Vận đơn hàng không là gì? Kiến thức TOÀN TẬP về AWB [2020]

Hiện nay, luân chuyển sản phẩm & hàng hóa bằng đường hàng không đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong thương mại quốc tế. Tuy sản phẩm & hàng hóa được luân chuyển bằng mô hình này chỉ chiếm khoảng chừng 1 % về khối lượng nhưng chiếm tới khoảng chừng 20 % giá trị của tổng sản phẩm & hàng hóa xuất nhập khẩu. Một trong những chứng từ được coi là quan trọng nhất trong luân chuyển sản phẩm & hàng hóa bằng đường hàng không là vận đơn hàng không ( Airway bill – AWB ). Bài viết dưới đây từ TT giảng dạy xuất nhập khẩu cho người mới mở màn MASIMEX sẽ cung ứng những thông tin cơ bản nhất về loại vận đơn này .

1. Vận đơn đường hàng không – Airway Bill (AWB) là gì?

Vận đơn hàng không ( Air waybill – AWB ) là một chứng từ chuyên chở sản phẩm & hàng hóa bằng đường hàng không do hãng hàng không ; đại lý hãng hàng không hoặc forwarder cấp phép dựa trên thông tin sản phẩm & hàng hóa của người gửi hàng cấp .
Cần phải chú ý quan tâm rằng vận đơn hàng không không lưu thông được kể cả bản gốc. Trong đó : Chứng từ lưu thông được là sách vở mà người được hưởng lợi hoàn toàn có thể chuyển giao quyền hạn của mình cho người khác bằng cách chuyển sách vở này theo thủ tục pháp lý nhất định .

Trong giao dịch thương mại quốc tế, việc chuyển giao các loại giấy tờ có thể lưu thông được từ người này sang người khác được tiến hành theo lệnh của người được hưởng lợi hoặc bằng các kí hậu đối với loại giấy tờ đó.

Lý do là vì:

  • Thứ nhất, thời hạn luân chuyển bằng máy bay ngắn, tính bằng đơn vị chức năng giờ, trong khi đó vận đơn hàng không bản gốc thường được gửi kèm với hàng trên cùng một máy bay
  • Thứ hai, sản phẩm & hàng hóa luân chuyển bằng đường hàng không thường là sản phẩm & hàng hóa có giá trị cao. Việc mua hàng trải qua mua vận đơn gây mất bảo đảm an toàn cho người mua lại lô hàng

2. Chức năng và ý nghĩa của vận đơn hàng không

  • Vận đơn hàng không là một dẫn chứng của một hợp đồng vận tải sản phẩm & hàng hóa bằng đường hàng không, được ký kết giữa người gửi hàng và người chuyên chở .
  • Là dẫn chứng về việc nhận hàng để chở của hãng hàng không .
  • Là hóa đơn thanh toán giao dịch cước phí .
  • Là chứng từ bảo hiểm .
  • Là chứng từ kê khai hải quan cho sản phẩm & hàng hóa .
  • Là bản hướng dẫn so với nhân viên cấp dưới hàng không .

3. Có gì trên một vận đơn hàng Air?

3.1. Nội dung cơ bản trên AWB

Vận đơn hàng không được in theo mẫu tiêu chuẩn của Thương Hội Vận tải Hàng không quốc tế IATA. Đối với bản gốc, AWB sẽ gồm có hai mặt, nội dung giữa những bản gốc là giống nhau, chỉ có độc lạ duy nhất là về sắc tố và ghi chú ở phía dưới khác nhau. Đối với những bản phụ, AWB chỉ xuất hiện trước, mặt sau để trống .

  • Nội dung mặt trước của AWB : Mặt trước của AWB sẽ gồm có những ô để trống để người lập AWB điền những thông tin thiết yếu. Theo mẫu tiêu chuẩn của IATA, mặt trước sẽ gồm có những nội dung chính sau :
    • Số vận đơn
    • Tên và địa chỉ người phát hành
    • Tên và địa chỉ gửi hàng và nhận hàng
    • Sân bay xuất phát
    • Tuyến đường
    • Các thông tin về cước
    • Các thông tin về sản phẩm & hàng hóa
  • Nội dung mặt sau của AWB :
    • Quy định về nghĩa vụ và trách nhiệm của người chuyên chở
    • Các pháp luật có tương quan đến luân chuyển

Các lao lý này dựa theo những Công ước quốc tế về luân chuyển sản phẩm & hàng hóa bằng đường hàng không .

3.2. Giải thích thuật ngữ trên AWB

Airline code number Ký hiệu 3 số của hãng luân chuyển
Serial number Dãy số AWB, gồm 8 chữ số trong đó số ở đầu cuối là số kiểm tra ( check digit )
Shipper’s Name and Address Tên và địa chỉ người gửi hàng
Consignee’s Name and Address Tên và địa chỉ người nhận hàng
Consignee’s account number Số thông tin tài khoản người gửi hàng
Agent’s IATA code Số hiệu IATA của đại lý phát hành bill
Air of departure Sân bay khởi hành
To / by Địa điểm hạ cánh / Nhà vận tải đường bộ
Currency Đồng tiền để tính cước
Charges codes Loại cước phí luân chuyển do hãng hàng không pháp luật
Các ký hiệu ở mục này gồm có :
PP : All Charges Prepaid Cash
PX : All Charges Prepaid Credit
PZ : All Charges Prepaid by Credit Card
PG : All Charges Prepaid by GBL
CP : Destination Collect Cash
CX : Destination Collect Credit ( cước trả sau bằng chuyển khoản qua ngân hàng tại cảng đích )
CM : Destination Collect by MCO ( MCO – Miscellaneous Charges Order )
NC : No Charge
NT : No Weight Charge – Other Charges Collect
NZ : No Weight Charge – Other Charges Prepaid by Credit Card
NG : No Weight Charge – Other Charges Prepaid by GBL
NP : No Weight Charge – Other Charges Prepaid Cash
NX : No Weight Charge – Other Charges Prepaid Credit
CA : Partial Collect Credit – Partial Prepaid Cash
CB : Partial Collect Credit – Partial Prepaid Credit
CE : Partial Collect Credit Card – Partial Prepaid Cash
CH : Partial Collect Credit Card – Partial Prepaid Credit
PC : Partial Prepaid Cash – Partial Collect CashPD : Partial Prepaid Credit – Partial Collect Cash
PE : Partial Prepaid Credit Card – Partial Collect Cash
PH : Partial Prepaid Credit Card – Partial Collect Credit
PF : Partial Prepaid Credit Card – Partial Collect Credit Card
WT / VAL ( Weight / Valuation charges ) Cước tính theo khối lượng / theo giá trị
PPD ( Prepaid ) : trả trước
COLL ( Collect ) : trả sau
Declared value for carriage

Giá trị hàng khai báo vận chuyển (dùng để xác định giá trị hàng hóa làm căn cứ bảo hiểm nếu có), nếu không có khai báo giá trị hàng thì điền từ NVD hoặc N.V.D

Declared value for customs Giá trị khai báo hải quan ( dùng làm địa thế căn cứ khai quan ), nếu không muốn khai báo vào ô này thì để NVD, hoặc để AS PER INVOICE
Handling information Thông báo, ghi chú, trong quy trình làm hàng
No. of pieces RCP Số hiệu của nhóm hàng ( mỗi nhóm hàng nguy khốn, hàng thường, hàng lỏng sẽ được ghi trên ô này ) về nhóm hàng để biết cụ thể thì điều tra và nghiên cứu ở quy tắc TACT ( TACT rules ) do IATA cấp 2 năm một lần
Gross weight Trọng lượng trong thực tiễn được cân lên
Chargeable weight Trọng lượng quy đổi
Rate / charge Đơn giá cước
Prepaid Tổng cước trả trước
Collect Tổng cước trả sau
Other charges Các phụ phí phát sinh trong quan trình làm hàng
Executed on ( data ) Ngày hàng lên máy bay
at ( place ) Nơi phát hành AWB
Signature of Issuing Carrier or its Agent Hãng luân chuyển hoặc đại lý người phát hành AWB

Bạn chưa hiểu rõ hơn những thuật ngữ chuyên ngành trên trên CO ? Hãy tham gia ngay lớp học chứng từ xuất nhập khẩu MAISMEX !

4. Phân loại AWB, cách lập và phân phối AWB

4.1. Phân loại AWB

  • Căn cứ vào người phát hành vận đơn:
    • Vận đơn của hãng hàng không ( Airlines AWB ) : là vận đơn do hãng hàng không phát hành, trên đó có ghi hình tượng nhận dạng ( logo, mã nhận dạng ) của hãng hàng không. Loại vận đơn này được sử dụng khi hãng hàng không đóng vai trò là người chuyên chở hàng không .
    • Vận đơn trung lập ( Neutral AWB ) : là vận đơn tiêu chuẩn do IATA phát hành từ năm 1986, trên vận đơn không in sẵn tên và hình tượng của người chuyên chở. Loại vận đơn này được sử dụng khi người chuyên chở là người gom hàng hoặc đại lý của hãng hàng không .
  • Căn cứ vào việc gom hàng:
    • Vận đơn của người gom hàng ( House AWB – HAWB ) : là vận đơn mà người gom hàng ( người giao nhận ) cấp cho người gửi hàng khi người gửi hàng giao hàng lẻ cho người gom hàng. Đây là vận đơn gốc, vì nó có tên của chủ hàng. Trên vận đơn gom hàng sẽ có mã số của vận đơn chủ .
    • Vận đơn chủ ( Master AWB-MAWB ) : là vận đơn mà hãng hàng không cấp cho người gom hàng ( người giao nhận ) khi người này gửi cho hãng hàng không một lô hàng gồm nhiều chủ hàng lẻ .

Có thể bạn quan tâm: “Incoterms 2020“

4.2. Cách lập và phân phối AWB

  • Lập AWB: theo Công ước Vacsava 1929 và Nghị định thư Hague 1955, trách nhiệm lập AWB thuộc về người gửi hàng. Theo đó, AWB sẽ được lập thành 3 bản chính:

    • Bản thứ 1 : người gửi hàng ký, được giao cho người luân chuyển .
    • Bản thứ 2 : do người gửi hàng và người luân chuyển ký, được giao cho người nhận hàng .
    • Bản thứ 3 : do người luân chuyển ký, được giao cho người gửi hàng sau khi nhận hàng .
  • Phân phối AWB

    • AWB được phát hành thành một bộ 9 hoặc 12 bản trong đó có 3 bản gốc ( original ) được đánh số 1, 2, 3 ( có 2 mặt ) ; còn lại là những bản phụ ( copy ), được đánh số từ 4 đến 12 ( chỉ xuất hiện trước ) .
    • Các bản gốc có nội dung giống hệt nhau ngoại trừ sắc tố và ghi chú phía dưới. Các bản gốc khác những bản sao ở chỗ : những bản gốc được in theo những màu khác nhau và in cả hai mặt, còn những bản sao được in trên nền trắng, mặt sau để trống. Cụ thể :
      • Bản gốc 1 : màu xanh lá cây – được giao cho người chuyên chở
      • Bản gốc 2 : màu hồng – được gửi cùng sản phẩm & hàng hóa đến nơi đến cho người nhận hàng
      • Bản gốc 3 : màu xanh da trời giao cho người gửi hàng
      • Bản số 4 : màu vàng – được sử dụng làm biên lai giao hàng ở nơi đến
      • Bản số 5 : được sử dụng cho trường bay đến
      • Bản số 6, 7, 8 : giao cho người chuyên chở thứ 3, 2, 1
      • Bản số 9 : giao cho đại lý
      • Bản số 10, 11 : dành cho người chuyên chở trong trường hợp người chuyên chở cần thêm
      • Bản số 12 : cho Hải quan
      • Các bản 5 – 12 màu trắng

5. Cách tra cứu vận đơn hàng không AWB

Để tra cứu vận đơn hàng không, thường thì sẽ sử dụng 2 cách sau :

  • Vào trực tiếp Website của hãng, tìm phần tracking, nhập số vận đơn là hoàn toàn có thể biết được thông tin luân chuyển của lô hàng
  • Vào website “ Track and trace ” theo đường linkhttps://www.track-trace.com/và làm tương tự như .

6. So sánh vận đơn hàng không (AWB) với vận đơn đường biển (B/L)

  • Giống nhau: Vận đơn của 2 phương thức vận tải này đều có những đặc điểm của một vận đơn nói chung:

    • Về công dụng : đều là biên lai gửi hàng và dẫn chứng của hợp đồng luân chuyển
    • Về hình thức : trên vận đơn đều có với những nội dung cơ bản như : tên người gửi hàng, nhận hàng, thông tin về phương tiện đi lại luân chuyển, thông tin lô hàng …
  • Khác nhau: Vận đơn hàng không và vận đơn đường biển có một số điểm khác nhau như sau:

Tiêu chí Vận đơn hàng không Vận đơn đường biển
Khả năng lưu thông Không chuyển nhượng ủy quyền được Có thể chuyển nhượng ủy quyền được, nếu là loại vận đơn theo lệnh
Thời điểm phát hành Phát hành sau khi giao hàng cho người gửi hàng Phát hành sau khi hàng đã được xếp lên tàu hoặc sau khi người chuyên chở đã nhận hàng để xếp
Số lượng Phát hành tối thiểu 9 bản phát hành 3 gốc hoặc 1 surrender hoặc 1 seaway ( Theo nhu yếu của Shipper )
Các điều kiện Incoterms được dùng Không dùng với điều kiện kèm theo FAS, FOB, trong Incoterms . Có thể sử dụng với toàn bộ những điều kiện kèm theo pháp luật trong Incoterms 2010
Cơ sở pháp lý điều chỉnh Công ước Vacsava 1929, Nghị định thư Hague 1955, Công ước Guadalajara 1961, Nghị định thư Guatemala 1971, Nghị định thư Montreal 1975, … Công ướcBrussel 1924, Quy tắc Hague 1931, Nghị định thư Visby 1968, Nghị định thư SDR 1979, Công ước Hamburg 1978

Có thể bạn quan tâm: “Vận đơn đường biển“

Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp ích cho bạn trong quá trình tìm hiểu vận đơn hàng không là gì. Hãy tiếp tục theo dõi các chủ đề mới nhất và đăng ký tham gia ngay khóa học xuất nhập khẩu hải quan MASIMEX để bổ sung cho mình những “hành trang”, kiến thức bước chân vào ngành Xuất nhập khẩu – Logistics.

Giám đốc công ty cổ phẩn xuất nhập khẩu VnLogs với hơn 10 năm kinh nghiệm trong ngành Xuất nhập khẩu & Logistics – CEO trung tâm đào tạo Masimex – Admin của group trên Facebook: Cộng đồng Xuất nhập khẩu và Logistics Việt Nam.

masimex.vn/