( 28/11/1996 – 28/11/2021 ). Ngành sàn chứng khoán và đầu tư và chứng khoán Nước Ta đã vượt qua nhiều khó khăn vất vả, thử thách gặt hái được nhiều thành quả đáng tự hào, qua đó chứng minh và khẳng định chủ trương kiến thiết xây dựng đầu tư và chứng khoán là rất đúng đắn. Nước Ta đã tạo lập được một thể chế đầu tư và chứng khoán đúng xu thế và tương thích với trình độ tăng trưởng của nền kinh tế tài chính trong từng thời kỳ, trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế tài chính ; từng bước tiếp cận những chuẩn mực quốc tế và quy trình hội nhập quốc tế và khu vực … Một dấu ấn mới của kinh doanh thị trường chứng khoán năm 2021 là ngày 11/12/2021, Sở Giao dịch Chứng khoán Nước Ta cũng chính thức ra đời, hoàn tất việc hiện thực hóa Quyết định số 37 năm 2020 của Thủ tướng nhà nước.

10. Dấu ấn pháp lý  

Đầu năm 2021, Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư ( sửa đổi ) và những nghị định hướng dẫn Luật cùng có hiệu lực thực thi hiện hành, tạo hành lang pháp lý mới cho hoạt động giải trí của hội đồng doanh nghiệp và kinh doanh thị trường chứng khoán. Dấu ấn chủ trương khác trong năm 2021 là việc Bộ Kế hoạch và Đầu tư công bố “ Danh mục ngành nghề tiếp cận thị trường có điều kiện kèm theo so với nhà đầu tư quốc tế ” vào ngày 31/8/2021, trong đó lý giải rõ việc địa thế căn cứ vào hạng mục này, những doanh nghiệp biết được nới room đến mức nào.

Anh Minh