Thị trường oi quá thì mưa dông

Từ đầu năm đến nay, kinh doanh thị trường chứng khoán Nước Ta như có lại cảm xúc hưng phấn cuồng nhiệt của quy trình tiến độ cuối năm 2006 đầu năm 2007 hay gần đây là đầu năm 2018. Kinh nghiệm được đúc rút trên kinh doanh thị trường chứng khoán cho thấy khi cậu bé đánh giày cũng bàn về sàn chứng khoán thì lành ít dữ nhiều đang chờ những nhà đầu tư cá thể, nhất là những người vừa mới tham gia thị trường. Có điều, toàn cảnh thị trường của mỗi thời kỳ là khác nhau, và một sự kiểm soát và điều chỉnh ( correction ) không phải khi nào cũng khởi đầu cho một cú sập ( crash ) .
Người thấy nóng, người thấy ấm

Trong sáu tháng đầu năm 2021, chỉ số VN-Index tăng 34,51 % và Nước Ta là thị trường có mức tăng ấn tượng nhất trên quốc tế. Kết thúc phiên thanh toán giao dịch ngày 4-6 của tuần trước, chỉ số VN30 thiết lập đỉnh lịch sử dân tộc khi chạm và vượt mốc 1.500 điểm .
Nhưng còn ấn tượng hơn là ở thanh khoản của thị trường. Nếu như năm trước, giá trị thanh toán giao dịch trong ngày ở mức 15.000 tỉ đồng đã được xem là quý hóa, thì từ đầu năm nay đã lên mốc 20.000 tỉ đồng, rồi vượt luôn ngưỡng 30.000 tỉ đồng với mốc lịch sử vẻ vang hơn 36.700 tỉ đồng của phiên này 3-6. Nhiều người ví von tiền tươi đang đang cuồn cuộn đổ vào kinh doanh thị trường chứng khoán .
Một kỷ lục khác cũng Open trong lịch sử vẻ vang kinh doanh thị trường chứng khoán Nước Ta là số lượng thông tin tài khoản mới mở của nhà đầu tư cá thể. Theo số liệu của Trung tâm Lưu ký sàn chứng khoán, trong tháng 5 vừa mới qua có 113.543 thông tin tài khoản cá thể được mở, lũy kế năm tháng đầu năm 2021 những nhà đầu tư trong nước mở mới tổng số 480.490 thông tin tài khoản, hơn hẳn 20 % so với cả năm 2020. Như vậy, nếu so với tỷ suất dân số thì số thông tin tài khoản đã chiếm 3,2 %, với khoảng chừng 3,25 triệu thông tin tài khoản .
Số lượng nhà góp vốn đầu tư cá thể tăng, giá trị thanh toán giao dịch tăng, chỉ số thị trường tăng, mà cái nào cũng kỷ lục thì có phải là tín hiệu thị trường đã nóng ? Cũng chưa hẳn vì cần đặt trong mối đối sánh tương quan với một số ít những yếu tố khác .
Yếu tố tiên phong là tính chu kỳ luân hồi của thị trường, mà được biết đến nhiều là “ sell in May and go away ”. Theo đó, mức tăng trưởng của đầu tư và chứng khoán tiêu biểu vượt trội như S&P 500 quy trình tiến độ từ tháng 5 đến tháng 10 là thấp hơn nhiều so với quá trình từ tháng 11 đến tháng 4. Các quỹ góp vốn đầu tư lớn, những nhà đầu tư có kinh nghiệm tay nghề thường tái cấu trúc hạng mục của mình, chốt lời và chờ tìm thời cơ mới. Vì thế quá trình lúc bấy giờ, đây là điều bất lợi so với những nhà đầu tư mới tham gia thị trường vì năng lực nhiều CP đã vào mức giá cao .

Yếu tố thứ hai là sự di dời của dòng tiền từ nhóm ngành này sang nhóm ngành khác. Nhiều số liệu trong quá khứ của thị trường Mỹ cho thấy, khi dòng tiền di dời từ những nghành nghề dịch vụ tăng trưởng mạnh trước đó như công nghệ tiên tiến, kinh tế tài chính, nguồn năng lượng sang những nghành nghề dịch vụ phòng thủ hơn như tiêu dùng, dịch vụ thiết yếu, và bất động sản thì đó là một tín hiệu thị trường khởi đầu kiểm soát và điều chỉnh. Trong phiên giảm của ngày 7-6 vừa mới qua, dòng CP bị rút mạnh là những CP trước đó hừng hực khí thế như ngân hàng nhà nước, sàn chứng khoán, và thép .
Yếu tố thứ ba là cảm nhận ( sentiment ) của nhà đầu tư, theo đó nhà đầu tư sáng sủa ( bullish ) hay bi quan ( bearish ), hay còn gọi là tham lam ( greed ) hay sợ hãi ( fear ). Một cái tên khá uy tín trong giới nghiên cứu và điều tra kinh doanh thị trường chứng khoán là Yardeni Research khảo sát và thống kê giám sát tỷ suất bulls / bears, với hai điểm ngưỡng là trên 3 hay dưới 1. Nếu trên 3 thì là bull, mà dưới 1 thì là bear .

Yếu tố thứ tư là một số chỉ số phân tích kỹ thuật như DeMark, RSI để xem thị trường đã đến ngưỡng chưa và các nhà đầu tư kinh nghiệm thường rút ra xoay quanh mốc này. Lấy ví dụ như chỉ RSI của VN-Index hiện nay đã trên 80, trong khi mặc định trên 70 là dấu hiệu mua quá mạnh. Vượt ngưỡng 80 thì đa phần sau đó đều có điều chỉnh, thậm chí là điều chỉnh mạnh như hồi tháng 4-2006, tháng 2-2007, tháng 3-2018. Tuy nhiên, cũng có trường hợp RSI cao nhưng kéo dài đến vài tháng, trước khi bị gãy nhịp đột ngột.

Yếu tố thứ năm cũng rất quan trọng là doanh thu của doanh nghiệp không thuyết phục được sự tăng nóng của giá CP. Thông thường thì những thông tin tốt đã được phản ánh vào giá, và rất ít khi thông tin tốt về doanh thu có liên tục và lê dài. Một yếu tố khác nữa là sự tăng giá của cả chỉ số chỉ nhờ vào vào một nhóm nhỏ những CP có vốn hóa lớn .
Nếu nhìn qua những tín hiệu được đề cập ở trên, nhiều người cho rằng đầu tư và chứng khoán Nước Ta đã nóng rồi, và phiên kiểm soát và điều chỉnh ngày 7-6 là khởi đầu hạ nhiệt. Nhưng với nhiều nhà góp vốn đầu tư khác thì thị trường chỉ đang ở mức ấm mà thôi .
Một trong số những luận cứ để bảo vệ vấn đề thị trường chỉ đang ở mức ấm đó là kinh doanh thị trường chứng khoán Mỹ và quốc tế nói chung vẫn chưa đến mức nóng, chỉ số tham lam và sợ hãi của thị trường Mỹ đang ở mức trung bình, và những chỉ số vĩ mô của thị trường Mỹ vẫn ổn, dù theo nhiều chuyên viên thì mặt phẳng giá CP đã cao, nhất là nhóm CP công nghệ tiên tiến. Thị trường Nước Ta cũng bị ảnh hưởng tác động nhiều bởi thị trường Mỹ nên như vậy sức nóng vẫn chưa đến .
Một luận cứ khác là lượng tiền rảnh rỗi trong dân nhiều, lãi suất vay có xu thế giảm mà những hình thức góp vốn đầu tư khác không phong phú, ngoài bất động sản thì chỉ còn có sàn chứng khoán. Ngoài ra yếu tố tâm ý đám đông rất mạnh ở Nước Ta là một điều không hề bỏ lỡ. Tâm lý thấy bạn hữu, đồng nghiệp, những người xung quanh mình kiếm tiền nhanh và dễ từ sàn chứng khoán khiến cho nhiều người rơi vào FOMO, sợ bị lỡ chuyến tàu .
Không ngại mưa dông ?
Hiện tượng thị trường kiểm soát và điều chỉnh trong thời gian ngắn là rất thông thường và khá phổ cập. Như chỉ số S&P 500 quy trình tiến độ 2000 – 2019 có 11 lần giảm hơn 10 %. Nhưng sau đó chỉ số này phục sinh ở mức trung bình là 15 %. Nếu quan sát số liệu từ năm 1974, khi thị trường kiểm soát và điều chỉnh đến mức cao nhất thì tháng sau đó sẽ phục sinh hơn 8 %, và một năm sau sẽ là hơn 24 % .
Những chỉ dấu ( patterns ) này là rất có ích cho những nhà đầu tư F0, ở những điểm sau đây .
Thứ nhất là không quá tất tả lao vào thị trường với khoản góp vốn đầu tư lớn, khi thị trường hưng phấn thì thận trọng tham gia ở mức độ thăm dò, và luôn duy trì một tỷ suất tiền mặt cao, để khi thị trường có kiểm soát và điều chỉnh thì còn hoàn toàn có thể sử dụng giải pháp trung bình giá .
Hiện tượng này trong góp vốn đầu tư có một thuật ngữ gọi là “ irrational exuberance ”, nghĩa là hưng phấn cuồng nhiệt mất lý trí. Hiện tượng này thường Open ở tiến trình cuối của chu kỳ luân hồi kinh tế tài chính lan rộng ra, tức là nền kinh tế tài chính đã đạt ở hiệu suất tối đa, hay doanh nghiệp đã đạt hết mức tăng trưởng .
Thứ hai là không nên dễ bị bồn chồn khi thị trường kiểm soát và điều chỉnh. Việc kiểm soát và điều chỉnh 2-3 % trong một phiên, và sau một tuần hay một tháng hoàn toàn có thể giảm hơn 10 % là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Do đó nếu xác lập góp vốn đầu tư trong một khoảng chừng thời hạn dài thì không nên nao núng. Vấn đề nguy hại là ở chỗ một số ít F0 chưa đủ kinh nghiệm tay nghề và hiểu biết về quản trị rủi ro đáng tiếc, sử dụng nhiều đòn kích bẩy, thì khi mức lỗ bị khuếch đại lên thì khó tránh bị choáng váng .
Thứ ba là nếu có được mức doanh thu bắt đầu, hãy học theo những nhà đầu tư chuyên nghiệp, có kinh nghiệm tay nghề trong việc chốt lời, tái cơ cấu tổ chức lại hạng mục theo hướng phòng vệ trước những cú kiểm soát và điều chỉnh mạnh của thị trường, tăng tỷ trọng tiền mặt trong hạng mục .

Do đó, nhận thức được những đợt điều chỉnh của thị trường là hết sức cần thiết cho các nhà đầu tư. Nếu chọn để trở thành một nhà đầu tư chủ động, thì cần có sự lựa chọn danh mục chu đáo, đặt mục tiêu dài hạn, và đa dạng hóa danh mục.

Thị trường sàn chứng khoán Nước Ta trong trung hạn và dài hạn vẫn còn nhiều tiềm năng, nhiều CP vẫn còn tiềm năng tăng trưởng tốt. Tuy nhiên, chủ quan của người viết thấy rằng từ cuối năm 2020 đến nay, thị trường đã tăng quá nhanh, vận tốc tăng sẽ phải chậm lại, để trở về sát với giá trị doanh thu thực hơn của những doanh nghiệp. Với những nhà đầu tư dài hạn, những lần kiểm soát và điều chỉnh hóa ra lại là những thời cơ tốt .
( * ) Trường Đại học Kinh tế TP.Hồ Chí Minh, IPAG Business School Paris, và AVSE Global

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Thị Trường