Giá gạo xuất khẩu tăng: Vui nhưng chưa trọn

Ông Đỗ Hà Nam cho rằng do ảnh hưởng cuộc chiến Nga – Ukraine cũng như giá thành sản xuất nông nghiệp tăng trên toàn cầu nên giá bán lương thực cũng có thể sẽ duy trì ở mức cao trong thời gian tới. Vì thế, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cần nắm xu hướng này khi đàm phán, ký hợp đồng để mang đến lợi nhuận.

Chúng tôi đang thực thi hàng loạt mô hình như giảm phân, giảm thuốc, giảm giống và tích cực sử dụng cơ giới hóa vào đồng ruộng hoặc thực thi quy mô ” không dấu chân ” ( tức là sử dụng thiết bị bay không người lái để phun thuốc – PV ) … để giảm ngân sách, thậm chí còn gật đầu giảm sản lượng để tăng chất lượng. Đặc biệt, Lộc Trời đang hướng vào sản xuất gạo chất lượng cao và tập trung chuyên sâu vào những thị trường khó chiều chuộng như Mỹ, châu Âu .

Đại diện Tập đoàn Lộc Trời

Giá gạo Việt tăng nhanh

Theo Thương Hội Lương thực Việt Nam, chỉ trong vòng 2 tuần gần đây, giá gạo xuất khẩu 100 % tấm của Việt Nam đã được kiểm soát và điều chỉnh tăng 3 đợt, với tổng mức tăng lên tới 17 USD / tấn. Ngày 16-4, giá gạo 5 % tấm xuất khẩu của Việt Nam đạt mức 415 USD / tấn, trong khi loại gạo này của Thailand hiện thanh toán giao dịch ở mức 408 – 412 USD / tấn .Cùng với đó, gạo 25 % tấm có giá 395 USD / tấn và gạo 100 % tấm có giá 360 USD / tấn. Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam cũng đạt mức cao nhất trong vòng gần 4 tháng trở lại đây .

Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 18-4, ông Nguyễn Văn Đôn, giám đốc Công ty TNHH Việt Hưng (Tiền Giang), cho rằng việc giá gạo Việt Nam vượt qua gạo Thái Lan, giá trị và sản lượng xuất khẩu tăng là tín hiệu đáng mừng. 

Theo ông Đôn, giá gạo khởi sắc một phần nhờ nhu yếu nhập khẩu gạo Việt Nam của những thị trường khác đều tăng trở lại, đặc biệt quan trọng ở hai thị trường lớn là châu Á và châu Phi .Đồng quan điểm, một doanh nghiệp cho rằng gạo thường Việt Nam là loại 504, 5451, Đài thơm 8 … đang có giá tốt nhờ nhiều nước tăng lượng mua. Đặc biệt, mọi năm Philippines đến đầu tháng 6 mới mở hạn ngạch nhập khẩu gạo nhưng hiện nay nước này nhập khẩu sớm và kỳ vọng họ sẽ đặt hàng tiếp. Ngoài ra, nhiều người mua châu Phi sau thời hạn chần chừ thì nay quyết định hành động tăng lượng nhập do quan ngại ảnh hưởng tác động cuộc chiến tranh Nga – Ukraine cũng như lo lắng giá xăng dầu tăng, luân chuyển leo thang. Do đó, dự báo thị trường gạo xuất khẩu trong quý 2 liên tục khởi sắc .

Nhưng chưa bền và chịu nhiều tác động ngoại cảnh

Theo ông Đôn, xuất khẩu gạo đang có những tín hiệu tích cực nhưng không nên vui mừng quá sớm vì giá gạo Việt Nam vượt giá gạo Thailand năng lực chỉ duy trì được trong thời gian ngắn và phần đông chủng loại gạo có giá vượt Xứ sở nụ cười Thái Lan là gạo thường, giá trị xuất khẩu khá thấp so với chủng loại gạo thơm .Không chỉ vậy, ghi nhận tại Tiền Giang, trong quý 1-2022, xuất khẩu gạo đạt 10.319 tấn, với trị giá hơn 7 triệu USD, giảm 7,5 % về lượng và giảm gần 11 % về trị giá so với cùng kỳ năm trước. Giá gạo xuất khẩu trung bình trong quý 1-2022 giảm hơn 3,6 % so với cùng kỳ năm trước do giá vận tải đường bộ cũng như ngân sách thuê container rỗng tăng cao .Ông Trần Vũ Đình Thi, phó tổng giám đốc Công ty CP Xuất nhập khẩu An Giang ( Angimex ), cho biết giá lúa gạo Việt Nam hiện nay tăng mạnh nhất 4 năm qua ( hầu hết là loại gạo 5 % tấm – PV ). Tuy nhiên, giá gạo tăng là do giá vật tư nông nghiệp đầu vào tăng .” Nếu tất cả chúng ta trừ ra giá vật tư trượt giá thì giá gạo Việt Nam vẫn còn giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước. Các dòng gạo thơm của Việt Nam vẫn thua so với gạo thơm xứ sở của những nụ cười thân thiện. Chỉ có gạo 5 % tấm tăng hơn Thailand khoảng chừng 5 USD / tấn thôi .Chúng tôi nghĩ những doanh nghiệp Việt Nam phải phấn đấu cạnh tranh đối đầu gạo thơm với gạo Thailand, đừng nên so sánh gạo 5 % tấm nữa. Loại gạo này xuất không nhiều và số lượng rất ít nên không cần phải so sánh với những nước “, ông Thi nói .Đại diện Tập đoàn Lộc Trời cho rằng quá trình hiện nay, việc giữ vững không thay đổi gạo giá cao là bài toán khó khi Chi tiêu vật tư nông nghiệp đang leo thang từng ngày khiến nông dân khốn khổ hơn khi sản xuất lúa. Vì vậy, những doanh nghiệp xuất khẩu lúa gạo muốn giữ vững không thay đổi phong độ xuất khẩu thì phải không thay đổi sản lượng và phải giảm chi phí sản xuất mới có doanh thu .Công nhân bốc xếp gạo xuất khẩu ở một cảng biển tại An Giang – Ảnh : CHÍ QUỐC

Buôn bán cũng cần bớt việc tự làm khó mình

Đứng ở góc nhìn doanh nghiệp xuất khẩu gạo có thâm niên, ông Phạm Tỉnh Thái Bình, tổng giám đốc Công ty CP Trung An ( Cần Thơ ), cho rằng cần dẹp nạn làm nhiễu thị trường của doanh nghiệp cũng là một cách để có được giá gạo như mong muốn .Theo ông Bình, tên thương hiệu và giá gạo Việt Nam trên trường quốc tế lâu nay thường không cao là do doanh nghiệp Việt làm nhiễu thị trường bằng cách phá giá xuất khẩu, chất lượng bát nháo .Nêu ví dụ, ông Bình kể chuyện Nước Hàn từng cho Việt Nam tham gia đấu thầu gạo lứt hạt dài, trong khi những nước đều bỏ giá xấp xỉ 1.000 USD / tấn thì doanh nghiệp Việt Nam chọn bỏ chỉ trên 500 USD / tấn và đã trúng thầu. Tuy nhiên, khi gạo xuất qua không đạt chất lượng nên bị Nước Hàn trả về, sau đó vương quốc này không cho Việt Nam đấu thầu cùng những nước .Trường hợp khác, gạo thơm xuất vào Malaysia đang được đơn vị chức năng bán giá hơn 700 USD / tấn thì một doanh nghiệp Việt chào giá 550 USD làm đối tác chiến lược nghi ngại, hạn chế mua .” Xuất khẩu gạo là ngành nghề có điều kiện kèm theo, không phải cứ bán rẻ là người ta mua. Do đó, những cơ quan quản trị, hiệp hội của Việt Nam nên tăng cường sự giám sát, điều tiết. Đối với hoạt động giải trí đấu giá trên trường quốc tế, tất cả chúng ta cần có tinh lọc doanh nghiệp tham gia và đưa ra mức giá sàn, chứ không hề để doanh nghiệp hạ giá bán vô tội vạ “, ông Bình đề xuất kiến nghị .

Trong khi đó, đại diện một doanh nghiệp xuất khẩu gạo phía Nam cho biết dù cùng giá xuất với Thái Lan là 42 euro/bao 18kg gạo thơm nhưng người mua tại châu Âu đang khá chuộng sản phẩm của đơn vị. Do đó, gạo thơm Việt Nam vẫn có thể có ưu thế so với gạo thơm Thái Lan, cái cần là doanh nghiệp phải được hỗ trợ thông tin rõ ràng về người mua.

Có được điều này sẽ tránh được những vấn đề đáng tiếc như trong hạn ngạch 80.000 tấn gạo được khuyễn mãi thêm thuế xuất vào châu Âu của năm ngoái thì Việt Nam chỉ xuất 60.000 tấn, 20.000 tấn còn lại nhiều doanh nghiệp không biết nguyên do tại sao không xuất được, lỗi tại người bán hay người mua để kịp kiểm soát và điều chỉnh, tiếp cận thị trường hiệu suất cao .” Dư địa thị trường còn khá lớn, đặc biệt quan trọng loại sản phẩm gạo thơm có giá trị cao xuất vào những nước không dễ chiều. Do đó, doanh nghiệp rất cần những cơ quan nhà nước tương hỗ công tác làm việc liên kết, thăm dò thông tin thị trường người mua “, những chuyên viên trong nghành nghề dịch vụ xuất khẩu gạo nhận định và đánh giá .

Giá lúa thơm tăng vì… giảm diện tích

Ông Nguyễn Thành Phước, chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Sóc Trăng, cho biết giá lúa những tháng đầu năm ở ĐBSCL có tăng nhưng vẫn thấp hơn so với cùng kỳ. Riêng nhóm giống lúa thơm bán giá tốt, tăng từ 500 – 1.000 đồng / kg .Theo lý giải của ông Phước, nguyên do giá lúa thơm vụ này tăng do một số ít địa phương giảm diện tích quy hoạnh .” Gạo xuất khẩu giá tốt, nông dân và những người làm nông nghiệp rất vui nhưng nếu những doanh nghiệp không có sự link để tiêu thụ lúa cho nông dân, điệp khúc lúc tăng lúc giảm sẽ lặp lại “, ông Phước nói .

“Ăn chắc, ăn bền” phải là gạo thương hiệu

Như đã nói, quan điểm từ những nhà xuất khẩu gạo cho rằng việc giá gạo 5 % tấm vượt giá gạo cùng loại của Thailand chỉ là niềm vui trước mắt. Về vĩnh viễn, chỉ hoàn toàn có thể ” ăn chắc, ăn bền ” bằng loại gạo tên thương hiệu .Ông Trần Vũ Đình Thi thẳng thắn : những doanh nghiệp lúa gạo Việt Nam nên tập trung chuyên sâu sản xuất những dòng loại sản phẩm gạo thơm, gạo hạng sang để xuất khẩu vào những thị trường khó chiều chuộng, đừng nên so sánh gạo 5 % tấm nữa .Một chuyên viên trong nghành xuất khẩu gạo đánh giá và nhận định ở thị trường gạo thơm, có giá trị cao gấp nhiều lần gạo thường thì phần đông xứ sở của những nụ cười thân thiện đang vượt mặt Việt Nam về giá cũng như lượng xuất. Vì thế, ngoài cải tổ giống và chất lượng gạo theo đúng thị hiếu, điều cần phải làm để tăng giá trị xuất khẩu gạo một cách vững chắc là thiết kế xây dựng tên thương hiệu .Chuyên gia này san sẻ : cùng một chất lượng gạo nhưng loại có tên thương hiệu tốt hoàn toàn có thể sẽ bán được với giá cao hơn 10-20 %. Do đó, Việt Nam cần thiết lập chương trình vương quốc xuyên suốt về thiết kế xây dựng tên thương hiệu lúa gạo để tăng thêm giá trị gạo Việt, đồng thời khuyến khích tăng gia sản xuất lúa gạo chất lượng cao .Thu hoạch lúa đông xuân năm 2021 – 2022 tại Đồng bằng sông Cửu Long – Ảnh : CHÍ QUỐCTheo vị này, hiện nay đã hoạt động giải trí kiến thiết xây dựng tên thương hiệu như gạo thơm ST ở Sóc Trăng nhưng còn riêng không liên quan gì đến nhau, thiếu sự phối hợp và tương hỗ đắc lực của Nhà nước. Thương hiệu hoàn toàn có thể từ tên một giống lúa nổi tiếng, hoặc tên tổng quát cho loại gạo như khi gặp gạo Jasmine thuận tiện nhận ra đó là gạo Thailand .Trở lại thực tiễn, ông Võ Văn Chiêu, giám đốc Sở Công thương tỉnh Sóc Trăng, cho biết xuất khẩu gạo của tỉnh liên tục là điểm sáng trong bức tranh xuất khẩu. Trong 3 tháng đầu năm, Sóc Trăng đạt kim ngạch xuất khẩu gạo trên 60 triệu USD, tăng 70 % so với cùng kỳ .Theo ông Chiêu, ngoài yếu tố thị trường thuận tiện, cũng phải kể đến chất lượng gạo của Việt Nam thời hạn qua được cải tổ đáng kể. Nhóm giống lúa chất lượng, đặc sản nổi tiếng chiếm cơ cấu tổ chức cao trong diện tích quy hoạnh gieo trồng. Riêng Sóc Trăng, nhóm giống lúa chất lượng chiếm trên 60 % diện tích quy hoạnh .” Gạo Việt qua mặt xứ sở của những nụ cười thân thiện là một tín hiệu sáng sủa. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải mang tính vững chắc. Ngoài việc biến hóa cơ cấu tổ chức giống lúa, kỹ thuật canh tác, những doanh nghiệp xuất khẩu gạo cần chăm sóc hơn đến khâu chế biến, quản trị … để tăng chất lượng và tính cạnh tranh đối đầu “, ông Chiêu đề xuất .

Nông dân mong được “vui lâu”

Sống gắn bó với cây lúa gần 50 năm, khi nghe thông tin giá gạo xuất khẩu của Việt Nam qua mặt Thailand, ông Nguyễn Văn Tình ( huyện Thạnh Trị, Sóc Trăng ) nói đây là tín hiệu vui, báo hiệu giá lúa thời hạn tới nhiều khả quan hơn .” Tui làm 20 công ruộng, hiệu suất khi nào cũng trúng, chỉ có giá bán khi trồi khi sụt, rất hoảng sợ. Nếu có doanh nghiệp bao tiêu, bảo vệ nông dân trồng lúa có lời, tui sẽ yên tâm hơn “, ông Tình san sẻ .

Tương tự, ông Nguyễn Văn Xinh (huyện Mỹ Tú, Sóc Trăng) mong muốn phải có sự ổn định về thị trường. Vụ đông xuân năm nay, gia đình ông Xinh làm 10 công giống lúa thơm. Do ít người trồng lúa đặc sản nên vụ này thương lái săn tìm, đẩy giá lên cao.

” Hiện lúa thơm được thương lái mua vào lúc 8.000 đồng / kg, tăng gần 800 đồng so với cùng kỳ năm trước. Hy vọng những doanh nghiệp lan rộng ra thêm thị trường xuất khẩu để giá lúa nguyên vật liệu tăng không thay đổi, giúp nông dân trồng lúa có lời nhiều “, ông Xinh san sẻ. Phấn đấu sản xuất 1 triệu tấn gạo chất lượng cao trước năm 2030 TTO – Ngày 12-4, Công ty CP Tập đoàn Tân Long phối hợp Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Đồng Tháp tổ chức triển khai hội thảo chiến lược Cánh đồng Hạnh phúc lần 3 – năm 2022, với chủ đề “ Chuỗi link sản xuất lúa gạo bền vững và kiên cố ”. Tham dự có gần 300 nông dân Đồng Tháp và nhà khoa học ĐBSCL.

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Thị Trường